Ateş ve NBA

1. Ateş ve NBA Dr İlyas DÖKMETAŞ

2. Ateş: F = C/5x9+32 F=Cx1.8+32 • İnfeksiyonlar ve infeksiyon dışı nedenler ateşe sebep olabilir • Ateş artışı sonucu nabız ve solunum sayısı artar • Proteinüri, herpes labialis, febril konvülzyon görülebilir.

3. Diskordans nedenleriRölatif Bradikardi • Tifo • Tifüs • Leptospirozis • Sıtma • Atipik pnömoni: Psittakozis, lejyoner hastalığı • Hemorajik ateş: Ebola, lassa, marburg • İlaç ateşi • Temaruz ateşi • KİBAS • Kalp ileti bozukluğu

4. Diskordans nedenleriRölatif Taşikardi • Gazlı gangren • Difteri • Anemi • Hipotiroidizm • Pulmoner emboli • Supraventriküler aritmi • Şok

5. Ateş: 41 ºC nin üstü Santral ateş Neoplazi Travma İnfeksiyon) İlaç ateşi Maliğn hypertermi Maliğn nöroleptik sndr Kafa travması Hipotermi ve hipertermi nedenleri • Ateş: 36 ºC nin altı • Gram negatif sepsis • Adrenal yetmezlik • Şok • Entoksikasyon • Yaşlılık • Yüksek doz antipiretik • Hipotiroidi • Hipoglisemi • Siroz

6. Ateş • Ateş tanımlayan hastalar geniş bir şekilde sorgulanmalı, tam fizik muauyene ile birlikte gerekli laboratuvar incelemeler yapılmalıdır. • İnfeksiyon düşünülüyorsa primer odak ? • Ateşi düşürmek için buz ve alkol kullanılmamalı; Alkolün deriden emilimi, buharın inhalasyonu sonucu MSS depresyonu gelişebilir. • Islak spanç ve ılık duş: ısı kaybını artırmak

7. Ateş • Ateşin zamanı, süresi • Titreme, terleme • Organomegali: HpM, Sp M, LAP • İkter • Döküntü • Seyahat öyküsü • Kilo kaybı

8. Üşüme titreme Sıtma Pnömoni Sepsis Akut piyelonefrit AİE Leptosipirozis Terleme Tbc Brusella Sıtma Pnömoni Ateş ve üşüme - terleme

9. Makülopapüler Enterovirus Tifo Toxoplazmoz Kızamık Kızamıkcık Sifiliz HIV HBV, CMV, EBV Eritrodermi Stafilokokkal TŞS Streptokokkal TŞS Veziküler VZV, HSV Coksackie A Peteşi Neisseria, İE, Ricketsia Hemorajik Bül Gazlı gangren Şarbon Aeromonas hydrophilia Vibrio vulnifucus Capnocytophaga canimorsus İnvaziv GAS Lösemi Taş roze Tifo Sigella Leptospira Pseudomonas aeroginosa Ateş ve Döküntü

10. Viral hepatit Tifo Biliyer askaryazis Hepatik abse Leptospirozis Portal piyemi Babesiozis TŞS Sepsis Sıtma Pnömoni Yellow fever Borelia recurrentis EBV Ateş ve Sarılık

11. Bölgesel LAP Toxoplazmoz EMN Sifiliz (primer) Veba Lokal infeksiyon Kedi tırmığı hastalığı LGV Tularemi Tbc Metastatik karsinoma Lenfoma Yaygın LAP CMV, EMN Tifo HIV Bruselloz Whipple hastalığı Toxoplazmoz Sifiliz Miliyer Tbc Histoplazmozis Sarkoidoz RA Ateş ve LAP

12. Ateş ve kan bulguları

13. İnfeksiyon dışı ateş nedenleri • Hemoliz • Hematom • İlaç ateşi • Maliğn hastalıklar • Kollagen doku hastalıkları • Endokrin hastalıkları • Dehidratasyon • TRM bozulması, güneş çarpması • Diğer nedenler; Hipotalamik ateş

14. Ateş ölçümü Koltuk altı Oral yol Rektal yol Cilt, alın yolu Dış kulak yolu • Civalı cam termometreler • Elektronik dijital termometreler • Dispozbl, plastik termometreler • İnfrared, Timpanik membran termometreleri

15. ATEŞ Eksojen pirojenler: MO, Ag-Ab komplexi, Yabancı protein, toksinler, ilaçlar, pirojenik steroidler...  Monosit, makrofaj, nötrofil, lenfosit, Gliaal hücre  Endojen pirojenler: IL1-, IL6, TNF/Kaşektin, IFN, Lösemi inhibitör faktör, Silier nörotropik faktör  PGE2 sentezi ve CAMP seviyesinde artış TRM etkilenmesi Isı üretiminde artış, ısı kaybında azalma ATEŞ

16. Ateş Çeşitleri

17. Nedeni bilinmeyen ateş • NBA ilk defa 1961 yılında Petersdorf ve Beeson tarafından tanımlanmıştır. • 1991 yılında Durack ve Street NBA’i dört alt grupta sınıflamışlardır. • NBA’li olgular değerlendirilirken hastanın yaşı, varsa altta yatan hastalığı (immün düşkün hasta, HIV pozitif olgu) dikkate alınmalıdır.

