بسم الله الرحمن الرحیم

1. بسم الله الرحمن الرحیم www.learnfile.ir

2. پروژه طراحی و شاسی و بدنه خودرو تشریح و بررسی اجزای فرمان خودرو www.learnfile.ir

3. سیستم فرمانسیستم فرمان به راننده امکان می‌دهد که جهت حرکت خودرو را تنظیم و تعادل آنرا حفظ کند،و وظيفه اصلي سيستم فرمان تبديل گشتاور ورودي به غربيلك فرمان توسط راننده ،به زاويه فرمان چرخ ها مي باشد برای درک عملکرد فرمان، بررسی 5 مورد ضروری است1-عوامل مربوط به چرخ و تایر 2-هندسه فرمان 3-اجزای سیستم فرمان 4- سینماتیک سیستم فرمان 5- سیستم تعلیق www.learnfile.ir

4. بطور کلی اهم وظایف یک سیستم فرمان مناسب عبارتند از: • _حرکت خودرو در راستای دلخواه راننده • _تبدیل حرکت زاویه ای غربیلک به حرکت زاویه ای چرخ های فرمان ده • _کاهش نیرو و تلاش راننده و نیز فراهم آوری شرایط کاری آسان • _بهبود لاستیک سایی و کنترل سایش • _فراهم آوری پایداری مناسب چرخها و سیستم در شرایط مختلف جاده • _ایجاد حالت خنثی در هنگام رانش مستقیم • _جلوگیری از لرزش های ناخواسته چرخ • _جذب لرزش های جاده و جداسازی راننده از آن با بهره از لرزه گیر فرمان www.learnfile.ir

5. تراکنش راننده و خودرو • غربیلک فرمان ← سیستم فرمان دهی ← زاویه فرمان دهی چرخ ← تایر ← نیروهای کناری ← راستای حرکت www.learnfile.ir

6. مواردی که در طراحی فرمان موثر است: • 1- شعاع گشتاور فرمان باید در حد استاندارد باشد • 2- نیرویی که بتواند غربیلک فرمان را بچرخاند محدود است و طراح باید این گشتاور را در حد مجاز و استاندارد محاسبه کند • 3- هنگام دور زدن و پس از آزاد شدن فرمان باید سریعا به حالت اولیه خود برگردد به عبارت دیگر فرمان باید برگشت پذیر باشد تا موجب پایداری خودرو گردد • 4- خلاصی (تلرانس) در اجزای تشکیل دهنده مکانیکی فرمان باید در حد استاندارد باشد • 5- برای راحتی سفر و چرخاندن غربیلک فرمان باید حتی المقدور اصطکاک را کم کرد و در حد استاندارد باشد • 6- شوک های وارده به فرمان در اثر ناهمواری های جاده تا حدود زیادی باید مستهلک شود از طرفی از بین رفتن کامل ارتعاشات نیز مطلوب نیست زیرا راننده باید تا اندازه ای حرکات و ناهمواری جاده را احساس کند تا بتواند سرعت خودرو را تنظیم کند • 7- قطر غربیلک طوری باید انتخاب شود که راننده به راحتی بتواند نیروی گشتاور مورد نیاز را اعمال نماید و از طرفی طراح باید فظای موجود داخل کابین را در نظر بگیرد • 8- هندسه چرخها باید بر اساس استاندارد خودرو باشد تا لاستیک سایی به حداقل و فرمان پذیری راحت تر باشد • 9- تنظیم پذیری سیستم فرمان باید به گونه ای باشد که پس از آنکه از میزان بودن در اثر ناهمواری های جاده خارج شد به راحتی تنظیم کرد • 10- سیستم فرمان باید به گونه ای طراحی گردد که تحمل فشارها و شوک های شدید ناشی از ناهمواری جاده برای راننده تحمل پذیر باشد • 11- برای ساخت قطعات و شکل پذیری آنها و همچنین استحکام سیستم فرمان باید از موادی انتخاب گردد که ایمنی خودرو در حد استاندارد باشد www.learnfile.ir

