ENERJİ VERİMLİLİĞİ EĞİTİM

1. ALİ TUNÇ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ & YENİLENEBİLİR ENERJİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ EĞİTİM PROGRAMINA HOŞ HELDİNİZ

2. ALİ TUNÇ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ & YENİLENEBİLİR ENERJİ • Enerji Verimliliğine Genel Bakış • Enerji Verimliliği Mevzuatı ve Uygulamaları • Video gösterimi • ENVER Hareketleri  El Ele ENVER Hareketi  ENVER için neler yapabiliriz • Sonuç ve Öneriler SUNUM PLANIMIZ

3. ENERJİ VERİMLİLİĞİ ; YAŞAM STANDARDIMIZDA VEÜRETİMİMİZDE BİR DÜŞÜŞE YOL AÇMADAN ENERJİ KULLANIMININ AZALTILMASIDIR!

4. Enerji verimliliği, enerji tüketimini asgari seviyeye indirmektir, ve bunu da - hayat standardını, - üretim kalitesini, ve - işletme kârlılığını düşürmeden yapmaktır. Enerji verimliliği, enerji kaynaklarının en etkin şekilde değerlendirilmesini ifade eder, ve tasarrufu netice verir. Verimlilik ve tasarruf bire bir ilişkilidir, ve bu iki kavram çoğu kez eş anlamlı olarak birbirinin yerine kullanılır. Enerji tasarrufu genellikle enerji kullanımının son tüketim noktalarında azaltılması için alınan tedbirlerle ilişkilidir. Enerji verimliliği enerji kaynaklarının üretimden tüketime kadar her aşamada en verimli ve dolayısi ile en israfsız şekilde kullanılmasını ifade eder. O yüzden enerji verimliliği, tasarrufu da içine alan bir kavramdır. Enerji verimliliği ve Tasarruf

5. KAMU KURUM VE KURULUŞLARI BELEDİYELER VE KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK ODALARININ ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ETKİN KULLANILMASI ÇERÇEVESİNDEKİ BAŞBAKANLIK GENELGESİNİN 15.02.2008 TARİHLİ VE 26788 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR. BU GENELGE ve BİLGİLER www.eie.gov.tr Enerji İşleri Genel Müdürlüğü web sitesinde yayınlanmıştır. Ayrıntılı bilgi için bu adrese başvurulabilir. BAŞBAKANLIK GENELGESİ

6. ENERJİ; HAREKETSİZİ HAREKETE GEÇİRMEK, DURAĞANI YÜRÜTMEK, KAPALI OLANI AÇMAK, DÜŞÜNÜP BULMAK, HAYAL ETTİĞİMİZİ KAĞIDA DÖKMEK, KAĞIT ÜSTÜNDEKİNİ ÜRETMEK HAYATA GEÇİRMEK İÇİN… HERŞEY İÇİN ENERJİ

7. Kullandığımız enerjinin tamamını faydaya dönüştürelim Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik değil. Artan talep nedeniyle fiyatlar tırmanıyor. Yerli kaynaklar ithal bağımlılığını önleyemiyor. Ekolojik denge alarm veriyor. Kaynak güvenliği ve temiz çevre için NEDEN ENERJİ VERİMLİLİĞİ

8. BinalardaEnerjiKullanImI • Türkiye'debinalardabirimalanıveyahacmiısıtmakiçinharcananenerjininaynıiklimşartlarındaAvrupaülkelerinegöre2-3 katdahafazladır. • Türkiye’deki 11.5 milyon konutun sadece %10’unda çatı yalıtımı ve %9’unda çift cam vardır (2000). • Türkiye’debinalarınyetersizyalıtımınınenerjimaliyetiyılda5 milyarTL’dir(IZODER). • 1985: TS 825 Standardı(BinalardaIsıyalıtımıkuralları). • 2000: Bu standartgüncellenmiş, vezorunluuygulamayagirmiştir. “Kanunvemevzuatlarişyapmaz; insanlarişyapar.”

