Koninklijk Besluit betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers 28 mei 2003

1. Koninklijk Besluit betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers 28 mei 2003 BS 16 juni 2003

2. DOEL PRESENTATIE • Informeren werkgever en werknemers over zijn verantwoordelijkheden in het domein van het medisch toezicht op de werknemers • Organisatie medisch toezicht conform de wettelijke richtlijnen, met maximaal respect voor de specifieke politie-organisatie (overleg met de werkgever) • Filosofie benadrukken • Rol arbeidgeneesheer verduidelijken

3. VERSCHILLENDE GENEESKUNDIGE DISCIPLINES CURATIEVE GENEESKUNDE CONTROLEGENEESKUNDE ARBEIDSGENEESKUNDE

4. DPMSDPP

5. Opdrachten DPP • RISICOANALYSE • BESTUDEREN INCIDENTEN EN ONGEVALLEN • ANALYSE OORZAKEN BEROEPSZIEKTEN • ANALYSE PSYCHO-SOCIALE BELASTING O/H WERK • ADVIES ORGANISATIE ARBEIDSPLAATS • ADVIES OVER HYGIENE • OPSTELLEN VAN INSTRUCTIES • ADVISEREN OVER VORMING WERKNEMERS • SENSIBILISERING WERKNEMERS IVM WELZIJN • WERKGEVER EN COMITE ADVISEREN OVER ELK ONDERWERP DAT HET WELZIJN VD WERKNEMERS RAAKT • …

6. Opdrachten dept arbeidsgeneeskunde • MEEWERKEN AAN DE OPDRACHTEN « DPP » • ONDERZOEKEN WISSELWERKING MENS / ARBEID • GEZONDHEIDSTOEZICHT OP DE WERKNEMERS • TOEZICHT HOUDEN OP EERSTE HULPVERLENING

7. INHOUD PRESENTATIE • CONTEXT KB • DOELSTELLINGEN KB • VERPLICHTINGEN WERKGEVER • VERSCHILLENDE VORMEN VAN GEZONDHEIDSBEOORDELING • BESLISSING VAN DE PREVENTIEADVISEUR ARBEIDSGENEESHEER • BESLUIT

8. Context

9. WELZIJNSWET • WELZIJN VAN DE WERKNEMERS OP HET WERK BETREFT DE VOLGENDE DOMEINEN • VEILIGHEID OP HET WERK • BESCHERMING VAN DE GEZONDHEID VAN DE WERKNEMER OP HET WERK • PSYCHOSOCIALE BELASTING DOOR HET WERK • ERGONOMIE • HYGIENE • VERFRAAIING VAN DE WERKPLAATSEN • BESCHERMING TEGEN GEWELD, PESTEN EN OSG OP HET WERK • MILIEU EN OMGEVING

10. Doelstellingen KB medisch toezicht • Het gezondheidstoezicht op de werknemers heeft tot doel de gezondheid van de werknemers te bevorderen en te behouden door risico’s te voorkomen. Dit gebeurt door het stellen van preventieve handelingen , waardoor de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer in staat is om : • De tewerkstellingskansen te bevorderen voor iedereen ( aangepaste werkmethodes, aanpassingen van de werkpost, aangepast werk, …); ook voor de werknemers waarvan de werkgeschiktheid beperkt is • Zo vroeg mogelijk beroepsziekten en arbeidsgebonden aandoeningen op te sporen • De werknemers te informeren en te adviseren over de aandoeningen en gebreken waardoor zij eventueel zijn getroffen • Risicofactoren voor beroepsziekten en arbeidsgebonden aandoeningen op te sporen

11. doelstellingen 5. Te vermijden dat werknemers worden tewerkgesteld aan taken waarvan zij de risico’s niet kunnen dragen 6. Te vermijden dat personen tot het werk worden toegelaten die getroffen zijn door ernstige besmettelijke aandoeningen of die een gevaar voor de veiligheid betekenen van de andere werknemers 7. De beslissing inzake de arbeidsgeschiktheid van een werknemer te nemen OP HET OGENBLIK VAN HET ONDERZOEK