7. ویژگی های سیستم فرمان • تلاش فرماندهی(steering effort): مقدار نیرویی است که برای گردش چرخ ها به غربیلک فرمان داده میشود . مقداری از این نیرو بخاطر تلفات مکانیکی موجود در سیستم میباشد . • حس فرمان دهی(steering feel): عبارت است از حس اینکه فرمان به کدام سو کج شده است. که از شاخص های مهم در طراحی سیستم فرمان هیدرولیک است.چون در سیستم فرمان هیدرولیک انتظار بر این است که در سرعت های پایین و در شرایط پارک ، حس فرمان دهی کم باشد(آسایش راننده) .ولی در سرعت های بالا به سبب وجود جاده و ایمنی و پایداری بیشتر خودرو ، حس فرمان دهی بیشتر میشود. • سرعت فرمان دهی : نسبت سرعت غربیلک به دوران چرخ ها • نرخ فرمان دهی یا ضریب فرمان (steering ratio) : نسبت زاویه دوران غربیلک فرمان به زاویه دوران چرخ است. میانگین نرخ فرمان دهی برای خودرو سواری 12 به 1 و برای خودروهای سنگین حدود 28 به 1 میباشد هرچه نسبت فرمان دهی کاهش یابد ، سرعت و تلاش فرماندهی افزایش مییابد، و فرمان حساس میشود و با کمترین نیرو منحرف میشود. • بازه فرمان دهی : بیشینه گردش چرخ ها یا غربیلک را بازه فرماندهی گویند. • ایمنی سیستم فرمان دهی : www.learnfile.ir

8. گردش خودرو • زمانی ماشین خود را می گردانید, چرخ های شما به یک سمت جهت گیری نمی کنند. برای اینکه خودرو به نرمی بگردد هر چرخ باید از یک مسیر دایره ای متفاوت پیروی کنند.زمانی که چرخ درون پیچ از دایره ای با شعاع کوچکتر پیروی می کند حقیقتا" گردش سخت تری نسبت به چرخ بیرونی دارد.اگر شما برای هر چرخ یک خط عمود منصف رسم کنید این خطوط در نقطه ی مرکز گردش طلاقی می کنند. لذا شکل هندسه ای اهرم فرمان بگونه ای است که چرخ درونی بیش تر از چرخ بیرونی بگردد. www.learnfile.ir

9. دسته بندی سیستم های فرمان : • 1- سیستم فرمان دستی ( Manual Steering System) • 2- سیستم فرمان توانی( Power Steering System) • سیستم فرمان هیدرولیکی • سیستم با کمک الکتریکی • سیستم فرمان الکتریکی • سیسنم فرمان ترکیبی www.learnfile.ir

10. زیر بخش های عمده فرمان دستی : • غربیلک فرمان( Steering wheel ) • میل فرمان • جعبه فرمان ( Steering Gear Box) • اهرم بندی و اتصالات www.learnfile.ir

11. غربیلک • کارغربیلک انتقال دادن نیروی دست راننده به  مارپیچ فرماندر داخل جعبه دنده است. • بیشتر غربیلک ها از یک حلقه فلزی که در مرکز آن سوراخی است به صورت هزار خار (شیار شیار) که سر میله فرمان به صورت پیچ ، ماشین کاری شده از مرکز غربیلک گذشته و به وسیله مهره ای فلکه فرمان به میله متصل میشود و سر دیگر میل فرمان که به صورت حلزونی یا پینیون است در جعبه فرمان جای دارد www.learnfile.ir

12. تعداد گردش غربیلک • میانگین نرخ فرمان دهی برای خودرو سواری 12 به 1 و برای خودروهای سنگین حدود 28 به 1 میباشد. همچنین بازه جابجایی اهرم هزار خار جعبه فرمان 80 درجه میباشد. در این صورت: • Nsw = (80*12)/360 =2.66SR (12/1) → • SR (28/1) → Nsw = (80*28)/360 =6.22 www.learnfile.ir

13. ذوزنقه فرمان • از یک چهار ضلعی به شرح زیر تشکیل شده است . • فاصله بین کینگ پین دو چرخ (ضلع بزرگ) و فاصله بین دو سیبگ دو چرخ (ضلع کوچک ) و دو ضلع غیر موازی یعنی فواصل بین کینگ پین ها و سیبگ هاست. و مرکز چرخش ، اهرم سگدست میباشد.لازم به ذکر است که محور کینگ پین در خودرو های سبک و سواری قدیم استفاده میشد و در خودروهای نوین از لولا بندی سیبکی سود می جویند. www.learnfile.ir

