W-III. (27/28. II. 03)

1. W-III. (27/28. II. 03) • Tajemnice mózgu:zróżnicowaniePRAWA - LEWA • Dwa umysły w jednym? • Funkcje prawej ilewej półkuli mózgua emocje

2. WIELKI PODZIAŁ MÓZGU • Mózg ma dwie półkule - o odmiennych funkcjach. Nazwano to ASYMETRIĄ PÓŁKULOWĄ • Ma ona związek - w odniesieniu do emocji • z tzw. ASYMETRIĄ POZYTYWNO- NEGATYWNĄ • z odrębnością dwóch systemów wartościowania: AUTOMATYCZNEGO i REFLEKSYJNEGO

3. Mowa Muzyka LATERALIZACJA: czynnościowa asymetria symetrycznych organów ciała. Np. słowa i muzyka ulegają przetworzeniu w różnych częściach mózgu:scyntygram po lewej przedstawia rozświetlenie się lewej kory słuchowej,gdy badany słucha słów, natomiast po prawej widoczna jest aktywacja prawej kory słuchowej, zachodząca na dźwięk muzyki. Ośrodek mowy w lewej półkuli jest podzielony na szereg stref, z których każda wykonuje odmienne zadania. CARTER(1998), S.147

4. Granica wielkiego podziału Skupienie uwagi na kształcie litery „L” wzbudza aktywność w prawej półkuli (A), natomiast koncentrowanie się na literze „D” - aktywność lewej (B). Przestawione obrazy demonstrują, w jaki sposób obie półkule mózgu zajmują się rozmaitymi aspektami tego samego bodźca. Obie półkule łączy SPOIDŁO WIELKIE, ale zanim nastąpi przepływ impulsóww każdej z półkul zachodzą procesy specyficzne dla niej - jak w przypadku przykładu na powyższym rysunku (CARTER 1998, s. 39)

5. Rysunek 3.21 Specjalizacja półkul mózgowych Wg. Zimbardo P.G - Psychologia i życie. Wyd.I wg wyd.XIII ameryk.PWN, Warszawa 1999, s.107

6. SPRINGER i DEUTSCH (1998, s. 292) Dwa mózgi - Dwa style poznawcze Funkcje LEWEGO i PRAWEGO mózgu opisuje się - na podstawie obserwacji zgromadzonych w czasie od pierwszego przypadku pacjenta z uszkodzenym spoidłem - w terminach składających się na pięć głównych kategorii: LEWA półkula PRAWA półkula Werbalna Niewerbalna, wizualno - przestrzenna Sekwencyjna Równoczesna Logiczna, analityczna Holistyczna, synkretyczna Racjonalna Intuicyjna Myślenie typowe dla kultur zachodnich wschodnich

7. ODMIENNE PÓŁKULOWO CECHY EMOCJI • ZNAK negatywny lub pozytywny • EMOCJE (afekty) lub UCZUCIA • Brak lub obecność ARTYKULACJI • Reakcje HOLISTYCZNE (całościowe, nieselektywne, jednorodne) lub ANALITYCZNE (wybiórcze, zróżnicowane) • Reakcje RÓWNOCZESNE lub STOPNIOWE

8. Niektóre IMPLIKACJE(przykłady na dalszych rycinach) • W przypadku DYSOCJACJI funkcji półkuli prawej i lewej - • - możliwy odbiór intuicyjny bez zdolności werbalizacji • - możliwe wzajemnie sprzeczne wartościowania i motywacje • W przypadkach trwałej DOMINACJI jednej z półkul - zróżnicowane cechy funkcjonowania

9. Spójrz na te dwa domki - jeden zwyczajny, a drugi taki sam, ale z dymem wydostającym się z lewego okna. Gdy patrzą na nie pacjenci z uszkodzeniamipółkuli prawej, mówią, że domki są takie same. Ale gdy zapytać, w którym byłoby lepiej być, wszyscy mówią, że woleliby mieszkać w tym bez ognia. Zapytani dlaczego, nie wiedzą i odpowiadają: “Nie mam pojęcia” czy “Zawsze wybieram rzeczy z lewej” lub “ Po prostu wygląda ładniej”.

10. Syndrom „OBCEJ RĘKI” W czasie przygotowania omletu lewa ręka „służyła pomocą”, dorzucając na patelnię parę nie roztłuczonych jaj, nie obraną cebulę czy solniczkę soli. Zdarzało się też, że lewa ręka umyślnie zatrzymywała prawą w trakcie jakiegoś zajęcia. W pewnym momencie poprosiłem by umieściła prawą rękę w małym otworze. „Nie mogę - ta druga jej nie pozwala” oświadczyła M.P. Rzeczywiście, zauważyłem, że jej lewa ręka mocno trzyma prawą za nadgarstek (z historii choroby - Carter, 1998).