Szlak Królewny Marianny Orańskiej

1. Szlak Królewny Marianny Orańskiej Projekt współpracy transgranicznej w Euroregionie Glacensis „nie przyszłam (na świat), by żyć dzięki ludziom, ale by ludzie żyli dzięki mnie”

2. Szlak Królewny Marianny Orańskiej Przebieg: Ząbkowice Śląskie – Kamieniec Ząbkowicki – Złoty Stok – Bílá Voda – Javorník (sięgacz do Jesennika) – Travna – Lutynia – Lądek Zdrój – Stronie Śląskie – Staré Město – Králíky – Międzylesie – Międzygórze – Idzików – Sienna – Kletno – Stara Morawa – Stronie Śląskie – Lądek Zdrój – Złoty Stok – Kamieniec Ząbkowicki Przejścia graniczne: Złoty Stok - Bílá Voda Travna - Lutynia Dolní Lipka - Boboszów

3. Królewna Marianna Orańska wspomagała rozwój Ząbkowic Śląskich oraz siostry Diakonisy, które prowadziły przytułki dla biednych. Ufundowała również wyposażenie ząbkowickiego szpitala. Wybudowała drogę z Ząbkowic Śląskich do Starego Města – „Drogę Marianny”. Syn Marianny pełnił urząd Starosty Ząbkowickiego. Ząbkowice Śląskie

4. „Droga Marianny” Ząbkowice Śląskie - Kamieniec Ząbkowicki droga wojewódzka nr 382

5. Kamieniec Ząbkowicki Kamienieckie dobra pocysterskie Królewna otrzymuje w posagu od swojej mamy - królowej Holandii - Wilhelminy Pruskiej

6. Kamieniec Ząbkowicki Ponieważ resztki budynków poklasztornych nie nadają się na rezydencję, Marianna i jej mąż Albrecht Pruski zlecają sławnemu architektowi Schinklowi wybudowanie nowego pałacu ponad budynkami dawnego opactwa. W 1838 r. rozpoczyna się budowa zamku w stylu neogotyckim (trwała aż do 1873 r.)

7. Pałac Królewny Marianny Orańskiej Neogotycki pałac otoczony parkiem z cennym drzewostanem

8. Kamieniec Ząbkowicki Ewangelicki kościół p.w. Trójcy Świętej w Kamieńcu Ząbkowickim wybudowany został w 1885 r. zwany „Czerwonym Kościółkiem”

9. Kamieniec Ząbkowicki Domek Myśliwski wybudowany przez Mariannę przy drodze prowadzącej z Kamieńca Ząbk. do Złotego Stoku

10. Kamieniec Ząbkowicki – Złoty Stok Droga wojewódzka nr 390 „Droga Marianny”

11. Złoty Stok „Droga Marianny” Droga wojewódzka nr 390

12. Złoty Stok W Złotym Stoku Marianna założyła przytułek Źródełko nazywane przez mieszkańców Złotego Stoku „źródełkiem Marianny”

13. Złoty Stok Piece wapiennicze należące do Marianny - wytwarzano w nich wapno do budowy pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.

14. Przejście graniczne Złoty Stok - Bílá Voda W tym miejscu Królewna Marianna przekraczała granicę austriacko-pruską gdy po rozwodzie z Albrechtem król Fryderyk Wilhelm IV zabronił jej przebywać na terytorium Prus dłużej niż dobę.

15. Bílá Voda Marianna chcąc doglądać budowy Pałacu Kamienieckiego kupiła i odrestaurowała pałacyk myśliwski w Bilej Vodzie, położony ok. 1 km od granicy prusko-austriackiej.

16. Bílá Voda Dziedziniec pałacyku myśliwskiego, w którym obecnie znajduje się Szpital Psychiatryczny

17. Bílá Voda Park w stylu angielskim założony przy pałacyku przez Mariannę

18. Droga Bílá Voda - Javorník Przy drodze do Javornika Marianna wybudowała przytułek dla biednych. Piękna aleja obsadzona drzewami owocowymi, biegnąca wzdłuż granicy. Z pewnością często podróżowała nią Marianna do pobliskiego Javorníka i położonego nieco dalej Jesennika. Sięgacz co Jesennika, gdzie Marianna ufundowała kościół.

