Peuter (24 maanden) en hun eerste stapjes in rekenland aan de hand van de mama: wat is haar rol?

1. Peuter (24 maanden) en hun eerste stapjes in rekenland aan de hand van de mama: wat is haar rol? Scriptie ingediend door Liesbet Adriaensens en Laura Desmedt onder begeleiding van Annelies Ceulemans

2. Achtergrond Presentatie Onderzoeksopzet • Scriptie neergelegd • Deel doctoraat: interactie moeder-kind & vroeg numerieke vaardigheden kind • Eerste resultaten • Advies en bedenkingen omtrent verdedigbaarheid Onderzoeks vragen Analyses Resultaten

3. Detectionchildren at risk: the sooner, the better (Coleman, Buysse, & Neitzel, 2006) Earlypredictors and core deficits dyscalculia: numbersense(e.g., Gersten, Jordan, & Flojo, 2005) Individualdifferences in preschool  primary school(Aunola, Leskinen, Lerkkanen, & Nurmi, 2004; Desoete & Grégoire, 2006, Stock, Desoete, & Roeyers, 2009) Basicform in infants: numberdiscrimination(e.g., Xu & Arriaga, 2007) See the differencebetweentwonumbers of items Achtergrond Achtergrond & Probleemstelling Prevention • Studies omtrent ouder-kind interactie ivm numerieke vaardigheden van 2-jarige kinderen eerder beperkt • Studies mbt numerieke vaardigheden > 3 jaar • (e.g. Lefevre et al. 2009) • Studies mbt taalontwikkeling wel aandacht voor • deze leeftijdsgroep (e.g. Alvarenga & Piccini, 2009) • 2 jaar toch belangrijke leeftijd omwille van leren telwoorden • (Mix, 2009; Wynn, 1992) •  Naar analogie ouder-kind interactie taalontw.: onderzoek mbt ouder-kind interactie & numerieke vaardigheden Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

4. Detectionchildren at risk: the sooner, the better (Coleman, Buysse, & Neitzel, 2006) Earlypredictors and core deficits dyscalculia: numbersense(e.g., Gersten, Jordan, & Flojo, 2005) Individualdifferences in preschool  primary school(Aunola, Leskinen, Lerkkanen, & Nurmi, 2004; Desoete & Grégoire, 2006, Stock, Desoete, & Roeyers, 2009) Basicform in infants: numberdiscrimination(e.g., Xu & Arriaga, 2007) See the differencebetweentwonumbers of items Achtergrond Onderzoeksopzet Prevention Rol nagaan van ouder-kind interacties omtrent numerieke ervaringen mbt numerieke vaardigheden kind. Meten numerieke thuiservaringen – en vaardigheden kind via zelf samengestelde vragenlijst omtrent numerieke ervaringen Meten van spontane numerieke interacties (ervaringen) tussen ouder en kind tijdens een spelmoment/observatie via duplospel Meten van numeriek-gerelateerde vaardigheid nl. onderscheiden van aantallen via een zoekboxtaak Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

5. Achtergrond Numerieke vragenlijst (interactie) • Zelf-samengestelde vragenlijst gebaseerd op • Ouderlijke betrokkenheid ontwikkelingsvooruitgang (StimQ ) • Geobserveerde gedragingen (Benigno & Ellis, 2004; Tudge, 2009) • Items vragenlijst (Lefevre et al. 2009) • Opgedeeld in (frequentie/maand): • Vragen mbt vaardigheden van het kind  vaardigh • Hoeveel keer in de voorbije maand heeft uw kind… • Vragen mbt activiteiten/initatief van ouder (moeder) interactie • Vragen mbt gezamenlijke activteiten interactie • Hoeveel keer in voorbije maand hebt u; toen u bezig was met uw kind Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

6. Achtergrond Duplospel (interactie) • Instructie: samen huisje nabouwen met extra blokjes • in blikken doos. Blokjes die je nodig hebt zitten hierin. (5’). • Extra set: idem blokjes als model met extra blok met • 3 konijntjes en extra blok met het cijfer 2 (zelfde lay-out) • Opzet: wordt er iets gedaan met numerieke blokjes? • Aandacht voor “verkeerde” blokken? • Benoemen van aantallen of niet? • Interactie tussen ouder-kind: • alles wat mama doet om kind te stimuleren • Vaardigheden van kind zelf: • reactie kind of spontaan Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

