1 / 27

M makroekonomika

M makroekonomika. Lleqcia 3 – saqonlisa da momsaxurebis bazari( IS modeli ) nikoloz ostapenko. makroekonomikur doneze gamoiyofen saqonlisa da momsaxurebis , warmoebis faqtorebis , fulis da finansur bazrebs .

chun
Télécharger la présentation

M makroekonomika

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. M makroekonomika Lleqcia 3 – saqonlisa da momsaxurebis bazari(IS modeli) nikoloz ostapenko

  2. makroekonomikurdonezegamoiyofensaqonlisadamomsaxurebis, warmoebisfaqtorebis, fulisdafinansurbazrebs. saqonlisadamomsaxurebisbazarzenayididagayiduliproduqciismoculobebierTmaneTistolia, magramesarniSnavs, romwaroebulidagayiduliproduqciisraodenobacerTmaneTistoliiqneba. wonasworulmdgomareobaSiwarmoebulidagayiduliproduqciisraodenobaerTmaneTistolia. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) Sesavali

  3. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) Sesavali • wonasworobisSenarCunebadamokidebuliaimaze, Turogoriasaojaxomeurneobebisdamokidebulebamoxmarebismimdinaredonisadmi, mocemulmomentisaTvissawarmooZalTaarsebuliganviTarebisdonispirobebSi. • amitomCveniSeswavlissaganiiqnebasaqonlisadamomsaxurebisbazaarzewonasworobispirobebida is faqtorebi, romlebicgavlenasaxdenenwonasworobisCamoyalibebasadadarRvevaze.

  4. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) erToblivi moTxovna da misi struqtura • saqonlisadamomsaxurebisbazarzemyidvelebisrolSimakroekonomikurdonezegamodian: saojaxomeurneobebi, mwarmoeblebi, saxelmwifodadanarCenimsoflio. essubieqtebiayalibebenmoTxovnassaqonlisadamomsaxurebisbazarze.

  5. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saojaxomeurneobebis moxmareba kerZoSidainvesticiebi wmindaeqsporti saxelmwifosmoxmareba erToblivimoTxovnadamisistruqtura GDP=s komponentebi GDP = C + I + G + NX

  6. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) erToblivimoTxovnadamisistruqtura Ex 140% G 120% I 100% 80% C 60% 40% 20% 2000 2006 1998 2004 1996 2002 2007 • saqarTvelosmSp-s struqtura 1996-2007 wlebisaTvis

  7. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmareba rogor iReben gadawyvetilebas saojaxo meurneobebi sakuTari moTxovnis formirebisas saqonlisa da momsaxurebis bazarze? • arsebobs uamravi faqtori, romelic maT gadawyvetilebaze zemoqmedebs, magaliTad, rogoricaa mimdinare gankargvadi Semosavlebi(gadasaxadisagan Tavisufali Semosavlebi), maTi qonebis sidide, saprocento ganakveTi, maTi molodinebi momavlTan dakavSirebiT, konstituciuri wesrigi, socialuri uTanasworoba da sxva. Tu Cven SeviswavliT am da sxva faqtorebis da miTxovnis damokidebulebas miviRebT sxvadasxva moTxovnis mrudebs. • ekonomistebizogadadmoTxovnazefaqtorTadidijgufiszemoqmedebisfaqtsaRiareben. TumcaazrTasxvadasxvaobawarmoiSobaimasTandakavSirebiTTu, romelifaqtoriufrometadmniSvnelovaniaerToblivimoTxovnisgansazRvrisas.

  8. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmareba • keinzianelebimiiCnevenromyvelazeufromniSvnelovanifaqtoriarismimdinaregankargvadiSemosavlebi, • klasikosebikimiiCneven, romadamianebigadawyvetilebasiRebenmkacradsubieqturadda is damokidebuliasaprocenroganakveTsadaadamianTamierdroiskonkretulmomentSiupiretesobebisganawilebaze.

  9. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmarebis da danazogebis funqcia moxmareba • keinzianuri koncefciis mixedviT mimdinare moxmareba damokidebulia mimdinare Semosavlebze da igi e.w. “ZiriTadi fsiqologiuri kanoniT” ganisazRvreba, romlis mixedviTac adamianebi, Semosavlebis zrdisas midrekilni arian gazardon TavianTi moxmareba. • algebrulad “ZiriTadi fsiqologiuri kanoni” Semdegi formiT SegviZlia CavweroT: • MPC < 1, da MPC + MPS = 1, sadac MPS – danazogebisadmi zRvruli midrekilebaa. aqedan gamomdinareobs daskvna, rom danazogebi mimdinare Semosavlebzea damokidebuli: S=S(Y) sadac, - avtonomiuri moxmarebaa; - moxmarebisadmi zRvruli miderkileba;

  10. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmarebis funqcia moxmareba • saojaxo meurneobebi gadawyvetilebas iReben ara mTeli TavianTi Semosavlis mixedviT. aramed mxolod gankargvadi Semosavlis( )mixedviT: • sadac, - proporciuli sagadasaxado ganakveTia • Sesabamisad

