κειμενογλωσσολογια

1. κειμενογλωσσολογια ΤΜΗΜΑ φιλολογιασ, πανεπιστημιο πατρων 24.10.2018

2. Ευaλωτεσ κοινωνικeσ ομαδεσ(Ν. 4019 / 2011) Οι ομάδες με: • περιορισμένη ή καθόλου πρόσβαση σε κοινωνικά και δημόσια αγαθά • δυσκολία / αδυναμία απόκτησης ποιότητας ζωής σε πολλά επίπεδα και σε διάφορους τομείς, π.χ. • στέγη, • εργασία, • ικανοποιητικό εισόδημα, • εκπαίδευση, • ιατρική περίθαλψη, • κοινωνική ασφάλιση κ.ά.

3. Ευαλωτεσ κοινωνικεσ ομαδεσ βασει Ν. 4019 / 2011 • αστέγους, • ανέργους/μακροχρόνια άνεργους, • άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ), • πάσχοντες (σοβαρά παθολογικά προβλήματα, ψυχικές ασθένειες), • αποφυλακισμένους, • χρήστες και πρώην χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών, • οροθετικούς, • άτομα από θρησκευτικές ή πολιτισμικές μειονότητες, • ρομά / αθίγγανους, • μονογονεϊκές οικογένειες, • ανήλικους παραβάτες, • κακοποιημένες γυναίκες, • θύματα εμπορίας (trafficking), • πρόσφυγες, μετανάστες, παλιννοστούντες, • πληγέντες από θεομηνίες και φυσικές καταστροφές (πυρόπληκτοι, σεισμοπαθείς, πλημμυροπαθείς).

4. Φοιτητεσ/τριεσ του 5% (2007 - 2016) 427 Επιτυχόντα άτομα του 5% των Πανελληνίων 36% δεν εγγράφονται

5. Σκοποσ • Έγκαιρη αποφοίτηση των φοιτητών/τριών ευπαθών ομάδων • Μείωση του ποσοστού Διαρροής Πώς;

6. Βελτιωση τησ ποιοτητασ ζωησ

7. Ε - Class • Κειμενογλωσσολογία (LIT1810) • Αργύρης Αρχάκης

8. Κριτηρια κειμενικοτητασ

9. Κριτηρια κειμενικοτητασ • απουσία σταθερών  μη κείμενοαπόλυτη θέση • κειμενικότητα  θέμα βαθμού προσπάθεια ερμηνείας ενός συνόλου λέξεων ως κείμενο με κάθε δυνατό τρόπο

10. Κριτηρια κειμενικοτητασ διαγνωστικές σταθερές εργαλεία συνειδητοποίησης του τρόπου οργάνωσης,σύστασης κατανόησης ενός κειμένου

11. Συνοχη Συνοχικοί δεσμοί (cohesive ties) απτοί, περιγράψιμοι δείκτες που συνδέουν επιφανειακά συστατικά του κειμένου π.χ. λέξεις φράσεις, προτάσεις

12. συνοχη Συνοχικοί δεσμοί (cohesive ties) δεσμός: συνεπάγεται σχέση ανάμεσα σε δύο μέρη σχηματική απεικόνιση: [α] ↔ [β]

13. συνοχη • κείμενο: εκτεινόμενο πεδίο διαδοχής μηνυμάτων [α] ↔ [β] άκρα δεσμού χωρικά απομακρυσμένα σημασιολογική σχέση μέρη διαφορετικών μηνυμάτων ή και ολόκληρα μηνύματα

14. συνοχη συνοχικές σχέσεις μεταξύ μεμονωμένων κειμενικών στοιχείων • Ομοιαναφορικότητα • Ομοιοταξινόμηση • Ομοιοεκτατικότητα

15. ομοιοαναφορικοτητα • Ο Σπήλιος πήρε καινούριο αμάξι και το τράκαρε. [α] ονοματική φράση  [β] αντωνυμικό στοιχείο σημασιολογική σχέση: κοινή αναφορά ταυτότητα αναφοράς

16. ομοιοαναφορικοτητα τα εξωκειμενικά αντικείμενα αναφοράς και των δύο αυτών εκφράσεων καταλήγουν στην ίδια οντότητα του κόσμου

