SOSYAL MEDYA VE GENÇLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

1. SOSYAL MEDYA VE GENÇLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Eren DEMİRHAN Cihan ÇUKUR E. Burak EROĞLU Uğur ÇALIK

2. SOSYAL MEDYA Teknolojinin gelişmesi ve bilgisayar kullanımının artması doğal olarak web kullanımını da arttırmaktadır. Web imkanları geçmişten günümüze kadar sürekli gelişme göstermektedir. Geleneksel web olarak adlandırılan web 1.0 kullanıcıların isteklerini karşılamaması sebebiyle geliştirilmiş ve web 2.0 oluşturulmuştur. O’ReillyMedia’nın ortaya attığı web 2.0 kavramı kullanıcılarına çeşitli fırsatlar sunmaktadır

3. Bu fırsatlar şunlardır: Ücretsiz web tabanlı e-posta, Elektronik bankacılık, Proje yönetim araçları, Kelime işlemci, Elektronik ticaret, Haber ve radyo canlı yayınları.

4. Gelişmiş web’in ortaya koyduğu fırsatlar web kullanımı arttırmaktadır. Kullanımın artmasında olumlu sonuçlardan biri olan Sosyal Medya yani sosyal paylaşım ortamları, kullanıcıların bilgi üretmesini, paylaşmasını olanaklı kılmaktadır. Sosyal medya; Zaman ve mekan sınırlaması (mobil tabanlı) olmadan paylaşımın,tartışmanın esas olduğu web 2.0 ın kullanıcıya sunulmasıyla birlikte, tek yönlü paylaşımdan çift taraflı ve eş zamanlı bilgi paylaşımına olanak tanıyan bir medya sistemidir.

5. Bireylerin internette birbirleriyle yaptığı diyaloglar ve paylaşımlar sosyal medyayı oluşturur. Sosyal ağlar, bloglar, mikro bloglar, anlık mesajlaşma programları, sohbet siteleri, forumlar gibi insanların birbiriyle içerik ve bilgi paylaşmasını sağlayan internet siteleri ve uygulamalar sayesinde internet kullanıcıları aradıkları ve ilgilendikleri içeriklere ulaşma fırsatına erişmektedir Bu internet uygulamaları,kullanıcılar ve kullanıcıların memnuniyetiyle haberdar ettikleri kişiler aracılığıyla başvuranlar arasında gittikçe daha çok artan bir etkileşim sağlamaktadır. Bu içerik, fotoğraf, video, metin ve medyaya ilişkin karışık oluşumlar içererek çeşitlilik gösterir.

6. Sosyal medya en yüksek derecede paylaşımın gerçekleştiği, online medyanın yeni bir türü olarak fırsat sayılabilecek özellikler sunmaktadır. Bu özellikler şunlardır: Katılımcılar:Sosyal medya katılımcıları cesaretlendirir ve ilgili olan her bir kullanıcıdan geri bildirim alır. Açıklık:En çok sosyal medya servisleri geribildirime ve katılımcılara açıktır. Bu servisler oylama, yorum ve bilgi paylaşımı gibi konularda cesaret aşılarlar.

7. Konuşma:Geleneksel medya yayına ilişkin iken (içerik aktarımı ya da dinleyiciye bilgi ulaşımı), sosyal medya iki yönlü konuşmaya olanak tanıması bakımından daha iyidir. Toplum:Sosyal medya topluluklara çabuk ve etkili bir oluşum için izin verir. Topluluklar da böylece sevdikleri fotoğraf, politik değerler, favori TV şovları gibi ilgili oldukları şeyleri paylaşırlar. Bağlantılılık:Sosyal medyanın çoğu türü, bağlantılı işler gerçekleştirir; diğer siteler, araştırmalar ve insanların ilgili oldukları herhangi bir konuda link verilmesine olanak tanır. Sosyal medyanın bu özellikler çerçevesinde geleneksel medyadan farkı ise şöyle sıralanmaktadır :

8. Erişim:Hem geleneksel medya hem de sosyal medya teknolojileri herkesin genel bir kitleye erişebilmesine olanak tanır. Erişilebilirlik: Geleneksel medya için üretim yapmak genellikle özel şirketlerin ve hükümetlerin sahipliğindedir; sosyal medya araçları genel olarak herkes tarafından az veya sıfır maliyetle kullanılabilir. Kullanılırlık: Geleneksel medya üretimi, çoğunlukla uzmanlaşmış yetenekler ve eğitim gerektirmektedir. Çoğu sosyal medya için bu geçerli değildir, yani herkes üretimde bulunabilir.

