1 / 76

FORMY RYNKU

FORMY RYNKU. Rynki różnią się od siebie. Są różne rodzaje rynku… Na przykład: - Poczta Polska (na rynku listów o wadze do 50 gramów) - Play, Era, Plus, Orange - Koreptycje z angielskiego w Warszawie - Rynek pszenicy w powiecie kutnowskim.

hewitt
Télécharger la présentation

FORMY RYNKU

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. FORMYRYNKU

  2. Rynki różnią się od siebie. Są różne rodzaje rynku…Na przykład: - Poczta Polska (na rynku listów o wadze do 50 gramów)- Play, Era, Plus, Orange- Koreptycje z angielskiego w Warszawie - Rynek pszenicy w powiecie kutnowskim

  3. Oto przyczyny zróżnicowania rynków: 1. Korzyści skali. 2. Naturalne i sztuczne bariery wejścia (i wyjścia). 3. Inne czynniki (np. zmowy przedsiębiorstw).

  4. KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA A FORMA RYNKU AC = h(Q) AC Korzyści skali Niekorzyści skali A C B 0 Q QB

  5. KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA A FORMA RYNKU AC = h(Q) AC, P AC P* D 0 Q Q* Oto rynek z ogromnymi korzyściami skali. Nie da się tu sprzedać więcej niż Q*, bo cena nie może spaść poniżej P*. (Jeśli Q>Q*, to P<AC i producent traci rentowoność). Na takim rynku zwiększe-nie produkcji prawie zawsze powoduje obniżenie się kosztów przeciętnych.

  6. KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA A FORMA RYNKU AC, P ACA  AC P* D 0 Q QA Q* Gdyby na takim rynku produkowało kilku (np. 8) producentów, każdy z nich wytwarzałby mało (np. QA) i przeciętny koszt produkcji każdego z nich byłby duży (np. ACA). W dodatku wszyscy oni wytwarzaliby na stromo opadającej części linii kosztu przeciętnego, AC…

  7. KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA A FORMA RYNKU AC, P ACA  AC P* D 0 Q QA Q* Skutkiem byłyby „wojny cenowe”, które przetrwałby – zapewne – tylko jeden producent…

  8. KOSZTY PRZEDSIĘBIORSTWA A FORMA RYNKU AC, P ACA  AC P* D 0 Q QA Q* Jak się okazuje, wielkie korzyści skali mogą być przyczyną natu-ralnej monopolizacji rynku… (Analiza kosztów przedsiębiorstwa pozwala zrozumieć sytuację rynkową).

  9. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!).

  10. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych?

  11. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych? Tak. Przecież w takiej sytuacji przynajmniej jeden z producentów wytwarza mniej od optimum technicznego, czyli taką ilość dobra, której odpowiada stromo opadająca część jego linii kosztów prze-ciętnych. c) Dlaczego w tej gałęzi prawdopodobna jest wojna cenowa?

  12. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych? Tak. Przecież w takiej sytuacji przynajmniej jeden z producentów wytwarza mniej od optimum technicznego, czyli taką ilość dobra, której odpowiada stromo opadająca część jego linii kosztów prze-ciętnych. c) Dlaczego w tej gałęzi prawdopodobna jest wojna cenowa? Przynajmniej jedna firma, zwiększając produkcję, może osiągnąć spadek kosztów produkcji. Zachęca ją to do obniżenia ceny dobra. Przedsiębiorstwo to prawdopodobnie wypowie konkurentom woj-nę cenową. d) Do czego doprowadzi ta wojna?

  13. P, AC AC1 AC2 AC3 AC4 D 0 Q Producenci na rynku pokazanym na rysunku stosują podobną technikę produkcji, więc ich linie kosztów prze-ciętnych są takie same (AC1= AC2 =AC3=AC4). Powiedzmy, że na rynku jest więcej niż czterech producentów. a) Czy wszyscy oni mogą osiągnąć op-timum techniczne? (Wskazówka: cena musi pokryć przeciętny koszt produk-cji!). Nie. Ich łączna produkcja przekroczyłaby wtedy pojemność rynku (cena rynkowa spadłaby poniżej przeciętnych kosztów produkcji). b) Czy wzrostowi produkcji towarzyszy tu obniżka kosztów prze-ciętnych? Tak. Przecież w takiej sytuacji przynajmniej jeden z producentów wytwarza mniej od optimum technicznego, czyli taką ilość dobra, której odpowiada stromo opadająca część jego linii kosztów prze-ciętnych. c) Dlaczego w tej gałęzi prawdopodobna jest wojna cenowa? Przynajmniej jedna firma, zwiększając produkcję, może osiągnąć spadek kosztów produkcji. Zachęca ją to do obniżenia ceny dobra. Przedsiębiorstwo to prawdopodobnie wypowie konkurentom woj-nę cenową. d) Do czego doprowadzi ta wojna? Do zmniejszenia liczby producentów działających na tym rynku do czterech. Przy stosowanej tu technice produkcji i danej wielkości popytu (pojemności rynku) na rynku nie jest w stanie utrzymać się więcej niż czterech producentów.

