Kabeldiefstallen Pijnpunt voor Infrabel 22 mei 2007

1. Kabeldiefstallen Pijnpunt voor Infrabel22 mei 2007 Dominique GARDIN directie Infrastructuur - dienst kwaliteit

2. INHOUD • Infrabel als investeerder • Infrabel: slachtoffer van diefstallen • Kabeldiefstal: een kostelijke plaag • Aanpak van het probleem • "RAMS" aanpak • Maatregelen bij ontwerp • Maatregelen bij werken • Maatregelen in exploitatiefase • Besluit 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

3. 1. Infrabel als investeerder 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

4. 1. Infrabel als investeerder Infrabel in een notendop Naamloze vennootschap van publiek recht, verantwoordelijk voor: • het beheer, onderhoud, vernieuwing en ontwikkeling van het Belgische spoorwegennet. • de toekenning van de rijpaden aan alle Belgische en buitenlandse operatoren. De specifieke structuur van de aandeelhouders van Infrabel waarborgt een volledige onafhankelijkheid. Infrabel werd op 1 januari 2005 opgericht na de splitsing van de Belgische spoorwegen en maakt deel uit van de NMBS-groep. De onderneming stelt vandaag zo’n 14.000 personen te werk en realiseert een omzet van ongeveer 1,1 miljard euro (2006). Infrabel investeert elk jaar ongeveer 1 miljard euro in de spoorweginfrastructuur 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

5. 1. Infrabel als investeerder Investeringsplan 2008-2012 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

6. 1. Infrabel als investeerder De grote investeringsprojecten • Voltooiing van het HSL-net • L4  Nederland • L3  Duitsland • GEN-net • Gedeeltelijk gebundeld met HSL-net : 96N (Halle), 36N (Leuven), • Diabolo 25N (Mechelen) • Klassiek net : 50A (Gent), 161 (Ottignies), 124 (Nijvel) • Diabolo • Herinrichting grote stations (in samenwerking met B-Holding) 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

7. 1. Infrabel als investeerder De grote investeringsprojecten • Havens • Zeebrugge + 3de spoor Brugge-Zeebrugge • Antwerpen • Linkeroever • Liefkenshoek spoortunnel • 2de havenontsluiting Antwerpen • IJzeren Rijn • 3de en 4de spoor Gent - Brugge • Concentratie seinhuizen • TBL 1+ - ETCS • As 3 Brussel – Luxemburg 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

8. 2. Infrabel : slachtoffer van diefstallen 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

9. 2. Infrabel : slachtoffer van diefstallen Diefstallen op het spoorwegdomein • Focus op kabeldiefstallen te velde: • Infrabel heeft in haar werkplaatsen heel wat staal liggen (voornaamlijk rails): geen gevallen van diefstal voor dat soort goederen • Kabels in werkplaatsen en kabelparken worden zelden gestolen, alhoewel het dan telkens over grote hoeveelheden gaat (haspels) • Kabeldiefstallen te velde betekenen het grootste aandeel van de misdrijven • Kabeldiefstallen te velde berokkenen ook de grootste schade 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

10. 2. Infrabel : slachtoffer van diefstallen Verdeling van de verantwoordelijkheid gedurende de uitvoering van werken • Bij de overdracht aan de aannemer van de materialen en leveringen maakt de leidend ambtenaar of zijn afgevaardigde een gedetailleerd en volledig proces-verbaal van ontvangst op dat de aannemer moet ondertekenen. De leidend ambtenaar ontvangt een kopie van dat document. Zodra de aannemer het proces-verbaal van ontvangst heeft ondertekend is hij als enige verantwoordelijk voor de bescherming van de leveringen tegen diefstal en beschadiging van alle aard. Beschadigd of verdwenen materiaal zal op kosten van de aannemer worden vervangen tegen kostprijs. (bundel 61, art. 27 § 8) • De aannemer is voor de werken aansprakelijk tot de definitieve oplevering van de gezamenlijke werken ...Na de voorlopige oplevering is de aannemer evenwel niet aansprakelijk voor de schade waarvan de schuld niet bij hem ligt. (AAV, art. 39) 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

