OCAK 2003

1. OCAK 2003 KİRAZ HASTALIK VE ZARARLILARI

2. MONİLYA (MUMYA) HASTALIĞI

3. Monilya (Mumya) kastalığı diğer sert çekirdeklilerde olduğu gibi kiraz ve vişnenin de en önemli fungal hastalıklarından biridir. 7.1.1. Belirtileri ve Biyolojisi: Hastalık; birinci derecede sürgün ve çiçek yanıklığına, ikinci derecede meyve çürüklüğüne neden olur. Kuruyan çiçekler meyve oluşturmaz. Gruplar halinde sürgünde kalır. Fungus miselleri çiçekten dala geçip orada da açık kanser yaraları oluşturur ve dalları uçtan geriye doğru kurutur. Çiçekler, sapları üzerinde kuvrılarak, o noktada çıkan zamkla dala yapışırlar. Meyveler genellikle olgunlaşmaya yakın zamanda enfekte olur ve çürürler. Çürüyen meyveler bir süre sonra mumyalaşarak dalda asılı kalırlar. Fungus kışı mumyalaşmış meyvelerde de hastalıklı, kanserli dallarda geçirir. Bunlardan çıkan sporlar ilkbaharda tam çiçeklerin açılma zamanında çiçekleri enfekte ederler.

4. Mücadelesi Monilya ile mücadelede kültürel önlemler ve kimyasal mücadele uygulanır.

5. Kültürel Önlemler Ağaçlarda bir yıl önceden kalmış hastalıklı dal çiçek ve mumya meyveler temizlenmelidir.

6. Etkili Maddenin . Adı ve %’si Formülasyonu 100 lt. Suya Preparat (gr) Captan 50 WP. 300 Thiran 80 WP. 200 Dodine 65 WP. 100 Benomyl 50 WP. 60 Carbendazim 50 WP. 75 Vinclozolin 50 WP. 100 Thiophanatemethyl 70 WP. 60 Kimyasal Mücadele İlk ilaçlama çiçekler tek tük açtığı zaman başlar. İkinci ilaçlama ise çiçeklerin tümü açtığında yapılır. Monilyaya karşı etkili maddesi, formülasyonu ve kullanma oranı aşağıda belirtilen ilaçlardan birisi ile kimyasal mücadele uygulanır.

7. yaprak leke hastalığı

8. yaprak delen hastalığı yapraktaki belirtileri

9. yaprak delen hastalığı meyvedeki belirtileri

10. Armillaria kök çürüklüğü

11. Rosellinia kök çürüklüğü

12. KİRAZ AĞAÇLARINDA BAKTERİYEL KANSER VE ZAMKLANMA

13. Hastalık Belirtileri • Hastalık etmeni tomurcuk, çiçek, yaprak, sürgün, dal, ana gövde ve meyvelerde belirtilere neden olur. • Hastalıklı tomurcuklar kahverengileşerek kururlar. • Hastalıklı çiçekler solar, kahverengi renk alır ve sürgünde asılı kalır. • Çiçeklerden sürgünlere geçen hastalık etmeni, sürgün yanıklığına neden olur ve kanserler meydana getirir. • Genç sürgünler dışında, ana dal ve gövde üzerinde de kanserler meydana gelir. • Kanserler kış sonu veya ilkbahar başlangıcında kendini gösterir. Kanser yüzeyleri, yumuşak, ıslak, güneş yanıklığı görünümlüdür ve ekşi bir kokuya sahiptir. Genellikle kanser yüzeylerinde zamk çıkışı gözlenir.

14. Hastalık yapraklarda küçük, yağ yeşili lekeler oluşturur. Yaprak lekeleri zamanla kahverengileşir, kurur ve zamanla lekeli kısımlar düşer saçma deliği görümünü alırlar. • Meyvelerde ise sert, koyu kahverengi, 2-3 mm derinliği olan lekeler meydana gelir.

15. Mücadelesi Kültürel Önlemler : • Fidan üretiminde sağlıklı çöğür ve gözler kullanılmalıdır. • Duyarlı kiraz çeşitleri, mutlaka hastalığa dayanıklı anaçlar üzerine aşılanmalıdır. • Ağır hasta ağaçlar sökülüp yakılmalıdır. Ağaçlar üzerinde bulunan kurumuş dal ve sürgünler kesilerek yakılmalıdır. • Gövde ve ana dallar üzerinde bulunan kanserler alev makineleriyle 5-20 saniye yakılabilir.

