ybm .tr

1. www.ybm.com.tr

2. ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Toprak , su ve hava kirliliğini azaltmak için çaba göstermek Kaynakları verimli kullanmak

3. Çevre: Canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortama çevre diyoruz. Ortamdaki dengenin bozulmasına çevre problemi,havanın suyun ve toprağın kirlenmesine de çevre kirliliği diyoruz.

4. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ Kurumumuz başta olmak üzere yeryüzündeki her türlü kirliliği azaltmak için çaba gerektiren bir yönetim sistemidir.

5. ISO 14001 Kurum için bir çevre politikası oluşturmak, bu politikayı uygulamak ve sürdürmek esasına dayanan ve çevre ile ilgili prosesleri, prosedürleri, sorumlulukları, kaynakları, planlama faaliyetlerini ve organizasyon yapısını düzenlemek üzere kurulan bir yönetim sistemidir.

6. Uluslararası Çevre Yönetim Sistemi Standartları • TC 207 / 1993 • Amacı “Çevre yönetim araç ve sistemleri alanında standardizasyon sağlamaktır.” • 72 üye ülke katılmaktadır • ISO 14000 serisini geliştirmektedir. • İlk ISO 14000 standartları Eylül 1996 da yayınlanmış Şubat 2005 te revize edilmiştir.

7. Sürekli Gelişme Çevre Politikası Yönetim Gözden Geçirmesi Planlama Kontrol ve Düzeltici Faaliyet Uygulama ve Operasyon ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Modeli

8. ISO 14000 sistemi doğrulanabilirdir. • Dokümantasyon koşullarına uyulması ile hem standarda uygunluk hem de çevre performansı denetlenebilir. • ISO belgelendirme prosesi ile hem standarda uygunluk hem de çevre performansı denetlenebilir

9. 4.2 Çevre Politikası Organizasyonun yönlendirici bir çevre politikası geliştirmesi - Üst yönetim hazırlar • İlgili yasa ve düzenlemelere uyma, çevre performansını geliştirme, kirliliği önleme • Hedefler belirlenir • Çalışanlara ve topluma duyurulur

10. 4.3 Planlama 4.3.1 Çevresel Yönler • Organizasyonun kontrol edebildiği ve çevre ile etkileşim gösterebilecek ürün, hizmet ve faaliyetlerinin belirlenmesi • Çevre üzerinde önemli etkisi olan yönlerin diğerlerinden ayrılması

11. 4.3 Planlama • 4.3.1 Çevresel Yönler • Çevresel etkilere odaklanır: emisyon, kanalizasyon, atık yönetimi, çevre halkına etkiler, hammadde ve doğal kaynakların kullanımı, taşıma vb. • Hedeflerin tespit edilmesinde kullanılır • İlk çevresel gözden geçirme – yasal şartlar, çevresel yönler, mevcut uygulamalar, önceki olaylar, standart dışı işlemlerin muhtemel sonuçları

12. 4.3 Planlama 4.3.2 Yasal ve diğer gereksinimler • Bu çevresel yönlerle ilgili olarak var olan yasal koşullar ve düzenlemelerin belirlenmesi - Tabi olunan yasal ve diğer çevre koruma koşulları, sektör kodları, rehberler vb.

13. 4.3 Planlama 4.3.3 Amaç ve Hedefler • Organizasyon içinde yer alan ilgili birimlerde çevre ile ilgili hedeflerin belirlenmesi - Çevre politikası ile tutarlı, sayısal, zaman sınırları olan, kirliliğin önlenmesi

14. 4.3 Planlama 4.3.4 Çevre Yönetim Programları • Bu hedeflere ulaşmak için programların tespit edilmesi • Sorumluların belirlenmesi, kriterlerin tespit edilmesi,yeni gelişmeler durumunda güncelleştirilmesi.

15. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.1 Yapı ve sorumluluk • Çevre yönetimini sağlamak için görev, sorumluluk ve yetkilerin tanımlanması • Yönetim temsilcisi, raporlama • Organizasyon şeması • Taşeronlar

16. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.2 Eğitim, bilinç ve uzmanlık • Potansiyel çevresel etkileri olan çalışanlara eğitim verilmesi • İç ve dış eğitim ihtiyaçları • Çevreye etkisi olabilecek personel için eğitim, tecrübe, uzmanlık • Tüm personel için ÇYS, çevre politikası, sorumluluklar, prosedürler ile ilgili eğitimler

17. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.3 İletişim • İç iletişimi sağlamak ve dış iletişimi yürütmek için prosedürler geliştirilmesi • İç iletişim • Dış iletişim, şikayetlere cevap verme. Toplum, çevre teşkilatları, müşteriler, tedarikçiler, taşeronlar • Lisans izin, raporlama, olaylar

18. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.4 Çevre Yönetim Sistemi Dokümantasyonu • ÇYS bölümleri için dokümantasyon oluşturulması • Prosedürler, acil durum planları, standartlar • Diğer yönetim sistemleri

19. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.5 Doküman kontrolü • ÇYS için gerekli olan dokümantasyonun kontrolü için prosedürler oluşturulması • Okunaklı, kontrollü, • Emre amade, geçerli • Dış kaynaklı dokümanlar ( yasa, yönetmelik,uygulama teknik zorunlulukları)

20. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.6 Operasyonel Kontrol • Önemli çevresel yönlerle ilgili operasyon ve faaliyetlerin belirlenmesi. Bu operasyon ve faaliyetlerin çevresel etki riskini minimuma indirmek için prosedürler geliştirilmesi - Satınalma, satış, tasarım, pazarlama, üretim, bakım, muayene ve deney, kalibrasyon, lojistik, nakliye, depolama, atık işleme

21. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.6 Operasyonel Kontrol • Faaliyetlerin tespit edilen şartlar altında gerçekleştirilmesi, yol verme,olaylar, acil durumlar, kazalar • Hammadde seçimi, taşıma, atık imha, yeni sözleşmeler, yanıcı sıvılar, tehlikeli maddeler, müşterinin temin ettiği ürün

22. 4.4. Uygulama ve Operasyon 4.4.7 Acil durumlara hazırlıklı olma ve tepki verme • Acil durumlara tepki verme ile ilgili prosedürlerin geliştirilmesi ve sürdürülmesi - Potansiyel kazalar, tepki verme,yangın önleme, çevresel risk değerlendirmesi, yetkili kurumlar, güvenlik teşkilatları, topluma bilgi verme. Düzenli bilgilendirme pratik uygulamalar

23. 4.5 Kontrol ve Düzeltici Faaliyet 4.5.1. İzleme ve ölçme • Çevre üzerinde önemli etkisi olan operasyon ve aktivitelerin ölçülmesi ve izlenmesi için prosedürler oluşturulması - Performans izleme, kontrol sistemleri kalibrasyon, özel ölçümler, düzenli kayıtlar.

24. 4.5 Kontrol ve Düzeltici Faaliyet 4.5.2 Uygunsuzluklar, düzeltici ve önleyici faaliyetler • Uygunsuzlukların tekrarını önlemek için prosedürler oluşturulması ve sürdürülmesi - Temel sebepler, çevresel etkilerin en aza indirilmesi, düzeltici faaliyetler, prosedür değişiklikleri

25. 4.5 Kontrol ve Düzeltici Faaliyet 4.5.3 Kayıtlar • Çevre ile ilgili kayıt tutma prosedürlerinin oluşturulması - Çevre yasaları, şikayetler, eğitimler, üretim, muayene, bakım, kalibrasyon, olay raporları, acil durum hazırlıkları, denetimler, yönetim gözden geçirmesi, çevresel değerlendirme. Arşiv, saklama süreleri. Bilgisayar kayıtları

26. 4.5 Kontrol ve Düzeltici Faaliyet 4.5.4 Çevre Yönetim Sistemi Denetimi • Standarda uygunluk ve doğru ve düzenli uygulamayı tespit etmek üzere periyodik ÇYS denetimlerinin yürütülmesi ile ilgili prosedürlerin mevcut olması - Planlama, çevreye etki durumu, eğitilmiş tarafsız denetçi

27. 4.6 Yönetim Gözden Geçirmesi • Üst yönetim ÇYS uygulama ve etkinliğini düzenli olarak gözden geçirilmesi. Bu gözden geçirme faaliyetinin dokümante edilmesi - Politika, hedefler, sürekli gelişme, çevresel yönler, dokümantasyon, uygulama takibi.

28. ISO 14000 Avantajları • Tüm ilgili düzenlemelerle uyumu garantiler • Çevre ile ilgili olaylara kanıt sağlar • Olaylarda firma sorumluluğunu azaltır • İşçi sağlığı ve güvenliği risklerini azaltır • Çalışan moralini yükseltir • Çevre sorumluluğunu işletmeye dağıtır • Sürekli gelişme ile hizmet kalitesini artırır • Çevresel hususların dikkate alınarak hizmet verildiğine dair kanıt sağlar

29. ÇYSBaşarı Faktörleri • Yönetim desteği ve katılımı • Çalışanların katılımı • Mevcut sistemler • İş ile ilgili ihtiyaçlara odaklanma • Doğru temsilci seçimi

30. ADIMLAR 1. Mevcut sistemi değerlendirin • ISO 14001’i kullanın • Sistemler yerli yerinde ve dokümante midir? Çevresel yönlerinizi tanımlayın Kurumumuzda ve sorumlu olduğumuz bölgede oluşan kirlilik kaynakları Önemli etkileri değerlendirin Kirliliğin doğaya ve insanlara verdiği zararlar Çevre politikası oluşturun Kirliliğin azaltılması ve oluşmaması için hayata bakışımızı tanımlayan politika oluşmalı 2. 3. 4.

