پزشكی از راه دور

1. پزشكی از راه دور هماهنگ کننده: لیلا یوسفی

2. فهرست مطالب : • چكیده • مقدمه • تعریف، انواع روشهای مورد استفاده در پزشکی از راه دور، تاریخچه، اهداف • انواع خدمات قابل ارائه به روش پزشکی از راه دور • مشاوره از راه دور • آموزش الكترونیكی • پایش از راه دور • جراحی از راه دور • رادیولوژی از راه دور • پاتولوژی از راه دور • درماتولوژی از راه دور

3. كاردیولوژی از راه دور • مراقبتهای خانگی ازراه دور • جراحی از راه دور • بیمارستان مجازی • اولین بیمارستان الكترونیكی در ایران • نتیجه گیری • پیشنهادات

4. چكیده هدف بررسی مفهوم عامTelemedicine وكاربرد آن در شاخه های مختلف پزشكی

5. مقدمه • تعریف پزشكی از راه دور • استفاده از اطلاعات پزشکی از طریق تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به منظور مراقبت درمانی با هدف ارتقاء وضعیت سلامت بیمار. • ارایه خدمــــات درمانی در جایی كه فاصله، فاكتور مهمی محسوب می شود، توسط متخصصان حرفه ای با استفاده از تكنـولوژی اطلاعات و ارتباطات برای تبادل اطلاعات صحیح در زمینه تشخـیص، درمان و پیشـگیری بیماری ها و تحقیقات، با بهره گـیری از جدید ترین دستاوردها در زمینه خدمات درمانی در راستای تأمین هر چه بیشتر سلامت افراد

6. انواع Telemedicine: 1- زمان حقیقی real time (synchronous) 2- ذخیره و ارسال store-and-forward (asynchronous)

7. تاریخچه • پیشینه استفاده از فنآوری ارتباطات در فرایند درمان، به اواسط قرن هجدهم باز می گردد. • نخستین سازمان: ناسا • آنها نیاز داشتند كه وضعیت سلامت فضانوردان خود را در موقعیت های مختلف كنترل نمایند.

8. اهداف Tele Medicine • بهبود مراقبت از بیمار • بهبود دسترسی و مراقبت پزشكی برای نواحی روستایی و محروم • دسترسی بهتر به پزشكان • در دسترس قرار دادن امكانات برای پزشكان جهت هدایت معاینات خودكار • كاهش هزینه های مراقبت های پزشكی • ایجاد خدمات مراقبت پزشكی (در سطح جغرافیایی و جمعیتی وسیع) • كاهش نقل و انتقال بیماران به مراكز درمانی • ایجاد فضای مراقبت مدیریت شده در بیمارستان ها و مراكز درمانی

9. انواع خدمات Tele Medicine • مشاوره از راه دور • آموزش الكترونیكی • پایش از راه دور • جراحی از راه دور • رادیولوژی از راه دور • پاتولوژی از راه دور • درماتولوژی از راه دور • كاردیولوژی از راه دور • مراقبتهای خانگی ازراه دور • جراحی از راه دور

10. مشاوره از راه دور • سادگی و گستردگی كاربرد • امکان استفاده از تمام امكانات ارتباطی : تلفن، فاكس، پست الكترونیكی، گفتگوی اینترنتی، صفحه پیغام و... • نکته : قابلیت دسترسی هم به • اطلا عات مفید • وهم اطلاعات غلط و نادرست ، پزشكان قلابی و سایت های فاقد اعتبار پزشكی وجود دارد

11. آموزش الكترونیكی • بكارگیری ابزارهای فنآوری اطلاعات درامرآموزش و تربیت نیروی انسانی - اینترنت - انواع CD های آموزشی - كلیه نرم‌افزارها • مزایا کاهش هزینه زمانی و هزینه اقامت و فضای آموزشی

