Tarih Dersi Program Tanitim alismasi Haz:Mustafa Okuklu Izmir Anadolu gretmen Lisesi Tarih gretmeni

2. B�t�n Derslerde Izlenmesi Gereken Sira

3. 3 Ne Tablosu

4. Sorular ve �gretme Hedefleri

5. Etkinlik Sorularinda Olmasi Gerekenler Birden fazla dogru cevabi olan sorular sorun Kendinden �ok emin olmayan �grenciler i�in bekleme s�resi verin. �Baska neler ekleyebilirsiniz?�, ya da �Ahmet senin bu konudaki g�r�s�n ne?� gibi takip sorulari sorun. Olumsuz ya da olumlu geri bildirimde bulunmayin, �ilgin�, �bunu hi� d�s�nmemistim� gibi yorumlar yapin. �zet yapmalarini isteyin. �Mehmet�in fikirlerini farkli kelimelerle kim anlatabilir?� �Kimler �zlem�le ayni fikirde? Kimler karsi? Neden? �Berna�ya sor bakalim, senin s�yleyeceklerine ekleyecegi bir seyi var mi?� sorusuyla �grencilerin birbirlerine soru sormalarini saglayin. �Eger ��olsaydi cevabin nasil degisirdi? Hayal kurmasini saglayin.

9. Osmanlinin I. D�nya Savasi�na Girisi

12. Deger �izgisi Olusturma

14. B�t�n Derslerde Izlenmesi Gereken Sira

15. 3 Ne Tablosu

16. Osmanli Devleti�nin Savasa Girisi Osmanli Balkan Savasi'ndaki ezici yenilgisinden sonra donanmanin islahinda Ingiliz, maliye ve g�mr�klerin d�zenlenmesinde Fransiz, jandarmanin islahi i�in Italyan, kara ordusunun islahi i�in ise Alman uzmanlardan yararlanmistir. Osmanlilar baslangi�ta Avusturya'nin Bosna ve Hersek'i ilhaki ve Italya'nin Trablusgarp'i isgali nedeniyle Ingiltere'ye yaklasmis, 1911 Ekimi�nde sunulan ittifak teklifini Ingiltere reddetmistir. �te yandan 1914 Temmuz baslarinda Fransa ile ittifak girisimine Fransa'nin yaniti Rusya razi olmadik�a b�yle bir ittifakin olamayacagi seklindedir. Sonu�ta Osmanli Devleti 2 Agustos 1914'te Almanya ile ittifak imzalamistir. Ittifak 1918'e kadar y�r�rl�kte kalacak, taraflardan biri feshetmedikten sonra 5 yil daha ge�erli olacakti. Itilaf Devletleri savas basladiginda Osmanlinin ittifakindan haberi yoktu. Osmanlinin tarafsiz kalmasi i�in �aba harcadilar. Kapit�lasyonlarin kaldirilmasi i�in kesin bir taahh�de girmediler. Ege adalari, Misir sorunu gibi toprak isteklerine ise hi� yanasmadilar. 10 Agustos'ta iki Alman gemisi �anakkale'ye sigindi. Amiral Souchon Osmanli donanma komutanligina getirildi. Osmanli donanmasi 29�30 ekim gecesi Rusya'ya saldirdi. Bunun �zerine Ingiltere, Fransa ve Rusya Osmanli Devleti'ne savas a�ti 23 Kasim 1914'te cihat yayinlandi. Balkan Savas�i Ittihat ve Terakki�nin d�s�ncelerini derinden etkilemis, Osmanlicilik d�s�ncesinin ise yaramayacagi ger�egini kabul ettirmistir. Bir imparatorlugun ellerinin arasindan kayip gittigini g�ren Ittihat�ilarin daha aziyla yetinmesini beklemek yanlis olur. Basta Enver Pasa olmak �zere Ittihat�ilar, Kafkaslari asarak Turan �lk�s�n� ger�eklestirmek ve Misir�i ele ge�irerek Islam �lkelerini tekrar imparatorluga baglamanin hesaplarini yapiyorlardi. Avrupa�da baslayan savas ve Almanya ile olan ittifak bu planlar i�in uygun bir zemin yaratiyordu.

18. Hizli Yazma Etkinligi 3 Ne Tablosuna uygun olarak islemler ger�eklestirildikten sonra kisa bir s�re i�inde �grencilerin �Osmanlinin I. D�nya Savasi�na girisi� konusunda bir metin yazmasi istenir. �nemli: S�renin �ok uzun olmamasina ve kitaba basvurulmamasina dikkat edilmelidir.

19. Gazete Etkinligi 4 Grup olustur. 1. Kisi:Gazetenin ismi ve mansetini belirlesin 2. Kisi:Ana haberi yazsin 3. Kisi:Basyaziyi yazsin 4. Kisi:Gazeteye resim veya karikat�rleri eklesin 5. Kisi: Konu ile ilgili diger gelismeleri haber yapsin Gruplar belirlenen s�re i�erisinde varsa karton �zerinde �alismalarini hazirlasin panoya assin, Etkinlik ev �devi seklinde de verilebilir.