31. Planlayın 5. Hedefleri oluşturun Hangi süre içinde kirliliği nereye getirmek istiyoruz. Kaynak kullanımında nekadar verimli olmak istiyoruz. Çevre programları ve planlarını tanımlayın Kirliliği azaltmak için uygulayacağımız program ve planları ÇYS ‘yi uygulamak ve geliştirmek için bir plan oluşturun 6. 7.

32. Uygulayın Çevre programları üzerinde çalışın En iyi uygulamayı tespit için sistemleri analiz edin Sistemleri dokümante edin 8. 9. 10.

33. Ölçün Çevre performansını ölçün • Başlangıçta • İlerlerken İç Denetimler yapın Yönetim gözden geçirmesi yapın 11. 12. 13.

34. Geliştirin Ölçüm sistemlerini esas alarak düzeltici ve önleyici faaliyetler yürütün Gerektiğinde politika, hedef ve programları gözden geçirin ve revize edin 14. 15.

35. Çevre Yönetim Sistemi Kurulurken • Atık Üretimi • Atık Su Deşarjı • Nokta Kaynaklı Emisyon • Kaçak Emisyonu • Egzoz Emisyonu • Tehlikeli Kimyasalların Kullanımı • Su Kullanımı • Enerji Kullanımı • Hammadde Kullanımı • Doğal Kaynak Kullanımı • Atıkların Uzaklaştırılması • Mevcut yasal düzenlemeler • Çevresel etkiyi değiştirme zorluğu • Etkiyi değiştirme maliyeti • Diğer faaliyet ve proseslerde değişiklik • İlgili kişi/kurumların görüşleri • Kurumun halk gözündeki imajı etkisi Göz önünde bulundurulmalıdır.

36. Belgelendirme Akreditasyon Kurumu Yetki Verir Yetki Verir Belgelendirir Çalıştırır Belgelendirme Kurumları Eğitim Kurumları Eğitir Denetçiler Belgelendirir Denetler Firmalar

37. Doğadan hazır olarak aldığı kaynakların yok olması yada ihtiyacına cevap veremeyecek durumda olması insanoğlunu yeni arayışlara sevketti. Bu arayışın sonucu ortaya çıkan ileri teknolojileriler peşinden problemleri de getirdi. Bacalara filtre takılması, suyun arıtılarak tekrar kullanılması ve yeni sulama sistemlerinin geliştirilmesi gibi.

38. Ancak geliştirilen teknolojilerin başarısının insana bağlı olması bu konudaki bilinçlendirme çalışmaların ağırlık verilmesini getirdi. Her kurum kendi yakın çevresinden başlayarak halka halka tüm insanoğlunun bilinçlendirilmesine yönelik çalışmalara başladı

39. Kirletme hızı maalesef doğanın kendini yenileme hızından fazla olduğu için çalışmalar kaçınılmaz sonucu geciktirmeye yönelik olarak sürdürülmekte. Bu konuda yeteri kadar dürüst olmayan ülke yöneticileri bir şeyler yapıyormuş gibi davranmaktan öteye gitmiyorlar.

40. Kyoto protokolunu imzalayan ülkelerden olan Canada kendi kotasına düşen karbon salınımını doldurduğu için ücret karşılığı Meksikanın kotasını satınaldı. Yani kirletmeye devam…. Peki sonuçta ne oluyor İşte sonuç…………………..

41. Bir ülke yok oluyorKüresel ısınmanın etkileri, her geçen gün kendisini biraz daha fazla hissettirirken, ısınmanın ilk gerçek mağdurları Pasifik Okyanusu'ndaki Tuvalu'da yaşayanlar oldu. Kutuplardaki buzulların erimesiyle adalar ülkesi Tuvalu hızla sulara gömülüyor. Tarım alanları sular altında kalan yüzlerce Tuvalulu, komşu Yeni Zelanda'ya sığınıyor. Tuvalu'da yaşayanların tamamı, 2050'de Yeni Zelanda'ya sığınmış olacak. ..

42. Kirlilik Hava Kirliliği Canlıların yaşamını olanaklı kılan hava; atmosferi oluşturan gazların karışımından oluşmaktadır. Havanın insan yaşamındaki önemi açısından bir insanın günde ortalama 14 kg havaya ihtiyacı olduğu örnek olarak verilebilir. Canlılar için yaşamsal önemi olan hava, hızlı nüfus artışı, kentleşme ve sanayileşme sonucunda atmosfere bırakılan maddelerin belli bir yoğunluğa ulaşması sonucu kirlenmektedir.

