Download
1 / 39
400 likes | 1.96k Vues
. OSRODKOWY UKLAD NERWOWY (OUN) to mzg i rdzen kregowy.Mzg sklada sie z : rdzenia przedluzonego (E1); mostu (E2); srdmzgowia (E3); mzdzku (C,E); miedzymzgowia oraz kresomzgowia (C,D,E).Rdzen przedluzony, most i srdmzgowie nazywane sa pniem mzgu morfologicznie podobny do rdzenia kregowe
E N D
1. OSRODKOWY UKLAD NERWOWY I NARZADY ZMYSLW Zygmunt Steplewski
2. OSRODKOWY UKLAD NERWOWY (OUN) to mzg i rdzen kregowy.
Mzg sklada sie z : rdzenia przedluzonego (E1); mostu (E2); srdmzgowia (E3); mzdzku (C,E); miedzymzgowia oraz kresomzgowia (C,D,E).
Rdzen przedluzony, most i srdmzgowie nazywane sa pniem mzgu morfologicznie podobny do rdzenia kregowego, zawiera jadra ruchowe n. czaszkowych oraz osrodki oddechowe i sercowo-naczyniowe.
Mzdzek odpowiedzialny jest za regulowanie postawy i ruchw ciala.
W miedzymzgowiu znajduje sie wzgrze (D4), wazna stacja posredniczaca dla prawie wszystkich wlkien dosrodkowych (aferentne).
Do miedzymzgowia nalezy takze podwzgrze (D5), jest siedziba osrodkw wegetatywnych i poprzez przysadke dominuje w regulacji ukladu wewnatrzwydzielniczego.
Do kresomzgowia naleza: jadra i osrodki korowe, uklad rabkowy (limbiczny) i kora mzgu.
3. a W sklad ukladu rabkowego wchodza: cialo migdalowate (D10), zakret obreczy (E11) i hipokamp uczestnicza w procesach pamieci i emocji.
Kora mzgu sklada sie z czterech platw (C,D,E) oddzielonych od siebie bruzdami (C12, D12, E12). Obie polowy kresomzgowia polaczone sa spoidlem wielkim (D14, E14).
Kora mzgowa jest siedliskiem wyzszych czynnosci nerwowych punktem wyjscia wszystkich swiadomych i wielu nieswiadomych zachowan, miejscem gromadzenia wszystkich swiadomych wrazen zmyslowych, siedziba pamieci itd..
4. ORGANIZACJA CZYNNOSCIOWA OUN Podstawowa funkcja OUN jest odbieranie informacji nerwowej biegnacej od receptorw, przetwarzanie jej i zapamietywanie oraz wysylanie informacji (polecen) do narzadw wykonawczych czyli efektorw.
Informacja z receptorw przewodzona jest do OUN przez nerwowe wlkna czuciowe, dosrodkowe, czyli aferentne w postaci salw impulsw.
Salwy odbierane sa i przetwarzane przez podrzedne osrodki czuciowe rdzenia kregowego i pnia mzgu, a nastepnie przekazywane do nadrzednych osrodkw czuciowych i ruchowych miedzymzgowia, kresomzgowia, glwnie kory mzgu.
Od nadrzednych osrodkw polecenia przekazywane sa do efektorw przez wlkna odsrodkowe, czyli eferentne
5. Plyn mzgowo-rdzeniowy Mzg jest otoczony plynem mzgowo-rdzeniowym znajdujacym sie w zewnetrznej przestrzeni plynowej zawarta miedzy opona twarda i opona pajecza.
Plyn znajduje sie takze w wewnetrznej przestrzeni plynowej, ktra stanowia komory mzgu i przestrzen podpajeczynwkowa.
Sa to dwie komory boczne (D15,F) laczace sie z komora III, a ta z IV (F) przechodzaca w kanal srodkowy rdzenia kregowego (B).
Plyn mzgowo-rdzeniowy powstaje jako przesacz w splotach naczyniwkowych komr bocznych (D16, F), krazy w przestrzeni wewnetrznej i wchlaniany jest zwrotnie do krwi z przestrzeni podpajeczynwkowej przez ziarnistosci Pacciniego (F). Cdn
6. Plyn mzgowo-rdzeniowy spelnia nastepujace funkcje:
^ stanowi wazna ochrone przed mechanicznymi uszkodzeniami mzgu
^ mzg i rdzen kregowy plywaja w plynie i dzieki temu jego rzeczywista masa okolo 1500 g. jest zredukowana do okolo 50 g.
