PLEXUS BRACHIALIS

1. PLEXUS BRACHIALIS PARS INFRACLAVICULARIS Paweł Iwaszczuk WL II rok

2. plexus brachialis - schemat

3. RAMI BREVES • n. grzbietowy łopatki • n. piersiowy długi • n. podobojczykowy • n. nadłopatkowy • nn. piersiowe przednie • nn. podłopatkowe • n. piersiowo-grzbietowy • n. pachowy

4. nervi thoracici anteriores • przyśrodkowy • boczne (1-2) • pętla mięsień piersiowy mniejszy jest unerwiony głównie przez nerw piersiowy przedni przyśrodkowy porażenie rzadkie, osłabione głównie przywodzenie trigonum deltoideopectorale

5. nervi subscapulares n. suprascapularis nn. subscapulares sup. • Zaopatrują m. podłopatkowy i najczęściej m. obły większy • porażenie – rzadkie, brak dotkliwych objawów (osłabienie rotacji do wewnątrz) fasciculus posterior n. subscapularis inf. n. thoracodorsalis

6. nervus thoracodorsalis • „wyjątkowo długi nerw podłopatkowy” • towarzyszą mu naczynia piersiowo-grzbietowe • porażenie – niemożność sięgnięcia do tylnej kieszeni spodni nn. thoracici anteriores n. intercostobrachialis n. cutaneus brachii med. n. thoracicus longus n. thoracodorsalis musculus latissimus dorsi

7. nervus axillaris n. axillaris • wspólnie z tętnicą okalającą ramię tylną przechodzi przez otwór czworoboczny • unerwia ruchowo • m. naramienny • m. obły mniejszy • oddaje: • gg. stawowe • g. międzyguzkową • n. skórny boczny ramienia r. muscularis (m. teres minor) a. circumflexa humeri post.

8. RAMI LONGI • n. promieniowy • n. mięśniowo-skórny • n. pośrodkowy • n. łokciowy • n. skórny przyśrodkowy ramienia • n. skórny przyśrodkowy przedramienia

9. nervus radialis capsula articularis humeri • odchodzi z pęczka tylnego • najsilniejsza gałąź splotu ramiennego (zaopatruje ramię, przedramię i rękę) • przebiega w towarzystwie naczyń głębokich ramienia w rowku nerwu promieniowego n. axillaris n. radialis m. biceps brachii, caput longum

10. nervus radialis naczynia towarzyszące na ramieniu: • t. pachowa • t. ramienna • t. głęboka ramienia • gałąź przednia tętnicy pobocznej promieniowej w dolnej 1/3 ramienia przebija przegrodę międzymięśniową boczną (od tyłu) a. profunda brachii n. cutaneus brachii post. r. muscularis nervi radialis a. collateralis media n. cutaneus antebrachii lat. n. cutaneus antebrachii post.

11. nervus radialis m. brachialis • w dole łokciowym podzielony na gałęzie końcowe biegnie wraz z t. wsteczną promieniową • g. głęboka przebija m. odwracacz i dzieli się na gg. mięśniowe • g. powierzchowna (czuciowa) biegnie w dół przykryta m. ramienno-promieniowym n. medianus m. brachioradialis r. ant. a. collateralis radialis + a. recurrens radialis r. profundus n. radialis r. superficialis n. radialis m. supinator

12. r. profundus n. radialis • towarzyszy tętnicy międzykostnej tylnej • unerwia część grupy bocznej oraz całą grupę tylną mięśni przedramienia • przedłuża się w nerw międzykostny tylny przedramienia a. interossea recurrens ramus profundus a. interossea posterior n. interosseus posterior ramus superficialis

13. r. superficialis n. radialis ramus superficialis • biegnie dobocznie od t. promieniowej • w dolnej 1/3 przedramienia przechodzi na stronę grzbietową • oddaje drobne gałązki i dzieli się na 5 nerwów grzbietowych palców vena cephalica n. digitalis dorsalis (primus) r. communicans cum ramo dorsale manus nervi ulnari

14. nervus radialis - uszkodzenia

15. nervus radialis – uszkodzenia

16. nervus radialis - neuropatie • zespół nerwu międzykostnego tylnego (PINS) • brak objawu opadania ręki • niemożność prostowania w stawach śródręczno-paliczkowych (opadanie palców)

17. n. musculocutaneus musculus coracobrachialis • powstaje z pęczka bocznego splotu • przebija mięsień kruczo-ramienny • zaopatruje ruchowo grupę przednią mięśni ramienia • przedłuża się w nerw skórny boczny przedramienia rami musculares musculi brachii anteriores n. cutaneus antebrachii lateralis

