ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ

1. Εισηγητές: • Τηλέμαχος ΜπούρτζηςΥπ. Διδάκτορας Παντείου Πανεπιστήμιου, MSc Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση Πανεπιστημίου Αιγαίου • Αντώνια Αγγελική ΦωτοπούλουMA Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη Παντείου Πανεπιστημίου ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ Οικολογική Ημερίδα, 7 Μαΐου 2011 31ο Πέρασμα στο Φαράγγι του Βουραϊκού

2. ΔομηΠαρουσιασησ • Συμβατικές και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) • Ευρώπη, Ελλάδα και ΑΠΕ • Περιβαλλοντικά και Διαχειριστικά Ορθή Χρήση ΑΠΕ: Παραδείγματα και Καλές Πρακτικές • Συμπεράσματα

3. Συμβατικεσ και Ανανεωσιμεσ Πηγεσ Ενεργειασ (ΑΠΕ): Παραγωγη και χρηση σημερα

4. Ορισμοι • Συμβατικές (ή μη ανανεώσιμες) Πηγές • Πηγές ενέργειας που αποτελούν αποτέλεσμα παραγωγής /εξόρυξης /συλλογής και οι οποίες μετά την εξάντλησή τους δεν είναι διαθέσιμες για χρήση για μεγάλο χρονικό διάστημα (Ορισμός Εργασίας) • Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) • «ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές»: η ενέργεια από ανανεώσιμες μη ορυκτές πηγές ήτοι αιολική, ηλιακή, αεροθερμική, γεωθερμική, υδροθερμική και ενέργεια των ωκεανών, υδροηλεκτρική, από βιομάζα, από τα εκλυόμενα στους χώρους υγειονομικής ταφής αέρια, από τα αέρια που παράγονται σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων και από τα βιοαέρια(Άρθρο 2.α Οδηγία 2009/28/ΕΚ)

5. ΚυριεσΧρησιμοποιουμενεσΠηγεσΕνεργειασΣημεραΚυριεσΧρησιμοποιουμενεσΠηγεσΕνεργειασΣημερα • Συμβατικές (ή μη ανανεώσιμες) Πηγές • Άνθρακας • Πετρέλαιο • Φυσικό Αέριο • Πυρηνική Ενέργεια • Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) • Αιολική • Ηλιακή • Αερο- /Γέω- /Ύδροθερμική • Ενέργεια των ωκεανών (κυματική και παλιρροϊκή) • Υδροηλεκτρική • από βιομάζα • από τα εκλυόμενα στους χώρους υγειονομικής ταφής αέρια • από τα αέρια που παράγονται σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων και από τα βιοαέρια Ορυκτά Καύσιμα

6. ΔιαγραμμαΠαγκοσμιασΚατανομησΚαταναλωσησΕνεργειασ για το 2008(Renewables 2010 Global Status Report, REN21, διαθέσιμο στο http://www.ren21.net/REN21Activities/Publications/GlobalStatusReport/tabid/5434/Default.aspx)

7. Συμμετοχη των ΑΠΕ στην ΠαγκοσμιαΠαραγωγηΗλεκτρικησΕνεργειασ (1) • Πηγή: International Energy Agency, διαθέσιμο στο http://www.iea.org/stats/index.asp

8. Συμμετοχη των ΑΠΕ στην ΠαγκοσμιαΠαραγωγηΗλεκτρικησΕνεργειασ (2) Πηγή: Renewables 2010 Global Status Report, REN21, διαθέσιμο στο http://www.ren21.net/REN21Activities/Publications/GlobalStatusReport/tabid/5434/Default.aspx

9. Ευρωπη, Ελλαδα και ΑΠΕ

10. Ευρωπαϊκη Ένωση και ΑΠΕ • Ενεργειακή πολιτική: συντρέχουσα αρμοδιότητα Ευρωπαϊκής Ένωσης • Στόχος 20-20-20 • 20% Μείωση Εκπομπών CO2 • 20% Συμμετοχή ΑΠΕ στην παραγωγή ενέργειας • 20% Αύξηση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας • Οδηγία 2009/28/ΕΚ τροποποιεί και καταργεί Οδηγίες 2001/77/ΕΚ και 2003/30/ΕΚ • Σε κοινοτικό επίπεδο 20% ενέργειας από ΑΠΕ μέχρι 2020 • 10 % της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στις μεταφορές • Επιμέρους εθνικοί στόχοι (όχι πια ενδεικτικοί) – εθνικά σχέδια δράσης • Προτεραιότητα στην πρόσβαση στο δίκτυο

11. Ελλαδα και ΑΠΕ Ισχύον Νομικό Πλαίσιο • Ν.3851 (ΦΕΚ Α 85/4-6-2010) • «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και άλλες διατάξεις σε θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» • Ν.3468 (ΦΕΚ Α 129/27-6-2006) • «Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης και λοιπές διατάξεις» (Ενσωμάτωση Οδηγίας 2001/77/ΕΚ) • Ν.2941/01 ΦΕΚ Α' 201/12-09-01 • Τομείς Ηλεκτρισμού και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

