مبانی سازمان و مدیریت

1. مبانی سازمان و مدیریت دکتر رامین رادمنش 1391

2. مقدمه : • یکی از خصایص بارز تمدن بشری ظهور سازمانهای اجتماعی و گسترش آنهاست. • هر سازمان اجتماعی برای نیل به اهدافی طراحی شده و با توجه به ساختارش نیازمند نوعی مدیریت است. • شیوه رهبری و مدیریت در هر تمدنی به ساخت فرهنگی آن تمدن بستگی دارد. Ramin Radmanesh

3. تعریف سازمان: • گروهی متشکل از دو یا چند تن که در محیطی با ساختار منظم و از پیش تعیین شده برای نیل به ‌‍‎‏‍اهداف گروهی با یکدیگر همکاری می‌کنند. Ramin Radmanesh

4. انواع سازمان‎‎‎ها: • سازمان‎های انتفاعی و غیر انتفاعی • سازمان‎‎های تولیدی و خدماتی • سازمان‎‎های دولتی و خصوصی Ramin Radmanesh

5. مدیریت چیست؟ • اعمال کنندگان مدیریت به گروههای مردمی (سازمانها) کمک می کنند تا بهره ور، مولد، موثر باشند. • کارآمدی مدیران تنها با عملکردشان سنجیده نمی شود، بلکه اداره مطلوب سازمانهایشان نیز مورد قضاوت و سنجش واقع می شود. Ramin Radmanesh

6. علم یا هنر؟ • بخشی از دانش مدیریت را می توان از طریق آموزش فرا گرفت و بخش دیگر را ضمن کار باید آموخت ،در واقع بخشی را که با آموزش فرا گرفته می شود ،علم مدیریت و بخشی را که موجب به کار بستن اندوخته ها در شرایط گوناگون می شود ،هنر مدیریت می نامند. Ramin Radmanesh

7. تعاریف مدیریت: • انجام کار از طریق دیگران برای رسیدن به اهداف • استفاده از منابع مادی و انسانی به منظور دست یافتن به اهداف سازمان از طریق برنامه ریزی • فرایند تصمیم گیری Ramin Radmanesh

8. تعریف جامع مدیریت: • فرایند به کارگیری مؤثر و کارامد منابع مادی و انسانی در برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و براساس نظام ارزشی مورد قبول، صورت می گیرد. Ramin Radmanesh

9. انواع مدیران: 2) ازنظر فعالیت‌های سازمانی: • مدیران وظیفه ای • مدیران عمومی • 1) از نظر سطح سازمانی: • مدیران عملیاتی • مدیران میانی • مدیران عالی Ramin Radmanesh

10. مدیران عملیاتی(خط اول): مدیران در این سطح مستقیما مسئول تولید کالا و خدمات هستند مانند سرپرستان. • مدیران میانی: این مدیران به طور مستقیم به مدیران رده بالا گزارش می‌دهند وپل ارتباطی میان مدیران عالی و عملیاتی هستند. • مدیران عالی: گروه کوچکی از مدیران را تشکیل می‌دهند. واین مدیران اهداف، خط‌مشی‌ها و راهبردهای سازمان را تشکیل می‌دهند. Ramin Radmanesh

11. مدیران وظیفه‌ای(تخصصی) : کارکنانی با مهارت‌های ویژه در زمینه خاص مانند حسابداری، امور پرسنلی و غیره. • مدیران عمومی: مسئول کلیه وظایف و فعالیت‌هایی هستند که در یک واحد یا یک سازمان انجام می‌شود مانند تولید، بازاریابی و امورمالی. Ramin Radmanesh

12. مهارت‌های مورد نیاز مدیران: 1)مهارت‌های ادراکی 2)مهارت‌های انسانی 3)مهارت‌های فنی Ramin Radmanesh

13. مهارت‌های ادراکی: این مهارت به مدیر امکان می‌دهد که سازمان را به صورت یک کل در نظر بگیرد و روابط متقابل بخش‌های مختلف و چگونگی تاثیر تغییر هر قسمت در کل سازمان را پیش‌بینی کند. • مهارت های انسانی: این مهارت به مدیر امکان می‌دهد تا با افراد، در کنار آنها و به طور موثر با آنها کار کند. مدیران در همه سطوح به این مهارت نیازدارند. • مهارت‌های فنی: این مهارت‌ها به معنی توانایی به کار بردن ابزار، شیوه‌ها و دانش مورد نیاز برای اجرای یک زمینه تخصصی است. Ramin Radmanesh

