Bölgesel Rekabet Dinamikleri - Bilim ve Teknoloji

1. 6. Sanayi Kongresi, Cevahir Kongre Merkezi, İstanbul, 26-27 Kasım 2007 Bölgesel Rekabet Dinamikleri -Bilim ve Teknoloji Prof. Dr. Gündüz Ulusoy Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Sabancı Üniversitesi, İstanbul Direktör, TÜSİAD-Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu Gündüz Ulusoy

2. İçindekiler • Bölge tanımı • Ekonomik ilişkiler • Dünya Ekonomik Forumu: Türkiye ve komşu ülkeler • Bilim ve teknoloji: Girdiler ve insan kaynakları • Bilim ve teknoloji: Çıktılar • Bazı görüşler Gündüz Ulusoy

3. BÖLGE TANIMI

4. Akdeniz ve komşu ülkeler Gündüz Ulusoy

5. Bölgeler ve ülkeler • AKDENİZ ÜLKELERİ Fransa, İtalya, İspanya, Yunanistan, Hırvatistan, İsrail, Tunus, Cezayir, Mısır, Fas. • KOMŞU ÜLKELER Bulgaristan, Romanya, Yunanistan, İsrail, Ukranya, Rusya, Gürcistan, Azerbeycan, Ermenistan, İran, Suriye. Gündüz Ulusoy

6. EKONOMİK İLİŞKİLER

7. Akdeniz ve komşu ülkelerde nüfus ve gelir 2006 Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

8. Türkiye’nin Akdeniz ve komşu ülkelerle ihracat ve ithalatı 2000-2005 Kaynak: UN Commodity Trade Statistics Devision, Comtrade Gündüz Ulusoy

9. Bölge ülkelerinin Türkiye’ye Doğrudan Yabancı Yatırımı (milyon USD) 2002-2006 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Gündüz Ulusoy

10. DÜNYA EKONOMİK FORUMU:Türkiye ve Komşu Ülkeler

11. Dünya Ekonomik Forumu (WEF)rekabetçilik modeli Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

12. Dünya Ekonomik Forumuna göre ülke grupları *Kişi başına GSYİH Gündüz Ulusoy Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08

13. Komşu ülkeler (batı ve kuzey) Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

14. Komşu ülkeler (doğu ve güney) Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

15. Akdeniz ülkeleri (kuzey) Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

16. Akdeniz ülkeleri (doğu ve güney) Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

17. Teknolojik altyapı ve Küresel Rekabet Endeksi Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

18. İnovasyon ve Küresel Rekabet Endeksi Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

19. Yüksek öğrenim ve Küresel Rekabet Endeksi Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

20. BİLİM VE TEKNOLOJİ:Girdiler ve İnsan Kaynakları

21. GSYİH içindeki Ar-Ge payı 2004 BTYK Kararı 2004/1-4: 2010 yılına kadar GSYİH içinde Ar-Ge payının %2’ye çıkması için 2005 yılı bütçesinden başlayarak yeterli bütçe tahsisi edilmesi. 2005 yılı için tahsis edilen ek bütçe 446 milyon YTL. *2003, **2002, ***2000 yılı verisi Kaynak: WDI online, TÜBİTAK Gündüz Ulusoy

22. GSYİH içindeki Ar-Ge payı artışı • GSYİH içindeki Ar-Ge payı ortalama yıllık artışı [İlk 5 ülke] • Çin (2000-2005 dönemi): %18 • İzlanda (1995-2005 dönemi): %12 • Türkiye (1995-2004 dönemi): %11 • Meksika (2004-2005 dönemi): %10 • Güney Afrika (1997-2004 dönemi): %8 OECD Science, Technology and Industry Scoreboard 2007, OECD, Paris, 2007. Gündüz Ulusoy

23. Ar-Ge harcamaları içinde özel sektörün payı Gündüz Ulusoy

24. Bir milyon kişiye düşen tze1Ar-Ge personeli 2004 BTYK Kararı 2004/1-5: 2004 yılında 27.000 olan tze bilim insanı sayısının 2010 yılına kadar 40.000e çıkarılması. 1 Tam zaman eşdeğeri *2003, **2002 Kaynak: WDI online, TÜBİTAK Gündüz Ulusoy

25. Akdeniz ülkeleri okul kayıt oranları 2005 *Ortaöğretim 2003 yılı verisi, **Ortaöğretim 2004 yılı verisi, ***2003 ve 2004 yılı verileri Kaynak: WDI online Gündüz Ulusoy

26. Komşu ülkeler okul kayıt oranları 2005 *İlköğretim 2002 yılı verisi, **İlk ve ortaöğretim 2004 yılı verisi Kaynak: WDI online Gündüz Ulusoy

27. Kayıtlı öğrenci adedi ve yüzdesi 2004-05 AB Erasmus programı kapsamında AB31 ülkeleri ve Türkiye arasındaki öğrenci ve öğretim üyesi mübadelesi ve AB31 ülkelerinin kendi içindeki toplam hareketi Kaynak1: YÖK Kaynak2: European Commission, Education and Training, Erasmus Gündüz Ulusoy