12. پایش از راه دور ارسال online یا offlineتصاویر پزشکی و سیگنالهای حیاتی بصورت ویدئو کنفرانس شامل: • رادیولوژی از راه دور • پاتولوژی از راه دور • کاردیولوژی از راه دور • مراقبت های خانگی از راه دور

13. رادیولوژی از راه دور رادیولوژی دیجیتال شامل دو قسمت: • قسمت مدیریت اطلاعات رادیولوژی RIS (Radiology information system) که زیر مجموعه مدیریت اطلاعات بیمارستانی HIS (Hospital information system) است. • قسمت تصاویر دیجیتال (سیستم مخابره و آرشیو تصاویر(PACS)) Picture Arching & Communication System

14. ساختار کلی PACS • سیستم های تصویرگری • Interface • کنترل کننده PACS • پروتکل های ارتباطی

15. انواع سیستم تصویرگری • MRI، اولتراسوند، رادیوگرافی کامپیوتری(CT).(فرم دیجیتال) • اشعه X. (فرم آنالوگ) برای استفاده از سیستم PACS فرمت تصاویر باید دیجیتال باشد. انواع دیجیتایزر : Laser Scanner, Solid State Camera ,Drum Scanner ,Video Camera ,Photodiode detector, Charged Coupled Device

16. Interface مشکل سیستم PACS: تولید كنندگان دستگاههای تصویر گری استانداردهای موجود را رعایت نمی كنند. راه حل این مشکل: قرار گرفتن کامپیوتر اخذ داده در قسمت Interface وظایف این کامپیوتر: • گرفتن داده تصویری از دستگاه تصویربرداری • تبدیل داده به فرمت استاندارد DICOM یا ACR-NEMA • ارسال داده های استاندارد به کنترل کننده PACS

17. PACS Controller اجزای اصلی کنترل کننده PACS شامل سرویس دهنده پایگاه داده و قسمت آرشیو است. بعضی از وظایف کنترل کنندهPACS: • دریافت تصاویر یک مطالعه پزشكی از كامپیوتر اخذ داده • استخراج اطلاعات متن موجود در تصاویر • بازیابی خودکارتصاویرمقایسه ای از آرشیو • بهنگام كردن اطلاعات مربوط به شبكه سیستم • تعیین اینكه تصاویر باید به كدام ایستگاههای نمایش فرستاده شوند • فشرده سازی تصاویر • ایجاد قابلیت بازیابی تصاویر از ایستگاههای كاری مختلف

18. نحوه ارتباط برقراری ارتباط بین کامپیوترها وسایل جانبی از طریق استانداردها و پروتکل های خاص انجام می گیرد. برخی از انواع پروتکل ها: • استاندارد IEE488.1/2 • سریال • VXI • SCSI • LAN توپولوژی های اتصال کامپیوترها هم شامل توپولوژی حلقوی،باس،ستاره ای و.... است.

19. پاتولوژی از راه دور نصب دوربین ویدیویی روی میکروسکوپ و یا استفاده از ویدیو میکروسکوپ دیجیتال برای ارسال تصویر اسلاید یا لام به مراکز مورد نظر. اطلاعات مربوط به رنگ در پاتولوژی مهم است.

20. كاردیولوژی از راه دور • برای نظارت بر عملكرد اولین ضربان سازهای پیوندی در دهه 70 به تله متری نیاز بود. • مراحل كار انتقال اطلاعات در سیستم تله متری • تولید سیگنال (الكتریكی یا غیره) • تبدیل اطلاعات به فرم مناسب • انتقال اطلاعات • دسته بندی سیستم تله متری • مكانیكی • الكتریكی • رادیویی

21. كاردیولوژی از راه دور • سیستم تله متری تك كاناله ECG

22. اجزای سیستم • فرستنده • لزوم استاده از دو مدولاتور • SubmodulatorKHz Subcarrier) 1) می تواتد از یك سیستم FM و یا یك سیستم PWM باشد. • مدولاتور نهایی همواره یك سیستم FM است . • الكترود (RL) مثل یك آنتن عمل می كند. • تقویت كننده • خازن كوپلاژ فقط ولتاژ dc را محدود نمی كند بلكه فركانس قطع سیستم را كه معمولا Hz 0.4 می باشد را هم محدود می كند. • گیرنده • یك تقویت كننده RF،یك فیلتر كننده RF