  14. Przyczyny zróżnicowania rynków: 1. Korzyści skali. 2. Naturalne i sztuczne bariery wejścia (i wyjścia). 3. Inne czynniki (np. zmowy przedsiębiorstw).

  15. Oto standardowa klasyfikacja rodzajów (form) rynku: dwa mo-dele skrajne to KONKURENCJA DOSKONAŁA i MONOPOL Dwa modele pośrednie to KONKURENCJA MONOPOLISTYCZ- NA i OLIGOPOL. KONKURENCJA DOSKONAŁA KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA MONOPOL OLIGOPOL ● ● ● ●

  16. KONKURENCJA DOSKONAŁA

  17. KONKURENCJA DOSKONAŁA jest to rynek, na którym działa WIELU producentów i konsumentów, NIE MA BARIER wejścia (i wyjścia), produkt jest JEDNORODNY, o czym POWSZECHNIE WIADOMO.

  18. WARUNKI KONIECZNE POWSTANIA RYNKU KONKUREN-CJI DOSKONAŁEJ (ŁĄCZNIE TWORZĄ ONE WARUNEK WYSTARCZAJĄCY) 1. Nabywców i sprzedawców musi być wielu. 2. Produkt musi być jednorodny. 3. Doskonała infomacja. 4. Brak barier wejścia (i wyjścia).

  19. SKUTEK 1: Żadna firma w pojedynkę nie ma wpływu na cenę rynkową, P. Linia popytu na produkty przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego jest (prawie) pozioma]. Powoduje to, że cena rynkowa, P, jest rów-na utargowi krańcowemu przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjne-go, MR (P=MR).

  20. SKUTEK 2: Typowe przedsiębiorstwo z rynku konkurencji doskonałej w dłu-gim okresie osiąga JEDYNIE ZYSK NORMALNY.

  21. Gdyby cena rynkowa, P*, nie była równa minimalnym kosztom przeciętnym, ACMIN, firma osiagałaby zysk ekonomiczny lub po-nosiłaby stratę ekonomiczną. Wejścia lub wyjścia zmieniłyby wte-dy wielkość oferty rynkowej, a więc także poziom ceny, przywraca-jąc równość: P*=ACMIN.

  22. MC=S MC=MR=P! Q1

  23. Z poziomu przedsiębiorstwa przenieśmy się teraz na poziom całej gałęzi wol-nokonkurencyjnnej…

  24. Skutki szoku popytowego w gałęzi wolnokonkurencyjnej

  25. ZADANIE Oto linia popytu na produkty wytwarzane w pewnej gałęzi, w któ-rej panuje konkurencja doskonała. Stały koszt krańcowy równa się 0,99999. a) Ile wynosi utarg krań-cowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy wielkości produkcji 2? Dlaczego? b) Ile wynosi utarg krańcowy, MR, przedsiębiorstwa z tej gałęzi przy produkcji równej 3? Dlaczego? c) Ile wyniosłaby produkcja, gdyby panowała tu konkurencja dos-konała? Dlaczego?

  26. MONOPOL

  27. MONOPOLjest to rynek, na którym działa NIEZAGROZONY INWAZJĄ INNYCH PRZEDSIĘBIORSTW JEDYNY DOSTAW-CA PRODUKTU w gałęzi.

  28. Są DWA RODZAJE MONOPOLI: 1. MONOPOL JEDNOZAKŁADOWY (NATURALNY) jest to taki monopol, który osiąga WIELKIE KORZYŚCI SKALI. 2. MONOPOL WIELOZAKŁADOWY składa się z wielu przedsię-biorstw, wytwarzających taki sam produkt. Na opanowanym przezeń rynku NIE WYSTĘPUJĄ DUŻE KORZYŚCI SKALI.

  29. Tak czy nie? Monopolista powinien ustalić cenę na możliwie najwyższym po-ziomie; jego zysk będzie wtedy największy.

  30. Typowa sytuacja monopolu wielozakladowego Siła rynkowa monopolisty (ang. market power) Zysk monopolistyczny (niesprawiedliwość) Nieefektywność

  31. Typowa sytuacja monopolu jednozakladowego Siła rynkowa monopolisty (ang. market power) Zysk monopolistyczny (niesprawiedliwość) Nieefektywność

  32. Nie ma sensu porównywać konkurencji doskonałej z monopolem naturalnym. Z powodu wielkich korzyści skali wchodzący w grę rynek i tak nigdy nie będzie rynkiem wolnokonkurencyjnym).