^ pelni role amortyzatora dla mzgu w twardej skorupie kostnej.
^ utrzymuje mzg i rdzen kregowy w stalych warunkach termicznych, fizycznych i chemicznych.
^ stanowi takze droge przenoszenia informacji humoralnej miedzy poszczeglnymi strukturami mzgu i rdzenia kregowego.
7. ZACHOWANIE SIE CZLOWIEKA Organizmy wysoko zorganizowane, a wiec i ludzkie wyksztalcily dwa podstawowe mechanizmy nerwowe kierujace ich aktywnoscia, czyli zachowaniem.
Jednym z nich jest mechanizm zdobywania mechanizm ten kieruje aktywnoscia somatyczna w kierunku zdobywania i przyjmowania pozywienia oraz podejmowania wszelkiego rodzaju dzialan przynoszacych korzysc lub niezbednych do prawidlowego funkcjonowania organizmu.
Drugi, antagonistyczny do pierwszego to mechanizm unikania w pewnych wypadkach hamuje aktywnosc somatyczna, a w najsilniej wyrazonej formie wyzwala reakcje ucieczki chroni organizm przed dzialaniem czynnikw lub bodzcw, ktre moga byc dla niego szkodliwe.
Brak lub nadmiar jakiegos czynnika wzbudza pobudke, ktra prowadzi do zachwiania rwnowagi tych dwch mechanizmw, maja one jednak zdolnosc jej przywracania.
8. Osrodki miedzymzgowia, glwnie podwzgrza, steruja dwoma najwazniejszymi zespolami funkcji: utrzymywanie homeostazy (zachowanie jednostki, osobnika) oraz mechanizmami rozrodu (zachowanie gatunku).
9. Osrodki motywacyjne miedzymzgowia W mzgowiu znajduja sie skupienie neuronw, zwane osrodkami, ktrych pobudzenie wyzwala scisle okreslone reakcje. Sa to osrodki: pokarmowy, pragnienia, agresji, ucieczki oraz rozrodczy.
Osrodki te znajduja sie w miedzymzgowiu, glwnie w podwzgrzu.
Bezposrednia kontrole nad ich czynnoscia sprawuje uklad limbiczny i pobudzajacy uklad siatkowaty wstepujacy.
Nadrzedna kontrole nad osrodkami podwzgrza spelnia kora mzgu.
10. Osrodek pokarmowy Osrodek pokarmowy obejmuje dwa antagonistyczne osrodki: glodu i sytosci.
Osrodek glodu znajduje sie w bocznych okolicach podwzgrza, a sytosci w okolicach przysrodkowych.
W warunkach prawidlowych osrodki te pozostaja w stosunkach wzajemnie zwrotnych i reguluja ilosc przyjmowanych pokarmw.
Pobudzenie osrodka glodu powoduje poszukiwanie pokarmu i zjadanie znacznych jego ilosci.
Pobudzenie osrodka sytosci powoduje natychmiastowe przerwanie przyjmowania pokarmu.
Od ich pobudzania zalezy ilosc spozytej zywnosci w ciagu doby, a wiec zachowanie stalej masy ciala organizmw doroslych.
Ich pobudliwosc regulowana jest przez mechanizmy krtkotrwale i dlugotrwale.
cdn
11. Krtkotrwala kontrola zwiekszenie stezenia glukozy w krwi tetniczej i rznicy tetniczo-zylnej pobudzaja osrodek sytosci, a on hamuje osrodek glodu sytuacja przeciwna hamuje osrodek sytosci.
^ rozciagniecie scian przewodu pokarmowego (zoladka!) pobudza interoreceptory, a te pobudzaja osrodek sytosci.
^ wzrost cisnienia osmotycznego osocza krwi pobudza osrodek sytosci zmniejszajac laknienie.
^ czynnosc osrodkw glodu i sytosci jest takze modyfikowana przez uklad limbiczny (hamuje osrodek glodu), kora mzgowa (dzialanie zrznicowane), hormony (cholecystokinina, gastryna, insulina) pobudzaja osrodek sytosci i peptydy opioidowe (pobudza.osr. glodu). cdn
12. Dlugotrwala kontrola laknienia celem tej regulacji jest utrzymanie stalej masy ciala i zachowania stalego magazynu energii jakim jest tkanka tluszczowa.
