(Elektronische) Leeromgeving

1. (Elektronische) Leeromgeving Sociale Media in de BPV Jan Kees Meindersma (j.meindersma@kennisnet.nl) Mieke van Keulen (m.vankeulen@kennisnet.nl) Concept v0.1

2. Wat speelt er in de BPV? Inleiding Al jaren zijn er knelpunten en klachten rond het uitvoeren van de beroepspraktijkvorming (BPV) binnen BOL opleidingen van het MBO. Gebrekkige communicatie en afstemming tussen de school, het leerbedrijf en de student liggen vaak ten grondslag aan veel van de knelpunten. Web 2.0 en social media zijn in de kern gericht op communicatie en lijken ideale instrumenten te zijn om hierin verbetering aan te brengen. Kennisnet wil een bijdrage leveren aan het oplossen van deze knelpunten door het ontwikkelen van een samenhangend concept. Het concept heeft als uitgangspunten: • Er wordt maximaal gebruik gemaakt van web 2.0/social media die nu al vrij beschikbaar zijn op het internet • Het concept is direct toepasbaar. De school, het leerbedrijf en de student hoeven geen grote (ict) veranderingen door te voeren om het concept toe te passen • Het concept draagt bij aan het oplossen van de 9 belangrijkste knelpuntenin de BPV • De fasen uit het BPV protocol zijn richtinggevend geweest in de uitwerking van de knelpunten en oplossingen.

3. De 9 belangrijkste knelpunten in de BPV VERANTWOORDING VAN DE AANPAK Voorbereiding & Matching BPV-periode Beoordeling Evaluatie • Voorbereiding en matching • Studenten komen onvoorbereid het bedrijf binnen • Scholen en leerbedrijven hebben er moeite mee om tot een gezamenlijke positionering van de BPV te komen • BPV-periode • Het leerbedrijf weet niet wat de studenten moet leren • Leervragen die studenten tijdens de stage hebben, worden door de school te weinig voorzien van een passend aanbod • Het is onvoldoende duidelijk wie de aanspreekpunten zijn vanuit de school en vanuit het bedrijf • De frequentie en intensiteit van de begeleiding vanuit de school is onvoldoende • Beoordeling • Tijdens de stage wordt onvoldoende tijd besteed aan reflectie op de voortgang en het zichtbaar maken van spontane leerervaringen • De afronding van de stage verloopt inefficiënt en moeizaam • Evaluatie • Knelpunten in BPV-trajecten blijven bestaan i.p.v. dat ze structureel opgelost worden

4. Verantwoording van de aanpak • Deskstudy van bestaande onderzoeken • Gesprekken in de praktijk (BPV coördinatoren, studenten, leerbedrijven) • Expertise Cinop, Twynstra Gudde en Kennisnet Resultaat: Een lijst met de 9 belangrijkste knelpunten met een onderscheid tussen oorzaak en gevolg (wat gaat er mis) Klikhier voor de uitgebreide lijst

5. Knelpunten 1-3 1 2 3

6. Knelpunten 4-6 4 5 6

7. Knelpunten 7-9 7 8 9

8. Sociale media in de BPV Leervraag Netwerk Blogboek Wereld van de BPV verantwoordelijke Wereld van de de student Kwaliteits-verbetering Wereld van de directie Strategische samenwerking

9. Blogboek De student houdt wekelijks een online blogboek bij om zijn leerervaringen gedurende de BPV zichtbaar te maken Wat is het? Hoe werkt het? Wat zijn de voordelen? Wat zijn de kritische factoren?

