OSMANLI TARİHİ

1. OSMANLI TARİHİ KURULUŞ DEVRİ (1299-1453)

2. OSMANLI POLİTİKALARI İSKAN POLİTİKASI FETİH POLİTİKASI HOŞGÖRÜ POLİTİKASI DEVŞİRME SİSTEMİ

3. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devletinin ele geçirdiği topraklarda kalıcı olmasını sağlayan ve o bölgeyi etnik olarak kendine bağlayan en önemli etkendir? A. Fetih Politikası B. Gaza-Cihat C. İskan Politikası D. Devşirme Sistemi E. Hoşgörü Politikası

4. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devletinin ele geçirdiği topraklarda kalıcı olmasını sağlayan ve o bölgeyi etnik olarak kendine bağlayan en önemli etkendir? A. Fetih Politikası B. Gaza-Cihat C. İskan Politikası D. Devşirme Sistemi E. Hoşgörü Politikası

6. OSMANLILARIN MENŞEİ

7. KURULUŞ DEVRİ PADİŞAHLARI • Osman Gazi : 1281 – 1326 • Orhan Gazi : 1326 – 1362 • I.Murat : 1362 – 1389 • Yıldırım Bayezit : 1389 – 1402 • Fetret Devri : 1402 – 1413 • Çelebi Mehmet : 1413 – 1421 • II.Murat : 1421 – 1451 • II.Mehmet : 1451 – 1481

9. Savaşlar ve Siyasi Olaylar • 1302 Koyunhisar (Bafeon) Savaşı • 1329 Maltepe (Palekanon) Savaşı • 1363 Sazlıdere Savaşı • 1364 Sırpsındığı Savaşı • 1371 Çirmen Savaşı • 1388 Ploşnik Bozgunu • 1389 I. Kosova Savaşı • 1396 Niğbolu Savaşı • 1402 Ankara Savaşı • 1444 Varna Savaşı • 1448 II. Kosova Savaşı

10. Kuruluş Devrinde İlkler • İlk Para – Osman Bey döneminde basıldı. • İlk Osmanlı - Bizans (Tekfurlar ile) savaşı Koyunhisarı savaşıdır (1302). • İlk defa Osmanlıya katılan beylik Karesioğulları’dır. • İlk Osmanlı yenilgisi – Ploşnik Bozgunu (1388). • İlk Haçlı ittifakı –Sırpsındığı savaşıdır (1364) • İlk Osmanlı Topu – I.Kosova sav. kullanıldı. • İlk ve tek savaş alanında öldürülen padişah – I.Murat (I.Kosova savaşı).

11. Tanım ve Kavramlar • Aşar (öşür): Toprak gelirinin onda biri olan bu vergiyi halktan Tımar sahibi alırdı (Müslümanlardan). • Haraç: Müslüman olmayanlardan alınan beşte bir oranındaki gelir vergisidir. • Cizye (Kelle vergisi): Gayrimüslimlerden, askerlik yapmadıkları için yılda bir kez alınan vergidir. Askerlik çağına gelmiş sağlıklı erkeklerden alınırdı. • Ayan:Bir yerin bir bölgenin zenginlerinden olan. Büyük topraklara ve silahlı adamlara sahip “ağa” (derebeyi). • Cülus Bahşişi: Yeni hükümdarın asker ve memurlara verdiği para. • Devşirme:Osmanlıda, Yeniçeri ocağına alınacak asker ihtiyacını karşılamak için Balkan topraklarındaki gayrimüslim ailelerden alınan çocukların yetiştirilmesi işi.

12. OSMANLI BEYLİĞİNİN BÜYÜME NEDENLERİ 1.ANADOLU’nun DURUMU: Kösedağ Savaşından sonra Anadolu Türk birliği bozulmuş, çok sayıda beylik kurulmuştur. XIII.yy sonlarına doğru İlhanlıların Anadolu’daki baskısı azalmıştır. Beylikler arasında mücadeleler vardır. 2.BİZANS’ın DURUMU: Sık sık taht kavgaları olmakta. Tekfurlar merkezi dinlememekte ve kendi aralarında mücadele etmektedir. Güçsüz olan ordusunu da Balkanlardan gelebilecek Sırp ve Bulgar saldırıları için kullanmaktadır.

13. 3.BALKANLAR’ın DURUMU: Merkezi otorite bulunmamakta. En güçlüleri SIRP ve BULGAR krallıkları olmak üzere, Eflak, Boğdan, Bosna-Hersek gibi küçük prenslikler vardır. Ayrıca Katolik MACAR saldırılarına uğruyorlardı. 4.Osmanlının kurulduğu coğrafi konum. 5.Bizans sınırında bulunması. 6.Tekfurlar arası mücadelelerden istifade etmeleri. 7.Beylikler arası mücadelelere girmemeleri. 8.Sürekli cihat ve gaza ile uğraşmaları. 9.Türkmenlerin sempatisini kazanmaları ve sürekli göçlerle beslenmeleri.