23. سیستم تله متری چند كاناله • برای انتقال همزمان چندین پارامتر، بسته به تعداد كانال های مورد نیاز می توان ECG، ضربان قلب، تعداد تنفس، درجه حرارت و فشار خون را انتقال داد. • تعداد Subcarrier ها برابر تعداد سیگنال هایی است كه دریافت می شود . • واحد RF فرستنده كه برای همه كانال ها یكسان است، فركانس های مختلف را به باند فركانسی انتقال تبـد یل می كند. • به طور مشابه واحد گیرنده، شامل واحد RF و یك دمدولاتور برای هر كانال می باشد. • برای سیستم های بیوتله متری چند كاناله، PWM مناسب تر است.

24. تکنولوژی Bluetoothیادندانه آبی • استانداردی برای امواج رادیویی است فرستنده یBluetooth درباند فرکانسیISM (Industrial, Scientific, Medical) در2.4 گیگاهرتزو مدولاسیونFM باینری کار می کند. • دومدساده و افزوده،انتقال با سرعتهای به ترتیب 1و 2-3مگابیت بر ثانیه • یک وسیله مرجع(Master) است وبقیه .Slave • یک Master وچند SlavePiconet • چندین PiconetScatternet • برد10متر. • موانع باید غیرفلزی باشند. • تداخل، ارتباط رامتوقف نمی کند. • تله کاردیولوژی با Bluetooth. • اما واقعا اینها چه ربطی به دندان های آبی دارد؟ Bluesense

25. ارسال سیگنال قلبی از طریق خط تلفن پروژه كارشناسی ارشد آقای جلیل مظلوم در دانشگاه صنعتی امیركبیر توانایی ها: گرفتن 12 اشتقاق استاندارد انجام پردازش هایفیلتر كردن، دیجیتال كردن و تقویت دارای چند حالت كاری این دستگاه در بیمارستان امام خمینی زیر نظر 5 متخصص مجرب قلب مورد آزمون قرار گرفته و 300 ساعت فعالیت بالینی موفق داشته است و متخصصین مراحل دریافت و ارسال سیگنال و بی تغییر ماندن سیگنال در فرآیند انتقال را تأیید كرده اند.

26. انتقال سیگنال ضربان قلب از طریق تلفن همراه • توسط تیمی متشكل از محققان دانشگاه ایلینویز و شركت Lucent Technology • درنظرگرفتن سیگنالها از طریق خط تلفن • گوشی تلفن همراه به عنوان راداری مینیاتوری و پدیده داپلر • از روی این اطلاعات می توان هم درباره چگونگی تنفس و هم در مورد ضربان قلب فرد اطلاعاتی به دست آورد.

27. مراقبت های خانگی از راه دور • بیش از همه افراد مبتلا به بیماری های قلبی و عروقی و ناهنجاری های تنفسی مزمن به اینگونه مراقبت ها نیاز دارند. بلوك دیاگرام یك سیستم مراقبت های خانگی از راه دور

28. پروژه تله مدیسین سازمان ملل متحد • سازمان ملل متحد از تله مدیسین برای پایش وضعیت سربازان حافظ صلح استفاده می كند.

