Energieprestatieregelgeving vanaf 1 januari 2006

1. Energieprestatieregelgevingvanaf 1 januari 2006 Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie

2. Inhoud: • regelgevend kader • toepassingsgebied en invoeringsdatum • EPB-eisen • vrijstellingen en afwijkingen • procedure • verantwoordelijkheden • handhaving • energiecertificaat ANRE energieprestatieregelgeving

3. 1. Regelgevend kader ANRE energieprestatieregelgeving

4. een berekeningsmethode te hebben van de energieprestaties van gebouwen minimumeisen op te leggen aan de energieprestatie van nieuwe gebouwen minimumeisen op te leggen aan de energieprestatie van bestaande grote gebouwen bij renovatie Deadline 4 januari 2006 een energiecertificaat in te voeren bij nieuwbouw, verkoop of verhuur v.e. gebouw Onder bep. voorwaarden 4/01/2009 regelmatige keuring van verwarmingsketels en airconditioningsystemen in te voeren De Europese Richtlijn (16/12/02): Richtlijn 2002/91/EG betreffende de energieprestatie van gebouwen (EPBD) De lidstaten zijn verplicht om: ANRE energieprestatieregelgeving

5. Het Energieprestatiedecreet (07/05/04): • decretale basis omzetting Europese richtlijn • eisen energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen (EPB-eisen) • berekeningsmethode energieprestatie • energieprestatiecertificaat verder in te vullen via uitvoeringsbesluiten • uitvoerings- en handhavingsmaatregelen ANRE energieprestatieregelgeving

6. Het besluit tot vaststelling van de EPB-eisen (11/03/05) • EPB-eisen bij nieuwbouw • EPB-eisen bij verbouwing, functiewijziging, uitbreiding… • berekeningsmethodes energieprestatie • vrijstellingen en afwijkingen • overgangsbepalingen ANRE energieprestatieregelgeving

7. 2. Toepassingsgebied en invoeringsdatum ANRE energieprestatieregelgeving

8. Definitie gebouw: • gehele gebouw of elk deel ervan met afzonderlijk gebruik of verschillende bestemming • er wordt energie verbruikt om een specifiek binnenklimaat voor mensen te verkrijgen uitgesloten: • vrijstaande onverwarmde garage • serre, stalling,… • energieverbruik in gebouw enkel voor productieprocessen ANRE energieprestatieregelgeving

9. Aanvraag stedenbouwkundige vergunning: • EPB-eisen enkel bij aanvraag van stedenbouwkundige vergunning • uitgesloten: • vervangen van ramen • plaatsen van kleine veranda • … tenzij de werken kaderen in een vergund geheel • voor elke aanvraag vanaf 1 januari 2006 ANRE energieprestatieregelgeving

10. 3. EPB-eisen ANRE energieprestatieregelgeving

11. Algemeen: • EPB-eisen zijn afhankelijk van: • de bestemming: • wonen • scholen en kantoren • industrie • andere specifieke bestemming: hotel, zwembad, bioscoop, winkel, ziekenhuis… • de aard van de werken: • nieuwbouw; • uitbreiding; • verbouwing; • … ANRE energieprestatieregelgeving

12. Algemeen: • EPB-eisen op vlak van: • thermische isolatie: • maximale U-waarden of minimale R-waarde van de constructieonderdelen • maximaal K-peil (gebouw) • energieprestatie: maximaal E-peil (eenheid) • binnenklimaat: • beperking risico oververhitting (eenheid) • minimale ventilatievoorzieningen ANRE energieprestatieregelgeving

13. EPB-eisen voor nieuwbouw: anderespecifiekebestemming industriëlebestemming woon-gebouwen kantoren& scholen K45 en Umax K55 ofUmax thermischeisolatie E100 E100 Wel nodig volgens EPBD Niet nodig volgens EPBD energie-prestatie Bijlage 5 + risico oververhitting Bijlage 6 binnenklimaat Andere specifieke bestemming:ziekenhuis, sporthal, winkel, horeca,... ANRE energieprestatieregelgeving