14. 10.Ahilerin, Şeyhlerin, Erenlerin desteğini almaları. 11.Takip ettikleri mükemmel siyaset (Hoşgörü). 12.Padişahların çok yetenekli olması. 13.Kayı boyundan olmaları. 14.Merkeziyetçiliğin sağlanması. 15.Avrupalıların yüzyıl savaşları ile uğraşmaları. NOT: Yüzyıl Savaşları (1337-1453), İngiltere X Fransa = Fransa galip gelmiştir. 1346 Kresi Savaşında TOP ilk kez kullanıldı (İng)

15. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumuyla ilgilidir? A. Güçlü bir orduya sahip olması B. Yıkılmakta olan iki devlet arasında kurulması C. Adaletli ve hoşgörülü olması D. Beyliklerle mücadele etmemesi E. Merkeziyetçi olması

16. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumuyla ilgilidir? A. Güçlü bir orduya sahip olması B. Yıkılmakta olan iki devlet arasında kurulması C. Adaletli ve hoşgörülü olması D. Beyliklerle mücadele etmemesi E. Merkeziyetçi olması

17. OSMAN BEY • Söğüt ve Domaniç merkezli olmak üzere beylik kuruldu. • Daha sonra Bilecik başkent yapıldı. NOT: Sık sık başkent değiştirme nedeni, savaş alanlarına yakın olma isteğidir. • 1302’de Bizans ile Koyunhisar savaşı yapıldı. (ilk savaş)

20. Osmanlı’nın Kuruluş Döneminde görülen; I. İlhanlılar’a verilen verginin kaldırılması II. Bursa’nın başkent yapılması III. Para bastırılması gibi gelişmelerden hangileri bağımsız devlet anlayışıyla ilgilidir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. Yalnız III D. I ve II E. I, II ve III

21. Osmanlı’nın Kuruluş Döneminde görülen; I. İlhanlılar’a verilen verginin kaldırılması II. Bursa’nın başkent yapılması III. Para bastırılması gibi gelişmelerden hangileri bağımsız devlet anlayışıyla ilgilidir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. Yalnız III D. I ve II E. I, II ve III

22. ORHAN BEY • Bizans imparatoru Kantakuzen, İstanbul’daki taht kavgalarından dolayı Osmanlıdan yardım istemiştir. • Yardımlara karşılık Gelibolu’daki Çimpe kalesi Osmanlıya verilmiştir. (1353-Türklerin Rumeli’ye ilk geçişleri ve yerleşmeleri)

23. Karesioğulları’nın alınması ile; • Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye geçişi kolaylaşmıştır. • Karesi beyliğinin önemli komutanları Osmanlı hizmetine girmiştir. • Karesi Donanması Osmanlı’nın olmuştur. • Anadolu Siyasi (Türk) birliğinin kurulmasında ilk adım atılmıştır.

24. Orhan Bey zamanındaki teşkilatlanma çalışmaları: • Divan teşkilatı kuruldu, • Vezirlik makamı oluşturuldu, • Kadılık teşkilatı kuruldu, • Yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli ordu kurulmuştur, • İznik’te ilk medrese kurulmuştur (Orhaniye)

26. Orhan Bey’in düzenli ordu kurup, kendi adına para bastırması, hutbe okutması ve divan örgütünü kurması birlikte düşünüldüğünde; I. Bağımsızlığını ilan ettiği, II. Bizans’la ilişkilerini artırdığı, III. Devlete işlerlik kazandırdığı. sonuçlarından hangilerine varılabilir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. I, II ve III D. I ve III E. I ve II

27. Orhan Bey’in düzenli ordu kurup, kendi adına para bastırması, hutbe okutması ve divan örgütünü kurması birlikte düşünüldüğünde; I. Bağımsızlığını ilan ettiği, II. Bizans’la ilişkilerini artırdığı, III. Devlete işlerlik kazandırdığı. sonuçlarından hangilerine varılabilir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. I, II ve III D. I ve III E. I ve II

28. I.MURAT Sazlıdere Savaşı (1365) Osmanlı X Bizans Sonuçları: *Edirne Türklerin eline geçti. *Başkent Edirne oldu. *Balkanların yolu açıldı.

29. I.Murat dönemi teşkilatlanma çalışmaları: • Acemioğlanlar,Yeniçeri ocağı kuruldu, • Tımar sistemi uygulanmaya başlandı, • Rumeli beylerbeyliği kuruldu. • İlk Mali teşkilat kuruldu.

30. NOT: I.Murat “ülke, hanedan üyelerinin ortak malıdır” anlayışının yerine “ülke, padişah ve oğullarının malıdır” anlayışına getirmiştir. Taht kavgaları önlemek amaçlandı. (Merkeziyetçilik amaçlandı)

32. I.Murat (Hüdavendigar-Sultan) • Yapılan çalışmalar sonucu Osmanlı tamdevlete dönüşecektir. • 1364 Sırpsındığı Savaşı, ilk Osmanlı-Haçlı Savaşıdır. Türkler Rumeli’ye kesin olarak yerleşmişlerdir.