12. Ελλαδα και ΑΠΕ: ΥποχρεωσεισΕκθεσεωνΠροοδου • 5η Εθνική Έκθεση για το επίπεδο διείσδυσης των ΑΠΕ για το 2010 (βάσει Οδηγίας 2001/77/ΕΚ) • Εθνικό Σχέδιο Δράσης για ΑΠΕ (Ιούνιος 2010 - βάσει Οδηγίας 2009/28/ΕΚ) • Έκθεση Προόδου το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2011 και στη συνέχεια ανά διετία (βάσεινέας Οδηγίας 2009/28/ΕΚ)

13. Παραγωγη ΑΠΕ στην Ελλαδα (1)

14. Παραγωγη ΑΠΕ στην Ελλαδα (2) Εγκατεστημένη ισχύς συστημάτων ΑΠΕ σε MW έως Σεπτέμβριο 2009

15. Παραγωγη ΑΠΕ στην Ελλαδα (3)Στοχοι Βασει Οδηγιασ 2009/28/ΕΚ

16. Περιβαλλοντικα και Διαχειριστικα Ορθη Χρηση ΑΠΕ: Παραδειγματα και ΚαλεσΠρακτικεσ

17. Βιεννη • Στη Βιέννη λειτουργούν 2 αποτεφρωτήρες απορριμμάτων (ο ένας βρίσκεται στο κέντρο της πόλης) • Παράγουν ενέργεια (ηλεκτρική και για θέρμανση) από την αποτέφρωση απορριμμάτων που δεν ανακυκλώνονται • Spittelau Waste Incineration PlantBest Practice UN-Habitat 1996

18. Γερμανια • Ενέργεια από ΑΠΕ το 2005: 5,8% • Στόχος για το 2020: 18% (βάσει Οδηγίας 2009/28/ΕΚ) • Πολιτική προώθησης ΑΠΕ μέσω συστήματος τιμολογίων τροφοδότησης • 4,4 δις το 2005. Για το 2012 προβλέπεται ότι θα φτάσουν τα 9,4 δις. Μεγαλύτερα ποσά πηγαίνουν στην αιολική ενέργεια (46%) • Αιολική ενέργεια κατέχει μερίδα λέοντος (58%) σε παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ (πηγή: International Energy Agency, “Energy Policies of IEA countries: Germany”, 2007)

19. Ελληνικα Παραδειγματα και Καλεσ Πρακτικεσ • Ανάβρα Μαγνησίας • Χρήση ΑΠΕ σε τοπικό επίπεδο (οικιακή και ήπιες βιοτεχνικές χρήσεις) • Δημιουργία Περιβαλλοντικά Επωφελών Συνθηκών και Οικονομικής Ανάπτυξης • Σημαντικός Ρόλος ΟΤΑ στην στρατηγική ανάπτυξης των ΑΠΕ στην περιοχή • Πλωτή Μονάδα Αφαλάτωσης ”Υδριάδα” • Ελληνική πατέντα (δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς) • Χρήση ΑΠΕ για την Αντιμετώπιση Λειψυδρίας μικρών νησιών προσαρμοσμένη στα ελληνικά δεδομένα • Εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και οικονομικών πόρων

20. Συμπερασματα

21. Συμπερασματικα • Συμβολή στην ενεργειακή ασφάλεια, θέσεις εργασίας, οικονομική μεγέθυνση, προώθηση ανταγωνιστικότητας • Οι ΑΠΕ μεμονωμένα δεν είναι δυνατόν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες της Ελλάδας • Ωστόσο, αποτελώντας την πιο φιλοπεριβαλλοντική πηγή ενέργειας, η συμβολή τους στην παραγωγή ενέργειας πρέπει να αυξηθεί • Οι ΑΠΕ δε θα πρέπει να αποτελέσουν ανεξέλεγκτη επιχείρηση αλλά πολιτική, η οποία χρειάζεται ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την εφαρμογή της • Τα καλά παραδείγματα, τόσο εκτός αλλά και εντός Ελλάδος, μας δείχνουν ότι μπορούν να υιοθετηθούν βιώσιμες λύσεις ακόμα και στο εσωτερικό μεγάλων πόλεων • Μεγάλη σημασία έχει η αλλαγή προτύπων κατανάλωσης και η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας

22. Προβληματα και Επιπτωσεισ Ατυχηματων στην Παραγωγη Ενεργειασ. Το ατυχηματησεξεδρασεξορυξησDeepwater Horizon στον Κολπο του Μεξικο (Απριλιοσ 2010)

23. Προβληματα και Επιπτωσεισ Ατυχηματων στην Παραγωγη Ενεργειασ. Το ατυχημα στο πυρηνικοεργοστασιοπαραγωγησενεργειασ στη Fukushima Daichi (Μαρτιος 2011) Το πυρηνικό εργοστάσιο στο Chernobyl σήμερα…

24. Θερμοηλεκτρικό Εργοστάσιο Παραγωγής Ενέργειας στη Μεγαλόπολη

25. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!