Dane INFORMACYJNE

2. Dane INFORMACYJNE • Gimnazjum im. Agatona i Stefana Gillerów w Opatówku • ID grupy: 98/79_P_G1 • Opiekun: mgr Agnieszka Kowalczyk • Kompetencja: przedsiębiorczość • Temat projektowy: Znaczenie alternatywnych źródeł energii w Polsce i na świecie 2011/2012, semestr czwarty

3. Co zawiera nasza prezentacja • Nasze motto • Formy i metody pracy • Znaczenie i podział zasobów naturalnych – wprowadzenie teoretyczne • Rola alternatywnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej • Stan środowiska przyrodniczego w Polsce • Stan środowiska przyrodniczego na Świecie • Przykłady najczystszych regionów w Polsce i na świecie – parki narodowe • Główne zagrożenia środowiska naturalnego • Wpływ energetyki na środowisko naturalne • Sposoby przeciwdziałania dalszej degradacji środowiska naturalnego • Koszty i korzyści związane z wdrożeniem alternatywnych źródeł energii • Scenariusze rozwoju alternatywnych źródeł energii • Podsumowanie • Bibliografia

4. Wprowadzenie – nasze motto • Jako motto tematu projektowego wybraliśmy słowa znalezione na stronie WAZE – Wielkopolskiej Agencji Zarządzania Energią. Nasze przeznaczenie jest naszym wyborem Jesteśmy przekonani, że zmiana sposobu gospodarowania energią i zmiana sposobów jej pozyskiwania, stanowią klucz do czystego i zdrowego środowiska.

5. Podstawowymi Formami i metodami naszej pracy było • Wyszukiwanie w różnych źródłach informacji dotyczących wpływu energetyki na środowisko naturalne • opracowanie i analiza danych statystycznych, w tym map i wykresów • Przetwarzanie zdobytych informacji • Przeprowadzenie analizy SWOT dla rynku alternatywnych źródeł energii • Opracowanie przetworzonych informacji w formie prezentacji

6. Znaczenie i podział zasobów naturalnychwprowadzenie teoretyczne

7. Czym są zasoby naturalne? Opracowanie własne

8. Podział surowców energetycznych Opracowanie własne

9. Rola alternatywnych źródeł energii w Produkcji energii elektrycznej w polscei na świecie

10. Źródła energii na świecie W 2003 roku z odnawialnych źródeł energii pochodziło 13,3% światowej produkcji energii, która wynosiła 10 579 mln ton ekwiwalentu olejowego. Odnawialne źródła energii były też trzecim co do wielkości globalnym dostarczycielem energii elektrycznej Żródło: www.biomasa.org

11. Produkcja energii elektrycznej w polsce Spalanie węgla dostarcza Polsce najwięcej, bo aż 94% energii elektrycznej, jednocześnie węgiel powoduje też największe zanieczyszczenie środowiska. Dlatego kraje wysoko rozwinięte rezygnują z niego na rzecz innych surowców. Spalanie węgla zapewnia im jedynie 10% energii. Żródło: www.biomasa.org

12. Odnawialne źródła energii Według scenariusza przedstawionego w zatytułowanej „World Energy Outlook 2005: Middle East and North Africa Insights” publikacji International Energy Agency (IEA) w latach 2003-2030 wykorzystanie energii odnawialnej na świecie wzrośnie o 60%: z 1400 mln ton ekwiwalentu olejowego w roku 2003 do 2300 mln ton ekwiwalentu olejowego w roku 2030. Oznacza to roczny wzrost o 1,8% Żródło: www.biomasa.org

13. Energia niekonwencjonalna nie zawsze jest energią odnawialną. Do niekonwencjonalnych źródeł energii, których zasoby są wyczerpywalne zalicza się wodór, magneto-hydro-dynamikę i ogniwa paliwowe. Z kolei odnawialne źródła energii to: • biomasa - będąca najstarszym znanym źródłem energii, • energia wody - dostarczająca światu około 20% elektryczności, • energia wnętrza Ziemi - zwana też geotermalną, • energia wiatru - wykorzystywana już przed 4 tysiącami lat, • energia Słońca - trudna do akumulacji, lecz za to tysiąckrotnie przekraczająca globalne zapotrzebowanie.