11. 2. Infrabel : slachtoffer van diefstallen Verdeling van de verantwoordelijkheid gedurende de uitvoering van werken • Alhoewel de voornoemde bepalingen de bouwheer Infrabel indekken tegen risico's gedurende de uitvoering, zorgen die heel vaak voor discussie en betwisting • Infrabel heeft er echter belang bij dat de verwerkte materialen niet van de werf verdwijnen: bedreiging voor de planning en voor de veiligheid • Als kabels in de uitvoeringsfase worden gestolen, kunnen die ook later verdwijnen. • Vandaar het algemeen belang om kabels zodanig te beschermen dat ze niet kunnen gestolen worden. 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

12. 3. Kabeldiefstal: een kostbare plaag 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

13. 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag Ons dagelijks brood • Dit gebeurt bijna elke dag • 2007-09-21 RTL 19h00 Vols SNCB • Aantal diefstallen : • 2007: 639 • 2008: 124 (eerste 3 maanden) 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

14. Vol avec entrave au trafic ferroviaire Zone en 2007 120 Gent Liège Totaal Maand Brussel Charleroi Antwerpen 100 1 1 8 3 15 4 31 2 0 6 0 16 6 28 80 Brussel (103) 3 0 16 1 9 9 35 Liège (211) 4 2 26 2 16 6 52 60 Antwerpen (26) 5 1 37 4 19 11 72 Charleroi (288) 6 2 22 4 13 12 53 Gent (11) 40 7 0 40 0 39 18 97 8 1 35 4 37 10 87 20 9 1 38 1 23 10 73 10 2 34 4 10 6 56 0 11 1 15 2 10 8 36 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 12 0 11 1 4 3 19 Total 11 288 26 211 103 639 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag Diefstallen 2007 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

15. 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag De zwaktes van onze installaties • Uitgestrektheid van het net : 3.500 km lijnen over het hele land • Spoorwegdomein is weinig beschermd (niet systematisch afgesloten) • Afgelegen installaties : misdadigers worden noch gezien, noch gestoord • Kabels weinig beschermd : • Gebonden aan het systeem • Keuzes in de recentste jaren • Samenleven van sterk- en zwakstroom 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

16. 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag Sterke punten • In veel gevallen veroorzaakt het stelen van kabels een storing die onmiddelijk wordt gedetecteerd • Interventieploegen zijn over het hele land verspreid • Snelle ingreep is mogelijk 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

17. 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag De voorkeur van de dieven • Energiekabels voor de voedingslus van de seininrichting (1.000V): 4x95² • Opgehangen aardingskabel van de bovenleiding • Geel / groene aardingskabels in het algemeen • Kabels van de terugstroomkring 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

18. 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag Materiële schade • Herstellingskosten: • Vervanging van de gestolen kabels + herstelling van de gevolgschade • Geraamde schade : 3,4 miljoen euro (waarvan 2,1 miljoen door het uitbranden van een seinhuis) • Treinvertragingen: • Kabeldiefstallen vertegenwoordigen in 2007 door storingen aan de infrastructuur (seininrichting, tractie bovenleidingen, …) 23.000 minuten aan treinvertragingen • Deze kostprijs wordt geraamd op 2 miljoen euro. 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

19. Inbranding in een isolerende voeg na wegnemen van een verbinding van de terugstroomkring Uitbranden van een seinhuis t.g.v. kortsluiting met de bovenleiding door een doorgeknipte aardingskabel 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag Gevolgschade bij ontnemen van kabels 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

20. Overbrugging van een 1.000 V voedingskabel met telefoonkabel en klemmen 3. Kabeldiefstal : een kostbare plaag Spitsvondige dieven 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

21. 4. Aanpak van het probleem 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

22. 4. Aanpak van het probleem RAMS aanpak • RAMS : betrouwbaarheid, beschikbaarheid, onderhoudbaarheid en veiligheid moeten gedurende de volledige levenscyclus van een installatie worden gewaarborgd (NBN-EN 50126) • Een globale aanpak is onontbeerlijk om tot een oplossing te komen die iedereen bevalt. • Globale aanpak in 2 zinnen : • Over de volledige levencyclus • Met een bijdrage van alle betrokken partijen 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

