Gospodarowanie wodami w Polsce w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE

1. Gospodarowanie wodami w Polscew świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE I Krajowe Forum Wodne Warszawa, 3 kwietnia 2007 dr Adriana Dembowska, Departament Planowania i Zasobów Wodnych

2. RDW Dlaczego? • Lepsza ochrona wód poprzez wprowadzenie wspólnej europejskiej polityki wodnej, opartej na przejrzystych, efektywnych i spójnych ramach legislacyjnych, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb wynikających ze specyfiki państw członkowskich Od kiedy? • Publikacja: Dz. Urz. WE z 22 grudnia 2000 r. • Obowiązywanie: • UE15 – od dnia publikacji • Polska – od 1 maja 2004 (akcesja) Jak? • Ramy działań na rzecz ochrony śródlądowych wód powierzchniowych, przejściowych, przybrzeżnych oraz podziemnych • Racjonalne wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych w myśl zasad zrównoważonego rozwoju.

3. Idea POGARSZAJĄCY SIĘ STAN WÓD ZAGROŻENIE POWODZIOWE RÓŻNE MODELE GOSPODAROWANIA WODAMI ZINTEGROWANE ZARZĄDZANIE ZASOBAMI WODNYMI CHAOS NIESPÓJNE INSTRUMENTY EKONOMICZNE BRAK JEDNOLOTEGO SYSTEMU KLASYFIKACJI I MONITORINGU WÓD PROCES ROZSZERZANIA UNII EUROPEJSKIEJ BRAK SPÓJNEJ BAZY DANYCH Uspołecznienie procesu podejmowania decyzji Integralne podejście do wód powierzchniowych i podziemnych Uwzględnienie aspektów środowiska naturalnego Podejście zlewniowe

4. Cel osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku czyli • zapobieganie dalszemu pogarszaniu się ekosystemów wodnych oraz ochrona i poprawa stanu tych ekosystemów • zaspokojenie zapotrzebowania na wodę ludności, rolnictwa i przemysłu • propagowanie zrównoważonego korzystania z wody opartego na długoterminowej ochronie dostępnych zasobów wodnych • realizacja przedsięwzięć służących stopniowemu ograniczeniu zrzutów, emisji i strat priorytetowych substancji niebezpiecznych • zapewnienie stopniowego ograniczenia zanieczyszczenia wód podziemnych, • zmniejszenie skutków powodzi i suszy

5. Cel osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku Jak? • wprowadzenie odpowiednich programów działań zmierzających do poprawy lub utrzymania dobrego stanu wód w poszczególnych obszarach dorzeczy • zarządzanie, ochrona i gospodarowanie zasobami wodnymi realizowane w obszarach o granicach hydrograficznych (zarządzanie zlewniowe).

6. Definicje • RDW: podstawowa jednostka hydrograficzna DORZECZE obszar, z którego całkowity odpływ wód powierzchniowych następuje ciekami naturalnymi przez jedno ujście do morza • Prawo wodne: zarządzanie zasobami wodnymi w Polsce realizowane jest z uwzględnieniem podziału państwa na obszary dorzeczy i regiony wodne • Szczegółowy przebieg granic obszarów dorzeczy: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 rokuw sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych

7. Dorzecza

8. Polityka wodna UE 1 WDRAŻANIE RDW CELE ŚRODOWISKOWE 2 POLITYKA MIĘDZYREGIONALNA I MIĘDZYNARODOWA 9 ELEMENTY POLITYKI WODNEJ UNII EUROPEJSKIEJ 3 UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA 8 TYPOLOGIA, WARUNKI REFERENCYJNE I SYSTEMY KLASYFIKACJI WÓD INSTRUMENTY EKONOMICZNE MONITORING 4 7 PROGRAMY DZIAŁAŃ PLANY GOSPODAROWANIA WODAMI 6 5

