„Bezpieczny Gaz Ziemny”

1. „Bezpieczny Gaz Ziemny” Kogeneracja gazowa – ekologiczna przyszłość

2. Kogeneracja czyli oszczędzanie energii Aby zgłębić zagadnienie kogeneracji należy najpierw odpowiedzieć na pytanie: czym różni się elektrownia od elektrociepłowni. Podstawową różnicą jest produkt, który powstaje w każdym z tych miejsc. W przypadku elektrowni powstaje jedynie energia elektryczna, a produkt uboczny w postaci ciepła odprowadzany jest do otoczenia. Elektrociepłownie natomiast wykorzystują zarówno energię elektryczną jak i ciepło jako produkt dostarczany odbiorcom. Wytwarzanie tych dwóch produktów w jednym procesie technologicznym nazywane jest kogeneracją. Produkcja ciepła w skojarzeniu z energią elektryczną postrzegana jest jako przyjazna środowisku naturalnemu i jest popierana w krajach Unii Europejskiej. Co to jest kogeneracja? Więc: Kogeneracja jest procesem wytwarzania energii, w którym jednocześnie generowana jest energia elektryczna oraz ciepło. Jest to proces wysokosprawny, w którym energia wytwarzana jest z użyciem relatywnie czystych paliw takich jak gaz ziemny czy biogaz. Kogeneracja przyczynia się do ograniczenia emisji zanieczyszczeń oraz zmniejszenia zużycia paliw kopalnych.

3. Dlaczego warto? Mniej kominów dzięki kogeneracji Dzięki wytwarzaniu ciepła w procesie technologicznym, w którym powstaje energia elektryczna unikamy dodatkowej emisji zanieczyszczeń i substancji szkodliwych, które powstałyby gdyby były produkowane podczas odrębnych procesów produkcyjnych. Kogeneracja zwiększa bowiem o 30% stopień wykorzystania energii zawartej w paliwie do produkcji energii elektrycznej. Przekłada się to na oszczędność milionów ton węgla rocznie. Produkt uboczny w postaci ciepła powstaje również w dużych zakładach przemysłowych, gdzie wykorzystywany jest pod postacią pary technologicznej w różnych procesach technologicznych. Inwestycje w bloki grzewczo-energetyczne są wspierane systemem certyfikatów energetycznych. Dzięki temu inwestycja w agregat grzewczo-energetyczny zwraca się w przeciągu 2-3 lat, a przez kolejne kilkanaście urządzenie generuje czysty zysk.

4. Dlaczego warto? Chłód z ciepła Sprawność systemu kogeneracyjnego spada w okresie letnim, kiedy dostawy ciepła nie są w takim stopniu potrzebne. Podjęto więc działania, aby wyprodukowanym ciepłem zaspokoić potrzebę chłodu. W tym celu ciepło dostarczane do klienta zostaje przetworzone w wodę lodową, która chłodzi pomieszczenia. Jest ona szczególnie potrzebna w pomieszczeniach technologicznych, w których do tej pory stosowano instalację wentylacyjno chłodniczą, wykorzystującą szkodliwe substancje freonowe. Drugim sposobem na dostarczenie wody lodowej jest wyprodukowanie jej w centralnej instalacji chłodniczej i dostarczenie przez specjalnie wybudowaną do tego celu sieć.

5. Korzyści • Korzyści eksploatacyjne: • Urządzenie kogeneracyjne jako podstawowe źródło zasilania elektrycznego • Zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii • Większa elastyczność produkcji ciepła do ogrzewania i ciepłej wody użytkowej • Możliwości produkcji pary wodnej • Trigeneracja z wykorzystaniem nadmiaru ciepła w absorpcyjnych agregatach chłodniczych • Korzyści środowiskowe: • Obniżenie ilości zużywanego paliwa • Zmniejszenie emisji dwutlenku węgla • Niskie straty przesyłowe za względu na położenie względem zaopatrywanego w energię obiektu • Zmniejszenie zużycia energii na potrzeby własne • Zmniejszenie emisji tlenków siarki z powodu wykorzystania gazu ziemnego jako paliwa zamiast węgla kamiennego lub węgla brunatnego • Korzyści finansowe: • Obniżenie kosztów użycia energii pierwotnej • Elastyczne rozwiązania dotyczące zakupu technologii • Stabilne koszty energii elektrycznej w ustalonym okresie • Niższe koszty inwestycji w urządzenia towarzyszące np. kotły • Zarządzanie środkami trwałymi w sposób efektywny z punktu widzenia opodatkowania • Zbywalne prawa majątkowe ze świadectw pochodzenia energii • Korzyści prawne: • Możliwości zwiększenia produkcji energii bez przekroczenia ustawowych limitów emisji CO2 • Możliwość umorzenia świadectw pochodzenia energii z wysoko sprawnej kogeneracji