12. Bevorderen van de tewerkstellingskansen Beslissing arbeidsgeschiktheid te baseren op volgende criteria De effectieve werkpost Resultaat van medisch onderzoek op het ogenblik waarop het wordt uitgevoerd Geen anticiperend onderzoek Geen selectie Cfr wet van 28/01/2003 betreffende de medische onderzoeken in het kader van de arbeidsverhoudingen doelstellingen

13. verplichtingen werkgever 1. Verplichting medisch toezicht te organiseren in navolging van dit K.B. 2. Verplichting het medisch toezicht mogelijk te maken voor diegenen die het vragen 3. Organisatie van medisch toezicht in geval van ongemakken 4. Samenstelling van lijsten (= lijsten van het gezondheidstoezicht)

14. verplichtingen werkgever

15. verplichtingen werkgever 5. Verplichting deze lijsten over te maken

16. verplichtingen werkgever 6. Informeren van de werknemers over de aard en het doel van deze medische onderzoeken en vaccinaties 7. Verplichting gezondheidstoezicht te organiseren TIJDENS de werkuren

17. verplichtingen werkgever Verplichtingen van de werkgever (artikel 11) (nieuw) De werkgever overhandigt iedere kandidaat of werknemer die onderworpen is aan een preventief medisch onderzoek dat geen periodieke gezondheidsbeoordeling is een formulier “ verzoek om gezondheidstoezicht over de werknemers”

18. verplichtingen werkgever Verplichtingen van de werkgever (artikel 12) Deze onderzoeken gaan door tijdens de arbeidstijd en kunnen op geen enkele manier een uitgave voor de werknemers veroorzaken.

19. verplichtingen werkgever Verplichtingen van de werkgever (artikel 13) De werknemers die zich onttrekken aan deze preventieve onderzoeken, tuberculinetests of inentingen mogen door de werkgever niet aan het werk worden gesteld of gehouden

20. De verschillende vormen van gezondheidsbeoordeling

21. DE VOORAFGAANDE GEZONDHEIDSBEOORDELING • DE PERIODIEKE GEZONDHEIDSBEOORDELING • HET ONDERZOEK BIJ WERKHERVATTING • DE SPONTANE RAADPLEGING

22. De voorafgaande gezondheidsbeoordeling • Betreft • Eerste tewerkstelling aan een risicopost • Verandering van de risico’s • Beslissing van de arbeidsgeneesheer • Voor de mogelijke tewerkstelling • Indien laatste stap in de aanwervingsprocedure

23. De periodieke gezondheidsbeoordeling • “Onderworpen” werknemers • Veiligheidsfunctie • Verhoogde waakzaamheid • Activiteit met welbepaald risico • Chemische, biologische en fysische agentia • Fysieke of mentale belasting (ergonomisch, zwaarte van het werk, tempogebonden of monotoon werk,…) • Psycho-sociale belasting • - Activiteit verbonden aan voedingswaren

24. VEILIGHEIDSFUNCTIE Elke werkpost waar gebruik wordt gemaakt van arbeidsmiddelen, waar motorvoertuigen, kranen, rolbruggen, hijstoestellen van welke aard ook, of machines die gevaarlijke installaties of toestellen in werking zetten bestuurd worden….of nog waar dienstwapens worden gedragen, voor zover het gebruik van die arbeidsmiddelen, het besturen van die installaties of het dragen van die wapens de veiligheid en gezondheid van andere werknemers van de onderneming of van ondernemingen van buitenaf, in gevaar kan brengen.

