Tragedia antyczna

1. Tragedia antyczna Tragedia antyczna a dzisiejsza tragedia

2. Powstanie tragedii Tragedia (gr. tragoidia, tragos � koziol, aoide � piesn) jest gatunkiem dramatycznym, kt�ry uksztaltowal sie w starozytnej Grecji w wyniku obrzed�w religijnych, zwiazanych z kultem Dionizosa � boga wina, spiewu i urodzaju. Podczas Dionizji wystepowaly satyry (p�l-ludzie, p�l-kozly), dlatego tragedia nazywana jest piesnia kozla. Za tw�rce starozytnej tragedii uwaza sie poete ludowego Tespisa z Attyki, kt�ry zyl w VI w. p.n.e. Wprowadzil on na stale aktora prowadzacego dialog ch�rem.

3. Najslynniejsi antyczni tragediopisarze Eurypides Ajschylos Sofokles

4. Eurypides (480-406 p.n.e.) Starozytny tragik Napisal ok. 90 sztuk W tragedii ogranicza udzial ch�ru Poglebia psychologie bohatera i autentycznosc akcji Najslynniejsze sztuki: Bachantki, Elektra, Trojanki, Medea

5. Ajschylos (525-456 p.n.e.) Grecki tragediopisarz Autor ok. 90 sztuk Wprowadza prolog i opowiadania o wydarzeniach spoza sceny Pojawia sie na scenie drugi aktor Najslynniejsze dziela: Blagalnice, trylogia Oresteja, Prometeusz w okowach

6. Sofokles (496-406 p.n.e.) Jeden z trzech wielkich tragediopisarzy starozytnych Autor ok. 120 sztuk Wzmacnia dramatycznosc akcji Wprowadza postaci kobiece Dodaje trzeciego aktora na scenie Najslynniejsze sztuki: Antygona, Kr�l Edyp, Trachinki

7. Budowa tragedii antycznej prolog � wstep i zapowiedz tresci tragedii parodos � pierwsze, uroczyste wejscie ch�ru na scene epejsodia � sceny dialogowe aktor�w stasimony � sceny spiewane przez ch�r exodos � koniec sztuki, zejscie ch�ru ze sceny

8. Schemat teatru antycznego

9. Akcja tragedii Akcja ukazywala losy danego bohatera, kt�ry dazy do kleski wskutek hybris, winy bohatera polegajacej na nadmiernej pysze. Skladala sie z przyczyn i skutk�w. Rozwijala sie do gl�wnego momentu � punktu kulminacyjnego. Potem prowadzila to zakonczenia � katastrofy.

10. Bohater tragedii antycznej Gl�wny bohater zawsze byl zmuszony do koniecznosci wybrania jednej z dw�ch racji. Obie mozliwosci byly r�wnorzedne i sprawiedliwe. Kazdy wyb�r prowadzil do kleski bohatera, nad kt�rym wisialo fatum. Konflikt ten nazywa sie konfliktem tragicznym.

11. Zasada trzech jednosci Najwazniejsza zasada przy pisaniu tragedii antycznych byla zasada trzech jednosci: jednosc miejsca jednosc czasu (jedna doba, miedzy wschodem a zachodem Slonca) jednosc akcji

12. Cechy tragedii antycznej zasada decorum � tragedie musialy byc pisane jezykiem podnioslym i patetycznym, a gl�wnym bohaterem byla powazna postac z wyzszych sfer katharsis � wstrzas emocjonalny zapewniajacy oczyszczenie, wzbudzany w widzu wskutek los�w bohatera tragedii zasada mimesis � wierne nasladowanie rzeczywistosci

13. Aktorzy i ch�r Ch�r przedstawial wydarzenia, pelnil funkcje narratora tragedii, komentowal, wydawal sady, spiewal piesni, a takze dopowiadal to, co dzialo sie za scena. Na scenie wystepowali wylacznie mezczyzni. Ubierali sie w stroje oddajace pozycje spoleczna bohatera. Aktorzy grali wylacznie w maskach, a na glowy zakladali peruki. Na nogi wkladali buty na wysokich koturnach.

14. Teatry antyczne dzisiaj

15. Nowe znaczenie teatru Bardzo wazne znaczenie dla dziej�w tragedii mialy utwory Williama Szekspira: Makbet, Hamlet, Otello. Pisarz zerwal z podstawowymi zasadami antycznymi, wprowadzil sceny wielowatkowe i zbiorowe, a takze zrezygnowal z roli ch�ru w tragedii.

16. Teatr obecnie Podzial na akty i sceny Nieograniczona ilosc postaci i watk�w Nieprzewidywalnosc Wystepowanie zar�wno mezczyzn, jak i kobiet Gra aktorska bez masek Brak odniesien do bog�w

17. Bibliografia Encyklopedia PWN Encyklopedia �Dla dociekliwych� www.wikipedia.pl www.portalwiedzy.onet.pl www.sciaga.nauka.pl www.matura.memento.pl www.wiking.edu.pl/

18. Uczestniczki projektu Karolina Jancz Beata Kaczmarek Alicja Kapusta Aleksandra Korzeniowska Joanna Odwazna Izabela Pereszczako Joanna Rosiak Malgorzata Sienkiewicz Aneta Wolter Agata Zwirko kl. I B Opiekun projektu: Anna Lodziato