10. Blogboek Wat is het? (1) NAAR BLOGBOEK

11. Blogboek Wat is het? (2) NAAR BLOGBOEK

12. Blogboek Wat is het? (3) NAAR BLOGBOEK

13. Blogboek Hoe werkt het? NAAR BLOGBOEK • Voorbereiding & matching • Op school wordt de student voorbereid op het werken met een blogboek • Een student leest blogboeken van andere (oud) studenten om informatie te krijgen over het leerbedrijf (werkwijze en werkzaamheden, cultuur, feitelijke informatie, etc) voor een goede voorbereiding en matching met het leerbedrijf • Evaluatie • Het blogboek geeft de BPV coördinator input voor het evaluatiegesprek over de samenwerking tussen het leerbedrijf en de school en is een bron voor de kwaliteitscyclus van de BPV in de school • De deelnemer kan aan de hand van het blogboek makkelijker reflecteren op het geheel van de stage Evaluatie Voorbereiding & matching • BPV-periode • De student houdt minimaal wekelijks een blogboek bij waarin hij zijn persoonlijke ervaringen en zijn vorderingen ten aanzien van zijn leerdoelen beschrijft • De student gebruikt het blogboek om te kunnen reflecteren op zijn stage • Medestudenten leren van elkaar door elkaars blogboek te lezen en hierop te reageren • De BPV begeleider en/of de praktijkbegeleider heeft vaste momenten waarop hij reageert op het blogboek in de vorm van commentaar of feedback Beoordelen BPV-periode • Beoordelen • Door het blogboek ontstaat er een archief over de gehele BPV-periode van de student; de leerontwikkeling wordt zichtbaar • Het blogboek vervangt het stageverslag en maakt onderdeel uit van de summatieve toetsing

14. Blogboek Wat zijn de voordelen? NAAR BLOGBOEK Door het lezen van andere blogboeken is de student beter voorbereid op de stage Leervragen en knelpunten die studenten tijdens de stage hebben, worden door de begeleiders eerder gesignaleerd De intensiteit van de begeleiding neemt toe zonder dat het aantal fysieke stagebezoeken toeneemt De eindbeoordeling vindt plaats op basis van een tijdens de stage opgebouwd verslag in plaats van alleen het achteraf opgestelde stageverslag

15. Blogboek Wat zijn de kritische factoren? NAAR BLOGBOEK • Things to do • Afspraken maken over het gebruik • Wie doet wat? (rol van de praktijkbegeleider, van de BPV begeleider en van de student) • Hoe vaak wordt er een blogboek bijgehouden door de student? • Hoe vaak wordt het blogboek beoordeeld/ bekeken door de BPV begeleider en praktijkbegeleider? • Hoeveel tijd krijgt de BPV begeleider om de blog na te kijken? • Welke afspraken maak je over de mate van openheid van het blogboek (wie mogen het blogboek allemaal lezen)? • Hoe wordt het blogboek ingepast in de beoordelingssystematiek (rekening houdend met geldende regelgeving)? • Hoe bereid je studenten en begeleiders voor op deze manier van werken? • Wat zijn de consequenties als het blogboek niet goed wordt bijgehouden? • Afspraken over de inhoud • Wat moeten studenten vastleggen? • Hoe open of voorgestructureerd is het blogboek? • Waar zal de BPV begeleider/praktijkbegeleider op beoordelen? • Praktische vragen • In hoeverre hebben studenten en begeleiders voldoende toegang tot computers en internet? • In hoeverre is het werken met een blogboek bekend bij studenten en begeleiders?

16. Voorbeelden • www.blog.com • www.bloggers.nl • www.blogger.com • www.wordpress.com

17. Netwerk Voor de BPV bouwt de student via LinkedIn aan een netwerk binnen en buiten de school Wat is het? Hoe werkt het? Wat zijn de voordelen? Wat zijn de kritische factoren?