Zasadniczym czynnikiem tej regulacji jest aktywnosc hormonu leptyny, wydzielanego przez tkanke tluszczowa.
Leptyna krazac we krwi bezposrednio pobudza neurony osrodka sytosci, hamujac przyjmowanie pokarmw.
13. Osrodek pragnienia Skupisko neuronw w podwzgrzu wyzwalajacych aktywnosc somatyczna poszukiwania i picia wody nazywamy osrodkiem pragnienia.
Pobudzaja go: zwiekszone stezenie jonw Na w plynie zewnatrzkomorkowym i pobudzenie podwzgrzowych osmodetektorw oraz angiotensyna II krazaca we krwi i produkowana przez mzg.
Czynnosc osrodka pragnienia jest sprzezona z osrodkami: termoregulacji, glodu, sytosci i neuronami neurosekrecyjnymi (wazopresyna).
14. Osrodki: agresji i ucieczki W podwzgrzu znajduja sie osrodki wyzwalajace reakcje somatyczne: agresje (zdobywanie) i ucieczke (unikanie).
Elementy nerwowe, z ktrych skladaja sie te osrodki, nie sa skupione, lecz rozsiane prawie w calym podwzgrzu i na pograniczu wzgrza i podwzgrza.
15. Osrodek rozrodczy Podwzgrze steruje funkcjami rozrodczymi za posrednictwem ukladw: somatycznego, autonomicznego i wewnatrzwydzielniczego.
Czynnosc tego osrodka jest inna u plci meskiej i inna u plci zenskiej, ich rznicowanie ma miejsce w
16. i Osrodek meski wyzwala poped do kobiet oraz produkuje hormony gonadotropowe, ktre pobudzaja przysadke do produkcji hormonw, ktre pobudzaja hormonalna i plemnikotwrcza funkcje jader.
Osrodek zenski wyzwala poped do mezczyzn oraz produkuje hormony gonadotropowe, ktre pobudzaja przysadke do produkcji hormonw sterujacych: cykliczna owulacja i czynnoscia hormonalna jajnikw; rozrodczymi funkcjami macicy i gruczolw mlecznych.
17. Czynnosci ukladu limbicznego Zasadnicza rola okladu limbicznego jest kontrola czynnosci osrodkw podwzgrza
Cialo migdalowate glwnie odpowiedzialne jest za inicjowanie stanw emocji (agresja !) oraz reakcji stresowej; wyzwala takze reakcje somatyczne i wegetatywne zwiazanych z czynnoscia osrodkw podwzgrzowych, a takze wydzielaniem wewnetrznym.
* Hipokamp szczeglna jego wlasciwoscia jest potencjalizacja dlugoterminowa (postetaniczna) ma ona zasadnicze znaczenie w procesie zapamietywania (zmiany w synapsach w magazynowaniu i uwalnianiu neurotransmiterw, rozmieszczeniu receptorw, a takze zmiany w bialkach perykarionw.
18. POLA KOJARZENIOWE KORY MZGU Obecnie przewaza poglad o ekwipotencjalnosci poszczeglnych pl mzgu.
Przyjmuje sie, ze okreslone funkcje sa umiejscowione w korze mzgu doroslego czlowieka, a mianowicie:
* Pola 1 3 odbieraja informacje z receptorw.
* Pole 4 wysyla impulsacje do efektorw.
* Pole 41 (w placie skroniowym) korowy osrodek sluchu.
Pole 17 (w placie potylicznym) pole wzrokowe.
Wiekszosc obszarw kory mzgu u czlowieka nie ma scisle okreslonej funkcji i dlatego nazywamy je polami kojarzeniowymi, czyli asocjacyjnymi. Wyrzniamy 3 takie pola: cdn
19. * 1.Czolowo-oczodolowe znajduje sie w platach czolowych i kolicach oczodolowych.
* 2.Skroniowe przednie w czesci przedniej plata skroniowego.
* 3. Potyliczno-skroniowo-ciemieniowe na pograniczu tych trzech platw.
Pola kojarzeniowe sa filogenetycznie najmlodsze, a ich struktura histologiczna ma charakter przejsciowy miedzy polami ruchowymi i czuciowymi.