14. میله های فرمان در انواع یک قسمتی و دو قسمتی که از وسط جداست . و دو قسمتی که ازکنار جدا میشوند و سه قسمتی ساخته میشود. www.learnfile.ir

15. اهرم بندی های گوناگونی برای اتصال سگدست فرمان چرخ های فرمان ده به اهرم هزار خار دنده فرمان به کار رفته است. اهرم بندی فرمان www.learnfile.ir

16. هریک از چرخ های جلو بر روی عضوی بنام سگدست دوران میکند ، که سگدست توسط یک لولا بنام کینگ پین به ته محور وصل میشود . یک قطعه بنام شغالدست به هر یک از سگدست ها متصل شده و این دو شغالدست توسط میله رابط فرمان به یکدیگر متصل میگردند.اتصالات بوسیله سیبک امکان پذیر شده است. میله رابط به یک میله بنام بازوی میله فرمان متصل شده است که این میله به بازوی متصل به محور خروجی جعبه دنده فرمان که به آن بازوی هزار خار میگویند وصل میگردد. www.learnfile.ir

17. جعبه دنده فرمان به منزله قلب سیستم است ، و مهمترین وظیفه جعبه فرمان عبارتست از کاهش میزان دوران از غربیلک فرمان تا چرخ هاست یعنی گشتاور کمی که راننده به فلکه وارد  می کند در جعبه فرمان به گشتاور زیادی که برای به حرکت دراوردن چرخهای جلو موردنیاز استتبدیل  می شود وهمچنین تبدیل حرکت گردشی محور ورودی به حرکت خطی خروجی میباشد . جعبه دنده فرمان www.learnfile.ir

18. انواع جعبه دنده فرمان • شانه ای یا کشویی ( Rock-pinion ) • حلزونی و تاج خروسی( Worm& Sector Steering Gear) • ساچمه ای ( Recirculation Ball Steering) • حلزونی و انگشتی( Cam & Peg Steering Box ) • حلزونی و غلتکی ( Worm & Roller Steering Gear Box ) www.learnfile.ir

19. در این نوع جعبه فرمانمیله ای که از غربیلک به جعبه دنده می آید بهچرخ دنده ی کوچکی متصل می شودکه مارپیچفرمان به حساب می اید و با غربیلک حرکت دورانی می کند به این قطعه پینیون گفته می شود پینیونبا یک میله ی بلنددندانه دارشانه ای( رک)  درگیر می rack داندانه هایی است که روی این میله فلزی ایجاد شده است و به انتهای این لوله ، میله ای که میله ی قید ( Tie Rod ) نام دارد متصل شده است. جعبه فرمان کشویی www.learnfile.ir

20. طرز کار :با حرکتدورانی فلکه فرمان و پینیون میل شانه ای به صورتخطی حرکت می کنداین حرکت به اهرم های چرخ)شغال دست(انتقال یافته چرخها راحولمحورشان که سیبکی هستند به دوران در می اورد برای انکه میل فرمان شانه ای با پینیون در تماسمطمئن قرارگیرد میله ای شانه ای فرمان رادر داخل لوله ای قرار دادهدوانتهای ان را یاتاقان بندی کرده این یاتاقانها که بوش راهنما هستند میل شانه ایرا در خط مستقیم نگه می دارندتا فاصله ی ان با پینیون حفظ شودعلاوهبر بوش هایدو طرف, محلی برای تنظیم لقی شانه و پی نیون طراحی می شود این محل به بوش تنظیم معروف است که فنری شانه ای را به پینیون اتصال می دهد www.learnfile.ir

21. مزايای جعبه فرمان کشویی • ساختمان ساده • قيمت ارزان • سهولت پروسه ساخت • قابليت اطمينان بالا • امکان تعبيه دمپينگ مناسب در جعبه فرمان • حساسيت بالا به علت اتصال ميله واسط به رک • فضاي کمي را اشغال مي کند. • وزن کم www.learnfile.ir

22. معایب • حساسيت بيشتر به ضربه ناشي از تصادف • انتقال بيشتر ارتعاشات جاده به غربيلک فرمان به علت کوتاه بودن ميله رابط • زاويه فرمان محدود به علت محدوديت حرکت عرضي رک • سفتي فرمان به علت کاهش نسبت فرمان • قابليت استفاده در اکسل صلب را ندارد. www.learnfile.ir

