SÜT SAĞIM EKİPMANLARININ TEMİZLİĞİ

1. SÜT SAĞIM EKİPMANLARININ TEMİZLİĞİ • Neden? • Sağım sonrası kalan, istenmeyen maddeleri ortadan kaldırılıp, mikroorganizmaları öldürerek (dezenfeksiyon), • mikrobik kontrol sağlamak. • Sabit olmayan sistemlerin, genellikle temizlik öncesi demonte edilmesi gerekir • . Sabit sistemler yerinde temizlenir (CIP). Örn. temizlik sıvısı, sistemin tüm süt taşıma hatlarından geçirilir.

2. Temiz nedir? • Temiz: Hiç kalıntı olmaması • Mikrobiyolojik temiz: Kalıntı seviyesi süt kalitesini etkileyecek seviyeden az ise Kimyasal temiz: Kimyasal kalıntılar belirli standartların altında ise

3. NELER TEMİZLENMELİ? • Sıvı süt kalıntıları ,kuru süt kalıntıları-yağlar, proteinlerSüttaşları (kalsiyum, magnezyum) ve demir

4. HANGİ PARÇALAR TEMİZLENMELİ? • Başlıklar, • Hortumlar, • Süt-ölçerler, • Borular, • Toplama üniteleri • Soğutma tankına giden taşıma hattı (ön-soğutucu), • Soğutma tankı

5. SÜT SAĞIM EKİPMANLARININ TEMİZLİĞİ

6. TEMİZLİK FAKTÖRLERİ ☼ Mekanik güç ☼ Temizlik maddeleri ☼ Sıcaklık ☼ Temas süresi ☼ Su

7. FAKTÖRLERNOTLAR • MekanikFırçalama-kovalar, güğümler,tanklar. Sıvı sirkülasyonu-borulu sistemler ve tanklar

8. TEMİZLİK MADDELERİ ●Deterjanlar (alkalin veya asit) kalıntılarıntemizlenmesini sağlar. ●Dezenfektanlar mikropları öldürür. ●Birlikte kullanılabilirler.

9. SICAKLIK ☼ Maddeleri çözmek ve eritmek için. ☼ Sıcak su yağlı maddeleri ve deterjanlarr daha kolay çözer.

10. TEMAS SÜRESİ • Su, sıcaklık ve temizlik maddeleri, temizliğin gerçekleşebilmesi için yeterli zamana sahip olmalıdır.

11. SU • Temizlik maddelerini, sıcaklığı taşır ve mekanik etkiyi tatbik eder. • Aynı zamanda kalıntıları çıkarıp uzaklaştırır. • Su kalitesi önemlidir-içme suyu tercih edilir.

12. TEMİZLİK MADDELERİ • Mutlaka : Yüzeydeki kiri kaldırmalı. Kiri katı halde tutmalı. Kalıntıların tekrar çözünmesini engellemeli. Tabaka oluşumunu engellenmeli. Mikroorganizmaları öldürmeli.

13. TEMİZLİK MADDELERİ • Aynı zamanda : Tesis yüzeyine ve lastik maddelere zarar vermemeli.Kullanımı kolay ve güvenli olmalı.Süt kalitesine etki edecek madde içermemeli.Çevreye zarar vermemeli.

14. ALKALİLER • Kolayca durulanabilmesi için, yağ moleküllerini parçalayarak çözer. Proteinlerin katılığını azaltır.

15. ISLATMA MADDELERİ • Yağ ve süt, yüzeyler arasındaki teması azaltır.

16. SU YUMUŞATICILARI • Sağım tesisinin yüzeylerinde film tabakası oluşumunu engellemek için kalsiyum, magnezyum ve demir gibi metal iyonları ile çözünebilir bileşikler oluşturmalıdır.

17. DEZENFEKTANLAR • Mikropları öldürür.

18. ASİTLER. • Yüzeydeki süt taşlarını ve diğer sert kalıntıları söker Temizlik maddesi genellikle deterjan ve dezenfektan karışımıdır.-Kullanımı kolaydır.

