ULUSAL DERGİLERİN ULUSLARARASI VERİ TABANLARINA KATILMA SÜRECİ

1. ULUSAL DERGİLERİN ULUSLARARASI VERİ TABANLARINA KATILMA SÜRECİ ULAKBİM-ULUSAL AKADEMİK YAYINCILIK 2008 21-22 KASIM 2008 Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüs Kongre Merkezi Sıhhıye – Ankara Prof.Dr.Rıfkı HAZIROĞLU Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi Editörü

2. Ürün diye tanımlanabilen bilimsel verilerin verimli • tüketimi onu yapan bilim insanı ve kurum ile • ülkenin gururudur.

3. 1- Dergilerin öncelikli olarak ulusal veri taban/larına girmesi • Ulusal veri tabanlarının temel kriterleri ile uluslararası veri tabanlarının temel kriterleri neredeyse tamamen örtüşmektedir. • Derginin düzenli olarak yayınlanması

4. Ulusal bilimsel dergilerimizin uluslararası veri tabanları tarafından taranmasına olanak sağlanabilmesi süreci temel olarak 5 ana başlıkta değerlendirilebilir. 1- Dergilerin öncelikli olarak ulusal veri tabanlarına girmesi 2- Dergileri uluslararası veri tabanlarının beklentilerine yanıt verebilir hale sokulması 3- Uluslararası veri tabanlarına değerlendirme için başvuru yapılması 4- Derginin izlenmesi ve sonuçta veri tabanına kabul edilmesi 5- Kabul sonrası dikkat edilmesi gereken noktalar

5. 2- Dergileri uluslar arası veri taban/larının beklentilerine yanıt verebilir hale sokulması Bu amaçla: • Temel düzen ile şekil ve içerik açısından düzenlenmesi • Dergi ad ve içeriğinin uluslararası bilim dünyasına uygun biçime getirilmesi • Editör (editor in chief) yardımcı editörler (co-editors), Danışma Kurulu (advisory board)’nda bulunan bilim insanlarının uluslararası bilimsel tanınırlığının olması

6. Aynı şekilde özellikle Danışma kurulunda bilinen yabancı bilim insanlarının bulunması Komplekslerden arınmış, tarafsız duyarlılıkları olan hakemlerin seçilmesi Dergilerin basımının uluslar arası bilinen yayınevleri tarafından yapılması Yayınlanan çalışmaların kalitesi (davetli yayınlama) Derleme niteliğindeki çalışmaların yayınlanmasından kaçınılması.

7. 3- Uluslararası veri tabanlarına değerlendirme için başvuru yapılması Thomson Scientific Reuters’un Master Journal List web adresi:http://www.scientific.thomson.com/mjl/ Derginin belirlenen kriterlere uygunluğu: The Thomson Scientific Database: The Journal Selection Process, Elektronik başvuru: Journal Selection and Evaluation Process (Dergi Seçim ve Değerlendirme Süreci)

8. Son olarak; Derginin son sayısı ve izleyen bir yıl içindeki sayıları ve yayın sıklığı ile yayınlandığı zamanları belirtilerek kuruluşun Philadelphia’daki(PublicationProcessingDepartment, Thomson Reuters, 3501 Market Street, Philadelphia, PA 19104, USA) adresine dergiler gönderilir.

9. 4- Derginin izlenmesi ve sonuçta veri tabanına kabul edilmesi: - İzlenme süreci yaklaşık 9 aydır. - Sonuç için: The Editorial Development Department’a bakılabilir.

10. - Bu noktada Kuruluş, başvuran yayınların fazlalığı ve bazı dergilerde yayınlanan çalışmaların uluslararası alandan çok bölgesel ilgiye sahip olduğunu öne sürerek yeni bir genişleme stratejisi oluşturmuştur. Buna bağlı olarak kuruluş, bölgesel (Regional Scholarship) bir bölünme ve genişlemeye gitmiştir.

11. Bu bölgeler ise; - Asya Pasifik (AsiaPacific) - Avrupa Birliği (EuropeanUnion) - Latin Amerika (Latin America) - Orta Doğu ve Afrika (Middle East andAfrica) - Kuzey Amerika (North America)

12. 5- Kabul sonrası dikkat edilmesi gereken noktalar: Kabulden sonra dergiye gelen makale sayısında olağanüstü artış sonucu çıkacak olan güçlükler: - Yabancı dil editörü gereksinimi ve meydana gelecek gecikme - Yayın sayısında azalma Çözüm: Sertifika olabilir

13. - Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesinin artırılması • Yabancı bilinen araştırmacıların çalışmalarının basılması için davet önerisi • Bölgesel ilgiye sahip yayınların daha ilk aşamada kabul edilmeyerek yazara geri gönderilmesi (tartışılabilir). • Dergide ağırlıklı olarak araştırma makaleleri, daha az kısa bilimsel çalışma ve olgu sunumları** ve olabildiğince az derleme çalışmalarına yer verilmesidir.

14. Çalışmaların olabildiğince kısa, akıcı ve anlaşılabilir bir anlatımla yazılması • Çalışmalar; kompleksiz, olgun, tarafsız ve bilimsel alt yapısı yüksek bilim insanları (yerli-yabancı) tarafından incelenmesi

15. - - Derginin atıf almasını, dolayısıyla impact faktörü artıracak girişimler * Değerlendirilecek çalışmaların uluslararası veri tabanlarında taranan ana başlıklardan olmasına özen gösterilebilir. * Derginin son sayısının içindekiler kısmı düzenli olarak dergide yayınlanan çalışmaları bulunan ve/veya tanınan bilim insanlarının elektronik postalarına gönderilebilir.

16. * Yerli bilim insanlarının uluslararası veri tabanları tarafından taranan yabancı dergilere gönderdiği çalışmalarında ulusal dergilerde yapılan çalışmaları özellikle kaynak göstermesi yönünde her türlü iletişim araçları kullanılabilir. * Yıl içinde yayınlanacak (Cilt ) toplam çalışma sayısı sınırlı tutulabilir. Çünkü akademik olarak yayınlanan çalışma sayısından çok atıf alması anlamlıdır. * DOI (Digital Object Identifier) numaralarının alınması ve Dijital alt yapının oluşturulması

17. GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • Ulusal nitelikteki dergilerin (özellikle sosyal bilimler) yayın hayatına devam edebilmesi için gerekli girişimlerde bulunulmalıdır. Bu amaçla akademik yükselmelerde bu dergilere uluslararası dergilerle yarışabilir oranda bir puanlama uygulanması yararlı olacaktır. • Dergilerde yayınlanan bilimsel çalışmalar yalnız akademik yükselmeler için değil öncelikle ülke daha sonra dünya sorunlarına çözüm üretme ve bilim dünyasına yeni bir şeyler katma iddiasında olmalıdır.

18. Bilim dünyasında etkin olabilmek için ülkemizde aynı hedef kitleye yönelik yayınlanan bilimsel dergilerin sayısının birleşilerek azaltılmasına aynı alanda daha güçlü ve kaliteli bilimsel dergi yayınlanmasına özen gösterilmelidir. • Günümüz koşullarında sanal ortamın etkinliği sonucu baskı dergilerin en kısa zamanda elektronik dergilere dönüşmesi kaçınılmaz olacaktır. Buna bağlı olarak baskı dergiler hızla elektronik dergilere dönüşmelidir.