Zachodniopomorskie Obserwatorium Rynku Pracy

1. Zachodniopomorskie Obserwatorium Rynku Pracy Systemu monitorowania i prognozowania rynku pracy Ogólnopolskie Forum Obserwatoriów Rynku Pracy 16-17.06.2011 r. Szczecin

2. BADANIA ZORP 2010 Przedmiot: przygotowanie i przeprowadzenie badań i analiz potrzeb kadrowych przedsiębiorców województwa zachodniopomorskiego na tle kierunków społeczno-gospodarczego rozwoju regionu • diagnoza potrzeb kadrowych przedsiębiorców województwa zachodniopomorskiego • badanie instytucji szkoleniowych • 5-letnia prognoza dotycząca zmian w strukturze popytu na pracę w województwie zachodniopomorskim w związku z przewidywanymi kierunkami rozwoju branż i sektorów gospodarki, • zainicjowanie trwałego i powtarzalnego systemu monitorowania i prognozowania zmian gospodarczych oraz zmian w strukturze popytu na pracę w województwie zachodniopomorskim.

3. System monitorowania i prognozowania rynku pracy Gromadzenie informacji świadomie i systematycznie o różnym stopniu szczegółowości, w odniesieniu podmiotowym, ujęciu przedmiotowym, przekroju terytorialnym i czasowym. Struktura gromadzonych danych winna uwzględniać ich użyteczność powszechną dostępność dla urzędów, organizacji gospodarczych, przedsiębiorców i innych podmiotów związanych gospodarką. Celem takiego systemu jest ocena programów realizacji rozwoju lokalnego, ich aktualizacja oraz dopasowanie do dynamicznie zmieniających się warunków gospodarczych także określenie rzeczywistego poziomu konkurencyjności lokalnej gospodarki i rynku pracy oraz potencjału rozwojowego zasobów kadrowych w regionie. Swoim zakresem obejmować powinien szereg wskaźników aktywności lokalnej z poza sfery gospodarczej wspomagających ocenę konkurencyjności lokalnej gospodarki. Efektem wdrożenia systemu jest tworzenie zasobów informacyjnych z zakresu rynku pracy na poziomie gminy, powiatu czy regionu.

4. System monitorowania i prognozowania rynku pracy Proces systematycznego zbierania, analizowania publikowania wiarygodnych informacji, który pozwala nie tylko ocenić, ale również wpływać na wyższą zgodność realizacji zachodzących procesów przyjętymi celami poprzez programowanie wdrażanie działań ukierunkowanych na rozwój regionalnego rynku pracy, nadzór korygowanie prowadzonych działań oraz stworzenie podstaw do racjonalnej alokacji środków finansowych.

5. ZAŁOŻENIA SYSTEMU MONITOROWANIA • bieżąca obserwacja rynku pracy od strony popytowej i podażowej, • prognozowanie zmian, • projektowanie skutecznych narzędzi ingerencji w sytuację na rynku pracy, • integracja informacji / danych z różnych źródeł, • zapewnienie ciągłości obserwacji.

6. Obszary monitoringu • Demografia. • Edukacja. • Regionalny rynek pracy z podziałem na stronę popytową i podażową. • Gospodarka regionalna (m.in. struktura sektorowa, koniunktura, wydajność pracy, wynagrodzenia, kapitał, dochody jednostek samorządowych, inwestycje). • Wykluczenie z rynku pracy.

7. Monitoring najważniejszych wskaźników i zmiennych Monitorowanie Pozyskanie danych Obliczenie wartości wskaźników Sformułowanie wniosków (diagnoza) Ocena odchyleń o rekomendowanych poziomów

8. Prognoza najważniejszych wskaźników i zmiennych Prognozowanie Ocena prognozowalności szeregów czasowych Wybór zmiennych i metod Wyznaczenie prognoz i obliczenie wskaźników Pozyskanie danych

9. WSTĘPNA LISTA WSKAŹNIKÓW Plus dwa wskaźniki monitorujące koniunkturę gospodarki europejskiej: 1. EconomicSentimentIndicator – ESI; 2. Baltic Exchange DryIndex – BDI.

