Íslenska og fjölmenningarsamfélagið Ráðstefna á vegum Menntunar núna

1. Íslenska og fjölmenningarsamfélagið Ráðstefna á vegum Menntunar núna Haldin á Ísafirði, 8. október 2014 --------------------------------------- Starfstengt íslenskunám hjá Mími-símenntun Sólborg Jónsdóttir deildarstjóri hjá Mími-símenntun solborg@mimir.is

2. Starfstengt íslenskunámhjá Mími-símenntun • Upphafið • Starfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum • Fagtengt íslenskunám í Félagsliðabrú • Þjónustuliðanám og íslenska • Erlendir atvinnuleitendur: Starfstengt nám + íslenska + starfsþjálfun • Reynslan: Hvað virkar og hvað má læra frá öðrum löndum?

3. Starfstengt íslenskunámUpphafið: Brot úr sögunni • Hófst vorið 2000 • Samstarf Námsflokka Reykjavíkur, Landakots og öldrunarheimila • Námsefnið Íslenska – Lykill að starfinu (höf. Sólborg Jónsdóttir og Þorbjörg Halldórsdóttir)

4. Starfstengt íslenskunámStarfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum • Meginmarkmið • Að gera starfsfólki kleift að tjá sig á íslensku og skilja betur! • Efninu skipt í almenna íslensku og starfstengt efni (ræsting, býtibúr, umönnun) • Fjölbreytt efni • Vinnuverkefni

5. Starfstengt íslenskunámStarfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum Dæmi úr námsefni: Sjúklingur: Afsakið, viltu hjálpa mér aðeins? Emilía: Já, ef ég get. Sjúklingur: Ég er svo þyrst. Viltu gefa mér vatn? Emilía: Ég má ekki gera það. Ég skal ná í aðstoð. .... Emilía: Jóhanna á stofu 3 þarf aðstoð. Sjúkraliði: Takk fyrir.

6. Starfstengt íslenskunámStarfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum • Vinnuverkefni í stað heimaverkefna • Markmiðin: • Að auka samskipti milli erlends og íslensks samstarfsfólks • Að þjálfa ákveðin atriði úr íslenskunáminu • Reynslan sýndi aukin, jákvæð samskipti og að fólk átti ýmislegt sameiginlegt

7. Starfstengt íslenskunámStarfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum • Dæmi um vinnuverkefni: Þú átt að segja: Góðan daginn eða Gott kvöld Hvað segirðu gott? Áttu börn? Hvað eru þau gömul? ------------------------------------------------------------------- Ég talaði við: ___________________ Ég sagði: _______________________ Hann/hún sagði: ___________________

8. Starfstengt íslenskunámStarfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum • Þróun gegnum árin • Námskeið á LSH og öldrunarheimilum (þvottahús, eldhús, ræst., hjúkrunarfr.) • Námskeið í fleiri fyrirtækjum • Öldubrjótur á Hrafnistu: Nýjungar – nám áður en vinna hófst og mentorakerfi

9. Starfstengt íslenskunámStarfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum • Þróun í námsefni: • Efnið: Íslenska í lífi og starfi: • Starfsfólki fylgt eftir til að námsefni verði sem raunverulegast • Ljósmyndir af fólki við störf og af hlutum og búnaði

10. Starfstengd íslenskunámskeið á vinnustöðum

11. Starfstengt íslenskunámFagtengt íslenskunám í Félagsliðabrú • Oft meirihluti nemenda af erlendum uppruna • Samstarf við fagkennara – einfaldari glærur: Dæmi að vega og meta = að skoða og ákveða

12. Starfstengt íslenskunámFagtengt íslenskunám í Félagsliðabrú • Leiðsögn fyrir kennara og nemendur um námstækni, fjölbreytt verkefni og námsmat • Hugkort, lestækni, t.d. „allir eru sérfræðingar“, veggspjöld sem skil á verkefni • Íslenskukennsla í 40 mín. áður en fagkennsla hefst: • Farið yfir helsta orðaforða væntanlegs tíma, dæmi: styrkleikar _______, veikleikar _______ (Sjá grein í Gátt 2007)

13. Starfstengt íslenskunámÞjónustuliðanám og íslenska • Námskrá FA • Mikill meirihluti starfsfólks erlendur • Námið – fer það fyrir ofan garð og neðan? • Íslenskunám samhliða og samtvinnað: – meiri skilningur - meira sjálfstraust – meiri íslenska

14. Erlendir atvinnuleitendur: Starfstengt nám og íslenska • Þróunarverkefni + á döfinni • Yrkja og Íspól • Námsleiðir FA, t.d. Meðferð matvæla, Þjónusta við ferðamenn, Landnemaskólinn + íslenskunám + starfsþjálfun. • Undirbúningur á vinnustað – fjölmenningar- og fordómafræðsla • Mentorakerfi og stuðningur • Eftirfylgni og stuðningur

15. Reynslan: Hvað má læra frá öðrum löndum? • Belgía – Antwerpen, LeerwerkplaatsGarageVerkstæði – og skóli. Allir í starfsþjálfun (ræstingarfólk, bókhald, mötuneyti + nemar í viðgerðum o.fl.) • Tungumálakennari heimsækir á vettvangi – hlustar eftir hvað þarf að æfa betur í tungumálinu. Æft síðan í skólastofunni.

17. LeerwerkplaatsGarage

19. Reynslan: Hvað má læra frá öðrum löndum? • Noregur – Vox, Rosenhof skólinn • Rannsóknir • www.vox.no • Mikið af efni og aðferðum fyrir starfstengt tungumálanám • Starfstengd lestrarkennsla fyrir fullorðna með stutta formlega menntun (Nord.ministerråd 2012) • Desription of Teacher‘s Competenceininitialandfunctionalliteracy for adultswithnon-Nordicmothertongues (NVL 2013)

20. Mikilvægast til að fá og halda vinnu: stundvísi, áreiðanleiki og félagsfærni auk getu til að fylgja reglum á vinnustað og reglum um öryggi.

21. Starfstengt íslenskunámReynslan: Hvað virkar og hvað þarf að hafa í huga? • Undirbúningur – þarfagreining • Að mæta þörfum nem. og starfsfólks • Samvinna allra á vinnustað • Samskiptamiðuð verkefni – líka utan kennslustofunnar • Umhverfið – er það hvetjandi?

22. Starfstengt íslenskunámReynslan: Hvað virkar og hvað þarf að hafa í huga? • Mentorakerfi • Stuðningur – á meðan og á eftir Jákvæðni og virðing • Tími til að læra • Læsi – Þjálfun í grunnleikni • Námsefni og aðferðir • Menntun og þjálfun kennara

23. Hvað svo? • Það sem gerist eftir að nem. fer úr kennslustofunni = lykillinn að tungumálanáminu. • Að fá tækifæri til að eyða tíma með fólki sem talar sama tungumál – betri líðan andlega og sterkari staða félagslega. • Til að geta átt samskipti á „nýja“ tungumálinu – nauðsynlegt að fá tækifæri, stuðning og hvatningu frá skóla, vinnustað og samfélaginu.