Ad.1- uczestniczy w pamieci swiezej, skupieniu uwagi i wytwarzaniu wiezi spolecznych.
Ad.2- uczestniczy w pamieci trwalej.
Ad.3 znajduje sie tu nadrzedny osrodek mowy.
20. WYZSZA CZYNNOSC NERWOWA - mowa Czynnosc mowy jest wylaczna cecha OUN czlowieka - obejmuje ona zdolnosci: artykulowanie dzwiekw w postaci slw, odrzniania tych dzwiekw, utrwalania ich na pismie, rozpoznawania w postaci zapisanej.
Realizowane sa one przy pomocy nastepujacych osrodkw: ruchowy mowy Broka, koordynujacy ruchy reki w czasie pisania, sluchowy mowy i wzrokowy mowy.
Plkule mzgu specjalizuja sie u wiekszosci populacji ludzkiej w poszczeglnych umiejetnosciach: np. umiejetnosc pisania lokalizuje sie w plkuli lewej.
21. Uczenie sie i zapamietywanie Przystosowanie czlowieka do zmieniajacego sie otoczenia przebiega w sposb zlozony, przede wszystkim w procesie uczenia sie.
Uczenie sie przebiega w nastepujacych po sobie procesach: pamiec natychmiastowa, pamiec swieza i pamiec trwala.
Impulsacja aferentna wysylana przez receptory jest analizowana i porwnywana z wczesniej odebranymi i zapamietanymi wzorcami bodzcw.
Wzbudzanie neuronw zwiazane z tymi procesami trwa od kilkuset milisekund do kilku sekund proces ten nazywamy pamiecia natychmiastowa.
Krazenie wzbudzonych impulsw w okreznej i zamknietej sieci neuronw wzbudza proces zwany potencjalizacja posttetaniczna, ktra doprowadza do przechowywania wzorca bodzcw od kilku sekund do kilku godzin jest to pamiec swieza.
Dzieki przechowywaniu tego wzorca i dalszemu krazeniu impulsw przez wieloneuronalne lancuchy dochodzi do zmian czynnosciowych i strukturalnych najpierw w synapsach, a nastepnie w perikarionach trwajacych od kilku dni do wielu lat jest to pamiec trwala.
22. Odruchy warunkowe Odruchy warunkowe sa odruchami nabytymi w przeciwienstwie do odruchw wrodzonych (np. wydzielanie soku zoladkowego po spozyciu pokarmu) nazywanych odruchami bezwarunkowymi.
Powstaja w skutek wielokrotnego wyprzedzania bodzca bezwarunkowego (np.pokarm) przez bodziec obojetny (np. swiatlo) po czym bodziec obojetny (nazywany teraz warunkowym) zaczyna wyzwalac taka sama reakcje jak bodziec bezwarunkowy.
W zyciu osobniczym odruchy warunkowe wytwarzaja sie stale, stanowiac podstawe uczenia sie.
Odruchy bezwarunkowe podlegaja w warunkach prawidlowych jedynie niewielkim zmianom, natoiiast odruchy warunkowe charakteryzuja sie daleko idaca zmiennoscia.
Stale tworza sie nowe, a juz wytworzone moga sie wzmacniac lub slabnac az do ich wygasniecia.
To wygasanie nazywamy hamowaniem odruchw warunkowych wyrzniamy tzw. hamowanie zewnetrzne i wewnetrzne.
23. u Hamowanie zewnetrzne polega na oslabianiu odruchu ( obojetny bodziec dzialajacy rwnoczesnie z bodzcem warunkowym).
Hamowanie wewnetrzne polega na: wygasaniu odruchw (przy braku wzmacniania bodzca warunkowego; hamowaniu warunkowym (jeden bodziec warunkowy jest zawsze wzmacniany, a kompleks 2 bodzcw nie jest wzmacniany).
Hamowanie opzniajace (przedluzanie odstepu czasowego pomiedzy bodzcem bezwarunkowym i warunkowym).
Hamowanie rznicujace (dzialanie bodzca zblizonego charakterem do bodzca warunkowego).