21. Kimyasal Mücadele • 1. İlaçlama sonbaharda yaprakların %75’inin döküldüğü zaman • 2. İlaçlama ilkbaharda gözler uyanmadan önce yapılmalıdır.

22. Elma Yaprak Bükeni

23. Tanımı • Erginlerin kanatlarının rengi açık zeytini-kahverengi olup, üstünde tanımlayıcı bantlar, lekeler bulunur. Kanat açıklığı 18-22 mm.’dir.

24. * Yumurtalar dal rengindedir. Yumurtalar paket halinde olup, her yumurta paketinde ortalama 60 adet yumurta bulunur.

25. Larvaların vücudu açık sarı-yeşil, koyu yeşil, baş kısmı kahverengi-siyahtır. Olgun larvalar ortalama 20-22 mm uzunluğundadır.

26. Larva çıkışı son bulduğu zaman fenolojik olarak kiraz çeşitleri aşağıdaki gibidir.

27. Yaşayışı • Kışı yumurta döneminde geçirir. • İlk larva çıkışı bölgelere göre değişmekle birlikte mart ayı içindedir. • Yılda 1 döl verir.

28. Zarar Şekli • Larvalar genç dönemde yeni sürmüş yaprakların uç, gözlerin iç ve dış kısımlarını yanlardan ve dip kısımlarından, çiçeklerin ise erkek ve dişi organlarını yiyerek zarar yaparlar • 2-10 adet yaprağı ipeksi ağlarla birbirine bağlayıp buket haline getirirler, tek yaprağı ise ortadamar doğrultusunda puro gibi uzunlamasına sararlar.

29. Mücadelesi • Mekanik Mücadele: • Kış aylarında veya budama yapılırken çoğunlukla gövde ve kalın dallar üzerinde olan yumurta paketleri ezilerek yok edilmelidir.

30. Biyolojik Mücadele • Yararlılarının korunması ve sayılarını artırılması amacıyla yumurta, larva ve pupa parazitoitlerinin en aktif olduğu haziran ayında diğer zararlılara karşı yapılacak ilaçlı mücadeleden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. • Özellikle yumurta parazitoitlerinin bulunduğu bahçelerde kış ilaçlamaları yapılmamalıdır.

31. Biyoteknik Mücadele • Yumurta paketi sayısı 3-6 adet/ağaç olduğu zaman ergin çıkışından bir hafta sonra, 1 ağaca bir adet (1 tuzak/ağaç) besi tuzağı asılarak kitlesel tuzaklama yapılmalıdır. Yakalanan kelebekler, tuzak kapları dolmadan alınmalı, tuzak yemleri eksildikçe ilave edilmeli 10-15 günde bir yenilenmelidir. Tuzaklar ergin çıkışları sona erince kaldırılmalıdır.

32. Kimyasal Mücadele • Sonbahar ve kış mevsiminde yapılan kontrollerde, ağaç başına ortalama yumurta paketi sayısı 7 veya ilkbaharda çiçek ve yaprak buketlerinde larva ile bulaşma oranı %6 olduğunda kimyasal mücadele yapılmalıdır. • İlaçlama 1 kez uygulanmalı, zamanı aşağıda belirtilen yöntemler ile saptanmalıdır. 1. İlaçlama yaprak büken larva çıkışları sona erdiği zaman 2. İlaçlama fenolojik olarak Kırdar çeşidinde çiçek taç yapraklarının %40-60’ı dökülünce, Napolyon çeşidi %20-40 Sapıkısa %80-90, Salihli çeşidi %80-100 tam çiçekte olduğu zaman ilaçlama yapılmalıdır.

33. Kiraz Sineği

34. Konukçuları kiraz ve vişne, ara konukçusu hanımeli (Lomicera) türleri olan; kiraz sineğinin ergini 4-5mm. Boyunda, thorak (göğüs) siyah renkte, kanatlar şeffaf, 4 adet mavimsi- siyah bant bulunur. Yumurtaları ince, uzun, beyaz renkte, larvalar bacaksız tipte ve krem beyazı renginde, pupası fıçı pupa tipindedir.

