PRAVNI OKVIR

1. NATIONAL WORKSHOPNacionalni strateški, institucionalni i pravni okvir za sektor voda u oblasti vodosnabdijevanja Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Dragana Đukić Miodrag Radunović

2. PRAVNI OKVIR Zakon o vodama (“Službeni list RCG”, broj 27/07) Zakon je donijet u maju 2007. godine i usaglašen je sa Okvirnom direktivom o vodama 2000/60/EC. Zakonom se uređuje pravni status i način integralnog upravljanja vodama, vodnim i priobalnim zemljištem i vodnim objektima, uslovi i način obavljanja vodne djelatnosti i druga pitanja od značaja za upravljanje vodama i vodnim dobrom.

3. Pravilnik o načinu određivanja i održavanja zona i pojaseva sanitarne zaštite izvorišta za piće i ograničenja u tim zonama (“Sl. list RCG”, broj 8/97) Program sistematskog ispitivanja kvaliteta vode na vodozahvatima (zone sanitarne zaštite) i javnim kupalištima (“Sl. list RCG”, broj 13/00) Odluka o prihvatanju ugovora o prenošenju prava korišćenja vodama i vodoprivrednim objektima u državnoj svojini na području crnogorskog primorja i opštine Cetinje (“Sl. list RCG”, broj 58/02) Uredba o načinu kategorizacije i kategorijama vodnih objekata i njihovom davanju na upravljanje i održavanje (“Sl. list CG”, broj 15/08) Uredba o klasifikaciji i kategorizaciji površinskih i podzemnih voda (“Sl. list CG”, br. 2/07) Podzakonska akta Zakona o vodama u oblasti vodosnabdijevanja

4. Planirana nova podzakonska akta u oblasti vodosnabdijevanja: • Odluka o određivanju izvorišta namjenjenih za regionalno i javno vodosnabdijevanje i utvrđivanju njihovih granica (u fazi predloga) • Pravilnik o uslovima koje moraju da ispunjavaju javna preduzeća koja se bave poslovima vodosnabdijevanja

5. PLANSKI OKVIR Planska dokumenta u naležnosti Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede • Vodoprivredna osnova Republike Crne Gore iz 2001. godine je dugoročni nacionalni plan upravljanja vodama. Ovaj dokument u oblasti vodosnabdijevanja obrađuje pitanja zaštite vodoizvorišta, vodosnabdijevanja stanovništva i industrije i daje smjernice za dalji razvoj. • Zakonom o vodama predviđeno je donošenje Planova upravljanja vodama na vodnom području rječnog sliva, koji će sadržati identifikaciju vodnih tijela namijenjenih za vodosnabdijevanje, programe mjera, način i dinamiku ostvarivanja utvrđenih ciljeva u oblasti korišćenja voda i dr.

6. Planska dokumenta u naležnosti Ministarstva turizma i zaštite životne sredine • Studija “Snabdijevanje vodom za piće i kanalizacija Crnogorskog primorja” iz aprila 2000. godine • Studija “Cost – benefit analiza mogućih rješenja dugoročnog vodosnabdijevanja Crnogorskog primorja” iz jula 2005. godine • Master plan vodosnabdijevanja opština Crnogorskog primorja i opštine Cetinje iz maja 2006. godine

7. NADLEŽNOSTI Nadležnosti u oblasti vodosnabdijevanja imaju: • organi državne uprave: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Ministarstvo turizma i zaštite životne sredine i Uprava za vode • jedinice lokalne samouprave koje obezbjeđuju i uređuju obavljanje djelatnosti javnog vodosnabdjevanja i javne kanalizacije na svojoj teritoriji. Jedinica lokalne samouprave organizuje i obezbijeđuje javno vodosnabdijevanje na svojoj teriroriji za sva naselja veća od 200 stanovnika ili čija je prosječna godišnja potreba za vodom veća od 100 m3/dan (1.16 l/s), a radi obavljanja i razvoja ove djelatnosti donosi dugoročne, srednjoročne i kratkoročne planove.

8. preduzeće za vodovod i kanalizaciju(javno preduzeće, odnosno privredno društvo registrovano za obavljanje poslova vodosnabdijevanja), čiji je osnivač i kojim upravlja lokalna samouprava, JP “Regionalni vodovod Crnogorsko primorje” – Budva formirano je (Zakon o vodosnabdijevanju, i odvođenju otpadnih voda i deponovanju čvrstog otpada sa područja opština: Herceg Novi, Kotor, Tivat, Budva, Bara, Ulcinj i Cetinje “Sl. list RCG” 46/91) sa ciljem da obezbijedi dodatne količine vode za region Crnogorskog primorja u ljetnjem periodu. Osim u sektoru vodosnabdijevanja preduzeće ima nadležnosti u odvođenju i tretmanu otpadnih voda i čvrstog otpada, DOO “Vodakom” - Tivat formirano da na lokalnom nivou preuzme nadležnosti za investicione aktivnosti u sektoru vodosnabdijevanja. Institucionalni okvir za pružanje usluga vodosnabdijevanja

9. ANALIZA STANJA • preko 75 % domaćinstava (nešto manje stanovnoštva) u Crnoj Gori priključeno je na javne vodovode (u gradskim naseljima preko 95%) • vodosnabdijevanje se uglavnom vrši zahvatanjem podzemnih voda (3.3 m3/s) • kod većine izvorišta uspostavljena je uža zona sanitarne zaštite u skladu sa Zakonom o vodama • na izvorištima podzemnih voda koje se koriste za javno vodosnabdijevanje vrši se dezinfekcija vode, a vode zahvaćene iz akumulacija posebno se tretiraju na postrojenjima za prečišćavanje • mjerenje, sakupljanje i obradu podataka o kvalitetu vode za sve javne vodovode vrši Institut za javno zdravlje Crne Gore, u saradnji sa higijensko-epidemiološkim službama domova zdravlja i JU CETI

10. samo četiri opštine (tri primorske: Bar, Tivat i Herceg Novi i Nikšić) imaju rješenja o utvrđivanju i održavanju zona i pojaseva sanitarne zaštite za sva izvorišta koja koriste za javno vodosnabdijevanje. U svim ostalim opštinama ovo pitanje je samo djelimično riješeno ili uopšte nije riješeno u većini vodovoda radi se samo osnovna analiza higijenske ispravnosti vode za piće se zbog ograničenih finansijskih sredstava javnih preduzeća za vodovod i kanalizaciju nenamjensko trošenje vode - dnevna potrošnja u gradskoj sredinni, po procijeni za 2006. godinu, iznosi prosiječno 500 l/dan PROBLEMI

11. veliki gubici vode u sistemima, periodično zaslanjivanje vode u ljetnjem periodu (Bokokotorski zaliv, Ulcinjsko polje), periodično zamućivanje vode u kišnom periodu (Bistrica, Breznica, Oraška jama), zastarjele instalacije i “divlji” priključci na mrežu

12. HVALA NA PAŽNJI