9. PRAWO WODNE Prawo ochrony środowiska Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków Inne akty prawne Transpozycja przepisów Instrumenty ekonomiczne Kontrola i egzekucja Edukacja i dialog społeczny Polityka wodna UE - 1 Wdrażanie RDW

10. Ochrona wszystkich wód powierzchniowych i podziemnych Zintegrowanie gospodarowania wodami w oparciu o obszary dorzecza Regulacja emisji i standardów jakościowych wody oraz stopniowe eliminowanie substancji szczególnie niebezpiecznych Analiza ekonomiczna oraz zwrot kosztów usług wodnych w celu zrównoważonego użytkowania wody Zaangażowanie społeczeństwa oraz użytkowników wody w proces gospodarowania wodami Polityka wodna UE - 2 Cele środowiskowe Cel główny: Osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r.

11. Polityka wodna UE - 3 Klasyfikacja… WODY POWIERZCHNIOWE WODY PODZIEMNE TYPOLOGIA5 KATEGORII, 2 SYSTEMY OKREŚLENIE WARUNKÓW REFERENCYJNYCH Ocena stanu chemicznego Ocena stanu ekologicznego Ocena stanu ilościowego Wskaźniki biologiczne Wskaźniki fizykochemiczne Wskaźniki ilościowe

12. Polityka wodna UE - 4 DIAGNOZA ELEMENTÓW ŚRODOWISKACYKL MONITORINGU

13. Polityka wodna UE - 5 Plany gospodarowania wodami Programy działań Analiza stanudorzecza Analiza ekonomiczna

14. Polityka wodna UE - 6 Rolnictwo Wdrażanie dobrych praktyk rolniczych Przemysł Racjonalizacja gospodarki wodnej PROGRAMY DZIAŁAŃ Zmiany hydromorfologiczne - programy małej retencji, ochrona przeciwpowodziowa Gospodarka komunalnaZbieranie i oczyszczanie ścieków, rozwój wodociągów projekty i programy inwestycyjne Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych Programy ochrony wód przed azotanami pochodzenia rolniczego Programy poprawy jakości wód przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do picia Programy działań ujęte w planach gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy dla osiągnięcia celów środowiskowych Programy monitoringu wód w obszarach dorzeczy ………..

15. Polityka wodna UE - 7 Koszty Korzyści ANALIZA EKONOMICZNA Element procesu podejmowania decyzji Narzędzie racjonalnego osiągania celów środowiskowych

16. Dostęp społeczeństwa do informacji Konsultacje społeczne Aktywny udział społeczeństwa Polityka wodna UE - 8 Wymóg obligatoryjny RDW Zalecany przez RDW

17. Obszary współpracy Dorzecza międzynarodowe Działania koordynacyjne Prace naukowo-badawcze (R&D) Nowe technologie Interkalibracja Polityka wodna UE - 9 Polityka międzyregionalna i międzynarodowa Formy współpracy • Komisje • Programy bliźniacze • Programy pilotażowe • Warsztaty • Inne działania

18. RDW + … 96/61/WE 91/271/EWG Dyrektywa w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń (IPPC) Dyrektywa w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych 80/778/EWG 86/278/EWG Zm. 98/83/WE Dyrektywa w sprawie osadów ściekowych Dyrektywa w sprawie wody pitnej Dyrektywy „córki” 91/676/EWG 76/160/EWG Dyrektywa w sprawie azotanów RAMOWA DYREKTYWA WODNA 2000/60/WE Dyrektywa w sprawie wód przeznaczonych do kąpieli Dyrektywa w sprawie siedlisk 92/43/EEC Dyrektywa w sprawie ptaków 79/409/EEC Dyrektywy uzupełniające Dyrektywa w sprawie środków ochrony roślin 91/414/EEC Dyrektywa w sprawie dużych katastrof (Seveso) 96/82/EC Dyrektywa w sprawie oceny oddziaływania na środowisko 85/337/EEC

19. Więcej informacji: www.kzgw.gov.pl www.mos.gov.pl www.rdw.org.pl