14. EPB-eisen voor nieuwbouw: Deze nieuwbouweisen gelden ook voor: • volledige herbouw • uitbreiding met BV > 800m³ • uitbreiding met minimum 1 wooneenheid • gedeeltelijke herbouw met BV > 800m³ • gedeeltelijke herbouw met minimum 1 wooneenheid • renovatie van groot gebouw (BV> 3000m³) met vervangen van HVAC installatie èn 75% van de gevels ANRE energieprestatieregelgeving

15. EPB-eisen voor uitbreiding-herbouw: • = uitbreiding/herbouw met BV<800 m³ en zonder bijkomende wooneenheden • enkel op nieuw gebouwde delen: • maximale U-waarden - minimale R-waarden • minimale ventilatievoorzieningen ANRE energieprestatieregelgeving

16. EPB-eisen voor verbouwing: • maximale U-waarden - minimale R-waarden voor de toegevoegde of vervangen constructieonderdelen • minimale luchttoevoer in de ruimten waar ramen worden vervangen ANRE energieprestatieregelgeving

17. EPB-eisen voor functiewijziging: • bv > 800 m³ • bij wijziging van: • industrie => wonen, kantoor of school • energieverbruik niet ten behoeve van mensen => wel ten behoeve van mensen • maximaal K 65 • minimale ventilatievoorzieningen • in de praktijk altijd met verbouwing ANRE energieprestatieregelgeving

18. 4. Vrijstellingen en afwijkingen ANRE energieprestatieregelgeving

19. 4. Vrijstellingen en afwijkingen: • geen eisen voor: • vergunning voor gebouwen < 3000 m³ zonder architect • monumenten en gebouwen in beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht: enkel eisen voor uitbreiding of herbouw • overgangsperiode tot en met 30 juni 2006: • K45-eis of E100-eis/eis beperking risico oververhitting ANRE energieprestatieregelgeving

20. 4. Vrijstellingen en afwijkingen: • minister kan vrijstellingen bepalen voor: • gebouwen voor erediensten en religieuze activiteiten • industriële gebouwen met BV>3000m³ waar EPB-eisen technisch, functioneel of economisch niet haalbaar zijn • industriële gebouwen met BV>3000m³ met warmteproducerende processen • alternatieve berekeningswijze: • innovatieve bouwconcepten en technologieën ANRE energieprestatieregelgeving

21. 5. Procedure ANRE energieprestatieregelgeving

22. Bewijs na uitvoering: • isolatieregelgeving: bewijs bij vergunningsaanvraag • energieprestatieregelgeving: bewijs na uitvoering • tussen vergunning en uitvoering veel veranderingen • installaties bij aanvraag vergunning nog niet gekend ANRE energieprestatieregelgeving

23. EPB-voorstel en startverklaring: • EPB-voorstel bij aanvraag vergunning: • doelstelling is sensibiliseren • niet bindend • vorm en inhoud nog vast te stellen • startverklaring: • gekoppeld aan startverklaring Ruimtelijke Ordening • aanstelling verslaggever • termijnen opvolgen, controles mogelijk maken ANRE energieprestatieregelgeving

24. EPB-aangifte: • max.6 maand na ingebruikname • verslaggever stelt EPB-aangifte op • = output van softwareberekening • invoer van gebouwgegevens en uitvoering van materialen, technieken… • controle van alle eisen • per wooneenheid of bestemmingseenheid • elektronische indienen ANRE energieprestatieregelgeving

25. Energiecertificaat: • voor alle gebouwen met E-peileis (nieuwe woning, school, kantoor, ingrijpende renovatie groot gebouw …) • deel van de EPB-aangifte • doel: energetische kwaliteit van gebouwen vergelijken op het vlak van: • E-peil • primair energieverbruik/m² ANRE energieprestatieregelgeving

