Biblioteki szk l wyzszych a Ustawa o bibliotekach

1. Biblioteki szk�l wyzszych a Ustawa o bibliotekach Jolanta Stepniak Biblioteka Gl�wna Politechniki Warszawskiej

2. 9 listopada 2007 Gdansk 2 Nowelizacja czy zmiana Ustawa o bibliotekach � Dz. U. 1997 nr 85 poz. 539 Nowelizacje 1998, nr 106 poz. 668 (ustawa samorzadowa) 2001, nr 129 poz. 1440 (MKiS na MKiDN), biblioteki publiczne nie moga byc laczone z innymi instytucjami) 2002, nr 113 poz. 984 (wyb�r w�jta � ustawa samorzadowa) 2004, nr 238 poz. 2390 (sklad Rady Bibliotecznej � MNauki) 2006, nr 220 poz. 1600 (skreslenie art. 28) 2007, nr 48 poz. 327 (wyrok TK w sprawie zapis�w ustawy samorzadowej) Dyskusja w pismiennictwie fachowym Projekty nowelizacji Krajowej Rady Bibliotecznej 2002 i 2004

3. 9 listopada 2007 Gdansk 3 Podstawowe zarzuty stawiane Ustawie z 1997 Dotyczy tylko funkcjonowania bibliotek publicznych Zlikwidowala funkcjonowanie krajowej sieci bibliotecznej i sieci dziedzinowych obejmujacych biblioteki r�znych typ�w Zawiera zapisy niezgodne z innymi aktami prawnymi (biblioteki szkolne, biblioteki podlegle innym ministrom, kwalifikacje pracownicze) Zawiera zapisy ograniczajace mozliwosc efektywnego funkcjonowania bibliotek (zasada rozdzielnosci bibliotek r�znych typ�w)

4. 9 listopada 2007 Gdansk 4 Inicjatywa ZG SBP � czerwiec 2007 Powolanie Zespolu ds. opracowania zalozen i projektu ustawy o bibliotekach Barbara Budynska � BN Blazej Feret � Biblioteka Politechniki L�dzkiej Dariusz Grygrowski � IINiSB UW Janina Jagielska � SBP Jerzy Krawczyk � Biblioteka AGH Marta Kesik � Biblioteka Akademii Rolniczej w Lublinie Stanislaw Turek � WiMBP w Rzeszowie Jolanta Stepniak � Biblioteka Gl�wna Politechniki Warszawskiej � przewodniczaca

5. 9 listopada 2007 Gdansk 5 Czy Ustawa o bibliotekach jest potrzebna bibliotekom szk�l wyzszych ? Elementy przydatne definicja bibliotek naukowych � dla okreslenia gdzie kierowac pracownik�w na praktyke przed awansem zawodowym zasady stosowania oplat podstawy prawne dla wsp�lpracy w zakresie wymiany i wypozyczen miedzybibliotecznych � w odniesieniu do bibliotek wsp�ltworzacych krajowa siec biblioteczna ???

6. 9 listopada 2007 Gdansk 6 Czy Ustawa jest w og�le potrzebna ? [1] Co powinna okreslac (regulowac) Biblioteki okreslone w Ustawie powinny miec uregulowany przez panstwo w formie ustawy sw�j status (organizacje) i zasady dzialania Biblioteki szk�l wyzszych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyzszym Biblioteki samorzadowe w Ustawie o samorzadzie Biblioteki naukowe � w ustawie o Finansowaniu nauki, ustawie o JBR, o PAN Ustawa powinna okreslic polityke panstwa w odniesieniu do realizowanych zadan priorytety dzialania (NZB, kwasny papier, dygitalizacja) specjalne grupy uzytkownik�w: obsluga mniejszosci, niepelnosprawnych, os�b uczacych sie � preferowane zadania i zasady ich finansowania

7. 9 listopada 2007 Gdansk 7 Czy Ustawa jest w og�lne potrzebna ? [2] Ustawa powinna okreslac relacje pomiedzy bibliotekami tworzonymi przez r�znych organizator�w: okreslac podstawowe zasady dzialania zadania bibliotek wynikajace ze wsp�lpracy w sieci zasady finansowania i udzialu w przedsiewzieciach o charakterze centralnym (np. NUKAT, BazTech, BazHum, Katalogi Centralne BN) dopuszczalne zasady pobierania oplat uprawnienia organizatora do okreslania zasad udostepniania (np. finansowanie ze srodk�w publicznych powinno obligowac do powszechnego udostepniania, a otrzymywanie EO � do archiwizacji lub udostepniania) zasady tworzenia konsorcj�w, sieci krajowych i dziedzinowych okreslac instytucje koordynujace, nadzorujace dzialanie sieci

