T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYON

1. EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C. EKONOMİ BAKANLIĞIVİZYON Caner ÇOLAK 27 Aralık 2011 Gaziantep

2. Sunuş Planı

3. GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM

4. YıllıkBüyümeOranları * Orta Vadeli Program hedefi Kaynak: TÜİK • Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ülkelerden biridir. Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. 2002-2010 döneminde ortalama büyüme oranı %5,1olmuştur. 2011 yılının ilk 9 aylık döneminde ise ekonomi sabit fiyatlarla %9,6 oranında büyümüştür.

5. Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak: TÜİK • 2011 Kasım ayında kapasite kullanım oranı %76,9 düzeyinde gerçekleşmiştir.

6. Sanayi Üretim Endeksi Kaynak: TÜİK • Sanayi üretim endeksi 2011 Ekim ayında 138,4 olmuş, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,3 oranında artmıştır.

7. Enflasyon (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre) Kaynak: TÜİK • TCMB’nin 2011 yılındaki IV. Enflasyon Raporu’nda, 2011 yılı sonundaki enflasyon beklentisinin orta noktası %8,3 düzeyindedir.

8. ÖdemelerDengesi *Ocak-Ekim Kaynak: TCMB

9. 2012-2014 OrtaVadeli Program Hedefleri * (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 13/10/2011) (1) Sabit fiyatlarla yüzde değişimi göstermektedir. (2) İthal edilen ham petrolün ortalama maliyetini yansıtmakta olup Kalkınma Bakanlığı tarafından tahmin edilmiştir. • OVP’nin amacı; büyümeyi sürdürmek, cari işlemler açığını azaltmak, makroekonomik ve finansal istikrarı korumaktır.

10. Mal Ticaret Hedefleri *Gerçekleşme (Kaynak: TÜİK) **Beklenti (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 13/10/2010)

11. Dış Ticaretin Gelişimi 2008 - 2010 / 2011 Ocak-Ekim * Enerji, 27. fasıla karşılık gelmektedir. Kaynak: Ekonomi Bakanlığı • 2011 Ocak-Eylül döneminde, 2010’un aynı dönemine kıyasla; • İhracat ve ithalat sırasıyla %21,8 ve %39,1oranında artış kaydetmiştir. • Dış ticaret açığı % 68,2’lik artışla, 82,1 milyar dolara yükselmiştir.

12. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflaması (SNA) İHRACAT İTHALAT

13. BaşlıcaİhraçÜrünleri * Değişim ihracata göredir. Kaynak: TÜİK

14. Başlıca İthal Ürünleri * Değişim ithalata göredir. Kaynak: TÜİK

15. İhracatın Bölgesel Dağılımı Kaynak: TÜİK

16. İthalatınBölgeselDağılımı Kaynak: TÜİK

17. İthalatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) İhracatveİthalatta İlk BeşÜlke (Ocak-Ekim 2011) İhracatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) Kaynak: TÜİK

18. Avro Bölgesi Borç Krizi

19. Başlıca Bölgeler ve Ülkeler İtibariyle GSYH Gelişmeleri (2010) Kaynak: TÜİK ve IMF • 2010 yılında Türkiye Ekonomisi IMF’in %7,8’lik tahmininin ötesinde %9,0 oranında büyümüştür. • Türkiye, 17. büyük ekonomi durumundadır.

20. Küresel Ekonomik Görünüm • Gelişmiş ülkelerdeki toparlanma oldukça zayıf • Küresel büyüme üzerinde aşağı yönlü riskler mevcut • Avro borç krizi derinleşerek devam ediyor • Birçok ülkede ekonomik kriz siyasal krize dönüşmüştür. • AB Komisyonu 2012 için Avro Bölgesi büyüme tahminini %0,5 ve AB büyüme tahminini de %0,6 olarak aşağıya doğru revize etmiştir (10 Kasım 2011) • Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ülkelerden biridir. • Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. • 2002-2010 döneminde ortalama büyüme oranı %5,1 olmuştur.

21. Dünya Ticaretine İlişkin Tahminler Kaynak: IMF ve DTÖ • IMF tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla %7,5 ve %5,8 oranında artacaktır. • Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 2011 yılı için dünya ticaret hacmindeki artışa ilişkin tahminini %6,5’ten %5,8’e indirmiştir.

22. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYONU VE MİSYONU

23. Ekonomi Bakanlığı- Tarihçe • Nisan 1920 : İktisat Bakanlığı • Mayıs 1934 : İktisat Bakanlığı (Dış Ticaret Reisliği) • Mayıs 1939 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Dairesi Reisliği) • Mart 1971 : Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı • Aralık 1971 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Genel Sekreterliği) • Aralık 1983 : Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı • Aralık 1994 : Dış Ticaret Müsteşarlığı (20 Aralık 1994 - 4059 Sayılı Kanun) • Haziran 2011 : Ekonomi Bakanlığı (3 Haziran 2011 tarihli- 637 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname)

24. Misyonumuz • Ülke ekonomisinin gelişimi ve sosyal refaha katkının artırılması hedefiyle, kurumsal işbirliğini gözeterek bilgi ekonomisi temelinde; • yenilikçiliği, • girişimciliği, • rekabet gücünü • uluslararası ekonomik ve ticari işbirliğini artırmayı teşvik edecek dış ticaret politikalarını oluşturmak ve uygulamaktır.

25. Vizyonumuz • Ülkemizin dünya ticaretinde lider ülkeler arasında yer almasını sağlayacak dış ticaret politikaları oluşturan ve uygulayan kurum olmak.

26. Planlı ve proaktif bir dış ticaret politikası… • Stratejik hedefimiz, dünya mal ticaretinden bugün aldığımız yüzde 0,8’lik payı artırmak. • Dünya mal ticaretinden 2015 yılında yüzde 1 pay alarak ihracatımızı 170 milyar dolara, 2023 yılında dayüzde 1,5 pay alarak500 milyar dolara çıkarmaktır.

27. Yüzde 12’lik ihracat büyümesi ile 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmek ulaşılabilir bir hedeftir.

28. Teşkilat Yapısı • Merkez teşkilatı • Bakan • Müsteşar • Müsteşar yardımcılıkları • Genel müdürlükler • Genel müdür yardımcılıkları • Daire başkanlıkları • Yurtdışı teşkilatı • Daimi temsilcilikler • Ticaret Müşavirlikleri • Ticaret Ataşelikleri • Bölge Teşkilatı • Bölge Müdürlükleri • Serbest Bölge Müdürlükleri

29. Yurtdışı Teşkilatı Halihazırda 131 merkezde toplam184 personelimizgörevyapmaktadır.

30. AMERİKA Buenos Aires Karakas Mexico City Ottava Santiago Vaşington Houston Los Angeles New York Sao Paulo Şikago Toronto Miami San Francisco Seattle AFRİKA Kahire Nairobi Pretoria Rabat Trablus Tunus Kazablanka Abuja Addis Ababa Akra Cezayir Dakar Darüsselam Hartum İskenderiye ASYA Taşkent Tokyo Ulan Bator Yeni Delhi Almatı Guangzhou Hong Kong Karaçi Mumbai Şangay Georgetown GEORGETOWN Astana Aşkabat Bangkok Bişkek Cakarta Duşanbe Hanoi İslamabad Kabil Kuala Lumpur Manila Pekin Seul Singapur AVRUPA/KAFKASYA AB DTÖ OECD Atina Bakü Belgrad Berlin Bern Bratislava Brüksel Budapeşte Bükreş Dublin Helsinki Kiev Kişinev Kopenhag Lahey Lizbon Lefkoşa Londra Lubliyana Madrid Minsk Moskova Oslo Paris Podgorica Prag Priştine Roma Saraybosna Sofya Stokholm Tiflis Tiran Üsküp Varşova Viyana Zagreb Barselona Batum Düsseldorf Hamburg Hannover Kazan Marsilya Milano Münih Novorossisk Odessa Rotterdam Selanik St. Petersburg Stutgart Birmingham Krasnodar Novosibirsk Yekaterinburg EKONOMİ BAKANLIĞI YURT DIŞI TEŞKİLATI ORTA DOĞU Daimi Temsilci Yardımcılığı Abu Dhabi Amman Bağdat Beyrut Doha Kuveyt Manama Muskat Riyad Sana Şam Tahran Tel Aviv Basra Cidde Dubai Erbil Halep Kudüs Musul Tebriz Ticaret Müşavirliği AVUSTRALYA Ticaret Ataşeliği Sidney Melbourne İrtibat Büroları