33. Osmanlı Kuruluş Devrinde Balkanlar’da güçlenmede ve kalıcı egemenlik kurmada aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? A. İskan politikası B. Güçlü ordular C. Ortodoks-Katolik yakınlaşması D. Bölgede vergi adaleti sağlanması E. Din ve mezhep özgürlüğü sağlanması

34. Osmanlı Kuruluş Devrinde Balkanlar’da güçlenmede ve kalıcı egemenlik kurmada aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? A. İskan politikası B. Güçlü ordular C. Ortodoks-Katolik yakınlaşması D. Bölgede vergi adaleti sağlanması E. Din ve mezhep özgürlüğü sağlanması

35. YILDIRIM BAYEZİD (I.BAYEZİD) NİĞBOLU SAVAŞI (1396) Haçlı X Osmanlı Sonuçları: • Orta Avrupa kapıları Osmanlıya açıldı. • Avrupalıların Osmanlıyı Balkanlardan atma ümidini kıran ilk savaştır.

36. Yıldırım Bayezid’in Anadolu Faaliyetlerinin Sonuçları: * Anadolu Türk birliği büyük ölçüde sağlandı. * Batı ve Orta Anadolu Osmanlı egemenliğine girmiş, Timur ile Osmanlı devleti karşı karşıya geldi. * Sahillerdeki beyliklerin Osmanlılara katılması Osmanlı denizciliğinin güçlenmesini sağlamıştır.

37. İstanbul’un Fethi hazırlıkları için Güzelcehisar’ı (Anadolu hisarını) yaptırmıştır. • 1401 İstanbul Antlaşması ile kuşatma kaldırılmıştır.

39. Ankara Savaşı (1402): • * Timur’un batıya doğru yaptığı seferler sonucunda İran ve Irak ele geçirilmiş, Altınorda Devleti zayıflamış ve yıkılmıştır. • * Yıldırım Bayezid’den kaçan beyler Timur’a sığınmışlardır.

40. Sonuçları: • Beylikler kuruldu (Anadolu Türk birliği bozuldu). Bizans’ın ömrü uzadı. • Balkanlarda Türk ilerleyişi durdu. • Bayezid’in çocukları arasında taht kavgaları başladı. • Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirdi. • Fetret Devri başladı. Osmanlı sağlam devlet örgütü sayesinde kısa zamanda toparlandı.

42. FETRET DEVRİ (1402-1413) • Ankara Savaşı sonrası Yıldırım’ın oğulları arasında başlayan taht kavgaları ve padişahsız geçen 11 yıl Fetret Devridir. • Devlet yıkılma tehlikesi geçirmiştir. • Devletin ikinci kurucusu I.Mehmet (Çelebi) dir.

43. ÇELEBİ MEHMET (I.Mehmet) **1416’da Venedik ile Gelibolu yakınlarında deniz savaşı yapılmıştır. (İlk deniz savaşıdır ve Osmanlı kazanmıştır) • Düzmece Mustafa İsyanı bastırıldı. (Yıldırım’ın oğlu)

44. 1420’de Şeyh Bedrettin ayaklanması oldu. NOT: Osmanlı tarihinde ilk dinsel, siyasal ve sosyal isyandır.

45. II.MURAT **Düzmece Mustafa ve Şehzade Mustafa İsyanları bastırıldıktan sonra İstanbul’u kuşattı. **Venediklilerle savaşıldı.

46. II.MURAT **1444 Segedin Savaşı’nda Sırp ve Macar ile savaşıldı. ** Osmanlıların yenildiği bu savaş sonunda Macar ve Sırplar ile Edirne-Segedin Antlaşması yapıldı.

47. II.MURAT **Edirne-Segedin Antlaşması • Sırp Krallığı ve Macaristan, aldığı topraklar karşılığı Osmanlıya vergi verecek. • On yıl savaşılmayacak. • Tuna Nehri sınır olacak.

48. NOT: *Osmanlı’nın, bir yenilgi sonucunda imzaladığı ilk antlaşmadır. *II.Murat, tahtı 13 yaşındaki oğlu II.Mehmet’e bıraktı. *Osmanlı tarihinde, imzalandığı halde uygulanmayan ilk antlaşmadır.

49. II.MURAT Tahtı kendi isteği ile oğluna bırakan ilk Osmanlı hükümdarıdır. Sultan II.Murat, iki kez tahta geçmiştir.

50. VARNA SAVAŞI (1444) • Haçlı X Osmanlı • Osmanlı Devleti savaşı kazanmıştır. • Bu savaşta, Balkanlardaki Türk egemenliği kesinleşti.