14. Elektrownie słoneczne: Grecja, Francja, USA, Japonia, Izrael, WłochyElektrownie wiatrowe: Dania, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Szwecja, Polska (Kwilcz k/Poznania)Elektrownie pływowe: Francji, (La Rance),- 240 MW, Kanada (zat. Fundy)- 20 MW, Rosja (płw. Kolski) NAJWIĘKSZE ELEKTROWNIE WYKORZYSTUJĄCE ENERGIĘ GEOTERMALNĄ

15. Niestety większość energii produkowanej na świecie pochodzi ze spalania nieodnawialnych źródeł energii. Prowadzi to do degradacji środowiska naturalnego. • W samej Polsce 97% energii stanowi energia pochodząca z węgla kamiennego i brunatnego. • Ten sam współczynnik dla świata wynosi 62% • Najważniejszym surowcem energetycznym świata jest obecnie ropa naftowa. • Nic dziwnego, że obecna polityka gospodarcza doprowadza do DEGRADACJI ZASOBÓW NATURALNYCH.

16. DEGRADACJA zasobów naturalnych to: • Proces niekorzystnych zmian w środowisku przyrodniczym głównie na skutek działalności człowieka. • ZMIANY TE OBSERWOWANE SĄ JAKO: • wymieranie gatunków • zanikanie i zubożanie siedlisk • upraszczanie i przyspieszanie obiegu wody oraz innych związków chemicznych i pierwiastków • przekształcenia ekosystemów pod wpływem wprowadzanych przez człowieka obcych gatunków • zanieczyszczenia i skażenia • erozja gleb • Źródło : www.przyroda.polska.pl

17. WĘGIEL KAMIENNY I BRUNATNY – NAJWAŻNIEJSZYMI SUROWCAMI ENERGETYCZNYMI POLSKI • Z węgla kamiennego i brunatnego Polsce uzyskuje się 97 % energii cieplnej (średnia światowa to 63%). Choć nie należą on do tzw. surowców ekologicznych, możemy śmiało stwierdzić, że są to najważniejsze surowce mineralne Polski. • W wydobyciu węgla kamiennego Polska przez wiele lat znajdowała się w czołowej piątce krajów, w 2007 roku spadła na 9 pozycję. Nie ma się jednak czego wstydzić, biorąc pod uwagę, że wyprzedzają nas potęgi gospodarcze takie jak: Chiny, USA, Indie, Australia, RPA, Indonezja i Kazachstan • W produkcji węgla brunatnego nasz kraj zajmuje 5 miejsce na świecie : • 1. Niemcy 187 mln ton 2. Rosja 100 mln ton 3. USA 78 mln ton4. Chiny 67 mln ton5. Polska 61 mln ton

18. Charakterystyka węgla kamiennego • Z uwagi na wysoką zawartość węgla jest używany jako wysokokaloryczne paliwo • wykazuje duże przewodnictwo elektryczne, dzięki czemu służy także do wyrobu elektrod • stosowany w przemyśle chemicznym i gumowym • stosowany w przemyśle hutniczym • do produkcji barwników • do produkcji gazu przemysłowego i koksu • Jest surowcem nieodnawialnym • Opracowanie własne na podstawie wikipedia.pl, fot. wikipedia

19. Charakterystyka węgla Brunatnego • Najtańszy nośnik energii elektrycznej w Polsce • Dostarcza 40,3% energii produkowanej w naszym kraju • Na świecie panuje tendencja spadkowa w wydobyciu tego surowca. Jego wady to: • mała wartość energetyczna (od 2 do 4 tyś kcal/kg), mała zwięzłość, duża zawartość wody i popiołu • Duże zanieczyszczenie atmosfery powstające podczas spalania oraz duża ilość odpadów stałych • Jest surowcem nieodnawialnym • Opracowanie własne na podstawie wikipedia.pl, fot. wikipedia