19. Javorník W Javorniku na Skwerze w Rynku – tablica i sięgacz Janský Vrch

20. Jeseník kostel Nanebevzetí Panny Marie (ufundowany przez Mariannę Orańską)

21. Przejście graniczne Lutynia - Travna

22. Lądek Zdrój Hala Albrechta Wybudowana w 1842 r. jako stylowa hala spacerowa, przeznaczona dla kuracjuszy raczących się wodą leczniczą ze źródła Marianny..

23. Lądek Zdrój - obelisk Mieszkańcy Lądka Zdrój ufundowali obelisk w 1866 r. jako podziękowanie za wybudowanie szosy z Ząbkowic Śląskie do Starego Mesta. Obelisk wyznacza połowę drogi. Do odtworzenia tablica ze zniszczonym napisem.

24. Lądek Zdrój Źródło im. Marianny (ul. Lipowa w Parku Zdrojowym), imię nadano 23 kwietnia 1838 r., podczas pierwszej wizyty w Lądku.

25. Stronie Śląskie Gimnazjum im. Marianny Orańskiej • Huta Szkła Kryształowego "Violetta" • - dawniej Oranienhütte

26. Stronie Śląskie Herb Marianny na budynku przy ul. Kościuszki 60 Budynek Urzędu Miejskiego w Stroniu Śląskim – dawny zespół dworski z końca XIX w.

27. Stronie Śląskie • Kapliczka i nagrobek rodziny von Losky przy kościele Rezydencja rodziny von Losky - ul. Mickiewicza 9

28. Bolesławów „Droga Marianny” Nowa Morawa – Przełęcz Płoszczyna

29. Przejście graniczne Nowa Morawa - Staré Město

30. Z Przełęczy Płoszczyna do Starego Města „Droga Marianny”

31. Staré Město

32. Králíky

33. Przejście graniczne Dolni Lipka - Boboszów Droga Boboszów – Międzylesie Droga Międzylesie - Międzygórze

34. Międzygórze - Wodospad Wilczki Dzięki Mariannie przerzucono mostek nad wodospadem i wybudowano pierwsze schodki.

35. Międzygórze Pokoje Gościnne – Restauracja „Złoty Róg” w Międzygórzu – budynek przemysłowy wolnego sędziego z XVII w. kilkakrotnie przebudowywany, znajdował się w nim młyn, gorzelnia i kuźnia. Ośrodek „Leśniczówka” dworek myśliwski Marianny Orańskiej z 1858 r. Obelisk Królewny Marianny Orańskiej w Międzygórzu na ul. Sanatoryjnej naprzeciw sołectwa i DW „Słoneczna”- odsłonięty w 2000 r., a ufundowany przez O/PTTK Międzygórze.

36. Schronisko Na Śnieżniku Marianna Orańska około roku 1840 wraz ze swoim ojcem Królem Wilhelmem niderlandzkim dostała się na sam szczyt Śnieżnika. Wybudowała również drogę na Halę pod Śnieżkiem. Schronisko na Śnieżniku

37. Mariańskie Skały Z Mariańskich Skał roztacza się przepiękny widok na Śnieżnik, Stromą, Młyńsko aż po Góry Bialskie. Malownicza grupa skalna widoczna na Żmijowcu. Tworzą ją skałki stokowe o wysokości kilkunastu metrów i nieco niższe skałki wyrastające ponad płaską powierzchnię wierzchowiny.

38. Droga Idzików - Sienna Przełęcz Puchaczówka

39. Stara Morawa • Wapiennik „Łaskawy Kamień” według projektu • Karla Friedricha Schinkla • (1820-1850)

40. Stronie Śląskie Złoże marmuru „Biała Marianna” dawniej Mariannenbruch

41. Strachocin Dawna odlewnia surówki – freszernia (Strachocin). Obecnie zabudowania Naldeśnictwa Lądek Zdrój

42. „Droga Marianny” Droga wojewódzka nr 391 Droga Lądek Zdrój - Złoty Stok

43. Złoty Stok Leśniczówka na polanie Biała Góra przy drodze Lądek Zdrój – Złoty Stok wybudowana przez Mariannę Marianna odziedziczyła leśnictwa Chwalisław, Laski, Biała Góra

44. Dziękujemy za uwagę ! Opracowanie: Wydział Promocji i Rozwoju Starostwo Powiatowe w Ząbkowicach Śląskich Współpraca: Starostwo Powiatowe w Kłodzku, Gmina Lądek Zdrój, Gmina Stronie Śląskie.