18. Netwerk Wat is het? (1) NAAR NETWERK

19. Netwerk Wat is het? (2) NAAR NETWERK

20. Netwerk Wat is het? (3) NAAR NETWERK

21. Netwerk Wat is het? (4) NAAR NETWERK

22. Netwerk Hoe werkt het? NAAR NETWERK • Voorbereiding & matching • De BPV begeleider stimuleert het gebruik van LinkedIn in de voorbereiding op de BPV • De student heeft/maakt een LinkedIn profiel. Hierin plaatst hij o.a. zijn CV, informatie over de huidige opleiding en leerdoelen/wensen, POP / PAP • In de sollicitatiefase oriënteert de student zich via LinkedIn op stagemogelijkheden bij verschillende bedrijven en linkt zich aan de interessante mensen • De opleiding maakt op LinkedIn een groep aan voor stagiaires met contacten, links, nuttige websites, onderwijsmateriaal, etc. • De opleiding creëert een groep op LinkedIn waarin alumni van de eigen opleiding bereikbaar worden voor vragen over de BPV Evaluatie De student evalueert na afloop van zijn BPV wat zijn loopbaanwensen zijn en past op basis van deze evaluatie eventueel zijn netwerk en profiel aan Evaluatie Voorbereiding & matching Beoordelen BPV-periode • BPV-periode • De student plaatst ervaringen bij zijn profiel (beschrijving van de opleiding, stages,etc) op LinkedIn (soort CV) • Student kan lid worden van een groep van medestagiaires • De student kan eventueel gericht vragen stellen via zijn LinkedIn netwerk • De student kan zijn blog en zijn Twitter koppelen aan LinkedIn • Beoordelen • Het leerbedrijf en de student plaatsen een referentie/aanbeveling op elkaars LinkedIn profielen • BPV docent plaatst indien wenselijk referenties op het LinkedIn profiel van de student

23. Netwerk Wat zijn de voordelen? NAAR NETWERK De student bereidt zich beter voor op de stage (maakt een bewustere keuze voor het bedrijf waar hij/zij stage gaat lopen) Leerbedrijven hebben door het LinkedIn profiel van de student een beter beeld bij wat de student moet leren

24. Netwerk Wat zijn de kritische factoren? NAAR NETWERK • Things to do • Afspraken maken over het gebruik • Wie beheert de groepen vanuit de opleiding (zowel huidige groepen als bereikbaarheid oud-studenten)? • Hoe open /gesloten wordt er gewerkt met LinkedIn? • Wat wordt er wel/niet gekoppeld aan het profiel van een student? • Welke afspraken worden er gemaakt over de werkwijze/’gedragsregels’? • Op welke manier kan de huidige voorbereiding op de BPV worden vervangen/ondersteund door LinkedIn? • Afspraken over de inhoud • Maak afspraken over wat er in het profiel van de student nodig is om LinkedIn functioneel in te kunnen zetten in de BPV • Praktische vragen • Wat hebben studenten, BPV begeleiders en praktijkbegeleiders nodig om de nieuwe werkwijze via LinkedIn te kunnen uitvoeren? • De student, school en het leerbedrijf moeten voldoende toegang hebben tot internet en een computer

25. Voorbeelden www.LinkedIn.com

26. Leervraag De student kan via zijn telefoon en/of pc zijn leervraag direct stellen aan zijn begeleiders en medestudenten Wat is het? Hoe werkt het? Wat zijn de voordelen? Wat zijn de kritische factoren?

27. Leervraag Wat is het? (1) NAAR LEERVRAAG

28. Leervraag Wat is het? (2) NAAR LEERVRAAG

29. Leervraag Hoe werkt het? NAAR LEERVRAAG • Voorbereiding & matching • In de voorbereiding op de stage wordt gesproken over het belang van snelle begeleiding in het geval van (adhoc) leervragen. De student stelt minimaal één leervraag per week • De student leert dat hij via telefoon/pc (twitter, yammer) verschillende personen kan raadplegen om antwoord te krijgen op zijn (adhoc) leervragen en wat de voor- en nadelen zijn van deze openheid • De student en de BPV begeleider spreken af hoe de telefoon/pc een oplossing kan zijn voor deze (adhoc) leervragen en maken afspraken over het gebruik Evaluatie De BPV begeleider, praktijkbegeleider en de student halen uit de gebundelde vragen de belangrijkste evaluatiepunten Evaluatie Voorbereiding & matching • BPV-periode • De student kan tijdens zijn stage direct vragen stellen aan de bpv begeleider, (mede)studenten en externen (korte termijn) • Medestudenten en ander geïnteresseerden reageren wanneer zij willen (afhankelijk van mate van openheid van het middel) • De BPV begeleider houdt regelmatig zijn telefoon en/of pc in de gaten om de (adhoc) leervragen te volgen • De vragen en de reacties worden gedurende de stage gebundeld door de BPV begeleider. De begeleider krijgt het overzicht van alle vragen die de student heeft gesteld. En worden behandeld in terugkomdagen Beoordelen BPV-periode Beoordelen De gebundelde vragen vormen een aanvullende bron in de formatieve beoordeling van de student

30. Leervraag Wat zijn de voordelen? NAAR LEERVRAAG De student heeft een direct aanspreekpunt in het geval van adhoc leervragen Spontane leervragen en knelpunten in de stage worden direct zichtbaar en eerder voorzien van een antwoord en worden gesteld op het moment dat ze zich voordoen… authentiek dus.