20. MIEJSCA WYDOBYCIA WĘGLA BRUNATNEGO: ZŁOŻA PERSPEKTYWICZNE: Legnica-Prochowice-Ścinawa - największe złoże węgla brunatnego w Europie, przypuszczalnie również na świecie, w najbliższych latach złoża będą wydobywane Gubin-Mosty-Brody Kozienice - Głowaczów Trzcianka Złoczew • Zagłębie Konińskie (Konin, Koło, Turek) (20%) • Zagłębie Turoszowskie (Turów, Bogatynia) (20%) • Zagłębie Bełchatowskie (Bełchatów, Szczerców) (60 %) • Sieniawa Lubuska • Źródło: wikipedia.pl

21. Węgiel kamienny Regiony wydobycia w Polsce Przyczyny ograniczenia wydobycia w Polsce Województwo małopolskie: Libiąż – KWK "Janina", Brzeszcze – KWK "Brzeszcze", Trzebinia – KWK "Siersza" – zamknięta, Krzeszowice – KWK "Krystyna" – zamknięta Województwo śląskie: Górnośląski Okręg Przemysłowy, Rybnicki Okręg Węglowy i Zagł. Dąbrowskie. Zagłębie Dolnośląskie (zaprzestano wydobycia) Zagłębie lubelskie (Bogdanka) • zamykanie nierentownych kopalń • stosowanie energooszczędnych jak również surowcooszczędnych technologii • większe użycie innych źródeł energii • wyczerpanie niektórych złóż • przyczyny ekologiczne, jak na przykład chęć zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Źródło: wikipedia.pl

22. Ropa naftowa • Ropa naftowa - ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych, z niewielkimi domieszkami azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń. • Opracowane na podstawie wikipedia.pl

23. Wydobycie ropy naftowej • Ropa naftowa stanowi najważniejszy surowiec energetyczny XXI wieku. Niestety złoża ropy na terenie Polski są znikome i nie zaspokajają zapotrzebowania - roczne wydobycie kształtuje się w granicach 700 tys. ton. • Ropę naftową stosuje się do produkcji: • benzyny • nafty • olejów • parafiny • smarów • asfaltów i mazutów • wazelin • materiałów syntetycznych • Źródło: opracowanie własne na podstwiebryk.pl, 5ka.pl, wikipedia.pl

24. WYSTĘPOWANIE Ropy Naftowej W PoLSCE • W Polsce w roku 2009 były udokumentowane 84 złoża ropy naftowej, w tym w Karpatach – 29 złóż, na ich przedgórzu (w zapadlisku przedkarpackim) - 11, na Niżu Polskim 42 złóż oraz w obszarze polskiej strefy ekonomicznej Bałtyku - 2 złoża. Złoża występujące w Karpatach i na ich przedgórzu mają długą historię, jest to rejon najstarszego światowego górnictwa ropy naftowej. Obecnie zasoby tych złóż są na wyczerpaniu. W Polsce, największe znaczenie gospodarcze mają złoża ropy naftowej występujące na Niżu Polskim. W 2009 r. wydobywalne zasoby złóż na Niżu stanowiły blisko 75 %, a zasoby złóż polskiej strefy ekonomicznej Bałtyku 21% zasobów krajowych. • Złoża ropy naftowej często łączą się ze złożami gazu ziemnego. Występują najczęściej w antyklinach, przy czym sekwencja jest następująca: u dołu występuje podścielająca złoże solanka, następnie ropa naftowa, a w szczycie antykliny gaz ziemny. Może też występować w mieszaninie z piaskiem, tworząc tzw. piaski bitumiczne. • Źródło ; pgi.gov.pl

25. Stan środowiska przyrodniczego w polsce

26. Zanieczyszczenia powietrza w Polsce

27. Źródło: www.wiking.edu.pl

28. Największe zanieczyszczenia powietrza występują : W rejonach powyższych zanieczyszczenia emitowane są głównie przez: Hutę Sendzimira w Krakowie, elektrownię Bełchatów, elektrownię Turów, Kombinat Metalurgiczny Huta Katowice, hutę miedzi Głogów, Petrochemia Płock,  Zakłady  Chemiczne w Oświęcimiu, Zakłady Azotowe w Tarnowie. • w województwach południowo-zachodnich: okolice Katowic, Kraków, okolice Opola i Jeleniej Góry • w centralnej Polsce: okolice Piotrkowa, Konina, Płock, Warszawa • w północnej Polsce: dawne województwo szczecińskie, Trójmiasto