9. TÜRKİYE: Enerjideİsraflar, İhtiyaçlar, ve FIrsatlarÜlkesi • Türkiye, ekonomisibüyümekteolanbirülkedir, veenerjiihtiyacıartacaktır. • Ekonomidekibüyümene türkaynaklarvesantrallerlekarşılanmalıdır? - Dogalgaz? Kömür? - Rüzgar? Hidroelektrik? Jeotermal? - Nükleer? - TASARRUF SANTRALLERI • Tasarrufedilen her bir TL tutarındakielektrikenerjisi3-4 TL’likyenisantralyatırımınıdaönleyebilmektedir.

10. Öncelik: Tasarruf Santralleri • Türkiye’ninkuruluelektrikgücüyaklaşık40 bin MW’tır. • Kurulmasıplanlanan 5 bin MW’lıknükleersantrallerisemevcutkurulugücümüzün%12’sidir. • Türkiyeenerjiverimliliğivetasarrufkonusundatopyekünseferberliğekalksa, elektrikkullanımınıkolaylıkla %12 düşürür, vebunuhayatstandardınıdüşürmedenyapar. • Böyleliklenükleersantrallerinüreteceğielektriğitasarruflaüretmişolur, vebunuçokdahaucuzvetemizolarakyapar. • Enerjipolitikalarındaönceliğinnükleersantrallerdedeğil, tasarrufsantrallerindeolmasılazımdır.

11. Dünyada 32 ülkede 435 nükleer santral 368,000 MW güçüretip dünya elektrik enerjisinin %16’sını üretmektedir (2006). Bunlardan 104 tanesi 98,000 MW kurulu gücü ile ABD’dedir, ve ülkeninelektrik ihtiyacının %20’sini karşılamaktadır. ABD tasarrufla tanışmadan evvel büyüyen ekonomisinin elektrik ihtiyacını karşılamak icin1970’li yıllarda 10’larca nükleer santralın inşasına başlanmıştı. Ancak öngörülmeyen birşey oldu, ve tasarruf tedbirleri büyüyen ekonominin enerji ihtiyacını karşılamaya kafi geldi. BİR TASARRUF MUCİZESİ:

12. Sonunda 107,000 MW kapasiteli değişik yapım aşamalarındaki 97 nükleer santral iptal edildi, ve harcanan milyarlarca dolar boşa gitti. Bu iptallerin %90’ının 1974-1984 arasında olması (gerisi 1985-1995 arasında) ve ABD’de 1979’dan beri yeni nükleer santral kurulmaması, tasarruf tedbirlerinin etkisini açıkça göstermektedir.

13. “YEŞİL” BUZDOLAPLARI BuzdolabıveDondurucu’larınenerjiverimliliğidahaiyiizolasyonveyüksekverimlikompresörlersayesindegeçen 30 yıliçindeyaklaşık %70 artmıştır. VerimlibuzdolaplarıABD’de 1973’den beri 30,000 MW/likyenisantralihtiyacınıortadankaldırmıştır. Yenibuzdolabıvedondurucu’larınyıldanyılaelektrikkullanımındakidüşüş (bitim unite başına). (National Energy Policy Report, USA, 2001).

14. Eğer ABD günlük hayata ve üretime 1970’deki enerji yoğunluğu seviyesinde devam etseydi, 2000’deki enerji tüketimi %80 dahafazlaolacaktı. Bu miktar13 milyar varil petrole eşdeğer Varili $45 üzerinden bupetrolun piyasa değeri $580 milyar. Tabi ki enerjinin bir kısmı daha ucuz olan kömür ve doğal gazdan elde edildiğinden gerçek rakam bu kadar yüksek olmayacaktır. ABD bugün enerjiye her yıl yüz milyarlarca dolar daha az para harcamaktadır, ve bunu büyük ölçüde 1970’li yıllarda ciddiyetle başlayıp uyguladığı ısı yalıtımı gibi tasarruf tedbirlerine borçludur. ABD’de TASARRUF OLMASAYDI:

