Tema 6 Analiza e Inventareve dhe aktiveve afatgjata

1. Tema 6Analiza e Inventarevedheaktiveveafatgjata

2. Analiza e Inventareve • Kompanite e tregtimitdheprodhimit I gjenerojneshitjet e tyrenepermjettrasaksioneveterregulltateinventareve • Kompanite e tregtimit (me shumice e pakice) kaneveteminventareteprodhimevetegatshme • Kompanite e prodhimitkanetretipeinventaresh: lende e pare, pune ne proces, prodhimetegatshme

3. Percaktimi I kostos se Inventareve • Sipas IFRS , kosto e inventareveduhetteperfshijetegjithakostot e blerjes, kostot e transformimitdhetegjithakostot e tjeratenevojshme per tasjelleinventarin ne vendindhekushtetaktuale • Kompaniteduhetteperfshijnetekkosto e inventaritnjepjesetekostovefiksetepunesbazuar ne nivelin e kapacitetit normal tepunes • Pjesa e paperfshirenjihetsishpenzim I periudhes. • Nukperfshihen ne koston e inventrevedhenjihensishpenzimcdokototjeterjonormalesidhedhekostot administrative dheteshitjes

4. Renia e vleres se Inventareve • Inventaretduhettematensipasvleres me teulet midis vlereshistorikedhe “vleresnetoterealizueshme” • Vleraneto e realizueshmeeshtecmimi I parashikuar I shitjes minus kostot e shitjes • Nesevleraneto e realizueshmeeshte me e vogel se vleradistorikenje “write down” e inventareveduhetterregjistrohet • Kjo write down njihetsishpenzim I periudhes • Nesevlera e parashikuarrritet ne vitet e ardhshme, njekthim I kesajhumbjeeshte e mundshmeporkykthim do telimitohet ne vleren e write down • Kykthimrregjistrohetsifitim I periudhes • Ne disaindustrisiatoteprodhimevebujqesore, dhetetregtimittemineraleveeshte e mundshmeqeinventaretterregjistrohen me vlerennetoterealizueshmedheneseajoeshte me e larte se vlerahistorike.

5. Sipas IFRS mundteperdoretmetoda e identifikimitspecifik, e kostosmesataredhe FIFO - Sipas US GAAP mundteperdoretdhemetoda LIFO

6. Metodat e matjes se inventarit • Ndryshimi midis metodavetendryshmeteinvetarizimitqendron ne cmimitqeatoperdorin per llogaritjen e kostovedheinventareve. • LIFO transferon ne koston e mallarveteshituracmimet e fundit, dhellogaritinventarin me cmimet e fillim . • FiFOtransferon ne koston e mallraveteshituracmimet e paradhellogaritgjendjet e invetarit me cmimet e fundit. • Ndersametoda e cmimitmesatar, perdorcmiminmesatarsi per llogaritjen e kostosashtuedhe e teinventarit.

7. Analizafinanciare e inventareve • Gjateperiudhavetecmimeveteqendrueshme, pracmimiilendeveteparaapoproduketevetegatshme per shitjenukdryshon , tetrejametodat e vleresimitteinventarit do tejapintenjejtatrezultate per inventarin, koston e mallraveteshitura (COGS) dhefitimet. • Gjateperiudhaveterritjes se cmimeve, kursasite e inventaritjane ne rritje , pikaceles per tumbajtur mend eshteqe, FIFO do tesigurojevleresimin me teperdorshemtevleres se inventaritdhe LIFO do tesigurojevleresimin me teperdorshemtekostos se produkteveteshitura.

8. Gjendja e inventarit • FIFO- reflekton me saktesivlerenekonomiketeinventarit • LIFO-Kurcmimetjane ne rritje, inventariiraportuarsipas LIFO do tejete me iuletsesaaiiraportuarsipas FIFO, • Kostojamesatare- Kurcmimet ne rritje, inventariiraportuar duke perdorurmetoden e kostosmesatare do teluhatet midis vleraveteinventarit ne LIFO dhe FIFO.

9. Fitimet • LIFO- Ne kushtet e rritjes se cmimeveLIFO I reflektonkompanise me saktesikostotekonomiketesaj, sepsepasinenketemetodekosto e mallraveteshitura COGS llogaritet me cmimet e blerjevetefundit. • FIFO-Kurcmimetjane ne rritje, COGS e raportuarasipas FIFO do tejene me teultasesaatoteraportuarasipas LIFO. Rrjedhimisht, fitimetsipas FIFO do tejene me telartasesaatoteraportuarasipas LIFO • KostojaMesatare- Kostoja e produkteveteshituradhefitimet e raportuara duke perdorurmetoden e kostosmesatarejane midis shifraveteraportuara duke perdorur LIFO dhe FIFO.