29. Wniosek • Z przedstawionych w poprzednich slajdach map możemy zauważyć, że w Polsce najbardziej zanieczyszczonymi terenami jest południowo – zachodnia część kraju. Najwyższy poziom degradacji środowiska, obserwowany jest w miejscach wydobycia i przetwarzania surowców energetycznych. Źródło: www.softdesk.pl Źródło: www.odleglosci.pl

30. Najważniejsze czynniki uzależniające poziom degradacji środowiska naturalnego: • poziom świadomości ekologicznej wszystkich mieszkańców Polski, • przynależność Polski do wielu organizacji międzynarodowych, zarówno społecznych jak i politycznych wymusza stosowanie pewnych, z góry określonych standardów w ekologii. • działania podjęte przez władze państwa , które mają na celu zminimalizowanie negatywnych skutków prowadzonej polityki gospodarczej kraju dla przyrody, • rodzaj prowadzonej działalności przemysłowej i stosowane metody eliminacji zanieczyszczeń do środowiska,

31. Stan środowiska przyrodniczego na świecie

32. Zanieczyszczenia powietrza na świecie Źródło: www.wykop.pl

33. Najczystsze obszary w Polsce i na świecie

34. Najczystszym regionem Polski jest Podlasie. Wpływ na to ma głównie fakt, że aż 30% tego obszaru podlega ochronie. Nic więc dziwnego, że tę część naszego kraju nazwano Zielonymi Płucami Polski. NAJCZYSTSZE TERENY W POLSCE źródło: europodlasie.pl

35. PARKI NARODOWE W POLSCE Białowieski Park Narodowy został utworzony 17 sierpnia 1932r. ijest jednym z pierwszych parków narodowych w Europie. Znajduje się w północno-wschodniej części Polski, w województwie podlaskim. Znany jest on głównie z ochrony najlepiej zachowanej części Puszczy Białowieskiej, która jest ostatnim fragmentem pierwotnego lasu w na naszym kontynencie. Zamieszkuje tam kilkaset sztuk populacji żubra. źródło: wikipedia.pl

36. PARKI NARODOWE W POLSCE C.D. Narwiański Park Narodowy został utworzony 1 lipca 1996r. Znajduje się w północno-wschodniej Polsce, w województwie podlaskim. Pod jego ochroną znajduje się dolina rzeki Narwi. W parku żyje wiele zagrożonych gatunków ptaków m.in. Bielik i bojownik batalion. źródło: wikipedia.pl

37. PARKI NARODOWE W POLSCE C.D. Pieniński Park Narodowy został utworzony 1 czerwca 1932r. Znajduje się w południowej części Polski, w województwie małopolskim. Najbardziej znanym widokiem Pienin są Trzy Korony. Znajdują się tu także ciekawe rośliny, takie jak reliktowa sosna na Sokolicy. źródło: wikipedia.pl, onephoto.pl

38. NAJCZYSTSZE TERENY NA ŚWIECIE Istnieją na świecie miejsca, na widok których zapiera dech w piersiach. I to dosłownie, bo poza swymi walorami wizualnymi, są one niezwykle czystymi obszarami. Dlatego też zostały one zakwalifikowane do rezerwatów biosfery przez UNESCO. Oto niektóre z nich. źródło: wikipedia.pl, odyssei.com

39. PARK NARODOWY SERENGETI I ULURU Park Narodowy Serengeti położony jest w północno-zachodniej Tanzanii. Ochroną rezerwatową objęty był już w 1929, ale dopiero w 1951 uzyskał status parku narodowego. Uluru (Ayers Rock) formacja skalna znajdująca się w centralnej części Australii. Również jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. źródło: wikipedia.pl, exploracje.com, beautifulplacestovisit.com

40. MARE AUX HIPPOPOTAMESI PARK NARODOWY AMBOSELI Mare aux HippopotamesPark Narodowy Amboseli (Jezioro Hipopotamów) to rezerwat znajduje się w południowej w zachodniej części Burkina Faso. Kenii tuż przy granicy z Za rezerwat biosfery uznany został Tanzanią. W 1991r. UNESCO W 1986r. Przez UNESCO. uznało go za rezerwat biosfery. źródło: wikipedia.pl