24. RUCHY I POSTAWA CIALA W czynnosciach ruchowych i utrzymywaniu postawy ciala czlowieka uczestnicza: uklad ruchowy korowo rdzeniowy i korowo opuszkowy; mzdzek; rdzen kregowy; miesnie poprzecznie prazkowane; uklad kostno- stawowy.
W celu latwiejszego zrozumienia tego dosc skomplikowanego mechanizmu nalezy poznac czynnosc rdzenia kregowego.
25. Czynnosc rdzenia kregowego Glwnym mechanizmem czynnosci rdzenia kregowego jest odruch.
Autorem tego pojecia byl Rene Kartezjusz Odruch to odpowiedz narzadu wykonawczego (efektora) wywolana prez bodziec dzialajacy na receptor i zachodzaca za posrednictwem osrodkowego ukladu nerwowego (OUN).
Podstawa morfologiczna odruchu jest luk odruchowy. Jest to droga jaka przebywa impuls nerwowy od receptora do narzadu wykonawczego.
Luk odruchowy sklada sie z: 1. receptora, 2. drogi dosrodkowej (aferentnej), 3. osrodka nerwowego, 4. drogi odsrodkowej (eferentnej) i 5. narzadu wykonawczego (efektora).
cdn
26. Receptor to wyspecjalizowana komrka (zespl komrek), ktra pod wplywem bodzca wyzwala impuls w dosrodkowym wlknie nerwowym (patrz: fizjologia receptorw).
Droga dosrodkowa to wlkna nerwowe biegnace dosrodkowo w nerwach rdzeniowych i niektrych wlknach ukladu autonomicznego.
Osrodek nerwowy to skupisko neuronw w OUN zawiadujace okreslona funkcja. Przewodzenie impulsw w osrodku rzni sie od przewodzenia we wlknach, poniewaz polega na przekazywaniu impulsu z jednego neuronu na drugi (patrz: fizjologia synaps). cdn
27. c Droga odsrodkowa to wlkna eferentne bedace aksonami neuronw jader nerww czaszkowych (pien mzgu) i jader rdzenia kregowego (slupy przednie) biegnace w nerwach czaszkowych i rdzeniowych, koncza sie synapsami na komrkach efektorowych.
Efektory to narzady wykonawcze, ktrymi sa komrki pobudliwe, a wiec komrki miesni poprzecznie prazkowanych i miesni gladkich oraz komrki gruczolowe.
Luk odruchowy zawierajacy jedna synapse nazywamy lukiem monosynaptycznym, sklada sie z 2 neuronw: odbierajacego (jego cialo znajduje sie w zwoju rdzeniowym) i wysylajacego (jego cialo znajduje sie w rogach przednich rdzenia kregowego lub jadrach nerww czaszkowych) wysylajacego impulsacje odsrodkowa.
cdn
28. Luk odruchowy zawierajacy 2 synapsy nazywamy bisynaptycznym lukiem odruchowym. W jego sklad wchodzi jeden neuron posredniczacy, jest zatem lukiem trjneuronalnym.
Luki odruchowe zawierajace wieksza liczbe synaps niz 2 nazywamy lukami odruchowymi polisynaptycznymi.
Do odruchw monosynaptycznych zaliczamy odruch na rozciaganie (odruch kolanowy), do polisynaptycznych odruch zginania (odruch obronny zginania konczyny dolnej), skrzyzowany odruch wyprostny (reakcja wyprostowania konczyny kontralateralnej) , odwrcony odruch na rozciaganie (nagle rozluznienie miesnia wywolane jego silnym rozciagnieciem) i inne.
29. Organizacja neuronalna rdzenia kregowego W rdzeniu kregowym wyodrebniamy substancje biala (czesc zewnetrzna) i substancje szara (czesc wewnetrzna).
Substancja biala zawiera wlkna nerwowe, natomiast szara zawiera ciala (perikariony) motoneuronw i neuronw ukladu wegetatywnego oraz cale neurony posredniczace.
W substancji szarej rdzenia w plaszczyznie pionowej wyodrebniamy slupy przednie (zawieraja motoneurony), slupy tylne (zawieraja neurony posredniczace odbierajace impulsy dosrodkowe) oraz slupy boczne (zawieraja neurony ukladu wegetatywnego). cdn
30. W plaszczyznie poziomej wyrzniamy odpowiednio: rogi przednie (brzuszne), rogi tylne (grzbietowe) i rogi boczne.
W tej plaszczyznie rdzen kregowy ma budowe odcinkowa (odpowiednio do kregw) do kazdego odcinka przez korzen grzbietowy wnikaja wlkna dosrodkowe, a przez korzen brzuszny wychodza wlkna odsrodkowe.