15. Türkiye’nin enerji yoğunluğu, OECD ülkeleri (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü )ortalamasının 2 katı, Japonya’nın 4 katıdır. Yani bir dolarlık mal veya hizmet üretmek için Türkiye’de OECD ülkelerinde kullanılan enerji miktarının iki katı enerji kullanılmaktadır. Türkiye’ninenerji tasarruf potansiyelinin %30 olduğu ifade edilmektedir. ABD örneği bize gösteriyor ki en büyük enerji kaynaği tasarruftur. Bu kaynak üstelik yerli, daimî, ve çevre dostudur. Türkiye'debinalardabirimalanıveyahacmiısıtmakiçinharcananenerjininAvrupaülkelerinegöre2-3 katdahafazlaolması, Türkiye’ninenerjitasarrufuaçısındanbirfırsatlarülkesiolduğunugöstermektedir. Türkiye’de Tasarruf Potansiyeli

16. PEKİ NE YAPMALI?

17. Türkiye’debinalarınyetersizyalıtımınınenerjimaliyetininyılda5 milyar TLcıvarındaolduğuifadeedilmektedir. Yanibinalaryeterinceyalıtılsa, 5 milyar TL her yılhavayauçacağınabinasahiplerinincebindekalacaktır. İZOLASYON

18. ISITMAK İÇİN DAHA FAZLA ENERJİ HARCAMAK DEMEK • DAHA FAZLA KÖMÜR-DOGAL GAZ-ELEKTRİK YADA PETROL TÜKETMEK DEMEKTİR İzalosyonsuzbİnalar

19. İZOLASYON

20. AYDINLATMADA TASARRUF Kompekfluresanlambalarampullülambalarlaaynıışığı %25 elektrikkullanarakverirler.

21. Tasarruf bilincinin oluşturulması • İlk adımı resmî kurumların atması ve örnek olarak öncülük yapması • Işıklandırma: kompakt floresan lambaların, elektronik balastların, ve hareket sensörlü lambaların kullanımının yaygınlaştırılması. • Eski buzdolaplarının piyasadan çekilmesi ve hane tipi derin dondurucu kullanımından vazgeçilmesi. • Cadde ışıklandırmalarının gözden geçirilmesi ve israfın giderilmesi KISA VADEDE YAPILMASI GEREKENLER -1

22. Trafik lambalarının LED tipine çevrilmesi • Yüksek verimli (invertörlü) klimaların teşvik edilmesi • Kaçak elektrik kulanımının önlenmesi • Su israfının önlenmesi (Traş diş fırçalama banyo vs.) • Fiatlandırmanın bir tasarruf enstrümanı olarak kullanılması KISA VADEDE YAPILMASI GEREKENLER -2

23. ALİ TUNÇ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSİ CÜZDANIMIZIN RAHATLIĞI, DIŞA BAĞIMLILIĞIMIZIN AZALTILMASI VE ÇOCUKLARIMIZA BIRAKACAĞIMIZ ÇEVRE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KONUSUNDAKİ DUYARLILIĞIMIZA BAĞLI...

24. Enerji verimliliği toplumun her kesimi için bir yaşam tarzı haline getirilmesi. • Yaz saati uygulaması tüm yıla yayılması. • Tüm termik ve hidrolik santraller gerekli yatırımları gerçekleştirerek daha verimli hale getirilmeli, ve dolayısi ile bu santrallerin daha yüksek güç üretmelerinin sağlanması. • Yalıtım, çift camlı (hatta ısı camlı) pencere, ve tabii ışıktan azami istifade gibi uygulamaların yaygınlaştırılması. • Isı enerjisi kullanımının yüksek olduğu sektörlerde kojenerasyon sistemlerinin teşvik edilmesi. UZUN VADEDE YAPILMASI GEREKENLER -1

25. Düşük verimli elektrikli ev aletlerinin satılmasına karşı caydırıcı tedbirler alınması ve yüksek verimli olanlar cazip hale getirilmesi. • Sanayide yüksek verimli motorların kullanımının arttırılması ve sanayide enerji verimliliği şuurunun arttırılması. • Kamu kurumları öncü rol üstlenmesi ve enerji ile ilgili uygulama, denetim, ve eğitim faaliyetlerinin yürütüldüğü bir birimin oluşturulması. • Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması. • Yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaştırılması. UZUN VADEDE YAPILMASI GEREKENLER -2