17. ομοιοαναφορικοτητα λεξικογραμματικά μέσα • όλες οι κατηγορίες των αντωνυμιών • επιρρήματα όπως τα εκεί, τότε, έτσι • ειδικές εκφράσεις αντικατάστασης, ή αντί-τυποι, όπως «ο πρώτος», «ο δεύτερος», «ο τελευταίος»

18. ομοιοταξινομηση • Ο Σπήλιος αγόρασε ένα αμάξι και ο Σωτήρης έκανε το ίδιο, αλλά του χάλασε. [α] αγόρασε ένα αμάξι  [β] έκανε το ίδιο σημασιολογική σχέση: αναφορά σε διαφορετικό εξωκειμενικό γεγονός αλλά της ίδιας τάξης, της ίδιας κατηγορίας

19. ομοιοταξινομηση αναφορά σε διαφορετικό μέλος της ίδιας ομάδας

20. ομοιοταξινομηση λεξικογραμματικά μέσα • ρήματα όπως το «κάνω» • αντωνυμίες με τις οποίες επιτυγχάνεται αντικατάσταση, όπως (ο) ίδιος, (ο) τέτοιος • επιρρήματα όπως το έτσι

21. Ομοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομησηΟμοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομηση • λεξικογραμματικά μέσα  υπάγονται στο μηχανισμό της υποκατάστασης, όπου το στοιχείο [β] αναπληρώνει / παίρνει τη θέση του στοιχείου [α].

22. Ομοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομησηΟμοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομηση • μηχανισμός της έλλειψης μορφή υποκατάστασης όπου το στοιχείο [α] αναπληρώνεται από το κενό

23. Ελλειψη Η έλλειψη εμφανίζεται όταν κάτι που είναι δομικά απαραίτητο παραμένει άρρητο, αλλά είναι άμεσα συναγόμενο από όσα έχουν λεχθεί προηγουμένως.

24. ελλειψη Η Ιωάννα έφερε μερικά γαρίφαλα και η Κατερίνα μερικά τριαντάφυλλα. Α: Μπορώ να δανειστώ το μολύβι σου; Β: Ναι, αλλά τι έκανες το δικό σου;

25. Ομοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομησηΟμοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομηση • στοιχείο [β]  υποκαθιστά ρητά ή ελλειπτικά το στοιχείο [α] έμμεσος μηχανισμός κωδικοποίησης ηερμηνεία του [β] πραγματοποιείται μόνο αν ανατρέξουμε σε άλλες πηγές αναφορικός, συσχετιστικός χαρακτήρας

26. Ομοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομησηΟμοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομηση Ερμηνευτική πηγή του [β] • ενδοκειμενικά, γλωσσικά συμφραζόμενα [β] ενδο-φορικό Όταν το [α] προηγείται και το [β] ακολουθεί  ο δεσμός ονομάζεται αναδρομή(anaphora) Όταν το [β] προηγείται και το [α] ακολουθεί, τότε ο δεσμός ονομάζεται καταδρομή (cataphora)

27. ΕΝΔοφορικο [β] • Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό συνέβη: Ο Γιάννης πήρε το αυτοκίνητο, χωρίς να το ξέρει ο πατέρας του. • Είναι ωραίος, έξυπνος, γοητευτικός. Ο νέος διευθυντής μάς κατέπληξε όλους.

28. Ομοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομησηΟμοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομηση Ερμηνευτική πηγή του [β] Εξωκειμενικά συμφραζόμενα της περίστασης [β] εξω-φορικό • Μην το ξανακάνεις!

29. Ομοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομησηΟμοιοαναφορικοτητα-ομοιοταξινομηση

30. Ομοιοεκτατικοτητα • Ο Γιάννης έτρεξε στο αυτοκίνητο. Στις δύσκολες ώρες το αμάξι ήταν το καταφύγιό του. «αυτοκίνητο» (= [α]) &«αμάξι» (= [β]).

