ÇAY

1. Bugün dünyadaki en yaygın sıcak içecek olan çay kamelya çiçeğinin bir türüdür. ÇAY Latincesi Camellia sinensis yani Çin Kamelyası’dır.

2. Çay’ın Ana Vatanının Eski Çin olduğu söylenir... Günümüzden 5000 yıl önce Çin imparatoru Shen Nung tarafından keşfedilir. Daha sonra bu içecek moda olur ve tüm Uzak Doğu ülkelerine yayılır.

3. 17. yy’da Avrupalılar çayı keşfederler... 1635’te The Dutch East India Company Çin’den çay yapraklarını Avrupa’ya ithal etmeğe başlar. Dünyadaki tek çay üreticisi Çin, talebin tamamını kaliteli çayla karşılayamaz.

4. 18yy’da İngilizler çay bitkisi fidelerini Çin’den kaçırarak o dönem sömürgelerine götürüp ekerler...

5. İyi bir çay bitkisi yetişmesi için; * çok fazla yağmur almalı * serin bir dağ havası olmalı * toprak ılık ve nemli olmalı Çay dağların yamaçlarında uzun güneşli günlerde, yumuşak yağmurlu gecelerde yetişir. Farklı ülkeler, farklı tadlar...

6. Çayın işlenmesi; * Yaprakları yeşil ve taze olarak toplanır * İnce tabakalar halinde yayılıp destelenir * Mekana 24 saat süreyle ılık hava sirküle edilir * Yapraklar kurutulur * Büyüklüklerine göre kısımlara ayrılır * Fermantasyonla çaya karakteristik siyah rengi verilir

7. Fermantasyon (mayalama) derecesine göre başlıca 3 çeşit çay vardır; 1) Mayalanmış siyah çay 2) Yarı mayalanmış oolong çayı 3) Mayalanmamış yeşil çay

8. Bölgelere Göre Çok Bilinen Çay Çeşitleri HİNDİSTAN Darjeeling : Dünya’daki en meşhur çaydır. Adını imalayaların yakınındaki kasabadan alır. Himalaya’ların yüksek bölgelerinde dar bir kuşakta yetişir, renginden dolayı çayların şampanyası olarak nitelendirilir.

9. Assam : Assam dünyada en çok çay üreten bölgedir. Assam bitkisi Camelia Assamica olarak bilinir. Yaprakları geniş ve kabadır. Demlendiği zaman koyu bir renk verir. Oldukça kuvvetli bir kokusu ve tadı vardır.

10. SEYLAN Ceylon: İri yapraklı, kokusu ve rengi oldukça yoğundur.

11. Flowery Pekeo: Sabah kahvaltı çayı olarak nitelendirilir. Aroması ve tadı oldukça yoğundur. Orange Pekeo : Öğleden sonra çayı olup meyvamsı bir tadı vardır.

12. ÇİN Çin siyah çayları bir hayli yumuşak olup, öğleden sonra ve akşamları rahatlıkla içilebilir. Lapsang Souchong: Kendine özgü bir tütsü aroması ve kokusu vardır. Çayın odun ateşinin dumanında kurutulmasından elde edilir.

13. Gunpowder: Yeşil çaydır. Rengi açık olup nötr bir tadı vardır.

14. Oolong Tea: Yarı fermente olan bu çaylar Formosa ve Çin’den gelir. Kendilerine has kokuları, taze tomurcuklar ve taze çay yapraklarının karışımlarıdır. Mayıs hasatının rengi oldukça açıktır.

15. Beyaz Çay: Çok nadir olan bu çay Güney Çin’deki yüksek dağlık bölgede yetişir. Narin çay tomurcukları açık havada yavaş yavaş kurutulur.

16. JAPONYA Sadece yeşil çay üretir. Matcha: Çay yapraklarının pudra haline getirilmesidir. Gyokuro yapraklarından elde edilir. Geleneksel seremonilerde kullanılır.

17. Bancha: Yumuşak ve hafif bir yeşil çay türüdür.

18. Sencha: Koyu yeşil uzun ve narin yapraklıdır.

19. GÜNEY AFRİKA Rootbos Kırmızı Çay: Bu çay türü Güney Afrika’da yetişir. Diğer çaylar gibi Camellia Sinensis bitkisinden gelmez. Hasat zamanı Şubat veya Mart’tır. Çok az tein ihtiva eder, C vitamini, mineral ve protein açısından oldukça zengin olup, çoçuklar için ideal bir içecektir.

20. Yeşil Çay Fermentasyona uğramamış veya çok kısa sürede fermente edilen çaylardır. Son günlerde oldukça popüler olan bu çayların aynı zamanda anti oksidan özellikleri de vardır.

21. TÜRKİYE Ülkemizde Karadeniz Bölgesi’nde Rize ve civarında kaliteli çay yetişmektedir. Bunlardan en önemlisi Rize Çayı’dır. Büyük bir çoğunluğu ihrac edilmektedir.

22. POPÜLER OLAN KARIŞIMLAR English Breakfast: Genelde 3 değişik çay türünün karışımıdır; Ceylon, Assam ve Darjeeling.

23. English Afternoon: Çeşitli Ceylon çay yapraklarının karışımı ile elde edilir.

24. Aromalı çay modası 1970’lerin başında Fransa, Almanya ve İsviçre’de başlamıştır. Çay yapraklarının çeşitli meyva, çiçek veya baharatların esansları ve kurutulmuş parçacıkları ile karıştırılması ile elde edilir. Özellikle öğleden sonraları içilmektedir. AROMALI ÇAYLAR

25. POPÜLER OLAN AROMALI ÇAYLAR Earl Grey : Çay yapraklarının bergamut ile aromalandırılmasıdır. Bir çok çeşidi vardır.

26. Jasmin: Yarı fermente oolong çayının yasemin çiçekleri ve yasemin aroması ile karışımıdır.

27. Çay satın alınırken küçük miktarlar halinde alınıp, rutubet, ışık ve aşırı sıcaktan uzak tutulmalıdır. Siyah çaylar 1 yılda, yarı fermente ve yeşil çaylar ise 8 aydan daha az bir sürede tüketilmelidirler. Tercihan teneke kutuda muhafaza edilmelidirler.

28. Çay yıllar boyunca insanların en önemli içeceklerinden biri olmuştur...

29. ÇAY DEMLEME • Taze içme suyu • Porselen demlik • Demleme süresine dikkat etmek • Kullanılacak çayın miktarına dikkat etmek

30. Siyah çaylar için demleme süresi: 3 – 5 dakika Yarı fermente çaylar için demleme süresi: 7 dakika Yeşil çaylar için demleme süresi: 2 – 4 dakika Çay kullanım miktarı : Kişi başı için 1 çay kaşığı (2,5 gr) + 1 çay kaşığı da demlik hakkı olarak konur. Örnek: 2 kişi için 3 çay kaşığı