18. n. musculocutaneus • Najbardziej zmienny nerw splotu: • niekiedy nie występuje wcale • może odchodzić od nerwu pośrodkowego • czasem omija mięsień kruczo-ramienny nie przebijając go, lub też nawet przebija głowę krótką mięśnia dwugłowego • rzadko unerwia także m. nawrotny obły • w 60% przypadków występuje zespolenie z nerwem pośrodkowym w połowie długości ramienia niosące odszczepione włókna do nerwu pośrodkowego

19. n. cutaneus antebrachii lateralis n. cutaneus antebrachii lat. vena cephalica n. cutaneus antebrachii med. (r. ant.) • przebija powięź przyśrodkowo od ż. odpromieniowej • dzieli się na dwie gałęzie tworzące liczne zespolenia z sąsiednimi nerwami – przednią i tylną

20. nervus medianus • powstaje z pęczków bocznego i przyśrodkowego • zaopatruje przedramię i rękę oraz okostną ramienia i staw łokciowy • tworzy pęczek naczyniowo-nerwowy w rowku przyśrodkowym m. dwugłowego ramienia arteria et vv. brachiales [sulcus musculi bicipitis brachii medialis] n. ulnaris n. medianus n. cutaneus antebrachii lat.

21. nervus medianus m. pronator teres (caput ulnare et. brachiale) n. medianus • na przedramieniu oddaje: • gg. do grupy przedniej mięśni przedramienia • nerw międzykostny przedni • g. dłoniową nerwu pośrodkowego • towarzyszy mu drobna tętnica pośrodkowa a. ulnaris arcus tendineus m. flexoris digitorum superf.

22. n. interosseus ant. r. muscularis nervus et vasa mediana nervus et vasa interossea anteriora tendines musculi flexoris digitorum prof.

23. nervus medianus nervus medianus • W odcinku dłoniowym oddaje gg. mięśniowe biegnące w pobliżu pochewki promieniowej (ryzyko uszkodzeń przy zabiegach na niej) • Ostatecznie dzieli się na 3 nn. dłoniowe wspólne palców, a te na 7 nn. dłoniowych właściwych palców vagina synovialis radialis rami musculares n. mediani

24. nervus medianus - neuropatie • Zespół cieśni nadgarstka (CTS) - parestezja i ból w obszarze zaopatrzenia nn. dłoniowych wspólnych palców I-III oraz w nadgarstku - upośledzone ruchy kciuka • Zespół mięśnia nawrotnego obłego (Pronator Syndrome)

25. zespół cieśni nadgarstka

26. zespół m. nawrotnego obłego • objawy przypominają CTS + osłabienie zginania ręki + niedoczulica na kłębie i dłoni

27. nervus medianus - porażenie • W dolnej części przedramienia: • atrofia większości mięśni kłębu – „ręka małpia” • niedoczulica w obszarze unerwienia • Porażenie całkowite: • zniesienie czynnego nawracania • rękę zginają dłoniowo jedynie zginacz łokciowy i odwodziciel długi kciuka • „ręka błogosławiąca” • zaburzenia wegetatywne zmiana zanikowa kłębu

28. nervus ulnaris • powstaje z pęczka przyśrodkowego • przebija przegrodę międzymieśniową przyśrodkową (od przodu ku tyłowi) • towarzyszą mu: • t. pachowa • t. ramienna • t. poboczna łokciowa górna • g. tylna t. wstecznej łokciowej nervus ulnaris vasa collateralia ulnaria superiora epicondylus medialis

29. nervus ulnaris • g. do stawu łokciowego • gg. do zginacza łokciowego nadgarstka i zginacza głębokiego palców • nerw Henlego (wybitnie długa gałąź naczyniowa) • g. grzbietowa ręki • g. dłoniowa ręki • bocznie towarzyszy t. łokciowa n. ulnaris a. ulnaris r. dorsalis manus r. cutaneus palmaris r. palmaris manus (nervus ulnaris)

30. ramus dorsalis manus • zawija się dookoła kości łokciowej i przechodzi na stronę grzbietową gdzie przebija powięź • 3 gg. – przyśrodkowa, pośrednia i boczna • 5 nn. grzbietowych palców • skórne „dwa i pół palca” strony łokciowej r. dorsalis manus v. basilica n. digitalis dorsalis

31. ramus palmaris manus r. palmaris manus (nervus ulnaris) • przedłużenie n. łokciowego • przechodzi do przodu od troczka zginaczy dzieląc się na: • g. głęboką • g. powierzchowną r. profundus n. ulnaris r. superficialis r. palmaris profundus a. ulnaris arcus arteriosus palmaris superf.

