გერმანულენოვანი ლიტერატურა შუა საუკუნეებში

1. გერმანულენოვანი ლიტერატურა შუა საუკუნეებში ლევან ცაგარელი

2. გერმანულენოვანი ლიტერატურა ადრეულ შუა საუკუნეებში (750-1170) ლექცია პირველი

3. განსხვავებულობა (Alterität) • პრაგმატული დანიშნულება • დიდაქტიკურობა • მხატვრული ლიტერატურა ≈ არამხატვრული ლიტერატურა • ზეპირმეტყველება • ანონიმურობა • ტრადიციული თემებისა და ამბების ვარიაციები • კოლექტიურობა (და არა ინდივიდუალობა) • მოქმედების ფინალურობა (მიზანმიმართულობა)

4. ისტორიული ფონი • 476 წ. - რომის იმპერიის (გვიანანტიკური კულტურის) დაცემა • რომანულ-კელტურ-გერმანიკული კულტურული სივრცის წარმოქმნა ყოფილი იმპერიის აგრარულ პერიფერიაზე • ქრისტიანობისა და ლათინური ენის გავრცელება • მწერლობის შექმნა ხალხურ ენაზე (VIII ს.) • deutsch ← diutisc, theodiscus

8. გერმანელი ერის წმინდა რომის იმპერია • კარლოს დიდი იმპერატორად კურთხევა რომის პაპის მიერ (800 წ.) - კაროლინგების დინასტია (751-911 წწ.) • ოტონების დინასტია (936-1002 წწ.) • იმპერატორი და სამხედრო არისტოკრატია (წესრიგი) > ეკლესია (ორიენტირი) • ფეოდალიზმი • 843 წ. - ვერდენის ხელშეკრულება • 870 წ. - მერზენის ხელშეკრულება • გარეგნული ღვთისნიერება (Ritus, Kultus)

9. განათლება და ლიტერატურა • illiterati ↔ litterati (Kleriker) • ეკლესია - მწერლობის კერა • კარლოს დიდის საგანმანათლებლო რეფორმა - Septem Artes Liberales: • Trivium: Grammatik, Rhetorik, Logik • Quadrivium: Arithmetik, Geometrie, Musik, Astronomie • Exegese: Lehre vom vierfachen Schriftsinn – historisch, allegorisch, moralisch, anagogisch • z.B. Jerusalem – Stadt auf Erden, Kirche, menschliche Seele, himmlisches Jerusalem

10. ჟანრები • ”ხმამაღლა საკითხავი” ხელნაწერები • ლათინურენოვანი მწერლობა • ხალხური მწერლობა: • გამოყენებითი, სამომხმარებლო დანიშნულების მწერლობა: გლოსები, თარგმანები, მოძღვრება → ინტელექტუალური ლექსიკის განვითარება: Kloster, Kreuz, Gewissen, Tugend, Vernunft, Lehre… • ლირიკა: ლოცვები, ჰიმნები... • ეპიკა: ბიბლიური ეპოსი • Merseburger Zaubersprüche • Hildebrandslied • Heliand • Das Evangelienbuch

11. Merseburger Zaubersprüche

12. althochdeutsch Ik gihorta dat seggen, dat sih urhettun ænon muotin, Hiltibrant enti Hadubrant untar heriun tuem. sunufatarungo iro saro rihtun. garutun se iro gudhamun, gurtun sih iro suert ana, helidos, ubar hringa, do sie to dero hiltiuritun dt. Ich hörte (glaubwürdig) berichten, daß zwei Krieger, Hildebrand und Hadubrand, (allein) zwischen ihren beiden Heeren, aufeinanderstießen. Zwei Leute von gleichem Blut, Vater und Sohn, rückten da ihre Rüstung zurecht, sie strafften ihre Panzerhemden und gürteten ihre Schwerter über die Eisenringe, die Männer, als sie zu diesem Kampf ritten. Hildebrandslied

13. Stabreim • “welaga nu, waltant got”, quad Hiltibrant, “wewurt skihit”; • “Wehe, waltender Gott”, sprach Hildebrand, “ein schlimmes Schicksal nimmt seinen Lauf!”

14. Otfried: Das Evangelienbuch • გაქრისტიანებულ სამხრეთში • ახალი რელიგიის განმტკიცება • ბოლორითმა • იესოს ცხოვრება და მოძღვრება გვიანანტიკურ სტილში

15. Heliand(1127) • =Heiland • ჩრდილოეთში (საქსონიაში) • ქრისტიანობის გავრცელება • გერმანიკული საგმირო ეპოსის სტილში: Stabreim

16. Das Nibelungenlied(1191-1204) • უფროსი ედა • ჰუნების მიერ ბურგუნდიის აოხრება (436 წ.) • გერმანელი თავადის ქალის, ჰილდიკოს მიერ ატილას მკვლელობა (453 წ.) • ზიგიბერტ აუსტრიელისა და მისი მეუღლის, ძლევამოსილი ბრუნჰილდისის მიერ ოსტგოტთა მეფის, თეოდორიხის მკვლელობა (VI ს.)