23. جعبه فرمان حلزونی تاج خروسی www.learnfile.ir

24. در این نوع جعبه فرمانیک  مارپیچ حلزونیبه کار رفتهکه با فلکه  فرمان  حرکت دورانی می کند مارپیچ با چرخ دندانه داردایره شکلی درگیر می شود و حرکت غربیلک فرمان را به چرخ دندانهدارانتقالمی دهد اهرمهزار  خار که به میلفرمانحرکت خطی می دهد به اینچرخدندانه دار (تاجخروسی)متصل  گردیدهاستبنابراینبا حرکتمارپیچفرماننیرو  به تاجخروسی واردمی شود و چون  تاج خروسی با اهرم هزارخار یک پارچه گردیده اهرمهزار خارهم حرکت دورانیمحدود می نماید اینحرکت به اهرم بلند فرمان انتقال یافته بالاخره سیستم اهرم بندی را به حرکتدر می آورد www.learnfile.ir

25. جعبه فرمان ساچمه ای www.learnfile.ir

26. در این نوع جعبه فرمانبررویمارپیچحلزونی جعبه ی دندانه داریقرار دارد که داخل آن ساچمه پر شده است • روی مارپیچ یک محفظه ی پر از ساچمه قرار دارد که داخل ان دندانهدار است و در داخل دندانه ها ساچمه قرار می گیرد در حقیقت به دو دلیل از بلبورینگ استفاده می شود: • کاهش اصطحکاک و ساییده شدن • کاهش لنگ زدن چرخدنده • به علت ضریب اصطکاک کمی که ساچمه به دندانه داردانتقال نیرو بین مارپیچ و محفظه ی ساچمه به راحتی انجام میگیرد بنابراین معمولا این نوع جعبه فرمان کم اصطکاک تر هستند و با نیروی کم تری چرخ های جلو را می چرخانند ساچمه ها در دو ریل جدا از هم در شیارهای محفظه پر شده اند و چون ریل محفظه با زاویه طراحی و ساختهشده است در نتیجه با پیچاندن مارپیچ ساچمه ها به انتهای ریل مارپیچ هدایت می شوند در انتهای حرکت وقتی ساچمه ها از شیار مارپیچ خارجشدند بهلوله ی راهنما می رسند لوله هایراهنماساچمه ها رامجددابه ابتدای مسیر مارپیچهدایت می کنند به علت چرخش ساچمه ها در مدار معینبه این گونه جعبه فرمان ها نوع ساچمه ای چرخنده نیز می گویند www.learnfile.ir

27. با حرکت خطی محفظه درروی مارپیچ دندانه های روی محفظه که با تاج خروسی محور هزار خار درگیر هستند به تاج خروسیحرکت دورانیمی دهد و به دنبال ان محور هزار خار هم حرکت دورانی می کند در انتهای مارپیچفرمان و در ابتدای جعبه فرمان محلی برای یاتاقان بندی مارپیچ پیش بینی شده است معمولا یاتاقانانتهایی تکیه گاه قابل تنظیمی دارد تا با پیچاندن تکیه گاه بتوان مارپیچ را در محل درستی نسبت به محفظه قرار داد ممکن است این تنظیم طولی مارپیچ با واشر گذاری انجامشودمانند جعبه فرمان پیکان محور اهرمهزار خار به وسیله ی بوش یا یاتاقان بندی غلتکی دربدنه ی جعبه فرمان قرار می گیرد بین دندانه های محفظه ی ساچمه و تاج خروسی اهرم هزار خار زاویه ای وجود دارد این زاویه برایدرگیری بهتردو دندانه باهم است و لقیبین دو عضو را می کاهد برای تنظیم لقیمجاز بین ان دو پیچتنظیمیدر روی در پوشجعبهفرمان  پیش بینیمی شوداین پیچ دارای مهره یضامنی است که به هنگام تنظیمچرخ ها را در حالت مستقیمقرارمی دهدبدین ترتیب مهره ی ضامن راشل کرده سپس با پیچ تنظیم لقی مجاز را ایجاد و مهره ی ضامن را سفت می کنند www.learnfile.ir