14. رابطه بین سطوح مدیریت و مهارت‌های موردنیاز: سطوح مدیریت مدیریت عالی مهارت های ادراکی مهارت های انسانی مدیریت میانی مهارت های فنی مدیریت عملیات Ramin Radmanesh

15. وظایف مدیر اهداف سازمانی برنامه‏ریزی سازماندهی هدایت نظارت خلاقیت Ramin Radmanesh

16. تعریف نقش: نقش یعنی الگوهای رفتاری مورد انتظار از هر فرد در یک واحد اجتماعی. Ramin Radmanesh

17. نقش‏های مدیریتی مدیر • نقش تصمیم‌گیری: • توسعه گر • آشوب زدا • تخصیص‌دهنده منابع • مذاکره کننده • نقش اطلاعاتی: • ناظرو گیرنده • توزیع‌کننده • سخنگو • نقش تغییر: • نوآفرین • تطابق گر • نقش‌ ارتباطی: • تشریفاتی • رهبری • رابط Ramin Radmanesh

18. دوازده نقش مدیریتی Ramin Radmanesh

19. سیر تحول اندیشه مدیریت: 1)نظریه‌های کلاسیک 2)نظریه‌های نئوکلاسیک 3)نگرش کمی مدیریت 4)نگرش سیستمی 5)نگرش اقتضایی 6)جنبش جدید در روابط انسانی Ramin Radmanesh

20. نظریه‌های کلاسیک 1)مدیریت علمی 2)مدیریت اداری 3)مدیریت بوروکراتیک Ramin Radmanesh

21. اصول مدیریت علمی(تیلور): • علمی کردن کارها برای اجرای هر جزء کار • گزینش علمی کارکنان و آموزش و تربیت آنان • همکاری صمیمانه مدیریت با کارکنان • حمایت از کارکنان از طریق برنامه ریزی کار آنها Ramin Radmanesh

22. هدف نظریه مدیریت علمی: تعریف جنبه‌های مختلف رابطه میان ماشین –کارگر. برای رسیدن به این هدف، به جای تاکید بر روش‌های سنتی کار، مجموعه‌ای از مشاغل کارگری را تحلیل و زمان و ابزارهای لازم برای انجام کار را نیز مطالعه کردند. Ramin Radmanesh

23. شعار مدیریت علمی انتخاب بهترین روش برای انجام هر کار Ramin Radmanesh

24. شیوه‌های لازم برای تعیین بهترین روش انجام کار: • مطالعات زمان و حرکت • سرپرستی تخصصی • انگیزه‌های فردی Ramin Radmanesh

25. اصول علم اداره • مجموعه فعالیتهای یک واحد سازمانی • فنی-بازرگانی-مالی-حسابداری-ایمنی-مدیریتی • توانایی‌های خاص مدیریت • توانایی‌های فنی و تخصصی Ramin Radmanesh

26. اصول مدیریت در نظریه مدیریت اداری(فایول) • تمرکز • سلسله مراتب • نظم • عدالت • ثبات شغلی و استخدام • ابتکار عمل • روحیه کار گروهی • تقسیم کار • اختیار • انضباط • وحدت فرماندهی • وحدت جهت • الویت منافع عمومی بر منافع فردی • جبران خدمات کارکنان Ramin Radmanesh

27. مشخصات مدیریت بوروکراتیک(وبر): - قوانین و مقررات - برخورد غیرشخصی - تقسیم کار - ساختار سلسله مراتبی • -ترقی مبتنی بر شایستگی • -اختیار Ramin Radmanesh

28. تعریف اختیار: حق دستور دادن و به اجرا درآوردن آن را با کمک پاداش یا تنبیه گویند. Ramin Radmanesh

29. نهضت روابط انسانی(نظریه نئوکلاسیک): مطالعات هاثورن نگرش رفتاری Ramin Radmanesh