18. Klasik NBA 38º Cnin üstünde ateş, 3 haftadan uzun süren hastalık ve ateş öyküsü, hastanede 3 günde (2 günlük kültür sonucunu bekleme süresi dahil) (poliklinikte 7 günde) ateş tanısının konulamaması İnfeksiyonlar İnfeksiyon dışı nedenler Temarüz ateşi Kriptojenik ateş

19. Klasik NBA

20. HIV pozitif hastalarda NBA HIV pozitif hastada hastane dışında 3 haftadan uzun süren ateş öyküsü veya hastanede 3 günden uzun süren ateş varlığı, 38 ºC’nin üstünde ateş ve ateş nedeninin 3 gün içinde (2 günlük kültür sonucunu bekleme süresi dahil) bulunamaması

21. HIV pozitif hastalarda NBA İnfeksiyonlar • Tipik ve atipik Mycobacteria • Pnomosistis cariini infeksiyonu • Toxoplasmosis • Cryptococcosis • CMV, HIV Lenfoma İlaç ateşi

22. Nosokomiyal NBA Hastaneye kabulde bir infeksiyonu veya inkübasyon döneminde bir infeksiyonu olmayan hastada38º Cnin üstünde ateş varlığı ve 3 gün içinde (2 günlük kültür sonucunu bekleme süresi dahil) tanı konulamaması

23. Nosokomiyal NBA • Nosokomiyal infeksiyonlar • Postoperatif komplikasyonlar • Septik tromboflebit • Clostridium difficile koliti • İlaç ateşi

24. Nötropeniklerde NBA Nötrofil sayısı 500/mm³, ateş 38.0 C ve ateş nedeninin 3 gün içinde (2 günlük kültür sonucunu bekleme süresi dahil) bulunamaması

25. Nötropeniklerde NBA • Gram +bakteri infeksiyonları • Gram – bakteri infeksiyonları • Candida • İnvaziv aspergilloz • H simplex virus inf • Diğer nedenler

26. Ülkemizdeki NBA sebepleri %

27. Yurtdışı NBA olguları %

28. NBA’de yapılacak işlemler • Serolojik incelemeler • Tümör göstergeleri • Radyoloji; USG, CT, MR • Sintigrafi • Dışkıda gizli kan • Laparatomi • Histopatolojik inceleme • Her gün tekrar değerlendir • Öykü • Tam fizik muayene • CBC, sedim • ASO,CRP, RF, ANA • Kan biyokimyası • Kültür • PPD

29. Postoperatif ateş • IL 1, TNF salgılanmasına neden olan her durumda (hematom, doku hasarı, atelektazi, pulmoner emboli..) ateş ortaya çıkabilir. • Ameliyatın özelliğine ve hastanın yattığı kliniğe göre Postoperatif infeksiyon görülme oranı %2-13. • İnfeksiyonlar ve infeksiyon dışı nedenler ateş sebebi olabilir

30. Primer hastalık Atelektazi Pulmoner emboli Hematom Tromboflebit İlaç Anestezi kompl. Yara yeri infeksiyonu Kateter infeksiyonu Nosokomiyal pnömoni Nosokomiyal GİS inf Nosokomiyal ÜSİ Transfüzyon sonucu: Sıtma, CMV, Psödomembranöz kolit Mantar infeksiyonları Postoperatif ateş

31. İlaç ateşi • Başka nedenlerin araştırıldığı ve ateş için bir neden bulunamayan olgularda hastanın kullandığı ilaçlar ateş nedeni olarak incelenmelidir. • İlaç kesilmesinden sonra 72 saat içinde (24-48 saatte) ateş düşer, tekrar ilaç verildiğinde ateş yeniden ortaya çıkarsa ilaç ateşi tanısı konulur

32. İlaç ateşi • İlacın farmakolojik etkisi • Kullanılan preperatın kontaminasyonu • İlaca karşı gelişen aşırı duyarlılık Ateş, makülopapüler döküntü, eozinofili, lökosit sayısının normal olması, diskordans varlığı, ateş için başka bir nedwen bulunamaması....

33. İlaç ateşi nedeni olabilen ilaçlar

34. Maliğn hipertermi • Halotan, siklopropan gibi anestezik ilaçlar veya süksinil kolin gibi kas gevşetici ilaçların kullanımı sonucu ortaya çıkan 41- 46 ºC ’ye kadar yükselen ateş, taşikardi, hiperpotasemi, kaslarda sertlik, kaslarda fasikülasyon, ve mental değişikliklerle seyreden, ölümlere neden olan bir tablo • Tedavi: Islak çarşaf + buz + Dandrolene Sodyum

35. ATEŞLİ HASTADA TEDAVİ • Çocuklar, yaşlılar, hamileler, kalp ve böbrek, akciğer ve serebral hastalığı olanlarda ateşin çok yükselmesine engel olunmalıdır • Antipiretikler: Aspirin (?), parasetamol, steroit, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar • Primer nedene yönelik tedavi • Soğuk uygulama • Sıcak çarpması; soğutma