9. Yenilik: Geleneksel medya iletişimlerinde meydana gelen zaman farkı (günler, haftalar, hatta aylar) anında etki ve tepkisi olan sosyal medya ile kıyaslandığında uzun olabilmektedir. (Tepkilerin zaman aralığına katılımcılar karar verir). Geleneksel medya da sosyal medya araçlarına adapte olmaktadır. Kalıcılık:Geleneksel medya yaratıldıktan sonra değiştirilemez (bir dergi makalesi basıldıktan ve dağıtıldıktan sonra aynı makale üzerinde değişiklik yapılamaz); oysa sosyal medya yorumlar veya yeniden düzenlemeyle anında değiştirilebilir.

10. Peki, tüm bu hikaye nasıl başladı? Aslında sosyal medyanın temeli insanların bilgisayar vasıtası ile birbirleri ile tanışma ve iletişim kurma arzusunun ilk ürünü olan BBS (Bulletin Board Systems)’lere kadar uzanır. Gerçek zamanlı chat sistemlerinden bile önce insanlar bu BBS’ler sayesinde birbirleri ile bilgi paylaşımında bulunabilmektedirler.. Türkiye için çok yaygınlaşamamış bir sistem olsa da yurtdışında BBS’ler üzerinde çok fazla insanın tanıştığı ve internete yön verdiklerini biliyoruz.Türkiye’de ise gerçek manada bilgisayar üzerinden iletişim IRC’nin (Internet Relay Chat) yaygınlaşması ile başladığı bilinmektedir.

11. Her ne kadar 2003 yılında kurulan myspaceAmerika’da çok büyük bir etki yaratarak sosyal medyanın ilk adımlarının atılmasını sağlamış olsa da Türkiye için hala uzak ve soğuk bir sosyal networktür. Türkiye için sosyal medya ile tanışma ancak 2006′da Facebook‘un ani patlaması ile gerçekleşmiştir. Dünyanın ikinci büyük insan kaynakları şirketi Randstad’ın yaptığı Workmonitor araştırmasının sonuçlarına göre; ankete katılan 29 ülkenin neredeyse tümünde işgücünün yüzde 50’sinden fazlasının Facebook, LinkedIn ve Twitter gibi sosyal medya web sitelerine üye olduğu belirlenmiştir.

12. Araştırmaya göre sosyal medya kullanım oranının başta Şili (yüzde 92), Çin (yüzde 90), Hindistan (yüzde 90) ve Türkiye (yüzde 86) olmak üzere özellikle genç işgücü nüfusu fazla olan ülkelerde çok yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Türkiye’debirçokalandasosyalağlarınvarlığı hem son kullanıcı hem de şirketleriçinönemarzediyor. Bu alanlarınbaşındaTürkiye’ye en uygun model olanarkadaşlıkveçevreedinmekiçinkullanılansosyalağlar ilk sıradayerinialıyor.

13. Arkadaşlıkveçevreedinmedışındakisosyalağlaraörnekvermekgerekirse; işsosyalağlarıvemarkaodaklısosyalağlarönemliörneklerioluşturuyor. Türkiye’deSosyalAğlarınyoğunluksıralamasınışekillendiren  en önemlifaktörün, Türkinsanının internet kullanımalışkanlıklarıolduğunubilmekgerek. ArkadaşlıkveçevreedinmeamacıylakullanılanFacebook, Türkiye’de 13 milyonayakınTürküyesiyle 1. sırayıkimseyekaptıracakgibigözükmemektedir.

14. İnternetkullanımalışkanlıklarımızdasosyalağlarınyeri:İnternetkullanımalışkanlıklarımızdasosyalağlarınyeri: ToplamTürk internet kullanıcısıolan  18,142,000 Kişinin  79.6%’sı olan 14,443,000 kişiSosyalAğlarkategorisindeyerinialmaktadır. İnternetkullanıcılarınıninternettegeçirdiğizamansıralamasındaiseSosyalAğlar, üstsıralardayerinikoruyarakinternettegeçirdiğimizzamanınönemlibirkısmınıkaplıyordiyebilmekteyiz.

