Dr Krzysztof Olszewski Instytut Języka Angielskiego Uniwersytet Śląski

1. Dr Krzysztof Olszewski Instytut Języka Angielskiego Uniwersytet Śląski “Rai’ō no terasu” (Tarastrędowatego króla) MishimyYukio a prawda historyczna o panowaniu Jayavarmana VII

2. MishimaYukio三島由紀夫 1925-1970 • w 1965 r. w czasopiśmie Bungei ukazuje się dramat MishimyMadame de Sade (「サード侯爵夫人」) • - jedna z głównych postaci dramatu – Renee, markiza de Sade podejmuje kluczową decyzję odejścia do klasztoru, gdy markiz ma szansę wyjść z więzienia • Mishima zaczyna pisać 1. tom tetralogii 「豊饒の海」 (Płodne morze) - 「春の雪」(Wiosenny śnieg) • wchodzi na ekrany film na podstawie opowiadania Umiłowanie Ojczyzny (「憂国」) • w czasopiśmie 「批評」 (Krytyka literacka) zaczynają ukazywać się eseje Mishimy traktujące o jego treningu nad sobą, uprawianej kulturystyce, sztukach walki – później zostaną wydane w tomie 「太陽と鉄」 (Słońce i stal) – 1968.

3. W 1965 Mishima odwiedza Kambodżę, zwiedza Angkor Wat • Mishima pisze w posłowiu do 1. wydania, że ogólny zamysł dramatu zrodził mu się w hotelu w pobliżu bramy do Angkor Wat

4. Angkor Wat czasów Jayavarmana VII (1125-1218) • Epoka Angkoru datuje się od 802 r., od panowania Jayavarmana II (świadka budowy Borobodur na Jawie, twórcy pierwszej stolicy – Angkor Wat) • Jayavarman (ជ័យវរ្ម័នទី៧) VII - wielki propagator buddyzmu; za jego czasów Angkor staje się państwem buddyjskim • imię Jayavarman znaczy ‘zwycięski wojownik’ – Jayavarman VII ostatecznie rozgromił Champę (federację królestw Chamów) w 1178. Rok wcześniej Chamowie najechali Angkor, zabili króla, złupili stolicę Yasodharapurę • Jayavarman VII koronuje się w 1181, staje przed koniecznością odbudowy stolicy, podźwignięcia kraju • wielkie budowy, centralizacja władzy, wprowadzenie buddyzmu mahayany jako religii państwowej

5. Imperium Jayavarmana VII • od Vientiane w Laosie aż po przesmyk Kra • zjednoczył kraj, nie był tyranem, jak jego poprzednicy; zostanie zapamiętany przez historię jako ostatni z wielkich królów Angkoru • wielki program odbudowy kraju Jayavarmana VII • szpitale (102), drogi publiczne, gospody dla podróżnych (121) w całym kraju • na miejscu zniszczonej Yasodharapury król buduje nową stolicę – Angkor Thom (អង្គរធំ) – Wielkie Miasto • powierzchnia Angkor Thom – 9 km2, w szczytowym okresie rozwoju liczyło ok. 1 mln mieszkańców • po śmierci Jayavarmana VII stopniowy upadek imperium

6. Jayavarman VII jako budowniczy świątyń • Ta Prohm i Preah Khan poświęcone jego rodzicom • „świątynia-góra” PrasatBayon z potężnymi gopurami i reliefami przedstawiającymi codzienne życie Khmerów • Phimeanakas – miejsce, gdzie król oddawał cześć bóstwom • Taras Słoni, Taras Trędowatego Króla • Neak Pean (ប្រាសាទនាគព័ន្ធ) – najmniejsza, a najpiękniejsza świątynia Angkor Thom – pierwotnie jeden ze szpitali Jayavarmana VII, gdzie zażywano kąpieli zdrowotnych

7. Świątynie Angkor Thom • W latach 1296-97 ZhouDaguan, ambasador cesarza Chengzonga z dynastii Yuan odwiedził Angkor; z jego opisu dowiadujemy się, że w tamtych czasach szczyty wież Bayonu pokryte były złotem

8. Angkor Thom

9. Phimeanakas • Kult nāga – wielogłowej kobry; bóstwa wody (Khmerowie od zawsze byli zależni od wody – Mekong, Tonle Sap); na szczycie Phimeanakas król obcował z nāgiṇī– żeńską formą bóstwa

10. PrasatBayon ( ប្រាសាទបាយ័ន)

11. Neak Pean

12. Taras Słoni

13. Taras trędowatego króla (ព្រះលានស្តេចគំលង់, PreahLearnSdechKunlung) • Kto był trędowatym królem? • Kubera, bóg zdrowia • Yasovarman I • być może posąg przedstawia • boga Yamę – bóstwo śmierci • Nie ma żadnych informacji, by • Jayavarman VII chorował na trąd

14. „Taras trędowatego króla” Mishimy • Król świętuje zwycięstwo nad Chamami i swoją koronację, jednak zaczyna spełniać się przepowiednia Kurarapanji, astrologa, czarownika – król zauważa podczas uroczystości pierwsze ślady trądu na swoim ciele • Wraz z rozwojem trądu wszyscy się od niego odsuwają – pierwsza żona (Indradevi), królowa-matka (Chudamani)

15. Tylko druga małżonka (Rajendradevi), która uosabia bóstwo Nagini, pozostaje wierna królowi • Królowa-matka wraz z wcześniej wiernym doradcą planują spisek i zamordowanie króla („abym mogła jeszcze raz urodzić zdrowego syna”) • W ostatniej scenie umierającemu królowi ukazuje się jego Ciało, które zaczyna toczyć rozmowę z gasnącym Duchem

16. 肉体　：王よ。死にゆく王よ。俺の姿が見えるか。肉体　：王よ。死にゆく王よ。俺の姿が見えるか。 精神：（。。。）見えるわけもない。私の両眼がめしひている。 肉体：両眼が？どうして精神に目などが要るのだ。目を用いずに見るこｔができるのが、精神の誇りではなかったのか。

17. Dziękuję Państwu za uwagę!