21. Kronolojik D�s�nme Beceresi Etkinligi Gruplar olusturulduktan sonra s�yle bir y�nerge verilsin �metindeki gelismelerin kronolojisini �ikariniz� s�renin sonunda ise �Yandaki kriterlere g�re en �nemli 3 gelisme hangisidir.� Seklinde bir y�nerge verilsin S�renin sonunda gruplarin se�tikleri olaylar tahtaya yazilsin gruplar nedenlerini a�iklasin Kriterler: Etkiledigi insan sayisi Ekonomik, sosyal, siyasal vs. sonu�lari G�n�m�ze etkisi Kilit �nemi

22. Kavramlarla D�s�nme Becerisi Beklenti olusturma asamasindan sonra belli s�rede gruplarin metinde ge�en isim ve kavramlari belirlemelerini isteyin. Se�ilecek kavramlardan bir metin istenecegini, metne tekrar bakamayacaklarini ona g�re dikkatli okumalarini s�ylemeyi unutmayin. Gruplardan gelen isim ve kavramlar tahtaya yazilsin Sizin se�tikleriniz isim ve kavramlardan belli bir s�re i�inde bir metin yazmalarini isteyin. Metinin tek bir c�mleden olusmasi gerektigi ve t�m kavramlarin kullanilmasi gerektigini s�ylemeyi unutmayin. Metinden yararlanmalarini engelleyin. Kavramlar Ingiltere, Almanya, Turancilik, Fransa, Souchon, ittifak, Balkan Savasi, Ittihat�ilar, Osmanli Osmanlinin kaderini elinde bulunduran Ittihat�ilar, Balkan Savasi�nin yol a�tigi acinin da etkisi ile yalnizliktan kurtulabilmek i�in Ingiltere ve Fransa ile ittifak girisiminden sonu� alamayinca Almanya ile ittifak imzalamis, Alman amirali Souchon�un Rusya�ya saldirisi �zerine I. D�nya Savasi�na resmen katilmis, savasi Orta Asya T�rkleri ile birleserek Turan �lk�s�n� ger�eklestirmenin araci olarak d�s�nm�st�r.

23. Grup Tartismasi Beklenti olusturma asamasindan sonra gruplar olusturulur. 1. Grup: 3 tane soru hazirlar 2. Grup: sorulari yanitlar 3. Grup: Yanitlari destekleyici ek bilgiler verir. 4. Grup: Yanitlari elestirir. �nemli:B�t�n etkinlik metine dayali olarak s�rd�r�lmelidir. Soru, cevap ve elestirinin mutlaka metinde bir dayanagi bulunmalidir.

24. �gren ve �gret Etkinligi Gruplar olusturulur. Metin Grup sayisi kadar b�l�mlere ayrilir. Gruplar belirlenen s�re i�inde kendi metnini �grendikten sonra herkesin kendi yerine oturmasi istenir. Her �grencinin kendi sorumlulugunda olan metni diger 4 arkadasina belli s�re i�inde �gretmesi istenir. Hazirlanan sorular t�m sinifa y�neltilerek etkinlik tamamlanir. �nemli:�grenciler tek baslarina degil, birlikte sorumlu olduklari konuyu �grenmelidir. Konuya soru sorarak yaklasmalidirlar.

25. Metinlerin elestirel bakisla incelenmesi etkinligi Gruplar olusturulur. Belirlenen s�re i�inde sorular degerlendirilerek sonu�larini yazmalari istenir. Grup s�zc�lerinden grubun g�r�sleri alinarak tartisilir.

26. Malazgirt Savasi �T�rklerin Anadolu�ya d�zenledikleri akinlari durdurmak isteyen Bizans Imparatoru Romanos Diogenes�in (Romen Diyojen),200.000 kisilik bir orduyla Istanbul�dan yola �ikip, yolu �st�ndeki yerleri yakip yikarak ilerledigini haber alan Sel�uklu Sultani Alp Arslan, Halep�ten ayrilarak 50.000 kisilik bir orduyla Ahlat�a ulasti. Bizans ordusu kuvvetleri ile Sanduk komutasindaki T�rk birlikleri arasinda yapilan ilk �arpismada Bizans birlikleri yenilgiye ugratildiysa da Bizans ordusunun Malazgirt�e girerek burayi yakip yiktigini haber alan Alp Arslan, kan d�k�lmemesi i�in Romanos Diogenes�e baris �nerisinde bulundu. Baris teklifi kabul edilmeyince, hizla Malazgirt�e y�r�d�. Ve iki ordu. Malazgirt�te karsi karsiya geldiler. Cuma g�n� �gleden sonra baslayan savas aksam�zeri sona erdi. D�smani takibe gece de devam edildi. Hatta tam bir basari i�in takibat ertesi aksama kadar devam etti. Savas �ok siddetli olmus, d�sman askerlerinin �ogu �ld�r�lm�s, basta Bizans Imparatoru olmak �zere Bizans askerlerinin bir kismi esir edilmis, pek az bir kismi oraya buraya ka�arak canlarini kurtarabilmisti. Tarihin en b�y�k meydan savaslarindan biri olan Malazgirt Savasi T�rk ordusunun kesin galibiyeti ile sonu�landi. Alp Arslan�in savas taktigi, T�rk askerinin cesaret ve kahramanligi sayesinde T�rk ordusu Bizans ordusunu birka� saat i�inde kesin bir yenilgiye ugratti ve savasi kazandi�..� 9. Sinif tarih s.151