41. Główne zagrożenia dla środowiska naturalnego

42. Zmiana klimatu- efekt cieplarniany Atmosfera ziemi zbudowana jest z powłoki gazów, które zatrzymując ciepło pozwalają na podtrzymanie życia na ziemi. Jest to naturalny efekt cieplarniany, bez którego nie byłoby życia na ziemi. Jednakże działalność człowieka przyczynia się do nasilenia tego efektu, np.: przez spalanie paliw kopalnych potrzebnych do produkcji energii i transportu ludzie uwalniają  do atmosfery miliardy ton dwutlenku węgla. Ten i inne gazy nasilają efekt cieplarniany, zagęszczając naturalną powłokę gazów w atmosferze i przyczyniają się do zatrzymywania większej ilości ciepła. W rezultacie temperatura rośnie, pozbawiając klimat równowagi.

43. Ocieplenie klimatu zagraża m.in. morsom i niedźwiedziom polarnym.

44. Kwaśne deszcze Opad atmosferyczny o niskim pH. Zawiera kwas siarkowy, powstały w atmosferze zanieczyszczonej tlenkami siarki ze spalania zasiarczonego węgla oraz kwas azotowy powstały z tlenków azotu. Przyczynia się do zwiększenia śmiertelności niemowląt i osłabienia płuc, powoduje zakwaszania rzek i jezior, niszczenie flory i fauny, degradację gleby, niszczenie zabytków oraz architektury.

45. Kwaśne deszcze niszczą nie tylko lasy, ale także zabytki.

46. Dziura ozonowa Dziura ozonowa powstała na skutek zbyt dużej emisji freonów do atmosfery. Występuje ona głównie w obszarach podbiegunowych. Ozon stratosferyczny pochłania część promieniowania ultrafioletowego docierającego do Ziemi ze Słońca. Niektóre rodzaje promieniowania ultrafioletowego są szkodliwe dla organizmów żywych, ponieważ mogą uszkadzać komórki (oparzenia) oraz materiał genetyczny komórek. U ludzi i zwierząt mogą wywoływać zmiany nowotworowe.

47. Dziura ozonowa na przestrzeni lat.

48. Eksploatacja mórz i oceanów Morza i oceany przez lata postrzegano jako źródło bezgranicznych zasobów. Nadmierna i niekontrolowana ich eksploatacja sprawiła, że przyroda morska jest obecnie poważnie zagrożona. Na morzach i oceanach pełno jest maszyn przemysłowych, które składują odpady, prowadzą połów ryb, wykonują odwierty w poszukiwaniu ropy i prowadzą rozmaite badania. Codziennie mamy do czynienia z konsekwencjami tego typu działań: wyciekami ropy, zamykaniem plaż, 'spustoszeniem' łowisk i wielorybami wyrzuconymi na brzeg. Nie są to odosobnione, niepowiązane wydarzenia. To rezultat gospodarki morskimi zasobami, jaką przez lata prowadził człowiek.

50. Niszczenie lasów Lasy pierwotne - lasy borealne, mangrowe, tropikalne, deszczowe czy iglaste - są zdumiewające. Stanowią one ekosystemy, mające podstawowe znaczenie dla życia na ziemi. Są „płucami naszej planety” oraz stanowią naturalne środowisko życia dla około 2/3 światowych lądowych gatunków roślin i zwierząt. W zależności od regionu geograficznego przyczyną niszczenia lasów są: rozwój rolnictwa, górnictwo i przemysł wydobywczy, powstawanie i rozprzestrzenianie się ludzkich siedzib i upraw oraz rozwijanie się infrastruktury (np. transportowej). Ostatnie badania przeprowadzone przez Światowy Instytut Zasobów (WRI + World Resources Institute) z Waszyngtonu wykazały jednakże, że największym zagrożeniem dla lasów pierwotnych jest przemysłowy wyrąb lasów. Wpływa on bowiem na ponad 70 proc. zagrożonych lasów pierwotnych.