Sześciolatek w szkole

1. Sześciolatek w szkole

2. Istotnym wydarzeniem w życiu każdego dziecka jest rozpoczęcie nauki szkolnej. Jednakże, mimo pójścia do szkoły, pewne dzieci wciąż będą przedkładać zabawę nad naukę.

3. Powodzenie w nauce szkolnej już od klasy pierwszej zależy od stopnia gotowości szkolnej.

4. Gotowość szkolna jest pojęciem, pod którym kryje się wiele aspektów życia dziecka. To przede wszystkim: • gotowość do podjęcia nauki; • zainteresowanie nauką; • oraz taki sam poziom rozwoju fizycznego, intelektualnego i społecznego, który pozwoli podołać szkolnym obowiązkom, odnaleźć się w grupie rówieśniczej i osiągnąć sukces w szkole.

5. Dojrzałość szkolna, gotowość szkolna, przygotowanie do szkoły – to terminy często używane zamiennie. „Gotowość” w rozumieniu J. Brunera, „nie jest stanem, na który wystarczy czekać, ale trzeba ją wykształcić”.

6. Wg M. Przetacznikowej „Dojrzałość szkolna to zespół tych cech psychofizycznych ukształtowanych w okresie pierwszych 6 lat życia, które umożliwiają dziecku przystosowanie się do nauki w szkole.” Wg W. Okonia „Dojrzałość szkolna to inaczej gotowość szkolna, to osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju umysłowego, emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych klasy 1.”

7. Wg S. Szumana „Dojrzałością szkolną jest osiągnięcie przez dzieci takiego poziomu rozwoju fizycznego, społecznego i psychicznego, który czyni je wrażliwymi i podatnymina systematyczne nauczanie i wychowanie w klasie pierwszej szkoły podstawowej”.

8. Wg B. Wilgockiej-Okoń „Dojrzałość szkolna, to taki stopień rozwoju dziecka, jaki pozwala mu podjąć obowiązki szkolne.” Za istotne i ważne przy definiowaniu tego pojęcia uznaje właściwości rozwoju dziecka i wymagania szkoły. Bowiem odpowiedni rozwój psychiczny jest najogólniejszym warunkiem osiągnięcia dojrzałości szkolnej, a powodzenie szkolne, czyli możliwość sprostania wymaganiom szkoły, jednym ze wskaźników tej dojrzałości.

9. Według B. Wilgockiej-Okoń dojrzałość szkolną traktuje się nie tylko jako zależną od wewnętrznych procesów dojrzewania, lecz łącznie – jako wynik zależności między gotowym do pójścia do szkoły dzieckiem a środowiskiem rodzinnym i wychowaniem przedszkolnym.

10. Okres, w którym dziecko podejmuje obowiązki szkolne, jest czasem szczególnie korzystnym dla jego rozwoju. Dziecko osiąga w tym czasie pewną stabilizację psychiczną, jest radosne i beztroskie. Szkoła stanowi dla niego raczej przygodę niż uciążliwy obowiązek. W okresie tym dziecko bardzo łatwo poddaje się różnym oddziaływaniom wychowawczym.

11. Dzieci osiągają dojrzałość szkolną w różnym czasie. Decydują o tym nie tylko czynniki biologiczne, ale także środowiskowe i wychowawcze. Gotowość do rozpoczęcia nauki w szkole uzależniona jest m.in.: • od dotychczasowego biegu życia dziecka; • od tego, czy uczęszczało do przedszkola; • czy miało okazję współdziałać z innymi dziećmi w najbliższym otoczeniu; • czy dorośli zaspokajali jego potrzeby poznawcze i uczuciowe; • czy stawiano mu wymagania dostosowane do jego możliwości, a jednocześnie rozwijające pożądane społecznie formy zachowania.

12. Rozpoczynając naukę w szkole, dziecko podejmuje się realizacji następujących zadań: • zdobywanie i stosowanie wiedzy; • osiąganie samodzielności i niezależności; • udział w życiu grupy rówieśniczej; • zamiany dominującej formy aktywności z zabawy na naukę; • opanowanie umiejętności pisania, czytania i liczenia.

13. PROPOZYCJE METOD IFORM PRACY Z DZIECKIEM SZEŚCIOLETNIM Najważniejsze miejsce w pracy z dziećmi sześcioletnimi zajmują metody oparte na działalności dziecka.

14. Metody oparte na działaniu, na obserwacji i na słowie: • metoda samodzielnych doświadczeń oparta na inicjatywie własnej dziecka (zabawa, zajęcia artystyczne, kontakt z przyrodą); • metoda zadań stawianych dziecku przez nauczyciela, które dziecko rozwiązuje samodzielnie wg własnych pomysłów; • metoda ćwiczeń polegająca na powtarzaniu przez dziecko odpowiednich czynności (sprawność ruchowa, nauka prawidłowej wymowy);

15. metoda odtwarzania (nauka wiersza, piosenki, tańca); • metody słowne, do których należą rozmowy, opowiadania, zagadki, rozwijające procesy poznawcze i poszerzające zasób wiadomości dziecka; • metody żywego słowa oddziałujące na dziecko przez środki artystyczne, pomagające rozwijać wrażliwość uczuciową i estetyczną.

16. Metody poglądowe oparte na bezpośrednim spostrzeganiu: • metody obserwacji i pokazu przedmiotów (zjawisk, czynności); • metody przykładu: przykład osobisty, poprzez widowisko teatralne, ilustracje; • metoda uprzystępnienia sztuki.

17. Metody odnoszące się do działań dziecka związane z procesem uczenia się: • przyswajanie podanego, gotowego materiału; • odkrywaniu nowych wiadomości podczas rozwiązywania problemów i samodzielnego poszukiwania; • przeżywanie; • działanie – zmienianie rzeczywistości i siebie poprzez sprawdzenie wiadomości w praktyce.

18. Wielostronne uczenie się przeciwstawia się jednostronnemu uczeniu się, nauczaniu opartemu na przyswajaniu gotowej wiedzy podawanej przez nauczyciela.

19. Wielostronnemu uczeniu się odpowiadają metody nauczania: • podające (przyswajanie) • problemowe (odkrywanie) • aktywizujące (przeżywanie) • praktyczne (działanie)

20. Metody szczególnie użyteczne w pracy z dzieckiem sześcioletnim: Metoda czynnościowego nauczania Edyty Gruszczyk - Kolczyńskiej

21. Zalecane warunki i sposób realizacji: • Dominującą formą zajęć są w tym czasie zabawy, gry sytuacje zadaniowe, w których dzieci manipulują specjalnie dobranymi przedmiotami, np. liczmanami. • Następnie dba się o budowanie w umysłach dzieci pojęć liczbowych sprawności rachunkowych na sposób szkolny.

22. Przy układaniu i rozwiązywaniu zadań trzeba zadbać o wstępną matematyzację: dzieci rozwiązują zadania matematyczne manipulując przedmiotami lub obiektami zastępczymi, potem zapisują rozwiązanie z użyciem cyfr. „Moim zdaniem nie ma żadnej potrzeby, by zapoznawać dzieci z cyframi już w pierwszym półroczu zajęć z 6-latkami. Zapis cyfrowy, nawet najprostszy, np. 3+2=5 przesuwa nauczanie w kierunku abstrakcji. Na to nakładają się trudności manualne związane z samym pisaniem.” prof. Z. Semadeni