Aksony motoneuronw unerwiaja komrki miesniowe poprzecznie prazkowane (szkieletowe) i komrki we wrzecionkach nerwowo miesniowych.
Neurony posredniczace tworza miedzy soba liczne polaczenia i posrednicza miedzy wlknami dosrodkowymi a motoneuronami i neuronami ukladu wegetatywnego.
Neurony czesci wsplczulnej ukladu autonomicznego zgrupowane sa w odcinkach piersiowych i trzech grnych ledzwiowych rdzenia.
Natomiast neurony czesci przywsplckregowegozulnej zgrupowane sa w II, III i IV odcinku czesci krzyzowej rdzenia kregowego.
31. Jednokierunkowosc przewodzenia i zwolnienie osrodkowe Podraznienie korzeni grzbietowych wywoluje pojawienie sie potencjalw czynnosciowych w korzeniach brzusznych tego samego odcinka rdzenia.
Natomiast draznienie korzeni brzusznych nie wywoluje potencjalw w korzeniach grzbietowych.
Jest to dowd na jednokierunkowe przewodzenie pobudzenia w rdzeniu kregowym, a mianowicie od korzeni grzbietowych do korzeni brzusznych (czyli ortodromowo).
Impuls nerwowy we wlknach jest przewodzony ze stala predkoscia (zalezy od jego srednicy i oslonki), natomiast w rdzenie predkosc ta maleje jest to tzw. zwolnienie osrodkowe skladaja sie na niego glwnie opznienia synaptyczne.
32. CZYNNOSC UKLADU PIRAMIDOWEGO Uklad piramidowy to struktury OUN, ktre zawiaduja ruchami dowolnymi, kontroluja i koordynuja skurcze miesni szkieletowych, a tym samym ruchy i postawe ciala.
Nadrzedne osrodki ruchowe znajduja sie w: korze mzgu, w jadrach kresomzgowia i w mzdzku.
W czasie wykonywania ruchw dowolnych wspldziala rwniez z tymi osrodkami uklad siatkowaty pnia mzgu (inaczej uklad limbiczny).
Impulsacja eferentna z ruchowych osrodkw kory mzgu biegnie do podrzednych neuronw ruchowych skupionych w postaci jader unerwiajacych miesnie szkieletowe. cdn
33. Neurony jader ruchowych stanowia wsplna droge koncowa dla impulsw ruchowych.
Impulsacja eferentna z osrodkw mzgowych biegnie do rdzenia kregowego przez drogi zstepujace ukladu piramidowego i ukladu pozapiramidowego.
Anatomiczna rznica miedzy nimi polega na tym, ze: 1. wlkna ukladu pozapiramidowego nie przechodza przez piramidy rdzenia przedluzonego. 2. drogi pozapiramidowe biegnace do jader ruchowych rozpoczynaja sie w jadrach podkorowych.
34. Lokalizacja osrodkw ruchowych w korze mzgu. Osrodki korowe u czlowieka znajduja sie w zakrecie przedsrodkowym plata czolowego.
Kora ta sklada sie z 6-ciu warstw zrznicowanych morfologicznie wlasciwe neurony ruchowe zwane neuronami piramidalnymi olbrzymimi (inaczej- komrkami Betza- jest ich okolo 34 tys.) znajduja sie w warstwie 5-tej zwanej piramidowa wewnetrzna.
Ich aksony przebiegaja eferentnie w drogach: korowa-opuszkowej (do motoneuronw nerww czaszkowych); korowo-rdzeniowych przedniej i bocznej (do motoneuronw nerww rdzeniowych.
W tej korze istnieja osrodki dla poszczeglnych miesni.
Uwaga: aksony w obrebie piramid krzyzuja sie podraznienie osrodka lewej plkuli powoduje skurcz odpowiedniego miesnia po prawej stronie ciala !