  11. moxmarebisfunqcia leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) C C(y) α Ca β Y moxmareba

  12. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saqarTvelos moxmarebis funqcia 1997-2007 wlebisaTvis moxmareba 2007 2006 2004 2005 2003 2002 2000 2001 1997 1996 1999 1998

  13. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) investiciebi investiciebi • investiciebi sawarmos mimdinare danaxarjebisagan gansxvavebiT Sedegs imave periodSi ar iZleva, romelSic igi xorcieldeba, aramed mTel rig momdevno periodebSi. amitom investiciuri danaxarjebis Sefasebisas warmoiSoba sxvadasxva periodis Rirebulebebis Sedarebis problema, romelis gadawyvetac diskontirebis saSualebiT aris SesaZlebeli. • makroekonomikaSi drois faqtoris gaTvaliswineba mniSvnelovania. saprocento ganakveTi(i) aris normativi, romlis safuZvelzec dRevandeli fuli da saqoneli SeiZleba gaicvalos momavalSi drois gansazrvrul momentisaTvis fulsa da saqonelze.

  14. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saprocento ganakveTi da mocemuli Rirebuleba investiciebi • mocemuli Rirebuleba(PV) aris momavalSi fulis Rirebuleba dayvanili dRevandel Rirebulebaze. magaliTad, Tu saprocento ganakveTi 10%-ia momdevno periodSi 1 laris mimdinare Rirebuleba iqneba ≈0.91 lari. zogadad Cven SegviZlia CavweroT: PV= • rac niSnavs rom, imisaTvis, rom momaval 1,2,...n periodebSi gvqonoda Y1, Y2,… YnSemosavali (∑Yi=CFt), sabaziso(nulovan) periodSi unda dagvebandebina PV odenobisTanxa. Y1 Y2 Yn ++…+ (1+i)(1+i)2 (1+i)n

  15. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) investiciebis zRvruli efeqturoba da wminda mocemuli Rirebuleba investiciebi • imisaTvis rom gavigoT ramdenad Rirs investiciis(I0) dabandeba amisaTvis saWiroa gaviangariSoT ras udris am investiciebis zRvruli efeqturoba(IRR). IRR aris iseTi saprocento ganakveTi romelsac wonasworobaSi moyavs Semdegi toloba: n Io=∑ k=1 • miRebuli, IRR SegviZlia SeudaroT an sxva altenatiuli proeqtis IRR-s an sabanko depozitis saprocento ganakveTs(i) anac sxva finansuri aqtivis saprocento ganakveTs. • meoresmxriv, imisaTvis rom gavigoT ramdenad Rirs investiciis(I0) dabandeba amisaTvis saWiroa gaviangariSoT wminda mocemuli Rirebuleba(NPV). risTvisac saWiroa erTmaneTs SevudaroT I0 da PV. sadac PV Sefasdeba alternatiuli proeqtis saprocento ganakveTiT(IRR) an sabanko saprocento ganakveTiT(i). Yk (1+IRR)k • Tu NPV>0 maSin, Rirs investiciebis ganxorcieleba • Tu NPV<0 maSin, ar Rirs investiciebis ganxorcieleba NPV= - I0 + PV

  16. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) IRR, i α I investiciebis funqcia investiciebi • maSasademe Tu nebismieri sxva saprocento ganakveTi mcirdeba, maSin izrdeba ganxorcielebadi investiciuri proeqtebis raodenobac. i2 i1

  17. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saxelmwifo xarjebi - G saxelmwifoxarjebi • saxelmwifo axorcielebs saqonlisa da momsaxurebis Sesyidvas kerZo seqtorisagan da awarmoebs sazogadoebriv dovlaTs. • sabazro ekonomikis qveynebSi SeiniSneba mSp-Si saxelmwifo xarjebis wilis zrdis tendencia: XX-is dasawyisSi saSualod is Seadgenda 10%, xolo XXI-is dasawyisSi – ukve 40-60%. • SeuZlebelia agreTve saxelmwifo xarjebis optimalobis Sefaseba. • saxelmwifo xarjebis moculobas, garda saxelmwifo biujetis tipiuri xarjebisa(saerTo daniSnulebis saxelmwifo momsaxurebis Tavdacvis, sazogadoebrivi wesrigisa da usafrTxoebis, garemos dacvis da sxva), gansazRvravs fiskaluri politikis miznebi. • saxelmwifo biujeti dgindeba parlamentis mier, rogorc wesi erTi wliT adre.

  18. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saxelmwifoxarjebi • saxelmwifo Sesyidvebis saSualebiT garda pirdapiri zemoqmedebisa saqonlisa da momsaxurebis bazarze, saxelmwifo zemoqmedebs iribadac, gadasexadebisa da sesxis aRebis (obligaciebis gamoSvebiT) gziT. • sagadasaxado ganakveTebisa da moculobis cvlilebiT saxelmwifo zemoqmedebs gankargvad Semosavalebze da Sesabamisad saojaxo meurneobebis samomxmareblo moTxovnaze. • sesxis aRebis SemTxvevaSi - fasiani qaRaldebis bazarze ganxorcielebuli operaciebis Sedegad icvleba saprocento ganakveTi da Sesabamisad mwarmoeblebis moTxovna investiciebze.

