VIRUSET E KOMPJUTERIT

1. VIRUSET E KOMPJUTERIT Punoi:Bardha Oshlani IX9 Arsimtar : Muhamer Ujkani Lenda : Teknologji

2. VIRUSET • Virusi është një program i vogël i cili është në gjendje të shumëzohet e të shpërndahet nëpër funksionet e caktuara të kompjuterit dhe ta bëje atë që të mos funksionoj normalisht apo ta shkatërroj gjithë sistemin e eksplorimit.

3. Por dëmet mund të jene të ndryshme ka nga ata që sjellin pak dëme si psh ata qe sulmojnë mousin apo tastierën disa të tjerë pengojnë disa programe të funksionojn normalisht por me të rrezikshmit sot janë në gjendje ta fshijnë tërë hard diskun. • Viruset nuk lindin vetvetiu por programohen nga specialistët e kompjuterëve për të kryer funksione të ndryshme. Viruset kanë për qëllim dëmtimin e skedarëve, fshirjen e memories, përgjimin dhe spiunimin, vjedhjen e informacionit, ngadalësimin e rrjeteve kompjuterike, etj.

4. Shfaqja e viruseve per here te pare • Me shfaqjen e virueseve të kompjuterit për herë të parë si epidemi softuerike, interesi për ta ishte mjaftë i madh, sidomos viteve të fundit numëri i tyre sa vjen e shtohet dita–ditës në mjediset kompjuterike. Viruset janë shkruar në atë formë që të krijojnë probleme në siguri, të tilla, si: probleme sociale dhe probleme në mjediset në të cilat kryhen punë të dobishme

5. Viruset e kompjuterit paraqesin rrezikë jo vetëm për siguri, por edhe në integritetin e të dhënave. Ata shkaktojnë humbjen e të dhënave, të cilat janë mjaftë të vlefshme, duplikimin e tyre e ndonjëherë edhe humbjen e tërësishme, që pastaj riparimi ose rikthimi i tyre do të ishte i zorëshëm.

6. Dy pakistanez Basit dhe AmjadAlvi krijuan një program i cili sulmonte boot sektorin e disketës dhe të hard diskut. Qëllimi i tij nuk ishte që ti shkatërronte të dhënat por vetëm ,të afishoj një reklame të tyre ! Vetëm pas dy vjetësh lajmërohet antivirusi i parë për ta ç'aktivuar brain dhe për tu mbrojtur prej tij. Ndërsa sot nevojiten vetëm disa orë për ta gjetur antivirusin. • Me shfaqjen e virusit Melissa merr fundë epoka ku viruset shpërndaheshin vetëm në mënyrë manuela, përmes disketave. Ky virus shpërndahet përmes internetit i fshehur një dokument Word dhe prej kompjuterit të infektuar ai shpërndahej në 50 adresat e para në blokun e adresave të Outlokut. Ky virus infektoi me shume se 300.000 kompjuter. • Mjerishtë shumë njerëz të cilët kanë probleme ose rreziqe të shpeshta në kompjuterët e tyre nuk e kuptojnë se ata kanë viruse në kompjuterët e tyre, prandaj jetojnë të shqetësuar nga problemet e tilla.

7. Në fillim të viteve te 60ta kërkuesit e laboratorit Bell krijojnë një lojë ku dy programe kanë për mision ta shkatrojn njëri tjetrin.Këta dy programe kishin aftësi që të vetë shumëzoheshin dhe këtu pra u venë bazat e virusit Termin virus i pari e përdor profesori amerikan Fred Cohen për të përshkruar programet që kanë mundësi të riprodhohen dhe të shpërndahen përmes rrjetit informatikë.

8. Viruset e kompjuterit janë quajtur viruse, sepse ata përmbajnë disa tipare të ngjashme me viruset biologjik. Një virus kompjuteri kalon prej njërit kompjuter në tjetërin sikurse virusi biologjik që kalon prej njërit person tek personi tjetër

9. Sot, jo vetëm se shkaktojnë probleme në sistemet kompjuterike , por gjithashtu përdorën për të vjedhur informata të vlefshme të përdoruesve të kredit kartelave dhe numërave të sigurimeve shoqërore.

10. Llojet e viruseve • Llojet më të zakonshme të virusëve janë : • Virusët rezidente (të përherëshme)  • Virusët me veprim të drejtëpërdrejtë • Virusët shkatërrues - prishës  • Virusët e operacioneve fillestare të sistemit kompjuterik • Makro virusët • Virusët e direktoriumit • Virusët polimorfik • Infektuesit e fajllave • Virusët “shoqëruese”  • Krimbat virusal • Trojanët ose kuajt Trojan • Bombat logjike

11. Virusëtrezidente (tëpërherëshme) • Ky lloj i virusit është virus i përherëshëm, i cili qëndron në RAM memorie. Nga aty pastaj ndërpren të gjitha operacionet e ekzekutuara nga sistemi: dëmton fajllat dhe programet, të cilat janë të hapura, të mbyllura, i kopjon ato, i riemron, etj. Lloje të këtyre viruseve janë: Randex, CMJ, Meve dhe MrKlunky