31. Ana Hizmet Birimleri • İhracat Genel Müdürlüğü • İthalat Genel Müdürlüğü • Anlaşmalar Genel Müdürlüğü • Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü • Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü • Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü • Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü • Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü

32. GeleceğeDönükProjeler • İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve Girdi Tedarik Stratejisi • Pazara Giriş Çalışmaları • İhracatın Desteklenmesi • Ticaret Politikaları Savunma Araçları • Yatırımı Teşvik Sistemi • Yatırım Ortamının İyileştirilmesi • Ticaret Anlaşmaları • Yeni Nesil Serbest Bölgeler • Hizmet Ticareti ve Dış Yatırımlar • Piyasa Gözetimi ve Denetimi • Yurtdışı Teşkilatının Güçlendirilmesi

33. İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES)

34. İhracata Dönük Üretim Stratejisi • Hedef:2023’te dünya ticaretinden aldığımız payın artırılması ve ihracatın 500 milyar dolara çıkarılması. • Amaç:İhracat-üretim-yatırım-istihdamı etkileyen politikaların birbirini destekleyecek şekilde etkileşimli olarak kullanılması. • Kapsam: İmalat sanayii ve hizmet üretim potansiyelinin ihracat odaklı değerlendirilmesi, sürdürülebilir ihracat artışı sağlanması, ihracatta katma değeri yüksek ve teknoloji yoğun sektörlere geçilmesi. • Kurul: Başbakanlık Genelgesi (2010/12) ile “İhracata Dönük Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu” kurulmuştur.

35. GİTES- Amaç Girdi Tedarik Stratejisi Tüm tedarik zincirindedaha fazla katma değerin Türkiye’de bırakılması, ara malı ithalat bağımlılığının azaltılması, tedarik sürekliliği ve güvenliği ile ihracatta sürdürülebilir küresel rekabet gücü artışının sağlanması

36. ARA MALI İTHALATININ SEKTÖRLERE** GÖRE DAĞILIMI (2010) GİTES - Yöntem DEMİR-ÇELİK ve MADENCİLİK* OTOMOTİV ve MAKİNA KİMYASALLAR TARIM TEKSTİL % 28,5 % 19,2 % 21,6 % 7,5 % 9,9 * Mineral yakıtlar ve yağlar (bitümenli taşkömürü ve antrasit hariç) dahil edilmemiştir. ** DTÖ SITC Sektörel Sınıflaması baz alınmıştır. Sektörel çalışma grupları kuruldu.

37. GİTES GİTES Sanayi Sektör Stratejileri Eylem Planlarına Girmiştir. GİTES ve Sektör Stratejileri Arasında Bütünlük ve Eşgüdüm Sağlanmaktadır. Yatırım Teşvik Politikaları GİTES Sonuçları da Dikkate Alınarak Yeniden Şekillendirilmektedir… 37

38. Yatırım-Teşvik Politikaları • Yatırım-teşvik politikalarını ülke ihtiyaçları paralelinde değerlendiriyoruz ... • Bu sistemle, ülkemize yeni teknoloji transferi sağlayacak, istihdam olanaklarını artıracak, katma değeri yüksek, ekonomimizin rekabet gücünü artıracak, ithalata bağımlılığı ve cari açığı azaltacak stratejik yatırımların teşvik edilmesini hedefliyoruz. 38

39. Yatırım-Teşvik Politikaları Mevcut yatırım teşvik sistemi 3 ana bölümden oluşmaktadır: • Bölgesel Teşvik Sistemi • Büyük Proje Teşvik Sistemi • Genel Teşvik Sistemi

40. Yatırım-Teşvik Politikaları

41. Yatırım-Teşvik Politikaları • 2011 yılının Ocak-Eylül döneminde Türkiye’ye uluslararası doğrudan yatırım girişi 10,9 milyar dolar seviyesine ulaşarak, 2010 yılında ulaşılan 9,1 milyar dolarlık seviyeyi geride bırakmıştır. • 2011 yılı Eylül sonu itibarıyla Türkiye’de 28.833 adet uluslararası sermayeli şirket faaliyet göstermektedir.