28. مزایای جعبه فرمان ساچمه ای: • _ نیروهای بالایی را می تواند منتقل کند • _ چرخاندن بیشتر زاویه فرمان ممکن است • _ میتواند در محور های یک پارچه بکار رود • _ در بعضی مواقع نیروهای لازم برای پارک خودرو کاهش می یابد • معایب جعبه فرمان ساچمه ای : • _ جادادن این نوع جعبه فرمان در خودرو های سواری جلو رانش مشکل است • _ گرانتر از سیستم دنده شانه می باشد www.learnfile.ir

29. جعبه فرمان حلزونی غلتکی • در این نوع جعبه فرمان یک چرخ غلتک دار که به محور هزار خار متصل است در روی مارپیچ فرمان قرارگرفته است و با حرکت مارپیچ چرخ نیز حرکت می کند این حرکت به اهرم هزار خار انتقال می یابد www.learnfile.ir

30. جعبه فرمان انگشتی • در این جعبه فرمان یک انگشتی به محور اهرم هزار خار متصل است اینانگشتی در بین مارپیچ قرار می گیرد باحرکت مارپیچ فرمان, انگشتی حرکت خطی نموده بازویمتصل به ان نسبت به محور انگشتی حرکتدورانی می کنداین حرکت به اهرم هزار خار انتقال یافته میل بزرگ فرمان را به حرکت در می اورد www.learnfile.ir

31. اهرم هزار خار(Pitman) • از بخش های اتصال فرمان است ،که گشتاور خروجی از جعبه دنده فرمان را به صورت یک نیرو به میله فشار مبدل میکند. www.learnfile.ir

32. سیبک (‌ Ball Joint ) • سیبک همانگونه که از نامش پیداست از یک گوی فلزی دسته دار تشکیل شده که درون یک محفظه کروی از جنس فولاد سخت شده قرار گرفته و اطرافش با بوشهای لاستیکی پوشیده شده . سیبک بعنوان محور چرخشی ، چرخها را به نحوی به سیستم تعلیق متصل می نماید که قابلیت چرخش در زمان پیچاندن فرمان ، همزمان با بالا و پایین رفتن چرخها در دست اندازها ( حرکت سیستم تعلیق ) وجود داشته باشد www.learnfile.ir

33. سیستم فرمان توانی • مهترین دلایل استفاده از سیستم فرمان توانی به قرار زیر است: • خروج آسان از حالتهای پارک و توقف • کمک به راننده به هنگام گردش در پیچهای تند • تصحیح حرکت خودرو در سرعتهای متوسط • ایمنی خودرو در موارد ناهنجار از قبیل خارج سدن از وضعیت های سخت • کنترل خودرو در برخورد با موانع مسیر توسط چرخ های جلو یا ترکیدگی لاستیک در سرعتهای زیاد • کاهش خسستگی راننده در موقع حرکت www.learnfile.ir

34. این سیستم ها هنگامی که سیستم فرمان دستی نیاز به کمک داشته باشد ( معمولا پس از چند درجه چرخیدن چرخ های جلو ) وارد عمل شده و به سیستم فرمان دستی کمک می کنند در نتیجه پیچیدن فرمان برای راننده به راحتی صورت می گیرد. وقتی راننده، غربیلک فرمان را می‌چرخاند یک پمپ، روغن تحت فشار را تأمین می‌کند. روغن تحت فشار بیشترین تأثیر را برای فرمان دادن به چرخ‌ها داراست. سیستم فرمان هیدرولیک www.learnfile.ir

35. سیستم فرمان هیدرولیکی به دو دسته تقسیم میشود : • سیستم فرمان هیدرولیکی یکپارچه ( Integral system ) : که در آن دستگاه راه انداز بخشی از جعبه دنده فرمان میباشد. • دنده شانه با شیر کنترل دوار • ساگینا ( Saginaw Power Steering ) • گمر ( Gemmer ) • کرایسلر ( Chrysler Power Steering ) • سیستم فرمان هیدرولیکی جداگانه ( Non Integral System ) یا اهرمی ( Linkage ) : که در آن دستگاه راه انداز بخشی از اهرم بندی و سازکار فرمان می باشد www.learnfile.ir

