Akustički dizajn prostorija

1. Akustički dizajn prostorija Prostorije sa promenljivom akustikom

2. Promenljivi akustički elementi

8. Višenamenske dvorane • Uspešnost objedinjavanja više namena zavisi od: • odabrane koncepcije (namene) • raspoloživih materijalnih sredstava • oblika i razmeštaja gledališta • Ovi parametri su međusobno zavisni. • Početni parametri za akustičko projektovanje zavise od odabranog izgleda pozornice.

9. Promenljiva akustika dvorane Pasivne tehnike • dodavanje apsorpcionih ili difuznih materijala • promena zapremine • promena broja sedišta • spregnute prostorije (reverberacione ili gluve sobe) • akustičke školjke

10. Milton Keynes theatre, Engleska,1400sedišta Pomerajući plafon: masa 30 tona, hod 10 m, čelični ram – drvo 25 mm, pomerajuće zavese na bočnim zidovima

11. Orkestarska muzika, plafon u krajnjem gornjem položaju, zavese uvučene, školjka je nameštena iznad i iza orkestra (smanjuje prostor bočne pozornice, izoluje apsorpciju koju stvara dekori i pojačava rane refleksije prema publici) 8,5 m3 po sedištu, vreme reverberacije 1,6 s. Opera i mjuzikli,plafon u krajnjem gornjem položaju, 6 m³ po sedištu, opera - zavese uklonjene, vreme reverberacije 1.25 s, mjuzikli - zavese raširene da bi se smanjila reverberacja za pojačani zvuk Pozorište, najniži položaj plafona – uklonjen balkon, 980 sedišta, 4.5 m³ po sedištu, raširene zavese, veme reverberacije 1 s. Geometrija plafona je optimizirana da usmerava rane refleksije prema sedištima u parteru.

12. Vreme potrebno za izmenu akustike - relativno kratko. Plafon se pomera između dva krajnja položaja za nekoliko minuta. Deo zavesa je motorizovan. Zidovi orkestarske školjke su na gumenim vazdušnim točkovima a plafon školjke visi iznad proscenijuma Akustika sale se menja nedeljno. Ocena je da je sala izvanredna za operu i pozorište i dobra za orkestarsku muziku.

13. Višenamenske dvorane

14. Višenamenske dvorane

15. Promenljiva akustika dvorane Aktivne – elektronske tehnike (elektronska arhitektura)

16. Audio sistemi za poboljšanje akustičkih parametara prostorija – princip rada Impulsna karakteristika prostorije

17. PROŠIRENJE PROSTORNOG UTISKA I POVEĆANJE VREMANA REVERBERACIJE Povećanje prostornosti pomoću audio sistema za kašnjenje zvuka (ambifonija, ERES –sistem sa reflektovanom energijom) Povećanje vremena reverberacije (assisted resonance, više nezavisnih pojačavačkih kanala MCR, Ubacivanje reverberacije u osnovni kanal pojačanja: ACS, LARES, SIAP)

18. Ambiofonija Višekanalni uređaj za vemensko kašnjenje signala Simulira: rane refleksije + reverberaciju Zvučnici raspoređeni po prostoriji. Potebno je da zračenje zvuka bude što difuznije.

19. Ambiofonija – povećanje prostornosti (1960)

20. ERES – Electronic reflected energy system: Jaffe Zvučnici u zidovima u blizini scene sa filtritranjem, kašnjenjem i regulacijom nivoa – simulacija bočnih refleksija – promena prostornog utiska Zvučnici po dvorani u sistemu “pojačane rezonanse” – promena vremena reverberacije Sve zajedno – “elektronska arhitektura”

21. ERES – Electronic reflected energy system

22. Povećanje vremena reverberacije • sistem za pojačanje rezonansi (assisted resonance), • sistem sa više nezavisnih pojačavačkih kanala, MCR, • ACS, LARES, SIAP, ubacivanje reverberacije u osnovni kanal pojačanja

23. Sistem za pojačanje rezonansi (Assisted resonance – Parkin and Morgan) Mikrofon, u helmholcovom rezonatoru, se postavlja na mesto trbuha stojećeg talasa date frekvencije Na mesto drugog udaljenog trbuha postavlja se zvučnik koji reprodukuje pojačani signal mikrofona i nadoknađuje gubitak energije izazvan apsorpcijom Povećava se vreme reverberacije a zbog prostornog rasporeda zvučnika i prostorni utisak Ukupan broj kanala veoma veliki, 100 i više

24. Sistem za pojačanje rezonansi (Assisted resonance)

25. Sistem za pojačanje rezonansi (blok šema jednog kanala)

26. Sistem sa N nezavisnih kanala pojačanja - Franssen Kanali širokopojasni Pojačanje po kanalu malo, ispod praga pozitivne povratne sprege Veliki broj kanala povećava akustičku energiju pa se povećava T i prostorni utisak Povećanje vremena reverberacije – teorijski U praksi manje, zbog međusobne sprege kanala

27. Sistem sa N nezavisnih kanala pojačanja MCR - Multichanel Amplification of Revervberation System – Philips 90 kanala pojačanja T se poveća sa 1,2 s na 1,7 s

28. Ubacivanje reverberacije u osnovni kanal pojačanja Signal reverbeacije dobijen pomoću odgovarajućeg reverberatora reprodukuje se u prostoriji pomoću velikog broja nekoherentnih zvučničkih kanala Subjektivni utisak je povećanje vremena reverberacije

29. Ubacivanje reverberacije u osnovni kanal pojačanja (princip rada) ACR – Acoustic control System – University of Delft Slični sistemi sa procesorom signala: LARES, SIAP

33. In an electronic architectural system, the direction, intensity levels, frequency content and time arrivals to the listener are allconsiderably different than what is desired for a sound amplificationsystem. For a sound amplification, it is desirable that the direction is localizedas much as possible to the sound source, the intensity (by definition) behigher, the frequency content be similar and the time arrival becoincident with the source sound arrival. Inelectronic architecture, the direction must be different than that ofsound source, the intensity is always lower, the frequency bandwidth isalways less and the time arrival is always later than the source soundarrival.