12. Virusët me veprimtëdrejtëpërdrejtë • Qëllimi i këtij virusi është të replikoj vetën dhe të veproj, atëherë kur ai është ekzekutuar. Kur plotësohet një kusht specifik, virusi i llojit në fjalë vepron dhe infekton fajllat të cilët gjenden në direktorium ose në folderin përkatës dhe kryen operacione të caktuara kur kompjuteri është i ndezur

13. Virusët shkatërrues - prishës • Virusi i këtij lloji është emruar me këtë epitet nga fakti se ai fshin informacionet e përfshira në dosje, duke i bërë ato pjesërishtë ose tërësishtë të padobishme, pasi t`i infektoj ato. E vetmja mënyrë për të pastruar një skedar të infektuar nga virusët është të fshini skedarin plotësishtë, duke humbur kështu përmbajtjen origjinale të tij

14. Virusët e operacionevefillestaretësistemitkompjuterik • Ky lloj i virusit ndikon në sektorin e operacioneve fillestare të sistemit kompjuterik (boot), në një fllop disk (floppy disk) ose hard disk. Shembuj të virusëve të tillë janë: Polyboot.B, AntiEXE

15. Makro virusët • Janëvirusetëcilatinfektojnëfajllatqëjanëkrijuarngaaplikacioneoseprogrametëcaktuaratëcilatpërmbajnëmakro. Këto mini-programekanëaftësitërradhitjesautomatiketëoperacioneve, kështuqëatokryejnveprimetëveçanta, prandajimënjanojnëpëroruesitngadetyra e kryerjessëkëtyreoperacionevenjënganjë. Shembujtëvirusëvemakrojanë: Relax, Melissa.A, Bablas, aO97M/Y2K

16. Virusët e direktoriumit  • Virusët e tillë ndryshojnë shtigjet apo rrugët të cilat tregojnë vendndodhjen e një skedari (fajlli). Duke ekzekurtuar një program, i cili është infektuar nga një virus i tipit të tillë, ju nuk jeni në dijeni se aty është duke vepruar një virus, ndërsa virusi i cili ka vepruar ka lëvizur skedarin original dhe programin përkatës. Njëherazi infektimi i tij e bën të pamundur lokalizimin e fajllit original 

17. Virusët polimorfik  • Virusëtpolimorfikenkriptojnëosekodojnëvetënnëmënyratëndryshme (duke përoruralgoritmetëndryshmedheçelësaenkriptues) nëçdokohëqëatainfektojnësistemin. Kjo e bëntëpamundurdetektimin e tyrengaantivirusët, përt`igjeturata duke përorurstringjepërkërkimin e nënshkrime.Shembujtëkëtyrevirusevejanëparaqitursinëvazhdim: Elkern, Marburg, Satan Bug dheTuareg

18. Infektuesit e fajllave • Ky lloj virusi infekton programet ose fajllat e ekzekutuar . Shumica e virusëve ekzistuese i përket kësaj kategorie dhe klasifikohen në bazë të efekteve të tyre

19. Virusët “shoqëruese”  •  Konsiderohen të gjithë fajllat e infektuar me viruse rezidente ose viruse me veprim të drejtëpërdrejtë. Këto viruse janë quajtur viruse “shoqëruese” nga fakti se sapo të arrijnë në sistem ato “shoqërojnë” fajllat tjerë që tanimë janë ekzistent.

20. Krimbat virusal • Krimbi virusal është program kompjuterik, i cili ka aftësi për të kopjuar vetën nga njëra makinë në makinën tjetër.  Shpesh krijojnë payload –e të cilat bëjnë dëme të konsiderueshme. Shembuj të krimbave virusal janë: PSWBugbear. B, Lovgate. F, Trile. C, Sobig. D, Mapson dhe Code Red

21. Trojanët ose kuajt Trojan • Një tjetër lloj i virusëve shkatërruese dhe të dëmshme janë Trojanët ose kuajt Trojanë, të cilët ndryshojnë nga virusët tjerë dhe nuk e replikojnë vetën. Ngjajnë pothuajse tërësishtë me krimbat virusal

22. Bombat logjike  •  Këto nuk konsiderohen si viruse, sepse nuk e replikojnë vetveten. Këto nuk janë as programe, nëse e themi realisht, por më shumë kryejn rolin e levizjës së më tepër segmenteve të programeve. Objektivi i tyre është të shkatërrojë të dhënat në kompjuter në kushte të caktuara. Bombat logjike aktivizohen pa u vënë re nga shfrytëzuesi dhe rezultatet e tyre janë shkatërruese

23. Antivirusi dhe masat tjera parandaluese • Shumica e përdoruesve instalojnë antivirusin që të detektojnë dhe eleminojnë virusët. •  Disa antiviruse janë në gjendje të skanojnë fajllat e hapur, po ashtu edhe fajllat dhe e-mailat të cilët i dërgojmë përmes Internetit.

24. Te gjitha te dhenat mund ti gjeni te : http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit JU FALEMINDERIT