26. Yeni enerji teknolojilerinin geliştirilmesi, ve ilgilenen üniversitelerde mükemmellik merkezlerinin kurulması. • TÜBİTAK bütçesinin bir kısmının enerji verimliliği uygulamaları ve teknoloji gelişimi konularına ayrılması. • Rüzgar enerjisi ile ilgili her türlü sanayi dallarının teşvik tedbirleri ile hızla kurulması, ve Türkiye rüzgar santralları ihrac eden bir ülke haline getirilmesi. • ETKB web sitesinin enerji verimliliği konusunda güncel ve güvenilir bilgi veren kapsamlı ve otoriter bir bilgi portalına dönüştürülmesi. • Puant (peak power)’ın traşlanması için etkin politikalar geliştirilmesi. UZUN VADEDE YAPILMASI GEREKENLER -3

27. İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİNİ (KLİMALARI) GEREKTİĞİ HALLERDE VE DERECESİ 22 DERECE CİVARINDA ÇALIŞTIRILMALI • KALORİFER PETEKLERİNİN ÜZERİNDE VE ÖNÜNDE HERHANGİ BİR ŞEY BIRAKMAMALI • ÜTÜLER TOPLU OLARAK YAPILMALI BİTİMİNDEN 5 DK ÖNCE FİŞTEN ÇEKİLMELİDİR • BUZDOLABINA AGZI AÇIK SIVILAR KOYULMAMALIDIR. SAKLANANLAR KAPALI KAPLARDA SAKLANMALIDIR. SICAK YİYECEKLER VE İÇEÇEKLER SOGUTULDUKTAN SONRA KONMALIDIR. • TV BİLGİSAYAR RADYO FİŞTEN TAMAMEN ÇEKİLMELİDİR. • ELEKTRİKLİ ISITICILAR IN KULLANILMASINDAN KAÇINILMALIDIR. BUNLARA DİKKAT EDELİM

28. ALİ TUNÇ ELEK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ 100W’lık akkor flamanlı lambanı sök at, 20 W’lık kompakt floresan tak • Aydınlanma konforun değişmez, • Sıcaklarda serinleme ihtiyacın azalır, • 4 ayda kara geçersin, • 2 ağaç dikmiş gibi olursun, • Dışa bağımlılığımızı azaltırsın. Kişi başına bir lamba değiştirsek, 2 KEBAN büyüklüğünde yeni santral ihtiyacı ortadan kalkar.

29. ALİ TUNÇ ELEK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ İyi alışkanlıklar masraf gerektirmez... • Kullanmadığın cihazı düğmesinden kapat, hatta fişten çek • Konfor sıcaklığını yazın 1°C artır, kışın 1°C azalt • Kapı ve pencerelerden hava sızıntılarını önle • Çamaşır ve bulaşık makinalarını tam yükte çalıştır • Buzdolabına, gıdaları kapalı kaplarda koy ve • kapısını açık bırakma, • Gün ışığından yararlan ve sensörlü aydınlatma uygula Evin enerji gideri en az % 10 azalır.

30. ALİ TUNÇ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ Masrafı, alırken değil kullanırken düşün... • Beyaz eşya alırken, gereksiz konfora değil • enerji verimliliğine para öde, • Isı yalıtımının en karlı yatırım olduğunu • unutma, • 15 yılı geçmiş ısıtma sistemini verimlisi ile yenile, • Sıcak suyunu güneş enerjisinden elde et. Enerji giderin en az % 60 azalır.

31. En ucuz ve temiz enerji tasarruf edilen enerjidir! EnerjiTasarrufu

32. ENERJİMİZİ HARCAMAK İÇİN DAHA GÜZEL NEDENLERİMİZ VAR, DEĞERİNİ BİLELİM… BOŞA HARCAMAYALIM…

33. KATILIMINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ ADIYAMAN SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ALİ TUNÇ ELEK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