1 / 19

Handhaving van milieurecht in Nederland

Handhaving van milieurecht in Nederland. Prof dr Lex Michiels Universiteit van Tilburg. Onderwerpen. Bestuurlijke sancties (algemeen) Last onder dwangsom in theorie en (vooral) praktijk Bestuurlijk gedogen. Bestuurlijke sancties milieurecht. Bestuursdwang Last onder dwangsom

Télécharger la présentation

Handhaving van milieurecht in Nederland

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Handhaving van milieurecht in Nederland Prof dr Lex Michiels Universiteit van Tilburg

  2. Onderwerpen • Bestuurlijke sancties (algemeen) • Last onder dwangsom in theorie en (vooral) praktijk • Bestuurlijk gedogen

  3. Bestuurlijke sancties milieurecht • Bestuursdwang • Last onder dwangsom • Boete (alleen voor emissiehandel) • Bestuurlijke (!) transactie • Intrekking (milieu)vergunning

  4. Theorie inzake de last onder dwangsom (1) • Herstelsanctie (geen criminal charge) • Na overtreding (geheel preventief alleen bij klaarblijkelijk gevaar voor overtreding) • Alle decentrale organen bevoegd; soms minister • Begunstigingstermijn • Modaliteiten • Hoogte van de dwangsom

  5. Theorie inzake de last onder dwangsom (2) • Werking (verbeurte van rechtswege) • Beperkingen • Invordering • Rechtsbescherming tegen • last onder dwangsom • invorderingsbeschikking

  6. Onderzoeksresultaten: aantallen (1) • 70 instanties onderzocht (58 gemeenten, 5 provincies, 6 waterschappen, 1 ministerie) • dwangsombesluiten van onderzochte instanties in 2006-2008 (NB: Niet alle dossiers compleet) • InstantieDwangsombesluiten Gemeenten 1459 Provincies 202 Waterschappen 60 Min. VROM 25 • Totaal 1746

  7. (vervolg) • Geschatte aantal dwangsombesluiten per jaar door gemeenten, provincies, waterschappen en het ministerie van VROM ter handhaving van milieurecht • InstantieDwangsombesluiten Gemeenten 2105 Provincies 207 Waterschappen 80 Min. VROM 8 • Totaal 2400

  8. Onderzoeksresultaten: modaliteiten en typen inbreuken • Per tijdseenheid 54% • Per overtreding 44% • Bedrag ineens 2% • Buitenwettelijke variant: per tijdseenheid dat een overtreding wordt geconstateerd • Typen inbreuken: bij gemeenten veelal schending van algemene regels, bij provincies van vergunningvoorschriften • Relatie modaliteiten tot typen inbreuken

  9. Resultaten recent onderzoek: Hoogte bedragen • Wettelijke criteria • Praktijk - vaak lage bedragen - helft van organen heeft beleidsregels - creatieve varianten

  10. Resultaten recent onderzoek: Effecten • Overtreding binnen termijn gestopt 54% • Niet binnen termijn gestopt 26% • Onbekend 20%

  11. Resultaten recent onderzoek: Invordering verbeurde dwangsommen • Percentage (ongeveer 40% overall; verschillen per type overheid, per orgaan) • Werkwijze (t.t.v. onderzoek en nu) • Verjaring

  12. Resultaten recent onderzoek: Rechtsbescherming • NB: m.b.t. oude situatie • Bezwaar en beroep tegen dwangsombesluit • Verzet tegen dwangbevel in drie instanties • In 2006-2008 betroffen 258 van de 362 beroepen bij de RvS inzake milieuhandhavingsbesluiten een last onder dwangsom • 55% van de besluiten werd geschorst of vernietigd • Nieuwe situatie • Bezwaar en beroep tegen dwangsombesluit • Bezwaar en beroep tegen invorderingsbeschikking • T.a.v. dwangbevel alleen executiegeschil bij burgerlijke rechter

  13. Conclusies last onder dwangsom • De dominante sanctie ter handhaving van milieurecht • Relatief weinig procedures bij de rechter; 2% van alle genomen dwangsombesluiten sneuvelt in beroep • In (tenminste) ongeveer 70% heeft dwangsom gewenste effect • Veel gebruikt voor relatief lichte overtredingen (dus ook dwangsombesluiten met relatief lage bedragen) • Niet altijd beleid aanwezig m.b.t. hoogte bedragen • Verbeurde bedragen worden relatief vaak niet ingevorderd

  14. Gedogen (soorten van) • Justitieel gedogen (coffeeshops) • Bestuurlijk gedogen (wat is het?) • Varianten van bestuurlijk gedogen • Gedogen met officieel besluit (gedoogverklaring)

  15. Formele kanten van gedogen • Gedoogverklaring: besluit (c.q. beschikking) in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb): - normen voor besluiten/beschikkingen van toepassing en - rechtsbescherming bij bestuursrechter • Na gedogen is handhaving in beginsel nog wel mogelijk (bijv. bij gewijzigde omstandigheden) • Weigeren gedoogbeschikking en intrekken gedoog-beschikking zijn volgens de RvS géén besluiten

  16. Inhoudelijke kanten van gedogen • ‘Beginselplicht tot handhaving’ • Uitzonderingen (dus gevallen waarin gedogen mogelijk is): - concreet zicht op legalisatie (o.a. overgangssituaties; ontvankelijke kansrijke vergunningaanvraag ingediend) - toezeggingen, voorafgaand gedogen - gelijke behandeling - overtredingen met weinig gevolgen - andere redenen waarom handhaving in een concreet geval onevenredig is

  17. Eisen aan gedogen • Zo kort mogelijk • Zo nodig onder voorwaarden • Na horen belanghebbenden • Beschikking noodzakelijk?

  18. Praktijk van het gedogen • Minder maatschappelijk draagvlak voor gedogen • Minder juridische ruimte voor gedogen dan vroeger • Steeds minder gedoogbeschikkingen: aldus ontgaan van procedures; er worden nog steeds regelmatig overtredingen van milieurecht gedoogd, maar meer op informele wijze • Derden vragen om handhavingsbesluit en vechten weigering dáárvan aan i.p.v. dat ze een gedoog-beschikking aanvechten (NB: ook lange tijd gedogen staat niet in de weg aan alsnog handhaven)

  19. Handhaven en gedogen • Gedogen niet per se onrechtmatig • Gedogen via een beschikking met voorwaarden op de naleving waarvan wordt toegezien, benadert handhaving • Handhavingsbesluit met lange begunstigingstermijn benadert gedogen (is doorgaans ook niet toegestaan) • Nemen van een handhavingsbesluit zonder de noodzakelijke tenuitvoerlegging benadert gedogen nog meer

More Related