8. 9 listopada 2007 Gdansk 8 Roz. 1: Przepisy og�lne (dzialalnosc biblioteczna, NZB) Art. 1: Ustawa okresla og�lne zasady dzialania bibliotek W jakim zakresie Ustawa powinna okreslac zadania bibliotek szk�l wyzszych zwiazek z ustawa Prawo o szkolnictwie wyzszym (autonomia uczelni) statut uczelni okresla zasady udostepniania dla os�b (instytucji) niezwiazanych z uczelnia Czy w ustawie powinny byc wymienione biblioteki szk�l wyzszych jako odrebny typ? Czy szkoly wyzsze powinny byc obligatoryjnie elementem krajowej sieci bibliotecznej? Potrzeba precyzyjnego zdefiniowania NZB, okreslenia zasad jego finansowania

9. 9 listopada 2007 Gdansk 9 Art.3 Biblioteki i ich zbiory stanowia dobro narodowe oraz sluza zachowaniu dziedzictwa narodowego. Biblioteki organizuja i zapewniaja dostep do zasob�w dorobku nauki i kultury polskiej oraz swiatowej. Podkreslenie funkcji archiwizacyjnych Brak funkcji dot. : ksztalcenia ustawicznego, spoleczenstwa informacyjnego, dostepu do informacji publicznej, og�lnych zasad na kt�rych opiera sie polityka gromadzenia kolekcji (nie tylko NZB) 2. Prawo korzystania z bibliotek ma charakter powszechny, na zasadach okreslonych w ustawie. Zasady udostepniania okresla organizator (np. w szkolnych � tylko dla uczni�w, w prywatnych - wlasciciel)

10. 9 listopada 2007 Gdansk 10 Roz. 2 Krajowa Rada Biblioteczna - zadania Cialo doradcze Ministra Kultury [�] opiniujace projekty ustaw, inicjatywy Ministerstwa Kultury Instytucja koordynujaca dzialania sieci okreslajaca standardy funkcjonowania sieci inicjujaca i prowadzaca dzialania realizowane centralne koordynujac zasady podzialu dofinansowywania dzialalnosci bibliotecznej tworzaca narodowe (dziedzinowe) konsorcja bibliotek koordynujaca inicjatywy biblioteczne

11. 9 listopada 2007 Gdansk 11 Roz. 2 Krajowa Rada Biblioteczna � sklad � przy obecnych zadaniach Tryb powolania i uprawnienia Przedstawiciele Konferencji Dyrektor�w Wojew�dzkich Bibliotek Publicznych powolanie KDWBP przez Ustawe (na wz�r KRASP) Przedstawiciele delegowani przez Konferencje Rektor�w (KRASP) � obecnie sa przedstawiciele MNiSzW Przedstawiciele SBP i innych organizacji bibliotekarskich Przedstawiciele innych typ�w bibliotek bibliotek szkolnych i pedagogicznych bibliotek naukowych (bibliotek centralnych ?) bibliotek obslugujacych specjalne grupy uzytkownik�w

12. 9 listopada 2007 Gdansk 12 Roz. 3 Organizacja bibliotek (obowiazki i prawa organizatora) zasady tworzenia i funkcjonowania bibliotek (gl�wnie publicznych, ale dotyczy tez innych np. resortowych) Kto moze byc organizatorem Co powinien zapewnic dla funkcjonowania biblioteki (INTERNET?) Zasady likwidowania bibliotek doprecyzowanie zasad pobierania oplat w bibliotekach karty biblioteczne oplaty specjalne np. za wypozyczenia material�w audiowizualnych korzystanie z Internetu zasady finansowania oplat dla wlascicieli praw autorskich (Public Lending Right)

13. 9 listopada 2007 Gdansk 13 Roz. 4 Biblioteka Narodowa Zadania w strukturze sieci og�lnopolskiej jest centralna biblioteka panstwa (?) jest biblioteka publiczna, zatem jest w krajowej sieci bibliotecznej (podobnie jak kazda gminna) Brak zasad jej wsp�lpracy z krajowa siecia biblioteczna prowadzi ewidencje bibliotek wchodzacych w sklad sieci krajowej prowadzi ewidencje bibliotek naukowych Biblioteka Jagiellonska � jej rola jako drugiej biblioteki narodowej

14. 9 listopada 2007 Gdansk 14 Roz. 5 Biblioteki publiczne Biblioteki publiczne jako samodzielne instytucje kultury ustawowy zakaz laczenia funkcji r�znych instytucji kultury czy takie �wykluczenie� jest sluszne (art. 13.7) warunki laczenia bibliotek gminnych i szkolnych warunki laczenia bibliotek samorzadowych i uczelnianych? Struktura samorzadowa kraju a organizacja bibliotek biblioteki powiatowe (gminne) � sankcje za ich brak? istnienie zapisu w Ustawie nie gwarantuje jego realizacji Zadania bibliotek wojew�dzkich � powiatowych, gminnych � czy sa wystarczajaco dobrze rozgraniczone i okreslone Zasady powolywania dyrektor�w � kwalifikacje