31. Leervraag Wat zijn de kritische factoren? NAAR LEERVRAAG • Things to do • Afspraken maken over het gebruik • Hoe gaan we elkaar bereiken: welke middelen zetten we in (twitter, yammer)? De inzet van middelen is afhankelijk van openheid en privacy van de vragen • Welke momenten bouwen we in om terug te komen op de (adhoc) leervragen? • Welke mensen commiteren zich aan de afspraken? • Welke afspraken maken we over omgang, privacy en openheid van de vragen? • Op welke manier krijgen deze leervragen een plek in de stagebegeleiding en in de beoordeling? • Afspraken over inhoud • Wat voor type vragen kunnen worden gesteld via de telefoon/pc? Bij het gebruik maken van een open media als twitter moet met de privacy en de veiligheid van de student en het leerbedrijf rekening gehouden worden • Praktische vragen • Hebben studenten en de begeleiding voldoende toegang tot computers/telefoon en internet? • Is de begeleiding gewend te werken met middelen als twitter,yammer?

32. Voorbeelden • www.twitter.com Twitter is openbaar en voor iedereen toegankelijk (met eventueel mogelijkheden van afscherming) • www.yammer.com Yammer kan je afscheiden voor een bepaalde groep en wordt daardoor in veel in organisaties gebruikt

33. Kwaliteitsverbetering Door elektronische gegevens over de BPV te verzamelen en deze regelmatig te analyseren, ontstaan structurele verbeteringen in de BPV Wat is het? Hoe werkt het? Wat zijn de voordelen? Wat zijn de kritische factoren?

34. Kwaliteitsverbetering Wat is het? KWALITEITS- VERBETERING

35. Kwaliteitsverbetering Hoe werkt het? KWALITEITS- VERBETERING • Check • De kwaliteitscyclus van de BPV wordt op een structurele manier ingezet. Er wordt nagedacht over relevante informatie en hoe deze wordt gebruikt • De BPV verantwoordelijke zet o.a. een elektronische vragenlijst uit bij de bedrijven en de BPV begeleiders studenten • De BPV verantwoordelijke maakt een analyse van de webbased informatiegegevens en van de bestaande bedrijfsvoeringgegevens (harde cijfers vanuit tevredenheidsonderzoeken, crm, financiën, etc.) • In een analyse van de gegevens worden conclusies zichtbaar gemaakt Do Tijdens de BPV periode verzamelt de BPV verantwoordelijke de relevante informatie die hij gebruikt voor de checkfase Check Do • Act • Op basis van de analyse worden maatregelen bedacht om de BPV in de volgende ronde te verbeteren • Er vindt een terugkoppeling plaats richting BPV begeleiders, leerbedrijven en studenten • Alle maatregelen worden geregistreerd in een centrale informatiedatabase die voor iedereen toegankelijk is Plan Act Plan De BPV verantwoordelijke bereidt de nieuwe BPV periode voor op basis van de geformuleerde maatregelen

36. Kwaliteitsverbetering Wat zijn de voordelen? KWALITEITS- VERBETERING De kans is groter dat knelpunten in BPV structureel worden opgelost Het leerbedrijf en de school kunnen op basis van relevante informatie tot betere afstemming over de strategische positionering van de BPV komen

37. Kwaliteitsverbetering Wat zijn de kritische factoren? KWALITEITS- VERBETERING • Things to do • Afspraken maken over het gebruik • Welke informatie is wel of niet geschikt is voor de kwaliteitscyclus? • Welke afspraken worden gemaakt over de toegankelijkheid van informatie? • Welke functie/persoon wordt verantwoordelijk voor de BPV kwaliteitscyclus? • Afspraken over de inhoud • Welke onderwerpen zijn belangrijk om mee te nemen in de evaluatie? (afgeleid van de smart doelstellingen/kpi’s) • Praktische vragen/eisen • Is er goede ict infrastructuur die de instrumenten kunnen ondersteunen? • Is er een koppeling van informatie met overige systemen binnen de school? • Welke informatie-tools gebruikt de school al?