23. 4. Aanpak van het probleem Maatregelen bij ontwerp • Huidige situatie : • De meeste kabels worden in kabelsleuven geplaatst • Risico tot diefstal van kabels • bij aanleg • in exploitatie • De toekomst : • De meest begeerlijke of strategische installaties worden ingegraven : 1000 V voedingskabels + glasvezelkabels • De andere kabels zijn regelmatig met de installaties langs het spoor verbonden: geen mogelijkheid tot ingraven, dan wel kabelsleuven met bevestigingen voorzien • Opportuniteit : heel wat kabels worden vernieuwd in het kader van het concentratieplan van de seinhuizen (afgewerkt in 2012) 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

24. 4. Aanpak van het probleem Maatregelen bij aanleg • Bewaren van kabels in opslagplaatsen met camerabewaking • Levering van kabels op de werf just in time • Bij grote werven, oprichting van beveiligde kabelparken ter plekke. • Planning kabelaanleg in de mate van het mogelijke aanpassen zodat de in dienststelling zo kort mogelijk de aanleg opvolgt • Bewakingsrondes door interne bewakingsdienst inschakelen • Bewakingsrondes met bewakingstrein voor lijnen die nog in dienst moeten komen • De procedure voor het verkrijgen van de toelating tot in dientsneming is wel een tegenvaller! 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

25. 4. Aanpak van het probleem Maatregelen in exploitatiefase : voorkomen • Regelmatige schouwing van de installaties • Bewakingsrondes door interne bewakingsdienst in gevoelige zones • Op bepaalde lijnen worden 's nachts ritten gepland om dieven te ontmoedigen • Toegang tot het spoorwegdomein afsluiten • Kabels zo goed als mogelijk afschermen Weinig uitvoerbaar en weinig efficient 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

26. 4. Aanpak van het probleem Maatregelen in exploitatiefase : herstellen • Snelle interventiediensten opgericht voor snelle tussenkomst bij storing / kabeldiefstal. Worden opgeroepen door Traffic Control • Communicatieverloop : • Meldingen van storingen  Traffic Control  Centrale Meldkamer Securail  CIC  federale of lokale politie. • Melding andere gevallen  Centrale Meldkamer  CIC  federale of lokale politie 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

27. 4. Aanpak van het probleem Maatregelen in exploitatiefase : onderzoeken • Securail (interne bewakingsdienst) • Vrijwaart de mogelijke sporen (bandensporen, schoenen, drankblikjes, kabeloverbrugingen,…) • Stelt een fotodossier samen • Stelt een infofiche « metaaldiefstal » op • Federale politie / lokale politie • Gaat ter plaatse en doet de nodige vaststellingen • In het geval van bruikbare sporen, neemt contact met het Parket welke kan beslissen om de technische dienst ter plaatse te sturen • Stelt proces-verbaal op op basis van hun eigen vaststellingen of eventueel op basis van de klacht door Securail. 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

28. Sensibilisering van de parketten en van de procureurs: Aandacht vestigen op de gevolgen van de misdrijven en op de risico's voor de veiligheid Opmaken risicofiches Misdrijven vervolgen wegens inbreuk op art. 406 Sw (kwaadwillige belemmering van het spoorwegverkeer) en/of art. 521 Sw (vernieling van spoorwegen), en niet meer enkel wegens diefstal 4. Aanpak van het probleem Maatregelen in exploitatiefase : vervolgen 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

29. 4. Aanpak van het probleem Maatregelen in exploitatiefase : preventiemaatregelen • Uitvoering risicoanalyse • Bepaling van het risico voor de veiligheid en de gezondheid van • werknemers • reizigers • derden • Opmaak van aanbevelingen voor werknemers en externe diensten die tussenkomen bij kabeldiefstal. 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

30. 5. Besluit 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

31. 5. Besluit Besluit • Bestrijden van diefstallen is geen eenvoudige zaak • Escalatie in de middelen en methodes gebruikt door de dieven wordt vastgesteld • De gevolgschade is niet te vergelijken met de waarde van de ontvreemde materialen • Globale aanpak met de medewerking van alle betrokken partijen is nodig. 20080522 - studiedag diefstallen AGORIA

32. VRAGEN?