27. Metinlerin elestirel bakisla incelenmesi etkinligi

29. 1926-1938 arasi d�nemde yanda verilen D�nya sanayi �retimi ile ilgili grafige g�re asagidaki sorulari (Evet) veya (Hayir) diye yanitlayarak gerek�esini a�iklayiniz. Kriz, �retimdeki asiri artistan kaynaklanmistir. ( ) Fiyat d�s�sleri stoklarin hizli bir sekilde erimesine neden olmustur. ( ) 1930�lu yillardaki �retim artisi t�ketimden �ok savas r�zgarlari nedeniyle devletin alici olmasindan kaynaklanmaktadir. ( ) T�ketimin canlandirilamamasi krizin temel nedenidir. ( ) Stoklarin b�y�mesi sirketlerin piyasa degerini artirmistir. ( ) Stoklarin fazlaligi sirketleri fiyat indirimlerine zorlamistir. ( ) Ekonomik g�stergeler issizligin arttigini g�stermektedir. ( ) 1929 Ekonomik bunaliminin en k�t� yili 1932 yilidir. ( ) Sirketler �retimi artirarak fiyatlarin d�smesini saglamaya �alismislardir. ( ) Kriz ithalata dayali politikalari cazip hale getirmistir. ( )

30. Degerlendirme Tablosu

32. Birinci Elden Kaynak Kullaniminin Esaslari Yasa ve sinif seviyesine uygun kaynaklar se�ilmelidir. Se�ilen materyal okunabilir ve yayimlanabilir olmalidir. �grencilerin kaynagi ���z�mlemelerine� yardimci olmak i�in uygun altyapi olusturulmalidir. Kaynak �zerinde �alisma gruplari olusturulmalidir. Birinci elden kaynagi okumak i�in bir ama� ve motivasyon temin edilmelidir. Kaynagin verdigi bilgiler kazanimlara uygun olmalidir. Tarihsel ger�eklerin kavranmasinda yaniltici olmamalidir.

33. Enver Pasa�nin vasiyeti

34. Belgeye Sorulabilecek Sorular Enver Pasa nasil bir ruh hali i�indedir? Enver Pasa�nin siyasi d�s�nceleri hakkinda ne s�ylenebilir? Belgeye g�re Enver Pasanin kisiligi hakkinda ne s�ylenebilir? Enver Pasa�yi vasiyetini yazmaya iten durum ne olabilir?

35. Tarih �gretiminde Biyografi �alismasi Liderlerin, kahramanlarin, sanat�ilarin ve bilim insanlarinin biyografilerinin kullanilmasi, soyut ve anlasilamayan olaylari somutlastirir. Bir d�nemin tarihi olaylari ne kadar mantiksal bir sekilde d�zenlenmis olursa olsun, �ocuklar; olaylari, bir kisinin hayati kadar ger�ek ve somut olarak g�remezler. �nemli kisilerin hayatlari anlatildik�a, bir d�nemin yasam tarzi, �detleri, �zellikleri ve ruhu adeta �ocuklarin g�z�nde yasatilmis olur.

38. �alisma sorularina �rnekler 1. 19. Y�zyil Avrupa�sinda milliyet�iligin en g��l� oldugu �lkeler Italya ve Almanya�dir. ��nk�,��. 2. Monroe Doktrini ABD�nin XX. Y�zyila g��l� bir devlet olarak girmesinin en �nemli nedenidir. ��nk�;� 3. Viyana Kongresi�nin olusturdugu Avrupa sistemi, Versay sisteminden daha fazla Avrupa barisina hizmet etmistir. Katiliyorum, ��nk�� Katilmiyorum, ��nk�� 4. Versay Antlasmasi savasa katilan devletlerden Ingiltere�den �ok Fransa�nin eseridir. Katiliyorum ��nk� Katilmiyorum ��nk� 5. Versay sistemi kalici bir barisi saglayamazdi. Daha da �nemlisi yeni bir savasin en �nemli nedeni olmustur. ��nk��.