42. Devlet Yardımları İhracatımızda Rekabet Gücü Devlet yardımları sistemi ihracat stratejisine paralel olarak; projeye dayalı, ihtiyaca uygun hazırlanan, ihracatçılarımızın üretim alt yapıları ile Ar-Ge ve inovasyon yeteneklerinin geliştirilerek uluslararası pazarlarda rekabet güçlerinin artırılmasını hedefleyen, hedef pazara ve öncelikli sektöre göre farklılaştırılmış destek unsurlarını içeren destek programları • Yurtiçi Uluslararası İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi, • Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuarlara Katılımın Desteklenmesi, • Ar-Ge Yardımı, • Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi, • Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği, İstihdam Yardımı, Tasarım Desteği, • Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi 42

43. Pazara Giriş Komitesi Pazara Giriş Komitesi Pazara giriş konusunda Ekonomi Bakanlığı TİM, TOBB, DEİK, TUSKON, TÜSİAD, MÜSİAD, TMMMB ve Müteahhitler Birliği gibi kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde… Hedef Ülkeler (2010-2011) ABD, Çin, Rusya, Hindistan, Brezilya, Kanada, Polonya, Nijerya, Mısır, İran, Suudi Arabistan, Cezayir, Libya, Ürdün ve Katar

44. Ticariİlişkiler • İkili Ticari İlişkiler Avrupa, Asya-Pasifik, Avrasya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Sahra Altı Afrika, Amerika • Bölgesel ve Çoklu Ticari İlişkiler AB, EİT, D8, KEİ, İKÖ, İSEDAK • Çok Taraflı Ticari İlişkiler DTÖ, OECD, ACTA 44

45. STA Ülkeleri • EFTA (Norveç, İsviçre, İzlanda Liechtenstein) • İsrail • Makedonya • Hırvatistan • Bosna Hersek • Filistin • Tunus • Fas • Suriye • Mısır • Arnavutluk • Gürcistan • Karadağ • Sırbistan • Şili • Ürdün • Lübnan* • Morityus* (*) İç Onay Sürecinde

46. İhracatın Özel Bölgelere Göre Dağılımı * Ocak-Eylül Dönemi ** Henüz STA’ları yürürlüğe girmeyen Lübnan ve Morityus hariç Kaynak: TÜİK 2011 yılının Ocak-Eylül döneminde OECD Ülkelerine ihracat %21,1 ve STA imzalanan ülkelere ihracat %6,2 oranında artmıştır. Seçilen özel bölgeler içerisinde en hızlı artış %34,5 ile BDT’ye yönelik ihracatta görülmüştür. EFTA’ya olan ihracatımız ise altın ticaretindeki gelişmelere bağlı olarak %38,2 oranında gerilemiştir. 46

47. Ticaret Politikası Araçları İthalattan kaynaklanan ve yerli sanayimize zarar veren haksız ticari uygulamalara karşı uluslararası, bölgesel ve ikili anlaşmalardan kaynaklanan haklarımızı da sonuna kadar, etkin bir şekilde kullanmaya kararlıyız. 47

48. Piyasa Gözetimi ve Denetimi • Piyasa gözetimi ve denetimini gelişmiş standartlara göre uyguluyoruz. Piyasa gözetimi ve denetiminde temel politikalarımız • İç piyasada üretilen ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi yoluyla takibi ve denetimi; • İthal edilen malların güvenli, mevzuata ve standartlara uygun olması, • Yerli üreticilerimize karşı haksız rekabete yol açmaması, • Yerli üreticilerimizin gerektiğinde kolay ithal girdi temin edebilmesi

49. Piyasa Gözetimi ve Denetimi • 2011 yılında bir Başbakanlık Genelgesi ile uygulayıcı kuruluşların en üst düzeyde temsil edileceği ve sistemin sorunlarına çözüm geliştireceği “Piyasa Gözetimi, Denetimi ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu” kuruldu. • Ürün güvenliğinin ikinci ayağını oluşturan ithalat denetimleri Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı işbirliği ile gerçekleştirilmektedir.

50. Serbest Bölgeler • Ekonomi Bakanlığı bünyesinde, Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünün kurulması ile yurt dışı yatırım ve hizmetlerin bütünleştirici bir yaklaşım benimsiyoruz. Yeni Nesil Serbest Bölgeler • Kurulması planlanan bakım-onarım ihtisas serbest bölgesi, lojistik ihtisas serbest bölgesi ve ar-ge ihtisas serbest bölgesinin özellikle hizmet ihracatı yapacak firmaları bünyesine alacak