38. Voorbeelden www.surveymonkey.com SurveyMonkey biedt een systeem waarmee je onderzoeken kan uitvoeren, kan beheren en analyseren en waarmee ja als organisatie verbetering kan toepassen

39. Strategische samenwerking STRATEGSICHE SAMENWERKING De school en het leerbedrijf realiseren een betere samenwerking op directieniveau Wat is het? Hoe werkt het? Wat zijn de voordelen? Wat zijn de kritische factoren?

40. Strategische samenwerking Wat is het? STRATEGSICHE SAMENWERKING

41. Strategische samenwerking Hoe werkt het? STRATEGSICHE SAMENWERKING • Evaluatie • Evalueer samen met het leerbedriif of het plan van aanpak nog volstaat • Evalueer of er aanpassingen nodig zijn in de lijst van keuze voor de bedrijven Keuze maken voor een aantal bedrijven Maak een keuze voor een aantal bedrijven waarmee je intensief de samenwerking wil aangaan. Bijvoorbeeld op basis van het aantal stagiaires dat werkt bij een leerbedrijf, een leerbedrijf met perspectief op groei en pr waarde of op basis van de positie in de regio • In de praktijk brengen • Het plan van aanpak wordt uitgevoerd. Aandachtspunten hierbij zijn dat het aansluit bij het BPV beleid en dat er eigenaren zijn, bijvoorbeeld de accountmanager • Er zijn regelmatig contactmomenten tussen de school en het leerbedrijf op directieniveau om informatie uit te wisselen. Social media en web 2.0 bieden mogelijkheden om op een eenvoudige manier informatie uit te wisselen of voor contact te zorgen tussen de school en het leerbedrijf. Bijvoorbeeld: google docs, sharepoint, wikispaces • De afspraken worden gemonitord. Ook hier kan gebruik worden gemaakt van web 2.0/social media. Bijvoorbeeld door een webagenda of digitaal takenoverzicht • Organiseer regelmatig bijeenkomsten met je netwerk van leerbedrijven Evaluatie Keuze maken voor aantal leerbedrijven In de praktijk brengen Plan van aanpak maken • Plan van aanpak maken • De school bekijkt per leerbedrijf welke kansen er zijn om de samenwerking optimaal te benutten, bijv; zoveel mogelijk studenten plaatsen • De school en het leerbedrijf maken afspraken om die kansen te benutten • Tussen de school en het leerbedrijf wordt een plan van aanpak gemaakt

42. Strategische samenwerking Wat zijn de voordelen? STRATEGSICHE SAMENWERKING De scholen en leerbedrijven kunnen beter tot een gezamenlijke positionering van de BPV komen Er is meer sturing mogelijk op de afspraken tussen het leerbedrijf en de school De kwaliteitsverbeterpunten worden opgenomen in het strategisch beleid tussen de school en het leerbedrijf

43. Strategische samenwerking Wat zijn de kritische factoren? STRATEGSICHE SAMENWERKING • Things to do • Is er een actueel overzicht van relatiegegevens? • Zijn er afspraken over wie wat doet, wat de rol- en verantwoordelijkheidsverdeling is, hoe de bestuurlijke en werkorganisatie op elkaar zijn afgestemd en welke coördinatiemechanismen worden toegepast? • Is het mogelijk je als school te verdiepen in het leerbedrijf; is duidelijk wat de spelregels en omgangsvormen zijn om tot besluitvorming en afspraken te komen? • Is het mogelijk voor de school en het leerbedrijf om de gezamenlijke belangen voorop te blijven stellen? (win-win situatie) • Staat de school op een toegankelijke en open manier in contact met de leerbedrijven?

44. Voorbeelden • www.googledocs.com • www.wikispaces.com