7. Manuele Zoektaak (vaardigheid) Manual Search Task (e.g. Feigenson & Carey, 2003) Achtergrond • Box placedontable. • 3 ballson box,thenhided. • Infant allowed to retrieve • 1 ball. Other 2 removed. • 3-object (2remaining) trial • Box placedontable. • 1 ballon box, thenhided. • Infant allowed to retrieve • 1 ball. • 1-object (exp.empty) trial • Box staysontable. • Experimenterasksifhecan • help and givesremaining • ballsfrom the box to child. • 3-object (exp.empty) trial Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

8. Achtergrond Onderzoeksvragen • Is er een verband tussen de mate van moeder-kind interactie tijdens het duplospel en de vroeg-numerieke vaardigheden van kinderen (gemeten met zoektaak) op 2 jaar? • Speelt ouder-kind interactie een rol op 2-jarige leeftijd wat betreft het kunnen onderscheiden van aantallen • Strookt de schriftelijke informatie uit de vragenlijst met de geobserveerde informatie tijdens het duplospel wat betreft de interactie? •  Is het duplospel goede maat voor spontane interactie? Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

9. Achtergrond Analyse Numerieke vragenlijst • Beoordeling: score van0 – 2 ~ geantw. frequentie • 0: nooit & nvt • 1: soms • 2: veel • Optelling van scores per deelnemer per onderverdeling • (interactie of vaardigheid van het kind) • Resultaat: totaalscore 2 subschalen: interne consistentie • Kennis van het kind: 0.86 • Interactie ouder-kind: 0.90 Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

10. Achtergrond Analyse Duplospel • Coderen videomateriaal: codeerschema • Na bekijken 10 filmpjes: gedragingen&interacties - items • Onderverdeling in interactie en kennis van het kind • Turving (frequentiescore obv voorkomen) • Beoordeling: score tussen 0 - 3 afh. van complexiteit •  Deze score werd vermenigvuldig met frequentiescore om gewicht te geven aan de ‘meer ontwikkelde items’ • Resultaat: totaalscore 2 subschalen: interne consistentie • Kennis van het kind: 0.17 (niets mee gedaan in analyse) • Interactie: 0.61 (in belang masterproef toch opgenomen) Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

11. Achtergrond Verantwoording scores duplospel • Redenering: • hoe meer kinderen gevorderd zijn op bepaald item • hoe vaardiger in omgaan met numerieke aspecten • score 0: • het kind doet of zegt iets fout • mama geeft geen correcte wisk. Info (enk. ipvmeerv) • score 1: • kind zoekt bepaald blokje en vindt hetbehalve numerieke • mama of kind haalt meerv. aan bij bv. blok ‘konijntjes’ Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

12. Achtergrond Verantwoording scores duplospel • score 2: • aanhalen wisk. begrippen behalve vormen en getallen: • (hetzelfde, veel, minder, op, erin, nog, …) • kind voert handeling in de ruimte uit met hulp • score 3: • stimulatie mama bij items mbt vormen of getallen (getalwoorden/rangtelwoorden) • kind geeft op vraag van mama numeriek blokje of aantal blokjes • matching en zelfstandig uitvoeren van handeling in de ruimte Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

13. Achtergrond Analyse Zoekboxtaak • Zoektijden per trial en per kind opgeteld zodat: • Totale zoektijd expectedempty trials/aantal trials (4) • Totale zoektijd unexpectedempty trials/ aantal trials (2) •  Unexpectedempty trials – expectedempty trials • Succesvol onderscheiden aantallen verwachting • Zoektijd unexpect. empty trials > zoektijd expect. empty trials Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

14. Achtergrond Resultaat onderzoeksvraag 1 Enkelvoudige lineaire regressie: De determinatiecoëfficiënt (R2linear) geeft aan dat 10.80 % van de variantie in totaalscore op de manuele zoektaak wordt verklaard door de variantie in de vroeg- numerieke moeder- kind interactie tijdens het duplospel. Deze samenhang is significant, namelijk F(1,38) = 4,62, p ≤ .05. Bij een hogere score op de zoek-taak is er ook significant meer vroeg- numerieke moeder- kind interactie tijdens het duplospel Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten

15. Achtergrond Resultaat onderzoeksvraag 2 Positief verband op plot tussen numerieke moeder- kind interactie tijdens het duplospel en de interactiescore op de numerieke vragenlijst ingevuld door de ouders. Dit verband wordt bevestigd door de correlatiecoëfficiënt (r = .59) en is significant (p ≤ .01). Ouders die rapporteren dat ze thuis meer vroeg- numerieke ervaringen aanbieden aan kinderen, vertonen tijdens het duplospel ook meer tekenen van die vroeg- numerieke interacties. Onderzoeksopzet Onderzoeksvragen Analyses Resultaten