31. Ομοιοεκτατικοτητα κανένα από τα στοιχεία του δεσμού δεν είναι έμμεσο. Δεν χρειάζεται δηλαδή να ανατρέξουμε σε κάτι άλλο για να ερμηνεύσουμε τόσο το «αυτοκίνητο» όσο και το «αμάξι» ‒χρειάζεται μόνο να ξέρουμε το λεξιλόγιο της ελληνικής

32. ομοιοεκτατικοτητα • συνωνυμία: η ομοιότητα ‒και σε ορισμένες περιπτώσεις ταυτότητα‒ μεταξύ των σημασιών. • αντωνυμία: η πολική διαφοροποίηση σημασιών, λ.χ. «νέος»/«γέρος» • υπωνυμία: ο εγκλεισμός μιας στενότερης σημασίας σε μια ευρύτερη, υπερώνυμη σημασία, λ.χ. «πορτοκάλι» / «φρούτο». • μερωνυμία: η σχέση μέρους-όλου, λ.χ. «δέντρο»/«ρίζα»/«κλαδί».

33. ομοιεκτατικοτητα Δες αυτό το σκίουρο. Μην κάνεις όμως θόρυβο. Θα το τρομάξεις το ζωάκι. • ο υπερώνυμος όρος «ζωάκι» σχετίζεται ομοιοαναφορικά και αναδρομικά με τον υπώνυμο σε αυτόν όρο «σκίουρο».

34. ομοιοεκτατικοτητα • Δεν πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο της υπαγωγής των παραπάνω σημασιολογικών σχέσεων στις ευρύτερες σχέσεις της ομοιοαναφορικότητας ή ομοιοταξινόμησης.

35. Επαναληψη; • με την επανάληψη‒η οποία δεν αποτελεί σημασιολογική σχέση με τη στενή έννοια του όρου‒ επιτυγχάνονται συνοχικές συνάψεις, μέσω της επαναφοράς της ίδιας σημασίας ή του ίδιου συντακτικού σχήματος. • ηεπανάληψη ως επαναφορά της ίδιας σημασίας παρατηρείται και σε εμφανίσεις διαφορετικών μορφολογικών τύπων της ίδιας λεξικής μονάδας π.χ. απόφαση, αποφάσισε

36. επαναληψη • Η επιτροπή αποφάσισε την υποδειγματική τιμωρία των φοιτητών που αντέγραφαν στις εξετάσεις. Η απόφαση αυτή ελπίζουμε να λειτουργήσει παραδειγματικά.

37. Συνοχικη αλυσιδα • Δίπλα μας μένει μια μικρή κοπέλα. Χτες ο πατέρας της την πήρε και πήγαν βόλτα. Της αγόρασε παγωτό και την ανέβασε στα αυτοκινητάκια. Μετά της έδειξε από μακριά το κάστρο της πόλης.

38. Συνοχικεσ σχεσεισ μεταξυ μηνυματων σύζευξη (conjunction): τα μέλη των δεσμών τους δεν είναι μεμονωμένα συστατικά στοιχεία —ή τουλάχιστον το ένα από τα δύο μέλη—, αλλά ολόκληρα μηνύματα.

39. Δεικτεσ συζευξησ εκφράζουν σημασιολογικές σχέσεις οι οποίες προϋποθέτουν την ύπαρξη κειμενικών μηνυμάτων και προσδιορίζουν τον τρόπο με τον οποίο αυτό που ακολουθεί συνδέεται με αυτό που έχει προηγηθεί

40. Δεικτεσ συζευξησ - κατηγοριεσ Προσθετική:και, ακόμη, επιπλέον, πρώτον, δεύτερον κτλ. Αντιθετική: αλλά, όμως, μα, ωστόσο, απεναντίας κτλ. Αιτιακή ή εξηγητική: επειδή, γιατί, διότι, γι’ αυτό το λόγο, καθώς κτλ. Συμπερασματική: γι’ αυτό, επομένως, κατά συνέπεια, συμπερασματικά κτλ. Χρονική: μετά, ύστερα, τώρα, τελικά κτλ. Ανακλαστική: δηλαδή, μ’ άλλα λόγια, θέλω να πω, εννοώ κτλ.

41. Συνοχικοι μηχανισμοι

42. Συνοχικοι μηχανισμοι • Το αυτοκίνητό μου είναι μαύρο. Το μαύρο χρώμα ήταν πολύ της μόδας στη δεκαετία του ’70. Κατά συνέπεια στα εβδομήντα τους χρόνια οι πιο πολλοί άνθρωποι έχουν πάρει σύνταξη. Με τον όρο αυτό εννοούμε τη σωστή πλοκή των λέξεων στον προφορικό ή γραπτό λόγο. Ο λόγος δηλαδή θεωρείται από πολλούς ειδικούς αποκλειστικό προνόμιο του ανθρώπου. Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον.