30. نتیجه‌گیری از مطالعات هاثورن: انسانها اساسا بوسیله عوامل اجتماعی و شخصی برانگیخته می‌شوند. نگرشهای فردی آثار غیر قابل انکار و تعیین کننده ای بر رفتار کارکنان دارند سرپرستی اثربخش برای حفظ روحیه کارکنان و بهره وری آنان اهمیت دارد. گروههای غیر رسمی در کارایی کارکنان نقش دارد. Ramin Radmanesh

31. نهضت روابط انسانی مبلغ اندیشه‎های زیر شد: حرمت و شان انسان باید در محیط کار احیا شود. هدف‌های کارکنان باید درجهت رفاه کارکنان باشد. در مدیریت و تصمیم‌گیری از مشارکت گروهی افراد استفاده شود. با تغییر در ساختار سازمان امکان آزادی عمل و ابتکار داده شود. اهمیت و جایگاه گروهها در محیط کار بدرستی شناخته شود. Ramin Radmanesh

32. نگرش کمی مدیریت: علم مدیریت مدیریت عملیاتی سیستمهای اطلاعاتی مدیریت Ramin Radmanesh

33. نگرش سیستمی: این نگرش تقریبا از سال 1960 به بعد در مدیریت مرسومشد.طرفداران این نظریه معتقدند که نگرش سیستمی بهترین طریق برای وحدت بخشیدن مفاهیم و نظریه‌های مدیریت و دستیابی به نظریه‌ای جامع است. Ramin Radmanesh

34. عناصر کلیدی در نگرش سیستمی: تعریف سیستم سیستمهای فرعی سیستمهای باز و بسته مرز سیستم هم‌افزایی جریان بازخورد Ramin Radmanesh

35. تعریف سیستم:مجموعه ای از اجزاست که با ارتباط و پیوند متقابل یک کل واحد را تشکیل می‌دهند و نقش معینی ایفا می‌کنند.سیستم های فرعی: اجزایی که کل سیستم را می‌سازند سیستمهای فرعی می‌نامند.سیستم های باز و بسته:سیستمی که با محیط اطراف خود کنش متقابل داشته باشد سیستم باز نامیدهمی‌شود.سیستمی که با محیط اطراف خود کنش متقابل نداشته باشد سیستم بسته نامیده می‌شود. Ramin Radmanesh

36. مرز سیستم: هر سیستمی مرزی دارد که آن را از محیط اطرافش جدا می‌کند. بازخورد: کلید نظارت سیستم است و برای حفظ تعادل پویای سیستم ضروری است. هم‌افزایی: یعنی اینکه هر مجموعه بزرگتر از اجزای تشکیل دهنده آن است. Ramin Radmanesh

37. سازمان به عنوان سیستم داده ها محیط • فرآیند عملیات • فعالیت‌های تولیدی و بازاریابی • سازوکارهای یرنامه ریزی، سازماندهی، و کنترل • تحقیق، توسعه و ... ستاده محصولات خدمات اندیشه ها اطلاعات ضایعات انسان مواد اطلاعات سرمایه و... بازخور Ramin Radmanesh

38. نگرش اقتضایی(نگرش موقعیتی): اساس نگرش اقتضایی بر این استوار است که یک الگوی مدیریت برای همه موقعیت ها به عنوان بهترین راه وجود ندارد. Ramin Radmanesh

39. متغیرهای اقتضایی: 1)الزامات محیط خارجی سازمان 2)فنآوری 3)افرادی که برای سازمان کار می‌کنند Ramin Radmanesh

40. نظریه‌های نئو کلاسیک چگونه مدیران بر دیگران تاثیر می‌گذارند - نقش‌های ارتباطی - نقش‌های اطلاعاتی - نقش‌های تصمیم‌گیری - نقش های تغییر • نگرش سیستمی • چگونه قسمتهای مختلف یک کل را تشکیل می‌دهند • افراد • گروه ها • سازمان • محیط • نظریه‌های سنتی • آنچه مدیران انجام می دهند • برنامه‌ریزی • سازماندهی • هدایت • کنترل نگرش اقتضایی مدیران از نظریه‌های دیگر برای حل مسائل خود استفاده می‌کنند: - محیط خارجی - فنآوری -افراد Ramin Radmanesh