35. Zarar Şekli ve Yaşayışı Kiraz Sineği larvaları, meyvelerin etli kısmında beslenerek meyvelerin dökülmesine sebep olur. Kurtlu meyveler dökülür. Dökülmese dahi Pazar değeri düşük olur. Kiraz Sineği; kışı pupa evresinde, toprak içinde, diyapoz durumunda geçirir. Ertesi yıl ilkbaharda çıkan erginler çiftleştikten sonra dişiler, meyvelerin ben düşme döneminde yumurta koyma borularıyla meyveleri delerek yumurta bırakırlar. Dişiler yumurta bırakırken seks feromunu salgıladıklarından bu meyveler üzerine gelen erkekler bir süre burada kalırlar. Bu da meyvelere ikinci kez yumurta bırakılmasını önlemekte ve böylece bir meyvede bir larva gelişmektedir. Bir dişi 40-100 yumurta bırakmaktadır. Yumurtadan çıkan larvalar meyvenin etli kısmında beslenip olgun hale geldikten sonra, meyveyi terk ederler ve toprağın 2-5 cm. derinliğinde pupa olurlar. Toprak içindeki pupalar ertesi yıla kadar burada diyapoz durumunda kalırlar. Böylece kiraz sineği yılda bir döl vermiş olur.

36. Mücadelesi Kiraz Sineği ile mücadelede kültürel önlemler kimyasal mücadele uygulanır. Kültürel Önlemler Kurtlu meyvelerin toplanarak derine gömülmesi, dayanıklı ve erkenci çeşitlerin yetiştirilmesi, yabani kiraz, vişne ve Lonicera (Hanımeli) türlerinin kiraz, vişne bölgelerinde yetiştirilmemesi, sonbaharda toprak işlemesi, kiraz sineği populasyonunu önemli ölçüde azaltır.

37. Kimyasal Mücadele Meyvelere ben düştüğü devre ilaçlamaya başlamak için uygun bir dönemdir. Bu gözlem en erkenci çeşide göre yapılmalıdır. Bu uygun yöntem bahçelere sarı yapışkan vizüel tuzaklar asarak ilk ergin çıkışına göre ilaçlama yapmaktır. Hastalık tuzak kontrolleri ile ikinci veya üçüncü bir ilaçlamaya gerek olup olmadığı saptanmalıdır. Kiraz Sineğine karşı etkili maddesi, formülasyonu ve kullanma oranı aşağıda belirtilen ilaçlardan birisi ile kimyasal mücadele uygulanır. Son ilaçlama ile hasat arasındaki minimum süreye titizlikle uyulmalıdır. Etkili Maddenin . Adı ve %’si Formülasyonu 100 lt. Suya Preparat (gr) Son ilaçlama ile Hasat Arasındaki Minumum Süre Bromophs 25/40 EC 200cc / 125cc 7 gün Malathion 20/25 EC/WP 300cc / 250gr. 7 gün Diazinon 20 EC 200cc 14 gün

38. Yaprak Yeşil Tırtılı

39. Larvası

40. Kırmızı Tomurcuk Tırtılı

41. Larvası

42. Küçük Tomurcuk Güvesi

43. Larva

44. Zararı

45. Adi Yaprak Bükücüsü

46. Larvası

47. Zararı

48. Kırmızı Örümcek

49. TANIMI • Genel olarak yuvarlakça şekilli, yeşilimsi sarı veya kahverengi yeşil renklidir. Yaz mevsimi erginleri portakal veya kiremit rengine dönüşür. • Vücut ortasına yakın ve vücudun iki yanında siyah irice bir benek vardır. • Yapraklarda yoğun ağ örerler. Yumurtaları açık sarı renkte, saydam ve yuvarlaktır.

50. Zararı • Yapraklarda bitki özsuyunu emerek ve salgıladıkları zehirli maddeler nedeniyle zararlı olurlar. • Yapraklarda sarı kahverengi lekeler meydana gelir ve daha sonra bu lekeler birleşerek yaprağın kuruyup dökülmesine ve dolayısı ile ürün kaybına neden olurlar.