10. LISTA WSKAŹNIKÓW PO WERYFIKACJIDEMOGRAFIA 1. Obciążenie ludności w wieku przedprodukcyjnym ludnością w wieku produkcyjnym 2. Obciążenie ludności w wieku poprodukcyjnym ludnością w wieku produkcyjnym 3. Wskaźnik utraty atrakcyjności migracyjnej województwa

11. Wskaźnik I: obciążenia ludnością przedprodukcyjną (Wprzed) Wskaźnik II: obciążenia ludnością poprodukcyjną (Wpo) Źródła danych: Urząd Statystyczny w Szczecinie/ Główny Urząd Statystyczny, dane zasilane z Banku Danych Regionalnych Norma: Wskaźnik I: wartość wskaźnika obciążenia demograficznego ludnością przedprodukcyjną dla Polski w roku bieżącym Wskaźnik II: wartość wskaźnika obciążenia demograficznego ludnością poprodukcyjną dla Polski w roku bieżącym Wartości wskaźników I i II dla województwa i poszczególnych powiatów w 2009 r.

12. Wskaźnik utraty atrakcyjności migracyjnej województwa Źródła danych: Urząd Statystyczny w Szczecinie / Główny Urząd Statystyczny, dane zasilane z Roczników Demograficznych Norma: co najwyżej 1 Wartości: w 2009 r. 1,219.

13. EDUKACJA 1. Udział ludności wieku 15-64 z wykształceniem wyższym 2. Udział ludności wieku 15-64 z wykształceniem średnim 3. Odsetek absolwentów szkół wyższych na kierunkach S&E 4. Wskaźnik kształcenia ustawicznego dorosłych 5. Wskaźnik dostępności kursów ustawicznego kształcenia zawodowego

14. REGIONALNY RYNEK PRACY 1. Stopa bezrobocia według BAEL i jej przeciętna dynamika 2. Stopa bezrobocia według BAEL osób w wieku 15-24 lat i jej przeciętna dynamika 3. Stopa bezrobocia według BAEL osób z wykształceniem wyższym i jej przeciętna dynamika 4. Stopa bezrobocia rejestrowanego i jej przeciętna dynamika 5. Przeciętna stopa bezrobocia rejestrowanego w 3 powiatach o najwyższej stopie bezrobocia rejestrowanego i jej dynamika 6. Odsetek pracujących w I, II i III sektorze gospodarki 7. Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 15-64 8. Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 55-64 9. Liczba nowoutworzonych miejsc pracy 10. Przyrost przeciętnego zatrudnienia ogółem 11. Wskaźnik zastępowalności na rynku pracy 12. Wskaźnik wykorzystania wolnych miejsc pracy 13. Wskaźnik płynności bezrobocia 14. Wskaźnik podjęcia pracy przez bezrobotnych 15. Odsetek zatrudnionych na umowy okresowe w głównym miejscu pracy 16. Odsetek zatrudnionych na umowy zlecenie i umowy o dzieło, niezatrudnione na umowę o pracę

15. GOSPODARKA REGIONALNA 1. Średnioroczne tempo wzrostu produktu krajowego brutto 2. Produkt krajowy brutto per capita 3. Stopa inwestycji 4. Wskaźnik koniunktury gospodarczej 5. Dochody wykonane ogółem jednostek samorządu terytorialnego per capita 6. Wydajność pracy 7. Obrotowość aktywów ogółem 8. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto

16. WYKLUCZENIE Z RYNKU PRACY 1. Liczba bezrobotnych długotrwale i jej przeciętna dynamika 2. Przeciętny udział liczby bezrobotnych poszukujących pracy powyżej 24 miesięcy w liczbie bezrobotnych zarejestrowanych w 3 o najwyższym poziomie wskaźnika powiatach 3. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych

17. System rozpowszechniania informacji

18. PROGNOZA OGRANICZENIA • Zmiana klasyfikacji PKD 2004 na PKD 2007. • Zmiany zakresów przedmiotowych i podmiotowych prób stosowanych w ramach badań statystyki publicznej. • Zmiany sposobów dezagregacji danych agregatowych pozyskiwanych przez statystykę publiczną między poszczególne jednostki statystyczne. • Prowadzenie w niektórych przypadkach badań wyłącznie w okresach dwuletnich, pięcioletnich lub badań o charakterze incydentalnym. • Brak jednorodności danych wynikający z reformy systemu szkolnictwa. • Brak aktualnych danych, z których większość była dostępna wyłącznie za rok 2008. • Brak występowania prawidłowości w zakresie kształtowania się niektórych zjawisk w czasie – niska prognozowalność zmiennych / wskaźników (wysokie błędy predykcji lub prognoz). • Występowanie silnych zmian strukturalnych w latach 2008-2009 w zakresie dotychczasowych tendencji obserwowanych zjawisk z powodu wpływu kryzysu gospodarczego w światowej i europejskiej gospodarce.

23. Opis systemu monitoringu i prognozowania System obejmuje 5 obszarów; Dla wymienionych obszarów ustalono łącznie 44 wskaźniki; Każdy wskaźnik opisano pod względem: celu stosowania, sposobu obliczania, źródeł danych, norm i wartości; Zaproponowane dodatkowe wskaźniki (np. koniunktura gospodarcza); Przedstawiono metodologię badań i analiz (rozwinięcie badań BAEL GUS w województwie w celu uzyskania reprezentatywności na tym poziomie); Zaproponowano dodatkowe badania ankietowe; System rozpowszechniania informacji

24. Zakres niezbędnych informacji (odnoszących się do monitoringu), które należy uzyskać przy pomocy dodatkowych badań BADANIE LOSÓW ABSOLWENTÓW. Pozwoli ocenić poziom i przyczyny zgodności lub niezgodności zawodu wyuczonego z aktualnie wykonywanym (efektywność systemu edukacyjnego). STOPIEŃ ROZWOJU SZAREJ STREFY W GOSPODARCE WOJEWÓDZTWA. CHARAKTERYSTYKA STRATEGICZNYCH SEKTORÓW GOSPODARCZYCH POD KĄTEM OCENY BIEŻĄCEGO I PRZYSZŁEGO ZAPOTRZEBOWANIA PRACODAWCÓW NA OKREŚLONE ZAWODY I KWALIFIKACJE.

26. Potrzeby rynku pracy projekcja struktury kluczowe klastry/branże demografia (+ migracje) zróżnicowania przestrzenne STRUKTURA GOSPODARKI projektowość/sieciowość globalizacja/otwartość digitalizacja przyrost wiedzy TRENDY GOSPODARCZE I SPOŁECZNE strategie rozwoju polityki UE polityka edukacyjna POLITYKA SPOŁ.-GOSPOD. KOMPETENCJE ZAWODOWE ZAWODY/kwalifikacje modułowe KWALIFIKACJE ZAWODOWE (wiedza zawodowa + umiejętności) KOMPETENCJE: EDUKACJA • osobiste • społeczne (interpersonalne) • organizacyjne • menadżerskie cechy osobowe i kompetencje kluczowe

27. Jak jest? Jak powinno być? wykorzystanie danych statystycznych synteza, wnioskowanie przyczynowo-skutkowe rozproszenie, brak wniosków czym jest „rynek pracy”? głównie analizy bezrobocia podejście holistyczne prognozowanie cząstkowe, ograniczone,głównie modele ekonometryczne sieci dialogu, techniki foresightowe przystępność i dostępność informacji „dla specjalistów” zróżnicowane formy i zakres