15. Sosyal Medyanın Topluma Etkileri Sosyal medyadan sonra insan hayatında birçok şey değişmeye başlamaktadır. Sosyal medyada var olan içerik kullanıcı tarafından oluşturulduğundan yaratıcılık önem kazanmaya başlamakta ve katılım çağı doğmaktadır. Medya'nın içeriğini üreten ve medyayı izleyen arasındaki katı ayrım ortadan kalkmıştır. Bu oluşuma bağlı olarak değişim hızı arttı ve insanlar için inovatif olmak ve yeniliklerde başı çekmek önem kazandı. Gerçekler değil fikirler önem kazanmakta, objektif olmak değil içten olmak önemli hale gelmektedir.

16. Sosyal medya kullanımında içerik ekleyen her birey eşit olduğundan demokrasi fikrinin insanların kafasına yerleşebilmesi için uygun ortam sağlanmaktadır. Bu sayede sosyal medya platformlarının kullanıcıları özgürce fikirlerini aktarabilme imkanı bulmaktadır. Bu durum, kişilerin internette öne sürdükleri düşüncelere, paylaşımlara, tanıdıkları olsun olmasın, diğer kişilerin yaptıkları yorumlar ve geribildirimlerle bir sosyal etkileşim ortamı ve giderek sanal cemiyetler oluşturmaktadır.

17. Batı dünyasının sürekli olarak teknolojik gelişmeleri demokrasiyi yaygınlaştırıcı araçlar olarak pazarlaması, baskıcı rejimlerin internet üzerindeki faaliyetlerini sadece internet sitelerini kapatmak veya internet sitelerine erişimi yasaklamaktan çıkarıp, sosyal paylaşım sitelerini protestocuları takip etmekten tutun, kendi propaganda sitelerini kurmaya kadar genişleyen bir yelpazede pozisyon almaya yöneltebilmektedir. Sosyal medya kendisini sadece toplumsal hareketlerde kendisini hissettirmemektedir. Bunun yanında aile ve eğitim hayatını da yakından etkilemektedir.

18. Ebeveynlerle çocukları arasındaki iletişim yönü değişti. Ebeveynler şimdiki teknolojik şartlara yakın şartlarda doğan çocuklarının öğrenme hızlarına yetişemedikleri için bazı şeyleri çocuklarından öğrenmeye istekli hale geldiler. Bu öğrenme sonucunda sosyal medyaya daha yatkın hale gelen ebeveynler, çocuklarıyla sanal ortamı paylaşmaya başlamakta ve çocuklarının arkadaş çevrelerini de bu yolla daha yakından tanıma olanağına kavuşmaktadırlar.

19. Dünyada ve Türkiye’de Rakamlarla İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Dünyada internet kullanımı, bir önceki yıla göre yüzde 14′lük bir artış kaydederek 1.97 milyara ulaştı. İnterneti en fazla kullananlar, sırasıyla Asyalılar 825.1 milyonu Avrupalılar 475.1 milyonu ve kıta Amerikalıları 345,7 milyonu diğerleri ise 123,4 milyonunu oluşturmaktadırlar..

20. Türkiye’deki internet kullanıcı sayısı 35 milyon kişi. Toplam nüfusa oranı % 48. Bu sayı ile dünyada 12, Avrupa’da ise 4′üncü sırada yer alıyoruz. 35 milyon internet kullanıcısının 24 milyonu Facebook üyesi. Bunun toplam nüfusa oranı ise % yüzde 34.’ü bulmaktadır. Türkiye’deki kullanıcıların çoğunluğunu yüzde 57 oranla erkekler oluştururken, kadınlar yüzde 43 oranında kalıyor. Bu kitlenin yüzde 42′si 25-44 yaş aralığında iken, araştırmada ulaşılan yaklaşık 20 milyon internet kullanıcısının sadece 3.4 milyonu kentsel bölgelerde yaşamaktadır. Bu durum internetin sadece kentsel bölgelerde kullanılmadığının ve genç kesimin interneti daha fazla kullandığının bir göstergesidir.