10. Efekti ne Fitim, AktivedheFlukset e Parase

11. Efekti ne raportet

12. LIFO reserve • Kompanitetecilatperdorinmetoden LIFO, duhetteparaqisin ne notat e tyreshumen e Rezerves LIFO, oseshumesqeduhetteraportohej ne pasqyratfinanciarenese do teperdorejmetoda FIFO • Ajoeshtediferenca midis vleres se inventarevesipasmetodes FIFO dhevleres se inventarevesipasmetodes LIFO • LIFO liquidation ndodhkurnumri I njesive ne inventarbie • Ne kushtet e rritjes se cmimevetemallrave, kjo con ne rritjeartificialetefitimittekompanise

13. Ndryshimiimetodes se Inventareve • Ndryshimi I metodes se invenateveeshte I lejueshem • Porkompaniteduhettesqarojnepsemetoda e re eshte me e mire • Duhettebejnenjerillogaritjetepasqyravefinanciaretevietevetekaluara

14. AKTIVET AFATGJATA

15. Aktivetafatgjatamundtejene: • 1- teprekshme • 2- Te paprekshme • 3- financiare • Aktivetafatgjataamortizohenpergjatekohes me perjashtimte tokes dheaktivetepaprekshme me jetegjatesitepakufizuar (sipshemri I mire)

16. Efektiikapitalizimitteshpenzimeve

17. Aktivetafatgjatatepatrupezuara • Aktivetafatgjatatepatrupezuarateblerarregjistrohen me cmimin e blerjes • Aktivetafatgjatatepatrupezuaratezhvilluarabrendakompaniserregjistrohensishpenzim • Sipas IFRS disashpenzimezhvillimimundtekapitalizohenneseplotesohendisakushte • Kurnjekompaniblennjetjeter, nesecmimi I blerjeseshte me I madhsesavlera e aktivevetekompanise, diferencarregjistrohetsiemri I mire

18. Metodat e amortizimit • Metodalineare • Metoda e pershpejtuar • Metoda e njesiveteprodhimit

19. Llogaritja e MoshesMesataredheJetegjatesiseMesatare • Moshamesatare ne vite= amortizimi I akumuluar/shpenzimet e amortizimit • Mosha e mbetur ne vite= vleraneto/shpenzimet e amortizimit

21. Amortizimiiaktivevetepatrupezuara • Aktivet e patrupezuara me jetegjatesitekufizuaramortizohensiaktivetafatgjatatetrupezuara • Aktivetafatgjatatepatrupezuara me jetetepakufizuarnukamortizohen • Poratoduhettetestohenminimalishtnje here ne vit per renietemundshmetevleres

22. Demtimet e aktiveveafatgjata • Demtim do tekemi ne atorastekurdisaosetegjithakostot e mbartura (sipasvleres ne pasqyren e bilancitaktual) tenjeaktivinukmundterekuperohennepermjetoperacioneve. • Ka njendryshim midis aktiveveqekompania ka vendosurteheqe do dheaktiveveqeajo do tevazhdojetiperdore. • Aktivetngatecilatkompania do teheqedoreraportohentendarangaoperacionet e vazhdueshme.

23. Provat e demtimeve • Njekompaniduhettanjohenjedemtimkur ka provaqekostoja e mbartur e njeaktivinukmundterekuperohet me. Ka katerindikatoretedemtimit: • 1- Njerenie e madhe ne cmimin e tregut, ndryshimfizik, osendryshim ne perdorimin e aktiveve. • 2- Ndryshime negative ne klimen e biznesit. • 3- Tejkalimimadh ne shpenzimet e mirembajtes • 4- Parashikimiinjerenijetemadhe ne perfitueshmerineafatgjateteaktivit.

24. Ndikimiidemtimit ne pasqyratfinanciare

25. Demtimiiaktiveveafatgjata • Informacionetmbidemtimet e aktiveveafatgjatamundtejapininformacionetevlefshmembi cash flown e ardhshemtekompanise • Sipas IFRS dhe US GAAP vlera e aktiveveafatgjatamundteuletsipasoje e demtimevepornukmundterritet • Sipas IFRS aktivetafatgjatamundteulenngademtimetdhemundterritennesevlera e aktiveverritet • Kjorritjerregjistrohetsi e ardhur