43. Συνοχικοι μηχανισμοι οι μηχανισμοί αυτοί, αν και συντελούν στην και ενισχύουν την ενότητα ενός κειμένου, δεν μπορούν από μόνοι τους να τη διασφαλίσουν. Η παρουσία τους δε συνεπάγεται αναγκαστικά και την ύπαρξη κειμένου

44. συνοχη

45. Τηγανιτεσ μηλου με βουτυρωμενο μελι Υλικά Συνταγής • 1½ φλ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του • 1 πρέζα αλάτι • 1/2 φλ. ζάχαρη • 1 κ.γλ. κανέλα • 1 αυγό • 1 φλ. γάλα • 2 μήλα καθαρισμένα και τριμμένα σε χοντρό τρίφτη • 1 κ.γλ. βούτυρο ή μαργαρίνη Εκτέλεση • Σε μπολ κοσκινίζουμε το αλεύρι με την κανέλα και το αλάτι. Προσθέτουμε τη ζάχαρη και κάνουμε λακκούβα στο κέντρο. Χτυπάμε το αυγό με το γάλα, τα ρίχνουμε μέσα και ανακατεύουμε με σπάτουλα. Τέλος βάζουμε και τα τριμμένα μήλα. Αν το μήλο κατεβάσει πολύ υγρό, προσθέτουμε 1 κ.σ. αλεύρι, να χυλώσει.

46. Αυτη που περναει φοιβοσ δεληβοριασ • https://www.youtube.com/watch?v=fT3FzfwcI0U

47. Αυτη που περναει φοιβοσ δεληβοριασ • Στην κοσμάρα μου ως συνήθως κι άξαφνα τη βλέπω να περνάειΜε μια τσάντα «Ελευθερουδάκης» και να μου χαμογελάειΣαλιγκάρια στη Σταδίου και τριφύλλια στη ΣίναΟμορφαίνεις βάδισμά μου την ΑθήναΛεμονιές στην Κοραή, περικοκλάδες στου Ζώναρς Θέλω να σε ξαναδώ κατά μόνας!Αυτή που περνάει, αυτή που περνάειΑυτή να ρωτήσουμε να δούμε πού πάειΑυτή να ρωτήσουμε τον προορισμό μαςΟ άγνωστος δρόμος της να βρει το δικό μας.

48. Ὁ ἀρχηγοσ – κωνσταντινοσ παλαιολογοσ Η ΑΛΗΘΕΙΑ εἶ­ναι ὅ­τι χρει­ά­στη­κε νὰ ξυ­πνή­σω. Οἱ κα­τα­ρα­μέ­νες μπί­ρες ποὺ εἶ­χα πι­εῖ τὸ προ­η­γού­με­νο βρά­δυ προ­κά­λε­σαν τὴν ἐ­πεί­γου­σα ἀ­νάγ­κη… Τὰ περ­νά­γα­με ἀ­πί­θα­να σὲ ἐ­κεῖ­νο τὸ τα­ξί­δι στὴν Κού­βα. Ἐ­γὼ ἤ­μουν ὁ ἀρ­χη­γὸς τοῦ γκρούπ. Τοὺς πή­γαι­να παν­τοῦ. Γνώ­ρι­ζα κά­θε γω­νιὰ τοῦ νη­σιοῦ. Ἡ ὁ­μά­δα εἶ­χε δέ­σει. Χρει­ά­στη­κε ὅ­μως νὰ ξυ­πνή­σω καί, ὕ­στε­ρα, δὲν μπό­ρε­σα νὰ ξα­να­κοι­μη­θῶ. Τώ­ρα ἐ­γὼ εἶ­μαι ἐ­δῶ, στὸ κρε­βά­τι μου, καὶ τὸ γκροὺπ ἐ­κεῖ, σὲ ἐ­κεί­νη τὴν πα­ρα­λί­α μὲ τὰ τυρ­κου­ὰζ νε­ρὰ ποὺ μό­νο ἐ­γὼ γνω­ρί­ζω. Ἄ­σχη­μα τὰ πράγ­μα­τα.

49. Συνομιλιακη αφηγηση ι [