15. 9 listopada 2007 Gdansk 15 Roz. 6 Biblioteki naukowe co powinno decydowac do zaliczeniu biblioteki do grupy naukowych (zbiory, dzialalnosc, kadra) jakie to daje uprawnienia, co to oznacza? kto powinien prowadzic wykaz bibliotek naukowych (MKiDN czy MNiSzW?) biblioteki naukowe powinny byc dofinansowywane w budzecie panstwa z dzialu nauki, bez wzgledu na przynaleznosc resortowa, w zakresie okreslonych zadan pracownicy bibliotek naukowych powinni miec uprawnienia i obowiazki, jak pracownicy instytucji naukowych czy powr�cic do idei bibliotek centralnych � wiodacych, a jesli nie to jak okreslic miejsce CBR, CBW, GBL �

16. 9 listopada 2007 Gdansk 16 Roz. 7 i Roz. 8 Inne typy bibliotek (szkolne i pedagogiczne, fachowe i zakladowe) art. 22.1 [..] w kazdej szkole publicznej jest prowadzona biblioteka szkolna [zapis niezgodny z ustawa oswiatowa] czy jest potrzebna siec bibliotek pedagogicznych dzialajacych w obecnym ksztalcie (brak odpowiednik�w w ustawodawstwie innych kraj�w) czy sa potrzebne zapisy dotyczace bibliotek fachowych i zakladowych w obecnym ksztalcie Roz. 9 Obsluga specjalnych grup uzytkownik�w dlaczego CBN nie ma zadan jak centralna biblioteka panstwa � zobowiazana np. do archiwizacji EO, tworzenia czesci bibliografii narodowej specjalne grupy uzytkownik�w w zakladach opieki zdrowotnej, zakladach karnych itp.

17. 9 listopada 2007 Gdansk 17 Roz. 10 Og�lnokrajowa siec biblioteczna [1] Nalezy skreslic zasade dobrowolnosci udzialu w krajowej sieci bibliotecznej lub zlikwidowac pojecie sieci og�lnokrajowej Biblioteka, kt�ra otrzymuje dofinansowanie od panstwa sluzy kazdemu obywatelowi poprzez udostepnianie na miejscu i wypozyczanie material�w i uczestniczy w powszechnej wsp�lpracy bibliotek w zakresie udostepniania, jesli taki obowiazek wynika z warunk�w finansowania otrzymywanego przez biblioteke (Ustawa Dunska �13.3) kto i na jakich zasadach powinien koordynowac dzialalnosc sieci krajowej kto powinien finansowac dzialalnosc sieci krajowej czy sa potrzebne sieci dziedzinowe, lokalne � regionalne, inne np. siec bibliotek szk�l wyzszych

18. 9 listopada 2007 Gdansk 18 Roz. 10 Og�lnokrajowa siec biblioteczna [2] Zadania zwiazane z gromadzeniem specjalizacja zbior�w bibliotecznych (art.28 skreslony w 2006r.) konsorcja dla zakupu zbior�w np. elektronicznych egzemplarz obowiazkowy (EO jako element NZB) Opracowanie - bibliografia narodowa � zadania BN finansowanie: NUKAT i katalog�w centralnych BN bibliografia narodowa a bibliografie regionalne (tworzone w wojew�dztwach) i dziedzinowe (BazTech, bibliografia lekarska�, dwie bibliografie z zakresu nauk rolnych, BazHum � autorstwa Muzeum Historii Polski) Przechowywanie kwasny papier, NZB zasoby elektroniczne � programy digitalizacji i archiwizacji (EO w wersji elektronicznej) Udostepnianie i dzialalnosc informacyjna polskie portale dziedzinowe informacja publiczna (samorzady)

19. 9 listopada 2007 Gdansk 19 Roz. 11 Pracownicy bibliotek Kwalifikacje i uprawnienia bibliotekarzy zatrudnionych w r�znych typach bibliotek zasady zatrudniania w bibliotekach - kwalifikacje formalne czy doswiadczenie zawodowe? uprawnienia pracownik�w w r�znych resortach nauczyciele � bibliotekarze w szkolach st bibliotekarze i kustosze w MNiSZW i w MKiDN zasady awansu MKiDN - kustosze po ukonczeniu 45 lat nie musza uzupelniac kwalifikacji � zapis oprotestowany przez KDWBP bibliotekarze dyplomowani � w krajowej sieci bibliotecznej grupa stanowisk okreslana jako �sluzba biblioteczna� i inne grupy zawodowe w bibliotekach

20. 9 listopada 2007 Gdansk 20 Nowelizacja czy nowa ustawa? Jakie zapisy sa potrzebne polskim bibliotekom? Jakich zapis�w oczekuja bibliotek szk�l wyzszych? Uwagi i propozycje zmian w Ustawie prosze kierowac na adres stepniak@bg.pw.edu.pl