36. ساختار سیستم فرمان هیدرولیک • زیر بخش های عمده سیستم فرمان هیدرولیکی به قرار زیر است: پمپ هیدرولیک مخزن روغن تسمه وچرخ تسمهشیرهای کنترللوله های رابطسیلندر و پیستون www.learnfile.ir

37. طرز كار همه سيستم هاي فرمان هيدروليكي يكي است . پمپ ، روغن تحت فشار را تأمين مي كند . نيرويي كه به غربيلك فرمان وارد مي شود ، شير تنظيم را به كار مي اندازد و اين شير مجراهاي عبور روغن را باز و بسته مي كند . اين مجراها روغن تحت فشار را وارد سيلندر يا از آن خارج مي كند . روغن تحت فشار پيستون را به حركت درمي آورد و بخش عمده نيروي لازم براي فرمان دادن به چرخ ها را تأمين مي كند طرز كار سيستم هاي فرمان هيدروليكي www.learnfile.ir

38. پمپ هیدرولیک • نیروی هیدرولیکی مورد نیاز برای فرمان بوسیله پمپ توربینی گردنده فراهم می شود، این پمپ بوسیله تسمه با موتور گردانده می شود.پمپ شامل یک مجموعه توربین های جمع شونده که درون یک محفظه تخم مرغی شکل می گردد، است.زمانی که توربین می گردد، مایع هیدرولیکی کم فشار از مجرای بازگشت میگیرد و با اعمال نیرو با فشار بالا به مجرای خروج می فرستد.مقدار مایع جریان داده شده به سرعت موتور بستگی دارد.پمپ باید طوری طراحی شود که وقتی موتور زیر بار قرار ندارد بتواند جریان و فشار مناسب را تولید کند، وگرنه پمپ مقدار بسیار بیشتر از مورد نیاز را زمانی که موتور در سرعت های بالاتر می چرخد پمپاژ می کند.پمپ شامل یک شیر خلاص فشار است تا اطمینان حاصل کند که فشار بیش از حد بالا نیست، بخصوص در سرعت های بالای موتور که مایع بیشتری پمپ می شود(فشار افزایش می یابد.) سیلندر و شیرهای هیدرولیکی در محل نزدیکی رابط اتصالات چرخ های دو طرف قرار میگیرد www.learnfile.ir

39. شیر کنترل دورانی • سیستم power steering باید زمانی به راننده کمک کند که او نیرویی به فرمان وارد کند(مثل گرداندن فرمان).زمانی که راننده نیروی به فرمان وارد نمی کند(مثل حرکت در یک مسیر مستقیم)، سیستم هیچگونه کمک و دخالتی نمی کند.وسیله ای که نیروی وارده به فرمان را حس می کند شیر دورانی یا rotary valve نامیده می شود.قسمت اصلی شیر دورانی ، میله توریسون است.torsion bar میله باریک فلزی است که با اعمال گشتاور می چرخد.میله از بالا به شفت فرمان متصل است و از پایین به pinion و یا worm gear (که چرخ را می گرداند)، همچنین مقدار گشتاور torsion bar با گشتاوری که راننده برای چرخاندن چرخ استفاده می کند برابر است.هرچه راننده گشتاور بیشتری برای چرخاندن چرخ اعمال کند میله بیشتر می گردد www.learnfile.ir

40. مخزن روغن • مخزن ممكن است به پمپ متصل باشد و يا جدا از آن نصب شود . يك فيلتر روغن در مخزن يا شيلنگ روغن تعبيه مي شود تا گردوغبار و ذرات جامد را از روغن جدا كند . بعضي از سيستم هاي فرمان هيدروليكي روغن سردكن هم دارند . اين روغن سردكن مانع افزايش دماي روغن و آسيب ديدن كاسه نمدها ، پره هاي پمپ و ساير قطعات مي شود. در بعضي خودروها ، مخزني كه در فاصله دورتري نصب شده است روغن را تا حد لازم سرد مي كند . www.learnfile.ir

41. سیستم هیدرولیکی دنده شانه با شیر کنترل دوار • rack و لوله آن دارای تفاوت اندکی در طراحی هستند.بخشی از لوله ی rack شامل سیلندری است که یک پیستون در وسط آن قرار دارد و به لوله ی rack متصل است.. دو مجرای عبور مایع هریک در یک سمت از پیستون قرار دارد. اعمال کردن مایع پرفشار به یک سمت از پیستون باعث به حرکت در آن می شود که در به حرکت در آوردن rack نیروی کمکی را فراهم می کند www.learnfile.ir