19. SİRKÜLASYON TEMİZLİĞİ • Ön durulama: Ilık su • Temizleme : Sıcak su ve deterjan. Başlangıç sıcaklığı 70-90C, bitiş sıcaklığı 40-50C. En az 40C olmalıdır! • Son durulama :Soğuk temiz su

20. Manuel/Otomatik Temizleme Manuel :Temizliği yapan; • Sıcak su miktarını, • Soğuk su miktarını, • Suyun dolaşımını, • Temizlik maddesi kullanımını, • Her aşamanın süresini kontrol eder. • Otomatik : • Temizleme ünitesine deterjan konulduktan sonra, bütün işlemleri otomatik olarak yapar.

21. BORULARDAN SU AKIŞI • Dalgalı akış 1 • Dalgalı akış 2 • Darbeli akış • Tam akış

22. “Darbeli akış” elde etmenin üç metodu vardır • Sonsuz hava ve su girişi • Değişmeli hava ve su girişi • Kontrollu hava ve su girişi

23. 1. Sonsuz hava ve su girişi: • Hava girişi, emme borusuna açılmıştır, emme borusu temizleme süresince su seviyesinin altında kalır.

24. 2. Değişmeli hava ve su girişi: • Su seviyesi emme borusunun altına düşünce, suyun itilerek tesise gitmesi ve temizleme borusunu doldurmak için hava girişi yapılır.

25. 3. Kontrollu hava ve su girişi • Hava girişi, darbe yaratmak için otomatik olarak kontrol edilir.

26. Taşıma Hattı • Süt pompasından taşıma hattına olan süt akışı, “tam akış” şeklindedir. • RTS (bağlı ahır) süt akış şekli

27. Sağımhane süt akış şekli

28. Temizlik sonrası tahliye • Temizlik sonrası tesiste kalan su, mutlaka tahliye edilmelidir. Bütün hatlar toplayıcıya doğru eğimli omalı ve süt pompasından sonraki en alt noktada, mekanik tahliye vanası bulunmalıdır. • RTS tesislerindeki ana süt hattını boşaltmak için genellikle tahliye süngerleri kullanılır. Bu süngerler sistem içinde emilerek, toplayıcıya kadar gelirler ve buradan elle çıkarılırlar.

29. SOĞUTMA TANKLARININ TEMİZLİĞİ • Soğutma tankı boşaltılır boşaltılmaz tamamen temizlenmelidir. • Küçük tanklar elle temizlenebilir, ancak tank temizleme ünitesi daha güvenilirdir. Bütün büyük tanklar kendinden temizleme sistemi ile donatılmış olmalıdır.

30. Temizlik işleminin veriminin takip edilmesi • Su sıcaklığı Açık temizleme sistemlerinde dönüş suyunun sıcaklığını ölçmek kolaydır.Kapalı sistemlerde, temizlik ünitesi genellikle sıcaklık algılayıcıya sahiptir

31. Yüzey temizliğinin anlaşılması • Eğer temizlik başarılı bir şekilde yapılmamış ise, artıkların cinsi kolaylıkla tanımlanabilir. Aşağıdaki bilgiler bu gibi durumlarda ne yapılması gerektiği konusunda yardımcı olabilir.

32. Yüzey temizliğinin anlaşılması • Artık CinsiTarifiYağ : Kaygan, yağlı yüzey görüntüsüProtein : Mavi-gökkuşağı tonunda, vernik gibiSüt taşı : Beyaz ile sarı renk arası kalıntılar • Demir : Kırmızı ila kahverengi-siyah arası kalıntılar • Bakteri : Kırmızı veya pembe/mor renktelekeler • Lastik parçacıkları: Siyah leke ve/veya parçacıklar.

33. Diğer yüzeylerin temizliği • Pençe, süt ölçer ve toplayıcı ünitelerin temizliği mutlaka kontrol edilmelidir