41. خصوصیات تئوریهای نوع A ، J و Z خصوصیات سازمان‌های نوع A 1)استخدام کوتاه مدت 2)تصمیم‌گیری فردی 3)مسولیت فردی 4)ارزشیابی و ترفیع سریع 5)کنترل صریح و رسمی 6)روند شغلی تخصصی 7)توجه به نقش فرد در سازمان خصوصیات سازمان‌های نوع J 1)استخدام برای همه عمر خدمتی 2)تصمیم‌گیری مشارکتی 3)مسولیت گروهی 4)ارزشیابی و ترفیع کند 5)کنترل تلویحی و غیر رسمی 6)روند شغلی غیر تخصصی 7)توجه به همه جوانب زندگی شخصی خصوصیات سازمان‌های نوع Z 1)استخدام برای همه عمر 2)تصمیم‌گیری مشارکتی 3)مسولیت فردی 4)ارزشیابی و ترفیع سریع 5)کنترل تلویحی غیر رسمی 6)روند شغلی تقریبا تخصصی شده 7)توجه همه جانبه به کارکنان Ramin Radmanesh

42. تصمیم‌گیری: انتخاب یک راه از میان راه های مختلف و در حقیقت بهترین راه برای نیل به اهداف. خط‌مشی: خط‌مشی ها راهنمای تصمیم‌گیری‌اند و چارچوب وسیعی را ایجاد می‌کنند که مدیران باید در محدوده آنها تصمیم های آتی را اتخاذ کنند. Ramin Radmanesh

43. قوانین: اقدامات الزامی ویژه ای را معین می‌کنند(بایدها و نبایدها). روش ها: روش ها شیوه‌های مشخص،یا گام هایی معین را برای اجرای فعالیت‌های آینده تعیین می‌کنند و راهنمای عمل‌اند. Ramin Radmanesh

44. فرآیند تصمیم‌گیری: 1-تعریف مسئله 2-ارزیابی راه‌حل ها 3-اتخاذ تصمیم (انتخاب راه‌حل ها) 4-اجرای تصمیم 5-ارزیابی نتایج Ramin Radmanesh

45. انواع مسئله: 1- خوش ساختار 2 – بد ساختار انواع تصمیمات: 1- برنامه‌ریزی شده 2- برنامه‌ریزی نشده Ramin Radmanesh

46. رابطه انواع تصمیم ها و مسائل و سطوح سازمانی نوع مسئله سطوح سازمانی نوع تصمیم‌گیری بد ساختار خوش ساختار تصمیم های برنامه‌ریزی نشده تصمیم های برنامه‌ریزی شده سطح بالا سطح پایین Ramin Radmanesh

47. شرایط محیطی تصمیم‌گیری: اطمینان مخاطره عدم اطمینان ابهام Ramin Radmanesh

48. شرایط تصمیم‌گیری مخاطره ابهام اطمینان عدم اطمینان کامل هیچ سطح اطلاعات Ramin Radmanesh

49. شرایط اطمینان: در شرایط اطمینان مدیران درباره یک مسئله،راه‌حلهای جایگزین و نتایج احتمالی آن راه‌حلها کاملا آگاهی دارند، بنابراین می‌توانند وقایع موثر بر آنها یا نتایج آنها را نظارت کنند. شرایط مخاطره: • مدیر مسئله‌ای را می‌شناسد، اطلاعات کافی برای شناخت راه‌حلهای ممکن در اختیار دارد و براساس این اطلاعات احتمال کسب نتیجه مطلوب از هر راه‌حل را تخمین می‌زند. Ramin Radmanesh

50. روش اخذ تصمیم در شرایط مخاطره: 1)یک راه از میان راه های ممکن انتخاب شود. 2)تمام نتایج حاصل از راه انتخاب شده با توجه به شرایط محیطی مختلف ارزیابی شود. 3)هر یک از نتایج در احتمال وقوع شرایط محیطی آن ضرب شود. 4)نتایج حاصل از مرحله (3)با هم جمع شوند تا ارزش مورد انتظار برای راه انتخابی در مرحله(1)به دست آید. 5)مراحل (1) تا (4)برای بقیه راه های ممکن تکرار شود. 6)اکنون راه‌حلی که بالاترین ارزش مورد انتظار(برای سود)را دارد به عنوان راه‌حل انتخابی برگزیده شود. Ramin Radmanesh