26. 6. Verantwoordelijkheden ANRE energieprestatieregelgeving

27. Aangifteplichtige: • verplicht tot naleven van de EPB-eisen • houder stedenbouwkundige vergunning • uitzondering: promotor-bouwheer • promotieverkoop van woning of appartement aan natuurlijke persoon • koper = houder stedenbouwkundige vergunning • promotor-bouwheer = aangifteplichtige • overdracht aangifteplicht naar koper mogelijk als: • vermelding in koopakte • tussentijds verslag bij verkoop: opsomming van maatregelen en verantwoordelijke voor uitvoering • na einde van werken krijgt koper alle nodige informatie van promotor-bouwheer ANRE energieprestatieregelgeving

28. Verslaggever: • nieuwe functie • stelt EPB-aangifte op d.m.v. berekening • verantwoordelijk voor correcte rapportering van uitvoering • niet noodzakelijk extra persoon: • diplomavereiste: architect, ir-architect, ir. of ing • kan al betrokken zijn bij de werf ANRE energieprestatieregelgeving

29. Architect: • wettelijke en reglementaire bepalingen van toepassing op de opdracht naleven: • stedenbouw, veiligheid, energieprestatieregelgeving … • rekening houden tijdens ontwerp, opstellen lastenboeken …: doorrekenen • voorlichtingsplicht (<rechtspraak): • bouwheer waarschuwen voor gevolgen van bepaalde beslissingen • controle van uitvoering: • verwittigen van verslaggever en aangifteplichtige bij vaststellen van risico op overschrijden EPB-eisen ANRE energieprestatieregelgeving

30. Aannemer - installateur: • uitvoering • maatregelen om te voldoen aan EPB-eisen verspreid over verschillende loten • afwijken van prestaties van voorgeschreven materialen of technieken kan behalen eisen in gevaar brengen - beter mag altijd • materialen/installaties voldoen aan voorgeschreven prestaties • voorlichtingsplicht (<rechtspraak): • bouwheer waarschuwen voor gevolgen van bepaalde beslissingen ANRE energieprestatieregelgeving

31. 7. Handhaving ANRE energieprestatieregelgeving

32. Handhavingskader: • zonder handhaving te weinig naleving • handhavingskader RO (stilleggen van de werken, herstelmaatregelen,..) niet geschikt • EPB-aangifte na de werken + systeem van administratieve boetes ANRE energieprestatieregelgeving

33. Controle: • eerstelijnscontrole ingebouwd in systeem: • verslaggever = eerste bewaking • tweedelijnscontrole door administratie: • administratieve controle van termijnen • op de bouwplaats: • correct rapporteren door de verslaggever • plaatsbezoeken tijdens en na de werkzaamheden ANRE energieprestatieregelgeving

34. Boetes: • aangifteplichtige: • gebouw voldoet niet aan de EPB-eisen • administratieve verplichtingen: • niet tijdig indienen • niet indienen • boete voor verslaggever: • EPB-aangifte  werkelijkheid (controle op werf) • voor vergunning aangevraagd in 2006: ½ van boete ANRE energieprestatieregelgeving

35. Boetes: • grootte van de boete (zie bijlage decreet) • ~ afwijking van EPB-eis • boete = 3 x uitgespaarde investering van maatregelen die op 8 jaar terug te verdienen zijn • voor ventilatie: boete = uitgespaarde investering • aanmaning, horen en tegenargumenten ANRE energieprestatieregelgeving

36. 8. Energiecertificaat ANRE energieprestatieregelgeving

37. 8. Energiecertificaat: • inhoud: • energieprestatie gebouw • vergelijken met referentiewaarden • kosteneffectieve energiebesparende investeringen stimuleren door advies • certificaat legt geen eisen op • geldigheid: max. 10 jaar ANRE energieprestatieregelgeving