  33. Natomiast porównanie konkurencji doskonałej i monopolu wielo-zakładowego ujawnia, że MONOPOLE PRODUKUJĄ MNIEJ I SPRZEDAJĄ DROŻEJ niż duża grupa konkurujących ze sobą firm.

  34. Monopol wielozakładowy, a gałąź wolnokonkurencyjna: POZIO-MA LINIA PODAŻY Wyobraź sobie gałąź, w której KRAŃCOWY KOSZT produkcji BARDZO powoli zwiększa się w miarę wzrostu produkcji i wy-nosi np. około MC= 5… MC, P D MC 5 0 Q

  35. Już mała zmiana ceny powoduje tu bardzo dużą zmianę wielkości produkcji MC, P D P*=5 MC 0 Q Q*

  36. Jeśli zaś w pewnej gałęzi KRAŃCOWY KOSZT produkcji JEST STAŁY i wynosi np. MC= 5, LINIA PODAŻY na rynku STAJE SIĘ POZIOMA. MC, P D ___ MC=S ___ MC=P=5 0 Q

  37. Pozioma linia podaży MC, P D ___ MC=5 ___ MC=S 0 Q

  38. PRODUKCJA I CENA W GAŁĘZI WOLNOKONKURENCYJ-NEJ P,MR,AC,MC, MR=P=MC A MC=AC=S PC D 0 QC Q

  39. MONOPOL PRODUKUJE MNIEJ I SPRZEDAJE DROŻEJ NIŻ GAŁĄŹ WOLNOKONKURENCYJNA P,MR,AC,MC, MR=P=MC B PM A MC=AC=S E PC D MR 0 QC Q QM

  40. ZADANIE Oto linia popytu na produkty wytwarzane w pewnej gałęzi. Stały koszt krańcowy równa się 0,99999. a) Ile wyniosłaby produkcja, gdyby pano-wała tu konkurencja doskonała? b) Ile wyniosłaby produkcja po przejęciu gałęzi przez monopolistę? c) Jak to możliwe, że przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjne, ina-czej niż monopolista, nie muszą obniżać ceny, aby zwiększyć sprzedaż? Przecież z tablicy wynika coś innego!

  41. KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA

  42. KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNAjest to rynek, na którym działa wielu producentow i nabywców, nie ma barier wejścia (i wyjścia), lecz produkt – inaczej niż w przypadku konkurencji doskonałej - NIE JEST JEDNORODNY.

  43. Konkurencja monopolistyczna jest to rynek, na którym działa wielu producentow i nabywców, nie ma barier wejścia (i wyjścia), lecz produkt – inaczej niż w przypadku konkurencji doskonałej - NIE JEST JEDNORODNY. Konkurencja niecenowa Różnicowanie produktu

  44. KONKURENCJA NIECENOWA polega na wykorzystywaniu w celu konkurowania z innymi producentami dobra innych narzędzi niż cena produktu

  45. RÓŻNICOWANIE PRODUKTU polega na nadawaniu wyrobom cech, które odróżniają je od produktów konkurentów (dotyczy to np. funkcji produktu, materiałów, wzornictwa). Celem jest przywiązanie nabywców do tej odmiany dobra, którą wytwarza konkretne przedsiębiorstwo, i uzyskanie możliwości pewnego podniesienia ceny.

  46. Narzędziem różnicowania produktu bywa reklama. ZWOLENNICY: Reklama informuje, umożliwia wzrost produkcji i wykorzystanie korzyści skali, wzmaga konkurencję i wymusza ulepszenia pro-duktu. PRZECIWNICY: Nierzetelność informacji Marnotrawstwo środkow Szkodliwe skutki uboczne (np. marnotrawstwo czasu) Wzrost kosztow i cen (koszty!) Umacnainie się monopoli

  47. W krótkim okresie przeciętna firma działająca na rynku konku-rencji monopolistycznej, która ma pewien niewielki wpływ na wielkość podaży rynkkowej i cenę, osiąga także niewielki zysk ekonomiczny. W długim okresie wejscia konkurentów sprawiają, że zysk ekonomiczny zanika i pojawia się równowaga w punkcie styczności.

  48. Oto dwie ważne cechy sytuacji, która - w długim okresie - powstaje na rynku konkurencji monopolistycznej. 1. Jest produkowane przy niepełnym wykorzystaniu możliwosci pro-dukcyjnych (nie zostaje osiagnięte optimum techniczne”). 2. Skoro tak, to przedsiebiorstwa chętnie zwiększyłyby produkcję i sprzedaż po dotychczasowej cenie. Na rynku konkurencji doskonałej jest zupelnie inaczej!

More Related