6. Układ kogeneracyjny

7. Zastosowanie Kogeneracja jest najbardziej odpowiednia do zastosowania w przypadku stałego zapotrzebowania na energię cieplną oraz znacznego obciążenia podstawowego instalacji elektrycznej. • Możliwość zastosowania kogeneracji należy rozważyć: • Podczas projektowania nowego budynku • Podczas instalowania nowej kotłowni • Podczas modernizacji istniejących budynków • Gdy ma być zapewniona ciągłość dostaw energii elektrycznej • Gdy ma być zapewniona większa sprawność energetyczna instalacji  • Gdy mają zostać osiągnięte lepsze wyniki finansowe firmy • Gdy ma zostać zmniejszona uciążliwość instalacji dla środowiska • Gdy ma zostać uwypuklony wizerunek firmy dbającej o środowisko  • Miejsca typowych zastosowań kogeneracji: • Hotele i ośrodki wypoczynkowe • Obiekty sportowe - hale i kryte pływanie • Osiedlowe instalacje grzewcze (dla biur i lokali mieszkalnych) • Szpitale i bazy wojskowe • Szkoły, uczelnie, budynki rządowe i komercyjne • Budynki użyteczności publicznej • Przemysł - hale produkcyjne, procesy technologiczne • Handel - super- i hipermarkety, centra logistyczne • Ogrodnictwo - uprawy kwiatów, warzyw i owoców • Porty lotnicze

8. Żółte certyfikaty Instalując blok grzewczo-energetyczny inwestor staje się przedsiębiorstwem energetycznym. Korzysta z ciepła wyprodukowanego przez agregat (na ogół na potrzeby własne, chyba że agregat jest częścią ciepłowni miejskiej / osiedlowej), energii elektrycznej (którą można również zużyć na potrzeby własne, jak również sprzedać do sieci) oraz z żółtych lub czerwonych certyfikatów. Wyprodukowane ciepło obniża koszty ogrzewania. Wygenerowana energia elektryczna pomniejsza rachunki za prąd lub generuje dodatkowy przychód z jego sprzedaży do sieci. Natomiast żółte lub czerwone certyfikaty stanowią dodatkową premię dla przedsiębiorstwa energetycznego, za to że wytwarza energię w wysokosprawnym źródle, jakim jest agregat kogeneracyjny (blok grzewczo energetyczny). Certyfikaty te są prawami majątkowymi, podlegającymi obrotowi na Towarowej Giełdzie Energii. Nabywcami certyfikatów są podmioty zajmujące się sprzedażą energii elektrycznej do odbiorców końcowych, które mają urzędowo narzucony obowiązek dostarczania części sprzedawanej energii ze źródeł odnawialnych i kogeneracji. Z roku na rok procentowy udział "czystej" energii elektrycznej w globalnej ilości sprzedanej do odbiorców końcowych energii musi rosnąć. Ze względu na fakt, iż w większości przypadków podmioty te nie dysponują własnymi instalacjami do produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz kogeneracji, muszą zakupić ją na rynku w postaci certyfikatów (zielonych dla energii odnawialnej, żółtych dla kogeneracji gazowej oraz czerwonych dla kogeneracji opalanej innymi paliwami). System ten gwarantuje, iż popyt na certyfikaty będzie stały z tendencją rosnącą.

9. Dziękuję za uwagę Przygotowała: Katarzyna Sawicka kl. ID ZSO Nr 7 ,V Liceum Ogólnokształcące w Olsztynie ul. Krasickiego 2, 10-685 Olsztyn tel. szkoły: 89 542 99 53 e-mail: sekretariat@vlo.olsztyn.pl opiekun: pani Monika Dudda