Pomiedzy osrodkami korowymi istnieja stosunki wzajemno zwrotne. cdn
35. Aksony jader nerww czaszkowych i rdzeniowych jako tzw. wsplna droga koncowa biegna w tych nerwach do wlasciwych miesni, konczac sie na ich wlknach synapsami nerwowo-miesniowymi
Draznienie jednego punktu pola ruchowego powoduje skurcz zginaczy z rwnoczesnym zmniejszeniem napiecia prostownikw tej samej konczyny.
Pierwszorzedowa korowa reprezentacja ruchu w zakrecie przedsrodkowym poczynajac od powierzchni przysrodkowej (w bruzdzie posrodkowej) jest kolejno nastepujaca dla ruchw: stopy, w stawie skokowym, kolanowym, biodrowym, tulowia, w stawie barkowym, lokciowym, nadgarstkowym, dloni i palcw, twarzy, oka, warg, jezyka i gardla.
36. CZYNNOSC UKLADU RUCHOWEGO PODKOROWEGO Uklad ten byl tradycyjnie nazywany pozapiramidowym.
Zasadnicza funkcja tego ukladu jest wspldzialanie w wyzwalaniu ruchw dowolnych i regulowanie napiecia miesni poprzecznie prazkowanych.
Dziala on na zasadzie sprzezen zwrotnych miedzy kora mzgu a jadrami kresomzgowia oraz miedzy samymi strukturami podkorowymi.
Motoneurony podrzedne nerww czaszkowych i rdzeniowych odbieraja impulsacje nie tylko z kory ruchowej, ale takze z neuronw nastepujacych struktur: uklad ruchowy podkorowy; mzdzek i uklad siatkowaty zstepujacy.
Uklad ruchowy podkorowy tworza tzw. jadra kresomzgowia, a sa to: ogoniaste, soczewkowate, skorupy, galki bladej, brzuszno-boczne wzgrza, niskowzgrzowe, czerwienne i istota czarna.
Problem czy struktury te moga same inicjowac ruchy dowolne nie jest nadal rozstrzygniety.
37. Czynnosc mzdzku Mzdzek odbiera informacje z wszystkich typw receptorw calego ciala (blednika, proprioreceptorw, eksteroreceptorw, telereceptorw).
Przetwarza je, gromadzi na ulamek sekundy, a nastepnie kontroluje uklad ruchu.
Mzdzek nie inicjuje dowolnych ruchw ciala, lecz pelni funkcje dystrybutora sily skurczw miesni szkieletowych, umozliwiajacych poruszanie sie czlowieka, utrzymywanie postawy wyprostnej i wykonywanie plynnych ruchw konczyn.
38. Czynnosci narzadu przedsionkowego Narzad przedsionkowy jest dominujaca czescia (poza strukturami OUN, narzadem wzroku, czuciem glebokim i powierzchownym) mechanizmu orientacji usytuowania ciala czlowieka w przestrzeni i zachowania jego prawidlowej postawy oraz rwnowagi statycznej i kinetycznej w stosunku do otoczenia .
Narzad przedsionkowy zlokalizowany jest w bledniku bedacym czescia ucha wewnetrznego.
W narzadzie tym wyodrebniamy narzad otolitowy i uklad kanalw plkolistych.
Narzad otolitowy jest odpowiedzialny glwnie za zachowanie rwnowagi statycznej, a uklad kanalw plkolistych odpowiada za zachowanie rwnowagi kinetycznej. cdn
39. Narzad otolitowy to glwnie woreczek i lagiewka (twory bloniaste) wypelnione srdchlonka komrki zmyslowe (rzesate).
Komrki te sa pokryte blona kamyczkowa zawierajaca krysztalki fosforanu i weglanu wapnia i nazywane kamykami blednikowymi.
Pod wplywem przyspieszen katowych lub liniowych kamyki uginaja rzeski komrek zmyslowych wzbudzajac w nich potencjaly czynnosciowe.
Wlkna nerwowe tych komrek przewodza impulsy do licznych struktur OUN uczestniczacych w utrzymywaniu prawidlowej postawy ciala, takich jak: mzdzek, jader ruchowych rdzenia kregowego, jader ruchowych miesni galek ocznych, twr siatkowaty, wzgrze i kora mzgu.
Woreczek i lagiewka polaczone sa ze swiatlem 3 kanalw plkolistych (ulozonych w trzech plaszczyznach) takze wypelnionych srdchlonka moga one dzieki temu uczestniczyc w zachowaniu rwnowagi kinetycznej.