21. Türkiye’deki internet kullanıcılarının eğitim durumuna gelince ise, yüzde 30′u ilkokul, yüzde 25′i orta öğretim, yüzde 30′u lise mezunu olduğu görülüyor. Beklenenin tersine üniversite mezunları, kullanıcıların sadece yüzde 15′ini oluşturmaktadır. 2010 sosyal medya için tam bir atılım yılı oldu. İnternet kullanıcıları arasından sosyal medyaya üye olanların oranı % 95. Dünyada 600 milyona yaklaşan kullanıcısı olan Facebook’un Türkiye’deki toplam kullanıcı sayısı ise 24 milyon. (Bunun neredeyse yarısı 2010 yılında katıldı.) Yani bu rakamlar, dünya üzerinde yaşayan 7 milyara yakın insanın yüzde 7′sini, 73.5 milyon kişi olan Türkiye toplam nüfusunun ise yüzde 34′ünü kapsıyor. Bu kullanıcı sayısıyla, dünyada ABD ve İngiltere’nin ardından 3′üncü sırada yer almaktayız.

22. Twitter dünyada 175 milyon üyeye ulaştı. Bunun 100 milyonu ise 2010 yılında eklendi. Yine 2010′da gönderilen ‘Tweet’ sayısı 25 milyar. Türkiye’deki toplam Twitter kullanıcı sayısı ise yaklaşık 35 bin kişi. Türkiye’deki toplam FriendFeedkullanıcı sayısı yaklaşık 15 bin kişiyi.bulmaktadır. YouTube’aher dakika 35 dakikalık yeni video yükleniyor. Günlük izlenen video sayısı ise 2 milyar. Flickr’a yüklenen fotoğraf sayısı 5 milyarı aştı. Facebook’a ise ayda ortalama 3 milyar fotoğraf, 20 milyon video yüklenmektedir..

23. İnternettevarolmanınçeşitliyollarındanbiri de; sosyalağlarınyaygınlaşmasıylaatıldı. Wikipedia, Myspace, Facebook, Frendster,  Flickr, Twitter, Friendfeedve YouTube gibisiteler, kullanıcıların o anda ne yaptıklarını, düşündüklerini, çektiklerifotoğraflarıvevideolarınıpaylaşabildikleriplatformlarolaraköneçıktı. Artıkkullanıcılargelenekselmedyanınkendilerinesunduklarıylayetinmeyipkendiiçeriğinioluşturmayabaşladı. İlgiçekeniçerikise; kullanıcılartarafındanpaylaşılarakyıldızlaştı.

24. Anket Çalışması ve Tablolar Araştırmada sosyal medya ve gençlerin sosyal medyadan beklentileri incelenmektedir. Araştırmaya Atatürk Üniversitesinde okuyan 74 kız, 76 erkek olmak üzere toplam 150 öğrenci katılmıştır. Katılımcıların 14 sorudan oluşan ankete verdikleri yanıtlar aşağıdaki tablo ve grafiklerde gösterilmiştir. Çalışma sonucu elde edilen veriler açıklanıp yorumlanmıştır. Veriler incelenirken öncelikle sorular ile ilgili tablolarla ele alınmıştır. Daha sonra çapraz tablo tekniği ile bulgular yorumlanmıştır. Tüm bu işlemlerde verilerin analizi için "SPSS 11,5 for Windows" istatistik programı kullanılmıştır. İstatistik programında değerlendirilen veriler tablolar şeklinde gösterilecek ve yorumlanacaktır.

25. Anket yapılan 150 Üniversite öğrencisinden alınan sonuçlara göre 120 öğrenci sosyal paylaşım sitelerini kullanmakta iken sadece 30 öğrenci sosyal paylaşım sitelerini kullanmamaktadır. Erkek kullanıcılar 64 kişi iken bayan kullanıcılar 56 kişidir. Kullanıcı olmayan 30 öğrenciden 18’ i bayan iken 12’ si erkektir.

26. Anket yapılan 150 üniversite öğrencilerinden sosyal medya hakkında yeterli bilgiye sahip kişi sayısı erkeklerde 64 iken bayanlarda bu sayı 47’dir. Yeterli bilgiye sahip olmadıklarını düşünen 39 kişiden 12’si erkek iken 27’si bayandır.

27. Yapılan anketten öğrencilerin sosyal paylaşım sitelerinden yalnızca Facebook ve Twitter kullanıcısı oldukları sonucu çıkmıştır. Diğer sosyal medya organlarından olan Flickr, Myspace, kullanıcısı ise çıkmamıştır. Facebook kullanıcıları 80 kişi iken bunun 39’ u erkek 40’ i bayandır. 4 Twitter kullanıcısından 2’ si erkek 2’ si bayandır. Her ikisini de kullanan 37 kişiden ise 23’ u erkek 14’ u bayandır.