43. Hava kirliliği gelişmekte olan ülkelerde çok ciddi bir çevre sorunu olarak varlığını sürdürmektedir. 1952 yılında bir hafta içinde hava kirliliği nedeniyle yaklaşık 4000 kişinin yaşamını yitirdiği Londra örneği gibi dramatik olayların başlamasını beklemeksizin gerekli önlemlerin alınması ve işler kılınması gerekmektedir. Dil İskelesinde yaş ortalaması 50 Türkiye ortalaması 64

44. Gürültü sorunu; teknolojideki gelişmeler ve buna bağlı olarak yaşam biçiminde oluşan değişiklikler sonucu insanoğlunda olumsuz fizyolojik ve psikolojik etkiler yaratan, arzu edilmeyen sesler olarak tanımlanmaktadır. İnsanların yaşamında çeşitli fiziksel ve psikolojik sorunların ortaya çıkışında etkisi bulunan bu çevre ve sağlık sorunu “gürültü kirliliği” olarak da isimlendirilmektedir

45. Su Kirliliği • Vucudumuzun 4 / 3 su • Dünyanın dörtte üçünün sularla kaplı olduğu, canlıların ağırlığının ise yüzde yetmiş beşini suyun oluşturduğu düşünülürse, suyun canlı varlıkların yaşamındaki işlevini anlamak kolaylaşabilir. • Su kirliliği kavramı ile su kaynaklarının kullanılmasını bozacak ölçüde, organik, inorganik, biyolojik ve radyoaktif maddelerin suya karışması kastedilmektedir.

46. Ülkemizde sanayi atıkları ile kirlenen akarsulara ve göllere Meriç, Ergene, Gediz, Menderes nehirleri ile, Nilüfer, Simav, Porsuk çaylarını ve daha dramatik bir tablo olarak ortaya çıkan Sapanca, Manyas, Van ve Tuz göllerini örnek verebiliriz. Ne yazık ki Yeşil Irmak ırmağın rengini değil adını taşımaktadır. Yeşil ırmağın rengi sanayi atıklarına göre değişmekte. Ve 2008 yılında İzmirin suları içmeye uygun değil. Acaba Kirlilik nezaman ortaya çıktı ?

47. Sapanca Gölü ndeki içme suyunun Adapazarı ve İzmit belediyeleri arasında mahkemelik olduğunu unutmamalıyız. Gelecekte petrol savaşlarının yerini su savaşlarının almasını beklemek hayalcilik olmaktan gerçekçiliğe yönelik öngörü olsa gerek.

48. Toprak Toprak; canlı doğal kaynakların varlıklarını sürdürebilmeleri için hava ve su ile birlikte vazgeçilmez, bir doğal kaynaktır. Toprak kirliliği, insan etkinlikleri sonucunda, toprağın fiziksel, kimyasal, biyolojik ve jeolojik yapısının bozulmasıdır. Söz konusu kirliliğin, toprakta yanlış tarım teknikleri, yanlış ve fazla gübre ile tarımsal mücadele ilaçları kullanma, atık ve artıkları, zehirli ve tehlikeli maddeleri toprağa bırakma sonucunda ortaya çıktığı belirtilmektedir

49. Kirli havanın içerdiği zehirli gazların neden olduğu asit yağmurları ve kirletici gazların toprakta birikmesi, çeşitli yollarla kirlenen sularla sulanan toprağın kirlenip yapısının bozulması, tarımda kullanılan ilaçlar ve yapay gübrelerin bilinçsiz kullanımıyla uzun süre bozulmadan kalabilen katı atıkların gerekli süreçlerden geçirilmeksizin depolanması gibi etkenler toprağı kirletmekte ve hatta kullanılmaz duruma getirmektedir. Bunlara ek olarak toprağın kendi yapısından kaynaklanan sorunlarla birlikte erozyon Türkiye’nin çok ciddi toprak sorunlarından biridir.

50. Erozyon; Toprağın su, rüzgar gibi doğal etmenler ile aşındırılması sonucunda bulunduğu yerden başka yerlere sürüklenmesidir. Daha önce de belirtildiği gibi,erozyon sadece bir toprak sorunu olmayıp suyun kirlenmesine, verimli toprakların kaybına, tarımsal üretim kapasitesinin düşmesine yol açtığı için aynı zamanda ciddi bir ekonomik sorun kaynağıdır. Türkiye’nin topraklarının %66’sının erozyon tehlikesi altında olduğu dikkate alındığında sorunun boyutları hakkında fikir edinilebilir.