28. Eğitimin kalitesi Gündüz Ulusoy

29. Temel eğitim ve yüksek öğrenime yatırım Gündüz Ulusoy

30. BİLİM VE TEKNOLOJİ:Çıktılar

31. Bilimsel ve teknik dergilerdeki makale sayısı 2003 Dünya toplam yayınları içinde payı %0,9 (2003). ABD, AB15 ve Japonya %70,3 (2003). Kendi ülkesi dışında dünyadan aldığı referans verilme oranının dünya payına oranı %27. OECD Science, Technology and Industry Scoreboard 2007, OECD, Paris, 2007. Kaynak: WDI online, TÜBİTAK Gündüz Ulusoy

32. Patent başvuruları (TPE) 2004 *2003, **2000 yılı verisi Kaynak: WDI online, TÜBİTAK Gündüz Ulusoy

33. Patent sayılarında (triadic) artış • 1995-2005 dönemi (triadic) patent sayılarında ortalama yıllık artış [İlk 5 ülke] • Çin: %36,7 • Türkiye: %29,8 • Hindistan: %27,6 • Yunanistan: %25,9 • Kore: % 25,6 OECD Science, Technology and Industry Scoreboard 2007, OECD, Paris, 2007. Gündüz Ulusoy

34. Patent sayılarında (EPO) artış • 1997-2004 dönemi yüksek ve orta yüksek teknoloji alanlarında (EPO) patent sayılarında ortalama yıllık artış [İlk 5 ülke] • Çin: %43 • Hindistan: %42 • Türkiye: %39 (büyük çoğunluğu yüksek teknoloji) • Slovenya: %31 • Kore: % 30 OECD Science, Technology and Industry Scoreboard 2007, OECD, Paris, 2007. Gündüz Ulusoy

35. Faydalı model (TPE) başvuruları 2002 Kaynak: World Intellectual Property Organization, TÜBİTAK Gündüz Ulusoy

36. Fen Bilimleri, Matematik ve Mühendislik alanlarındaki mezun sayısı1 2005 1 Tüm düzeylerde. Kaynak: OECD Gündüz Ulusoy

37. Doktora ve yüksek lisans mezun öğrenci sayısı1 1 Tıp hariç tüm dallar. Kaynak: YÖK Gündüz Ulusoy

38. Sanayi ihraç ürünleri içinde yüksek teknoloji mal grubu ihracatı (Akdeniz ülkeleri) *2004 yılı verisi Kaynak: WDI online Gündüz Ulusoy

39. Sanayi ihraç ürünleri içinde yüksek teknoloji mal grubu ihracatı (Komşu ülkeler) *2004 yılı verisi Kaynak: WDI online Gündüz Ulusoy

40. Bazı görüşler • Türkiye bir yol ağzındadır. Kaybetmekte olduğu ucuz işçiliğe dayalı rekabet avantajından inovasyon yolu ile üretkenliğini artırma, katma değerini yükseltme, pazarlarını genişletme yoluna geçiş aşamasındadır. • Türkiye’nin inovasyon alanında sorunları var. Örneğin, finansman gibi. Ancak inovasyon Türkiye’de imalat ve hizmet sektörlerinin gündemine girmiştir. İnovasyon göstergeleri arasında yer alan patent ve faydalı model sayıları düşük olmakla birlikte son yıllarda önemli artışlar gözlemekteyiz. Benzer şekilde, yayın sayılarında da önemli artışlar gerçekleşmektedir. • Türkiye temel eğitim ve yüksek öğrenimde önemli atılımlar yapmak durumunda. Yoksa mevcut rekabetçilik pozisyonunu kaybedecektir. Ekonominin diğer sektörlerinde gelişme sağlama veya bazen salt sürdürülebilirliği sağlama amacı ile verilen teşviklerin bilgi sektörünün gelişmesi için de sağlanması gerekir. Eğitimin, özellikle yüksek öğrenimin yönlendirilmesinde özel sektöre de önemli görevler düşmektedir. Gündüz Ulusoy

41. İmalat sanayiinde inovasyon Gündüz Ulusoy

42. Teşekkür ederim…

43. Yüksek teknoloji mal grubu ihracatı (USD) *2004 yılı verisi Kaynak: WDI online Gündüz Ulusoy

44. Akdeniz ve komşu ülkelerin toplam ve Türkiye’den ithalatı, 2000-2005 Kaynak: UN Commodity Trade Statistics Devision, Comtrade Gündüz Ulusoy

45. Akdeniz ve komşu ülkelerin toplam ve Türkiye’ye ihracatı, 2000-2005 Kaynak: UN Commodity Trade Statistics Devision, Comtrade Gündüz Ulusoy

46. Türkiye’nin ihracatı ($) Kaynak: UN Commodity Trade Statistics Devision, Comtrade Gündüz Ulusoy

47. Türkiye’nin ithalatı ($) Kaynak: UN Commodity Trade Statistics Devision, Comtrade Gündüz Ulusoy

48. İş ve Küresel Rekabet Endeksi Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

49. Kişi başına GSYİH ve Küresel Rekabet Endeksi Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy

50. Temel eğitim ve Küresel Rekabet Endeksi Kaynak: World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2007-08 Gündüz Ulusoy