38. 8. Energiecertificaat: • wanneer? • bouw: wanneer er een E-peil eis geldt • deel van de EPB-aangifte (vanaf 2006) • verkoop en verhuur van gebouwen • gefaseerd vanaf 2008 • verder uit te werken • gebouwen publieke dienstverlening > 1000 m² • overheidsgebouwen, ziekenhuizen, sporthallen, musea… • uit te hangen op zichtbare plaats • gefaseerd vanaf 2007 • verder uit te werken ANRE energieprestatieregelgeving

39. Omkaderende acties van de overheid Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie

40. Inhoud: • Communicatie • Website • Opleidingen • EPB-software • Energieprestatiedatabank ANRE energieprestatieregelgeving

41. 1. Communicatie ANRE energieprestatieregelgeving

42. 1. Communicatie: • doelstelling: • elke doelgroep: krijgt voldoende basisinformatie over regelgeving én weet waar meer info te verkrijgen is • algemene doelstelling van regelgeving ‘besparen van energie in gebouwen’ zo goed mogelijk bereiken  communicatie-acties naar iedere doelgroep ANRE energieprestatieregelgeving

43. 1. Communicatie: • doelgroepen: • professioneel • ontwerper: architect, ingenieur, studiebureau • bouwsector - uitvoerders • industrie - toeleveranciers • overheidsinstanties • gemeentes • provincies • AROHM • netbeheerders • potentiële bouwheren: particuliere bouwers – verbouwers ANRE energieprestatieregelgeving

44. 1. Communicatie: • bouwsector - uitvoerders: 2 subgroepen: • algemene uitvoerder • bouwfirma’s – sleutel-op-de-deur firma’s • algemene grote aannemers • professionele bouwheer • detailuitvoerder • individuele aannemer • installateur ANRE energieprestatieregelgeving

45. 1. Communicatie: • acties naar bouwsector: • ARTIKELS & ADVERTENTIES VOORJAAR 2005 • algemeen artikel over eisen van energieprestatie en binnenklimaat • bijkomende artikels over deelaspecten • vakbladen • INFORMATIESESSIES APRIL – MEI 2005 • provinciale informatieavonden voor de professionele algemene uitvoerders • Antwerpen, Gent, Hasselt - Provinciehuizen • LEAFLET JUNI & OKTOBER 2005 • verspreiden van leaflet met aankondiging brochure van ANRE over regelgeving, herinnering aan regelgeving ANRE energieprestatieregelgeving

46. 1. Communicatie: • acties naar bouwsector: • VAKWEBSITES ZOMER 2005 • verspreiden van webbanners naar aantal websites • onderwerpen: opleidingen, verwijzing naar website ANRE, aanvraag brochures … • WEBSITE 2005 • www.energiesparen.be/energieprestatie • subwebsite met specifieke informatie voor professionelen • BROCHURE NAJAAR 2005 • verdere ondersteuning via uitgebreidere brochure • OPLEIDINGEN NAJAAR 2005 • cfr. verder in presentatie ANRE energieprestatieregelgeving

47. 1. Communicatie: • acties naar andere doelgroepen: • professionele ontwerpers: • folder / artikels vakpers / infosessie: najaar 2004 • artikels vakpers / website / banner: voorjaar 2005 • uitgebreide brochure / opleidingen: 2e helft 2005 • industrie / toeleveranciers: • overleg met sectoren: najaar 2004 • doel: medewerking voor ter beschikking stellen van correcte productdata • overheidsinstanties: • mailing / artikel / infosessie: voorjaar 2005 • specifieke brochure: 2e helft 2005 • bouwheer: • folder n.a.v. bouwbeurs Antwerpen en Batibouw 2005 • mediacampagne / brochure ANRE energieprestatieregelgeving

48. 2. Website ANRE energieprestatieregelgeving

49. 2. Website: • website energieprestatieregelgeving: www.energiesparen.be/energieprestatie • website ANRE - algemeen: www.energiesparen.be ANRE energieprestatieregelgeving

50. 3. Opleidingen ANRE energieprestatieregelgeving