Ligjerata 7 Dr. Fisnik Dalipi

1. Internet Ligjerata 7 Dr. Fisnik Dalipi

2. Permbajtja • Hyrje në Javascript • Çka paraqet Javascript • Qëllimi javascript-it • Mënyrat e vendosjes së Javascript në XHTML • Përdorimi karaktereve dhe simboleve në Javascript • Deitel, Deitel, and Nieto, (2007) Internet & World Wide Web How to Program, Prentice Hall; 4 edition • W3C Tutorial për JavaScript. http://www.w3schools.com/js/default.asp

3. Hyrje në JavaScript • Sot JavaScript përdoret nga miliona web faqe për rregullimin e pamjes, validim të formave dhe shumë gjëra tjera • Fillimisht u dizajnua nga Netscape • Microsoft-i më vonë prezantoi verzionin e vet të quajtur Jscript • Më vonë JavaScript/JScript u standardizua nga ECMA (European Computer Manufacturers Assocoation) si ECMAScript

4. Ç’është JavaScript • JavaScript është dizajnuar t’ju jep interaktivitet HTML/XHTML dokumenteve • JavaScript paraqet gjuhë skriptuese që paraqet një formë e lehtë (lightweight) e “gjuhës programuese” • JavaScript paraqet bashkësi rreshtash të kodeve kompjuterike që ekzekutohet • Javascript vendoset (nderthuret) në HTML/XHTML dokument • JavaScript paraqet gjuhë interpretuese. Kodi interpretohet rresht për rreshti në vend që të kompajlohet si tërësi

5. Ç’është JavaScript ‏(2) • JavaScript funksionon dhe ekzekutohet në anën e klientit (browser-it)‏ • Çdokush mund ta përdorë JavaScript-in pa kërkuar dhe blerë licencë për të • JavaScript përmbahet nga shumica e browserëve si: Internet Explore, Netscape, Mozilla, Safari etj.

6. Çka mund të bën JavaScript? • JavaScript u jep web dizajnuesve një mjet programues • HTML/XHTML dizajnuesit në shumiën e rasteve nuk janë programues. Por, JavaScript ofron sintaksë të thjeshtësuar. • JavaScript mund të vendos tekst në browser në mënyrë dinamike • Mund të reagon në ngjarje (events)‏ • Mund të lexon dhe ndryshon përmbajtjen në HTML/XHTML • JavaScript mund të validon të dhëna

7. Vendosja e JavaScript kodit në XHTML • Vendosja e JavaScript kodit në XHTML mund të bëhet në head seksionin sikursepër CSS ose edhe në body • Këtu në vend të <style> tag-ut përdoret • <script> tag-u si në shembullin në vijim:

8. Vendosja e JavaScript kodit në XHTML(2) • Skripta që do të vendoset në head sekcionin do të ekzekutohen kur të THIRRET (Shfrytëzuesi thirr një ngjarje)‏ • Skripta që do të vendoset në body sekcionin do të ekzekutohen kur të NGARKOHET faqja • Skripta që vendoset në head sekcionin duhet të ngarkohet para se dikush ta përdor

9. JavaScript Kodi • Kodi i mësipërm do ta vendos fjalën Miresevini ne JavaScript në browser • Kodi i mësipërm mundëson shkruarjen e diçkahit në browser • Shumica e programuesve përdorin ; pas rreshtit të shkruar • Nëse kemi të vetmin rresht si në kodin më lartë kjo • është opcionale • Nëse ka më tepër rreshta ato preferohen të ndahen me • ;

10. JavaScript dhe browser-ët e vjetër • Ndonjëherë ndodh që browser-ët e vjetër mos ta interpretojnë JavaScript kodin direkt • Shpeshherë kodin e hudhin në browser si tekst • Për tu evituar kjo përdoren komentet në XHTML

11. Vendosja e JavaScript • JavaScript thamë që mund të vendoset në head ose në body sekcionin në XHTML • Numri i kodeve që mund të vendoset në këto sekcione është i papërcaktuar, pra mund të vendosim sa të duam kode në këto sekcione • Madje mundemi edhe t'i kombinojmë të dy sekcionet

12. Thirrja e JavaScript-it të jashtëm • Ndonjëherë nevojitet, që njëlloj si në CSS, të thirret një JavaScript dokument nga jashtë • Kjo mundëson manipulim me më tepër XHTML dokument nga një fajll i vetëm JavaScript • Dokumenti i jashtëm JavaScript nuk duhet të përmban script sekcionin, por vetëm JavaScript komandat përkatëse

13. Thirrja e JavaScript-it të jashtëm - Shembull

14. Disa rregulla në JavaScript • JavaScript kodi është Case Sensitive • Variabla, objekti ose funksioni test nuk është e njëjtë me Test ose tEsT • Simbolet që happen siç janë ( ‏‏{ ‏‏[ ‏‏‘ ‏‏”‏ , duhet ta kenë edhe pjesën mbyllëse të saj ,‏ “ ‏‘ ] } )‏ • Vendi i zbrazët në JavaScript injorohet • Thyerja e rreshtit në mes të stringut mund të bëhet përmes \ simbolit. Shembull: • document.write(“Miresevini ne \ • JavaScript”);

15. Escape karakteret • Si do ti përdorim simbolet ,‏ “‏ ‘ ‏[ ‏{ ‏& ‏\ si • karaktere ?!?! • Sepse ato përdoren nga JavaScript si pjesë e kodit • Mjafton që para simbolit të qëndron shenja \ • Pra teksti: Une bleva librin “Advances‏Data‏ Structures‏&‏Algorithms” . Në JavaScript do shkruhet si

16. Disa escape karaktere

17. Komentet në JavaScript • Komentet në JavaScript janë të ngjashme si në • CSS • Për komente përdoren /* dhe */ simbolet sum = a + b /*Kalkulimi i shumes*/ • Gjithashtu përdoret mënyra me simbolin // ku këtu vendoset komenti vetëm për një rresht sum = a + b //Kalkulimi i shumes

18. Debugg-im në JavaScript • Gjatë shkruarjes së kodit në JavaScript, janë të pashmangshme gabimet • Aftësia e evitimit dhe përmirësimit të gabimeve (debugging) është një mjeshtri që fitohet me kohë • Disa kërkues ofrojnë konzola që tregojnë se ku ka ndodhur gabimi • Një mënyrë e evitimit të gabimeve është testimi i kodit rresht për rreshti në browser

19. Debugim-i në JavaScript • IE ofron mënyrë për debugim ku tregon rreshti ku ka ndodhur gabimi • Disa browser as qe tregojnë ku gjendet gabimi, por interpretojne XHTML dokumentin pa JavaScript kodin (Firefox)

23. Thank You! • PYETJE??? 23