42. سیستم با کمک الکتریکی • سیستم هیدرولیکی فرمان جهت ایفای نقش از موتور خودرو استفاده می کند.بنابراین از بازده موتور کمی می کاهد،همچنین مصرف انرژی بیشتری را باعث می گردد.علاوه بر آن،سیستم هیدرولیک به صورت مرکز آزاد عمل می کند. یعنی حتی در زمان هایی که خودرو به صورت مستقیم در حال حرکت بوده و هیچ انحرافی انجام نمی دهد،باز هم این سیستم عمل می کند. این موارد سازندگان فرمان خودرو را بر آن داشت تا به دنبال سیستم های بهتر و مفیدتری گشته،آن ها را جایگزین هیدرولیکی نمایند یا سیستم هیدرولیکی را بهبود بخشند.یکی از سیستم های ارائه شده در سال های اخیر،فرمان الکتروهیدرولیکی(EHPS) است که در آن به جای استفاده از موتور خودرو،یک موتور الکتریکی به پمپ هیدرولیک اضافه می شود و در نتیجه فرمان از موتور مستقل می گردد.خودروی پژو 307 از این نوع سیستم فرمان استفاده می کند.دراین نوع فرمان،هر چند مسئله ی مستقل بودن از موتور خودرو تحقق یافته است ولی مشکل دائمی بودن عملکرد سیستم هیدرولیکی یعنی حالت مرکز آزاد هنوز پابر جاست.به عبارت دیگر باید حالتی تعبیه نمود که زمانی که چرخشی به فرمان وارد می شودسیستم عمل کند،نه همه ی زمان ها. www.learnfile.ir

43. فرمان الکتریکی(EPS) • این نوع فرمان مشابه هیدرولیکی آن عمل می کند ولی از لحاظ ساختار متفاوت بوده و دارای مزایای زیادی نسبت به نوع هیدرولیکی است.این سیستم در اواسط دهه ی 1970 برای اولین بار مطرح گردید اما ساخت و کاربرد عملی آن از سال 1993 شروع گردید.اولین بار توسط شرکت HONDA در اتومبیل رالی NSX مورد استفاده قرار گرفت.در این نوع فرمان مشکل دائمی بودن عملکرد سیستم کمکی فرمان حل شده است، یعنی سیستم الکتریکی زمانی عمل می کند که چرخشی در فرمان به وجود آید به عبارت دیگر گشتاوری موجود باشد. www.learnfile.ir

44. سنسور گشتاور سنسور سرعتموتور با جریان مستقیم DCواحد کنترل الکتریکی ECU سه قسمت یاد شده می توانند در یک محفظه و یا جداگانه قرار گیرند.طرز کار:سیستم EPS به این صورت عمل می کند که ابتدا سنسور گشتاور،گشتاور وارده از غربیلک فرمان را حس نموده،آن را به صورت سیگنال یا سیگنال هایی به قسمت میکروکنترولر(ECU) ارسال می کند.میکروکنترلر علاوه بر این سیگنال،سیگنالی نیز از سرعت خودرو دریافت می کند،آن گاه این دو را پردازش نموده، دستورالعمل لازم را به قسمت موتورDC اعمال می نماید تا به صورت کمکی، سیستم فرمان مکانیکی را تحت تاثیر قرار دهد.بنابراین دستورالعمل های ECU به موتور DC تابعی از خروجی سنسور گشتاور و سرعت خودرو است.این یعنی سرعت خودرو در عملکرد EPS موثر بوده و این به منظور ایمنی بیشتر خودرو است.یعنی بیشترین عملکرد EPS در سرعت های پایین و کمترین عملکرد آن در سرعت های بالای خودروست. فرمان الکتریکی از چهار قسمت اساسی زیر تشکیل شده است که به سیستم فرمان مکانیکی اضافه می شود: www.learnfile.ir

45. محل نصب EPSفرمان الکتریکی در سه حالت مختلف می تواند بر روی قسمت مکانیکی نصب شود: • الف- نصب بر روی ستون فرمان • ب- نصب بر روی پینیون: • ج- نصب بر روی دنده شانه ای: www.learnfile.ir