Corporate governance Wie beslist wat? @ WimVanOpstal 25 juni 2013

1. Corporate governance • Wie beslist wat? @WimVanOpstal 25 juni 2013

2. Corporategovernance? • Corporategovernance en coöperaties? • Corporategovernance en de ICA-principes

3. Corporategovernance? • Deugdelijk bestuur • Geheel van wetten, codes, afspraken en gebruiken die de beslissingsbevoegdheden in een onderneming regelen en organiseren • Organisatie van leiding en controle i.f.v de ondernemingsdoelen en de belangen van de leden-aandeelhouders

4. Corporategovernanceen coöperaties? • In een klassieke handelsvennootschap • Algemene vergadering • Raad van Bestuur • Directie/Management • Uitdagingen: • Focus op “shareholdervalue” • Afweging risico  verwacht rendement • Principal-agent probleem

5. Corporategovernanceen coöperaties? • In een coöperatie • Algemene vergadering • Raad van Bestuur • Directie/Management • Uitdagingen: • Focus op “user value” (aandacht voor “shareholdervalue”) • Afweging gebruikerswaarde  risico  verwacht rendement • Principal-agent probleem • Enkele specifieke problemen

6. Specifieke problemen?

7. Corporategovernanceen de ICA principes • De ICA principes • Vrijwillig en open lidmaatschap • Democratische controle door de leden • Economische participatie door de leden • Autonomie en onafhankelijkheid • Onderwijs, vorming en informatieverstrekking • Samenwerking tussen coöperaties • Aandacht voor de gemeenschap

8. CorporateGovernanceen de ICA principes • Vrijwillig en open lidmaatschap • Kansen: • Soepel om kapitaal aan te trekken • Soepel om mensen te mobiliseren • Aandachtspunten: • Vrijwillig  vrijblijvend • Toetredingsvoorwaarden • Modaliteiten uittreding

9. CorporateGovernanceen de ICA principes • Democratische controle door de leden • Kansen: • Controle door de gebruiker (focus) • Garanties voor bewaken van missie/visie • Voorkomen van een vijandige overname • Bewaken lokale verankering • Aandachtspunten: • Goed overdenken wie je vennoot maakt • Algemene vergadering: residuaire bevoegdheid • Ledenraden, ledenkringen, adviesraden, … • Rol externe bestuurders • Risico: deadlock in besluitvorming • Belangenconflicten (RvB)

10. CorporateGovernanceen de ICA principes • Economische participatie door de leden • Kansen: • Gebruiker = eigenaar (focus) • Schaalvoordelen door ledentrouw • Aandachtspunten: • Verplichting eigenaarschap?  verplichting gebruik? • Ristorno  Dividend? • Investeringen: horizonprobleem • Aparte aandelencategorie voor actieve coöperanten?

11. CorporateGovernanceen de ICA principes • Autonomie en onafhankelijkheid • Kansen: • De gebruiker bepaalt de koers van de onderneming • Onafhankelijkheid van externe investeerders • Empowerment door zelfhulp • Aandachtspunten: • Partnerschap met de overheid? • Partnerschap met externe investeerders? • Monitoringprobleem kleine vennoten?

12. CorporateGovernanceen de ICA principes • Onderwijs, vorming en informatieverstrekking • Kansen: • Empowerment van de gebruiker • Bredere socio-economische ontwikkeling van de gebruiker • Financiële en coöperatieve geletterdheid van de leden • Aandachtspunten: • Coöperatieve aandelen = risicokapitaal • Coöperatieve besluitvorming = complex • Duiding collectieve belang  individuele belang • Rol auditcomité

13. CorporateGovernanceen de ICA principes • Samenwerking tussen coöperaties • Kansen: • Intern: wederzijds begrip coöperatieve werking • Extern: coöperatieve branding • Aandachtspunten: • Netwerken (bv. sociale media) • Investeren in coöperatieve structuren (bv. erkenning NRC)

14. CorporateGovernanceen de ICA principes • Aandacht voor de gemeenschap • Kansen: • Lokale verankering controle  focus op lokale problemen • Economisch vehikel van de leden • Versterking socio-economische omgeving vennoot • Aandachtspunten: • Onderling doel en maatschappelijk doel afbakenen • Plan t.a.v de ruimere gemeenschap voorleggen aan de Algemene Vergadering • Kritisch blijven t.a.v. heilzame effecten van coöperaties

15. Vragen?