  19. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) wonasworoba saqonlisa da momsaxurebis bazarze – IS modeli ISmodeli • ganvixiloT daxuruli ekonomika, maSin: • xolo, wonasworobis piroba aris: • sadac, - aris dagegmili danaxarjebi(erToblivi miwodeba) • - faqtiuri danaxarjebi (erToblivi moTxovna)

  20. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) E Y keinzianuri jvari ISmodeli E Z1 Warbi miwodeba Y Warbi moTxovna Z2 MPC 45o

  21. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) E Y ISmodeli • TuizrdebasagadasaxadoganakveTi, maSinY mrudisdaxriskuTxeizrdebamcirdebadaTumcirdebasagadasaxadoganakveTi - mcirdeba. • TumcirdebamoxmarebisadmizRvrulimidrekileba, maSinY mrudisdaxriskuTxemcirdebadaTuizrdebamoxmarebisadmizRvrulimidrekileba - izrdeba. • Tuizrdebaavtonomiurimoxmareba, investiciebiandasaxelmwifoxarjebi, maSinmrudigadaadgildebazemoTdapiriqiT. E Y2 Y2=E2 ΔA Y1 Y1=E1 45o Y1=E1 Y2=E2

  22. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) i i E, A E Y A Y A ISmodeli 45o Y1 Y2 i1 i2 IS Ca+G • IS modelSi i da Y –is kombinaciebi iZleva IS mrudis wertilebs.

  23. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ISmodeli ISmrudismdebareobisganmsazRvrelifaqtorebi • IS mrudis daxris kuTxe tolia:

  24. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ISmodeli ISmrudismdebareobisganmsazRvrelifaqtorebi • IS mrudis gadaadgileba. rom gavigoT ra ganapirobebs IS mrudis paralelur gadaadgilebas amisaTvis unda dauSvaT, rom i=const, maSin SegviZlia Y Semdegnairad gamovsaxoT: • Tu am gamosaxulebas gavawarmoebT, A-s mimarT gveqneba: • maSasadame IS mrudi gadaadgildeba Tu Seicvleba avtonomiuri moxmareba(Ca), kapitalis zRvruli efeqturoba(R), investiciebis mgrZnobiaroba saprocento ganakveTis cvlilebisadmi (li), investiciebis moculoba(I) da saxelmwifo xarebi(G). ΔA-s mamravls avtonomiuri xarjebis multiplikatori ewodeba.

  25. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ISmodeli multiplikatoruliefeqti • multiplikatori gviCvenebs Tu ramdeniT gaizrdeba erToblivi moTxovna( Y) avtonomiuri xarjebis(A) erTi erTeuliT gazrdis SemTxvevaSi. • radgan 1-MPCy(1-t) < 1, amitom multiplikatori erTze meti iqneba. es ki imas niSnavs, rom avtonomiuri xarjebis erTi erTeuliT gazrdis SemTxvevaSi erToblivi moTxovna gaizrdeba erTze meti sididiT. • multiplikatoris efeqtis axsna Semdeg logikiT SeiZleba: magaliTad saxelmwifo zrdis Tavdacvis xarjebs 100 ful. erT. maSin, Tu moxmarebisadmi zRvruli midrekileba 0.7-ia, maSin Tavdacvis sferoSi dasaqmebulibi daxarjaven 0.7.100=70 dauSvaT sayofacxovrebo teqnikis Sesyidvaze, sayofacxovrebo teqnikis mwarmoeblebi ki 0.7.70=49 sakvebi produqtebis SeZenaze da a.S. zogadi saxiT es procesi ase Caiwereba: • ΔA –s Tanamamravli usasrulo geometriuli progresiis jamia romelic tolia: v

  26. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) i i E E Y A Y A ISmodeli fiskaluripolitikadamulTiplikatoruliefeqti ΔG Y1 Y2 i1

  27. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ZiriTadicnebebi • saqonlisadamomsaxurebisbazari • warmoebisfaqtorebisbazari • fulisbazari • finansuribazari • saojaxomeurneobebi • mwarmoeblebi • saxelmwifo • danarCenimsoflio • wonasworoba • ZiriTadifsiqolofiurikanoni • moxmarebisadmizRvrulimidrekileba • danazogenisadmizRvrulimidrekileba • avtonomiurimoxmareba • gankargvadiSemosavali • mocemuliRirebuleba • investiciebiszRvruliefeqti • wmindamocemuliRirebuleba • sagadasaxadoganakveTi • saxazinoobligacia • keinzinurijvari • ISmodeli • avtonomiuridanaxarjebismultiplikatori

More Related