28. Sosyal medyayı kullanan 120 öğrenciden 25’i arkadaşlık amacıyla kullanırken 31’i güncel olarak kullanmaktadır. Oyun için kullanan kişi sayısı sadece 1 iken hepsini amaçlayarak kullanan kişi sayısı ise 63’tür. Arkadaşlık amacıyla sosyal medyayı kullanan 25 kişiden 19’u erkek 6’si bayandır. Güncel olarak kullanan 31 kişiden 11’ i erkek iken 20’si bayandır. Hepsini amaçlayarak kullanan kişi sayısı ise erkeklerde 33 bayanlar da 30’dur.

29. Sosyal medyayı kullanan 120 üniversite öğrencisinden günde kaç saatlerini cevaplamaları istenmiştir. Çıkan sonuçta 52 kişi günde 1 saatlerini, 39 kişi günde 3 saatlerini, 18 kişi günde 5 saatlerini ve 11 kişi de günde 7 saat ve daha fazla sure ayırdıkları görülmüştür. Sosyal medyaya günde 1 saat ayıran kişilerden 28’ i erkek iken 24’ u bayandır. Günde 3 saat ayıran kişilerden 25’ i erkek 14’ u bayandır. Günde 5 saatini ayıranlardan 5’ i erkek 13’ u bayandır. Günde 7 saat ve üzeri kullanıcı sayısı ise erkeklerde 6 iken bayanlarda 5 olarak görülmüştür.

30. Sosyal Medya Organlarının Garip Ama Bir O Kadar Gerçek Özellikleri

41. Sonuç ve Öneriler Yapılan araştırmadan çıkan sonuçlara göre : Üzerinde anket uygulanan 150 kişilik bir grupta 4/5lük grup sosyal ağları kullanırken, yalnızca 1/5lik grup sosyal ağları kullanmamaktadır. Kullanılan sosyal ağlardan çoğunluğu Facebook kullanıcıları oluştururken, Twitter da 2. sırayı almaktadır.

42. Sonuç ve Öneriler • Erkek ve bayanların sosyal medya kullanımları hemen hemen aynı sayıda olsa da, erkek kullanıcılar çoğunluğu oluşturmaktadır. • Ayrıca 1/3 lik kısım günde 1 saatlerini sosyal ağları kullanarak geçirmekte ve diğer 1/3 lik kısım günde 3 saatlerini sosyal ağları kullanarak geçirirken geri kalan 1/3 lik kısım ise günde 5 saat ve daha uzun süre sosyal ağlardan yararlanmaktadır.

43. Sonuç ve Öneriler Bu da demek oluyor ki; ülkemizde sosyal medya, gün geçtikçe, daha fazla kullanılmaya başlanmakla beraber git gide insanların günlük zamanlarını burada daha fazla harcayacakları anlamına gelmektedir. Sosyal Medya öğelerinin daha fazla kullanılmasıyla birlikte, reklam ve halkla ilişkiler birimlerinin de buralarda etkin faaliyet göstererek daha fazla kitleye ulaşabilmesi öngörülmektedir.

44. Sonuç ve Öneriler Ayrıca sosyal medyanın büyük topluluklara hitap edebileceği düşünülürse, insanları belirli bir düşünceye yönlendirmek, gerektiğinde en küçük haberi veya paylaşımı dahi tüm dünyaya yaymak mümkün olabilmektedir. Böylece insanlar, kurum ve kuruluşlar kendilerini daha hızlı bir şekilde daha büyük bir topluluğa ifade edebilecekler ve hemen herkes sürekli iletişim halinde olacaktır.

45. Sonuç ve Öneriler Ayrıca sosyal medya üzerinde kullanılacak bir hiyerarşik yapıyla binasız bir şirket dahi kurulabilinmesi mümkün olmaktadır . Tüm bu çıkan sonuçlar ve çıkarımlar dahilinde sosyal medya, gün geçtikçe kendini yenileyen ve ilerleyen kimliği ile geleceğin yeni düzeninde olmazsa olmaz bir yapı taşı haline gelecektir.

46. Yapılan anket sonuçlarına göre gençlerin sosyal beklentileri daha çok sosyal medyanın daha güvenilir ve kişisel konuları üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ayrıca sosyal medya üzerinde paylaşılan, toplumun sosyo-kültürel, kutsal değerlerini ve ahlak yapılarını bozan içeriklerin yayınlanmasına izin verilmemesi gençlerin beklentilerini arasında yer almaktadır. TEŞEKKÜRLER…