29. جراحی از راه دور نظر به ارائه این مبحث بعنوان پروژه جداگانه، بطور خلاصه می توان گفت: • انجام جراحی پزشكی بدون تماس مستقیم پزشك با بیمار در طول عمل • ابزارهای جراحی روباتیك با كنترل از راه دور • نیاز به یک Link اینترنتی قوی برای برقراری ارتباط بین پزشك و وسایل جراحی، مانیتورها و همچنین ارتباط با پزشكان با تجربه

30. اولين بیمارستان مجازی • آغاز دهه نود : بروز مشكل ناتوانی سیستم خدمات بهداشتی دولتی وافزایش روزافزون جمعیت كهنسال در فنلاند • راه اندازي اولين بيمارستان مجازي در پاییز 1998توسط یك شركت كوچك فنلاندی • امکان دسترسی به پایگاه اطلاعات دارو،گفتگوی اینترنتی و دریافت و ذخیره اطلاعات و افزودن به اطلاعات شبکه

31. اولين بيمارستان الكترونيكي ايران • طرح و پياده سازي اولين بيمارستان الكترونيكي كشور در بيست و نهم، بهمن ماه 1380 توسط مهندسان شركت اريش نرم افزار رايانه و سرپرستي دكتر مجدي، در بيمارستان آموزشي امام حسين شاهرود • در حال حاضر بيمارستانهاي ولي عصر (عج) زنجان و بيمارستان بقيه ا...(ع) تهران و بيمارستان امام رضا در مشهد در حال پياده سازي اين طرح هستند. • در استانهاي آذربايجان غربي و يزد نيز كار آموزش اين پروژه انجام شده است.

32. نتيجه گيري پزشكي از راه دور در كشورهایی مثل ایران با • شبكه حمل و نقل ضعيف ووجود پراكندگی جمعیت • عدم دسترسی به مراكز تخصصی پزشكی • افزایش جمعیت سالخورده و نیازمند به مراقبت های ویژه پزشكی، كمك زيادي به • تشخيص سريع بيماري • اتخاذ تاكتيك هاي درماني صحيح • كاهش اتلاف وقت (كه دربعضي موارد مانند بيماري هاي قلبي حياتي است) • كاهش هزينه هاي مربوطه (مستقيم و غيرمستقيم) • ارتباط بين بيمارستان هاي تخصصي در شهر هاي بزرگ مي كند.

33. پيشنهادات برقراري يك كانال ارتباطي پزشكي با كشورهاي همسايه به دليل عدم وجود بعضي از تخصص ها ويا گران بودن هزينه هاي درماني و استفاده ازمتخصصان مجرب در ايران جهت كسب درآمد برقراري شبكه تله مديسين براي جانبازان و معلولين جهت كاهش مشكلات حمل و نقل اين افراد

34. پيشنهادات(ادامه) • برقراري شبكه تله مديسين دركشور درمناطق وسيع و با تراكم جمعيتي كم و نيز در مناطق كوهستاني و صعب العبور خصوصاً در هنگام حوادث غير مترقبه • برقراري سيستم مشاوره پزشكي از راه دور در دريا ونيز در هواپيماها با استفاده از ارتباطات ماهـواره اي براي موارد اورژانس

35. لینکهای قابل استفاده: • -Yadbegir.com • http://www.answers.com/main/ntquery?method=4&dsid=1512&dekey=robotic+surgery&curtab=1512_1 • http://www.answers.com/telemedicine • http://www.dlr.de/rm/en/Desktopdefault.aspx/tabid-117/ • http://www.atmeda.org/news/definition.html • http://www.amdtelemedicine.com/ • http://www.aafp.org/fpm/980100fm/lead.html • http://hms.upenn.edu/technology.html • http://set.praecogito.com/~brudy/ • - سايتهاي اطلاع رسانی پزشكی در ایران • http://www.teen.hbi.ir/ شبكه اطلاع رسانی بهداشتی جوان • http://www.hbi.ir/ معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و آموزش پزشكی • www.ibto.ir سازمان انتقال خون • www.irrcs.orgجمعیت هلال احمر

36. دوستانی که در تهیه این پروژه یاری رسان بوده اند: • آزاده صادقی • ساناز سعیدیان • ایمان معصومی • نیایش استاد حسینی • سارا اهرابی خفاف زاده • آرش قندی زاده • امیر چاوش • افشین اصلانی • رضا رجب نژاد