32. ramus profundus n. ulnari • głównie ruchowa • podąża z g. głęboką t. łokciowej • kieruje się między mm. kłębika i zatacza łuk (dookoła haczyka k. haczykowatej) leżąc wyżej niż tętniczy łuk dłoniowy głęboki • unerwia: • mm. kłębiku oprócz m. dłoniowego krótkiego • mm. międzykostne • mm. glistowate III i IV • głowę głęboką zginacza krótkiego kciuka arcus arteriosus palmaris profundus r. profundus nervi ulnaris

33. mm. lumbricales et interossei mm. interossei dorsales • kończą się w rozcięgnie grzbietowym palców • wszystkie zginają w stawach śródręczno-paliczkowych a prostują w stawach międzypaliczkowych • mięśnie międzykostne grzbietowe odwodzą a dłoniowe przywodzą do palca środkowego

34. ramus superficialis n. ulnari • często zaopatruje m. dłoniowy krótki • zespala się z n. pośrodkowym • dzieli się na: • n. dłoniowy właściwy palca (ten przedłuża się w n. dłoniowy wł. przyśr. palca małego) • n. dłoniowy wspólny palca (IV) n. digitalis palmaris proprius r. superficialis n. digitalis palmaris communis r. comm. cum nervo mediano n. palmaris proprius digiti minimi medialis

35. ramus cutaneus palmaris r. cutaneus palmaris r. palmaris nervi mediani • zmienna, odchodzi od n. łokciowego, g. grzbietowej lub g. powierzchownej • często prowadzi włókna ruchowe dla m. dłoniowego krótkiego • unerwia skórę do przodu od nadgarstka, wspólnie z n. skórnym przyśrodkowym przedramienia r. muscularis (m. palmaris brevis) rr. cutanei

36. nervus ulnaris - porażenie • często całkowite: • osłabione zginanie i przywodzenie ręki • zniesione czynne odwodzenie i przywodzenie palców • palec mały odstaje od reszty dzięki działaniu prostownika • bardzo osłabione przywodzenie kciuka • „ręka szponiasta” (szponiastość słabiej zaznaczona na palcach II i III) • znaczne deformacje trąd (lepra)

37. nervus ulnaris - uszkodzenia • najczęstsze przy złamaniach w okolicy kłykcia lub nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej

38. nervus ulnaris - neuropatie • zespół kanału Guyon’a • zespół tunelu nerwu łokciowego

39. nervus ulnaris - neuropatie

40. nervus ulnaris - neuropatie

41. Test Kumar’a • Szybki test kliniczny pozwalający ocenić sprawność motoryczną wszystkich 3 nerwów zaopatrujących rękę • zgięcie grzbietowe dłoni i palców – n. promieniowy • odwiedzenie palców – n. łokciowy • przeciwstawienie kciuka (wykonanie okręgu z palcem wskazującym) – n. pośrodkowy

42. n. cutaneus brachii medialis • odchodzi z pęczka przyśrodkowego • najcieńsza, czuciowa gałąź splotu ramiennego • zazwyczaj w dole pachowym zespala się z n. międzyżebrowo-ramiennym (II, często też III) • unerwia skórę dołu pachowego i przyśrodkową powierzchnię ramienia n. cutaneus brachii med. nervus intercosto-brachialis v. cephalica n. cutaneus brachii med.

43. n. cutaneus antebrachii medialis v. basilica • krzyżuje od przodu nerw łokciowy • oddaje gg. skórne ramienia • przebija powięź w okolicy rozworu odłokciowego i dzieli się na gg. końcowe: • g. przednia (biegnie do przodu od rozcięgna m. dwugłowego) • g. łokciowa (biegnie z żyłą odłokciową po łokciowym brzegu przedramienia) r. anterior r. ulnaris

44. innervatio cutanea membri sup. Praktycznie wszystkie gałęzie skórne zespalają się z sąsiednimi! „2,5 palca”!!! (błąd na rycinie)

45. innervatio cutanea manus

46. charakterystyczne zespolenia • nerwy piersiowe przednie przyśrodkowy z bocznym tworzą pętlę dookoła t. pachowej

47. charakterystyczne zespolenia • Nerw mięśniowo-skórny zespala się ze wszystkimi sąsiednimi nerwami

48. charakterystyczne zespolenia • nerw pośrodkowy z nerwem łokciowym: • stałe na ręce • n. dłoniowy wspólny palca III z g. powierzchowną n. łokciowego • g. mięśniowa do zginacza krótkiego kciuka z g. głęboką n. łokciowego • częste na przedramieniu • głęboko położona gałązka od n. łokciowego • zespolenie wewnątrz zginacza głębokiego palców • niestałe na ramieniu – do tyłu od t. ramiennej • z nerwem promieniowym: • nerwy międzykostne przedni i tylny r. communicans nervi ulnaris cum nervo mediano

49. dziękuję za uwagę!