Tegen armoede voor gezondheid!

1. Tegen armoede voor gezondheid!

2. Inhoud • Introductie • Iedereen gezond? • Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen • Gezondheid als onderdeel van welzijn

3. Introductie • Liesbet Meyvis • OCMW/stad Antwerpen • Dienst gezondheid • Deskundige maatschappelijke projecten

4. Iedereen gezond? Stelling 1: “An apple a daykeeps the doctor away.” Die uitspraak kennen we allemaal maar hoeveel procent van de leefloners vindt zijn algemene gezondheid goed tot zeer goed? • 25% • 50%

5. Antwoord stelling 1:subjectieve gezondheid Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners : Grote verschillen tussen gemiddelde Antwerpenaar en leefloner qua oordeel over eigen algemene gezondheid Antwerpse bevolking algemeen Leefloners Jonge leefloners (16-34j.) (23%) en actieven (28%) beoordelen algemene gezondheid vaker als zeer goed. Leefloners met een partner vinden hun algemene gezondheid ook vaker goed (48%) of zeer goed (16%).

6. Iedereen gezond? Stelling 2: Na 3 maanden leefloon heeft elke OCMW-klant recht op het OMNIO-statuut (nu VT) en de daarbij horende voordelen zoals de maximumfactuur en het derdebetalersysteem. Hoeveel procent van deze leefloners kent het systeem betalen met een kleefbriefje niet? • 65% • 35%

7. Antwoord stelling 2: aanbod, gebruik en toegankelijkheid gezondheidszorg Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners: In Antwerpse gezondheidsenquête gevraagd naar kennis over maximumfactuur, derdebetalerssysteem en het OMNIO-statuut.

8. Iedereen gezond? Stelling 3: Als we echt ziek zijn gaan we allemaal naar onze vast huisdokter. Hoeveel leefloners op 100 hebben geen vaste huisarts? • 20 op 100 • 30 op 100

9. Antwoord stelling 3:aanbod, gebruik en toegankelijkheid gezondheidszorg Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners : Vaste huisarts:

10. Iedereen gezond? Stelling 4: Een nieuwe broek kopen of iets doen aan die hoofdpijn die al weken aansleept? Welke medische zorgen worden het meest uitgesteld door leefloners? • De tandarts • De huisarts

11. Antwoord stelling 4:aanbod, gebruik en toegankelijkheid gezondheidszorg Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners: Uitstel van medische zorg o.w.v. financiële redenen: Zorguitstel per domein (% t.o.v. degenen die zorg hebben uitgesteld) Antwerpse bevolking bezoek aan huisarts: 34% bezoek aan tandarts: 48% bezoek aan specialist: 34% medicatie: 16% operatie: 13% Leefloners: bezoek aan huisarts: 50% bezoek aan tandarts: 32% bezoek aan specialist: 25% medicatie: 30% operatie: 8%

12. Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen << Elke OCMW klant moet een vaste huisdokter hebben>> Eerste fase: • infomomenten voor OCMW-klanten over gezondheidszorgsysteem in België • individuele ondersteuning van OCMW-klanten ivm toeleiding naar huisartsen

13. Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Conclusies: • Enkel klanten informeren blijkt niet genoeg • Wie moet ook voldoende ondersteuning krijgen? • Elke maatschappelijk werker van OCMW Antwerpen • Elke huisdokter die te maken krijgt met onze klanten • Andere partnerorganisaties die werken met kwetsbare groepen • Aanpassing van huidige documenten/systemen • Systeem van medische zorgen betalen moest anders • Het hebben van een vaste huisdokter wordt verplicht • Documenten voor zorgverstrekkers moeten duidelijker • Nood aan cijfers voor opvolging • Groots: gezondheidsmonitor • Kleinschalig: via registratiesysteem maatschappelijk werkers

14. Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen << Het voeren van een meersporenbeleid is belangrijk >> Tweede fase • individuele begeleidingen van huisartsen • ontwikkelen van aangepast materiaal voor intermediairs • nieuw systeem van medische waarborgen • continuering infomomenten en begeleidingen

15. Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Conclusies: • Huisartsenkringen zijn een belangrijke partner • Huisartsenopleiding betrekken is belangrijk • Veranderen van bestaande procedures of systemen vraagt tijd • Dankbare afspraken tussen mutualiteiten en artsen • Sociale derdebetalersregeling op eenvoudig verzoek

16. Evolutie toegankelijke gezondheidszorg in Antwerpen << Samenwerking is essentieel >> Derde fase • Organisatie gezondheidsdagen voor interne medewerkers, partnerorganisatie en huisartsen met afsluitend debat (UA) • Creatie van werkgroepen • Welzijnssector als belangrijke partner (bv Samenlevingsopbouw, Sociaal Adviseurs, andere)

17. Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Conclusies • Gezondheid weinig aanwezig in opleidingen sociaal werk (brede sociaal werk) • Welzijn weinig aanwezig in opleidingen (huisarts)geneeskunde • Verbinding welzijn eerstelijn is essentieel voor een verbeterde gezondheidstoestand van elke inwoner • Zaken die niet direct een focus hebben op de klant zelf zijn ook belangrijk (huisartsentekort, transparante communicatie met zorgverstrekkers, faciliteren samenwerking huisartsen en welzijn op wijkniveau…)

18. Knelpunten en successen toegankelijke zorg in Antwerpen Successen: • Versmelting stad en OCMW in dienst gezondheid • Mooie resultaten op actieniveau: bv webapplicatie, infofiches gezondheidszorg in België • OCMW klanten sluiten op dit moment aan bij % vaste huisdokter ‘gewone’ Antwerpenaar • Werkgroepen die werken: bv enquête bij huisartsen ivm huisartsentekort Knelpunten: • Samenwerking opzetten met zelfstandigen vraagt een specifieke aanpak • Klanten/cliënten moeten erg ondersteund worden om deel te nemen aan een infomoment • Dilemma: verplichting of vrije keuze?

19. Andere gezondheidsthema’s in Antwerpen • Sociale Steunpunten gezondheid • Project: ‘Laat je tanden zien’ in samenwerking met Logo • Seksuele gezondheid: • begeleiding ivm gezinsplanning • condoomverspreiding • kwetsbare zwangere (consortium) • Preventief gezondheidsbeleid • Geestelijke gezondheidszorg

20. Vragen?

21. Handige linken Infofiches gezondheidszorg in België http://ocmw.antwerpen.be/Overig-OCMW/OCMW-Partners/Zorgverstrekkers/Toegankelijke-communicatie.html Webapplicatie “Op weg naar de huisarts” https://www.opwegnaardehuisarts.be/nl/home/organisatie/welkom.aspx Gezondheidsmonitor 2011 http://ocmw.antwerpen.be/Overig-OCMW/OCMW-Partners/Zorgverstrekkers/Visie-OCMW-Antwerpen-medische-zorgen.html Aanbod voor de klant/burger http://ocmw.antwerpen.be/Overig-OCMW/Ik-zoek-hulp/Gezondheid/Gezondheid-Gezonde-levensstijl/Seksuele-gezondheid.html

22. Discussievragen • Het bevorderen van een toegankelijke gezondheidszorg is niets voor een lokale overheid. Federale en Vlaamse overheid hebben de touwtjes in handen. • Zorgverstrekkers zijn zelf geen vragende partij om samen te werken met een OCMW. • Als medewerker van een OCMW heb ik weinig invloed op de gezondheidssituatie van de klant/cliënt. • Het hebben van een vaste huisdokter heeft geen prioriteit bij OCMW klanten/cliënten zelf. • Gezonde voeding, stress en beweging zijn zaken waar een OCMW niet mee moet bezig zijn. Zeker niet gezien de huidige financiële situatie