25. FUNCTIE MET VERHOOGDE WAAKZAAMHEID Elke werkpost die bestaat uit het PERMANENT toezicht op de werking van een installatie, en waar een gebrek aan waakzaamheid tijdens de uitvoering van het toezicht, de veiligheid en de gezondheid van andere werknemers of van ondernemingen van buitenaf in gevaar kan brengen In de praktijk : vb.personeel controletoren luchthaven operatoren in controlezalen treinconducteurs,… communicatiecentra

26. ACTIVITEIT MET WELBEPAALD RISICO • Elke activiteit of werkpost waarvoor uit de resultaten van de risicoanalyse het bestaan blijkt van : • risico voor de gezondheid van de werknemer, gevolg van blootstelling aan fysische, biologische of chemische agentia • risico op een fysieke of mentale belasting van de werknemer door : • - blootstelling aan een belasting van ergonomische aard (beeldschermwerk, manueel hanteren van lasten,…) • Zwaarte van het werk (houdingen, hoogtewerk,…) • Monotoon of tempogebonden werk (bandwerk, kwaliteitscontrole,…) • een verband tussen de activiteit en een identificeerbaar risico voor psycho-sociale belasting van de werknemer • * nachtwerk, werken in afwisselende ploegen • * Emotionele belasting (brandweer, 100, interventieploegen, …) • * risico op agressie : veiligheidsagenten, politieman, buschauffeur, … • * geïsoleerd werk, …

28. De periodieke gezondheidsbeoordeling(2) • Periodiciteit : • 1 x per jaar, behalve indien anders vermeld in andere specifieke K.B.’s (vb. Beeldschermwerk, manueel hanteren van lasten…) • Op voorstel van de arbeidsgeneesheer, en op bepaalde voorwaarden, kan deze periodiciteit velengd of ingekort worden

29. Het onderzoek bij werkhervatting • Objectieven • Is de werknemer nog steeds geschikt voor de werkpost die hij voordien bezette of de activiteit die hij voordien uitoefende ? • Indien niet, dan moeten preventieve maatregelen overwogen worden ?

30. Het onderzoek bij werkhervatting(2) • Werknemers die onderworpen zijn aan het medisch toezicht, NA EEN AFWEZIGHEID VAN MINSTENS VIER WEKEN (ZIEKTE, ONGEVAL, ZWANGERSCHAP) • Op de dag van werkhervatting of ten laatste de achtste dag volgend op deze werkhervatting • Dit onderzoek kan ook plaatsvinden na een afwezigheid van kortere duur, op beslissing van de arbeidsgeneesheer

31. De spontane raadpleging • Alle tewerkgestelde werknemers • Indien gezondheidsklachten aanwezig zijn die te wijten zijn aan het feit dat onvoldoende preventiemaatregelen werden genomen • Formulier voor de gezondheidsbeoordeling niet noodzakelijk • Het voortgezet gezondheidstoezicht • de gezondheidsbeoordeling van een definitief arbeidsongeschikte werknemer

32. BESLISSING VAN DE PREVENTIEADVISEUR-ARBEIDSGENEESHEER BETREFFENDE DE BEOORDELING VAN DE GEZONDHEID Formulier voor de gezondheidsbeoordeling

33. FORMULIER VOOR DE GEZONDHEIDSBEOORDELING • = document waarmee de arbeidsgeneesheer zijn beslissing na elk preventief onderzoek meedeelt • Opgemaakt in 3 exemplaren • Geen enkele aanduiding over de diagnose • Elke beperking inzake de arbeidsgeschiktheid gaat gepaard met preventieve maatregelen • Bewaring door de werkgever • 3 jaar, alle FGB met aanbevelingen • Voor de medische inspectie en sociale controleurs

34. Art 71 Verbod tot tewerkstelling van een werknemer (VF-VWZ-IS-ZS en lactatie) wanneer deze door de PA ongeschikt werd verklaard • Art 72 werkgever is verplicht de definitief ongeschikt verklaarde werknemer aan het werk te houden overeenkomstig de aanbevelingen van de PA, tenzij wanneer dit noch technisch noch objectief mogelijk is of wanneer dat om gegronde redenen redelijkerwijze niet kan worden geëist

36. DIRECTE AANDACHTSPUNTEN • CONTROLE VAN LIJSTEN / BEPALEN VAN FUNCTIES • ORGANISATIE PERIODIEK ONDERZOEK • COMMUNICATIE, BESLISSING ARBEIDSGENEESHEER, FORMULIER VERZOEK TOT BEOORDELING VAN DE GEZONDHEIDSTOESTAND VD WERKNEMER • ONDERZOEK BIJ WERKHERVATTING EFFECTIEF UIT TE VOEREN