1 / 31

Van GVO naar gezondheidspromotie

Van GVO naar gezondheidspromotie. Van kennisvermeerdering naar gedragsverandering Guido Van Hal. Inleiding. Vlaanderen Curatieve > preventieve sector 140 euro > 1 euro 1,3 euro/capita (5,57 miljoen euro) 0,05% van het Vlaams budget subsidies film: 2,5 miljoen euro meer

quail-warner
Télécharger la présentation

Van GVO naar gezondheidspromotie

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Van GVO naar gezondheidspromotie Van kennisvermeerdering naar gedragsverandering Guido Van Hal

  2. Inleiding • Vlaanderen • Curatieve > preventieve sector • 140 euro > 1 euro • 1,3 euro/capita (5,57 miljoen euro) • 0,05% van het Vlaams budget • subsidies film: 2,5 miljoen euro meer • Wallonië > Vlaanderen

  3. Wat is GVO? • Gezondheids • Voorlichting • Opvoeding • (Health Education) • (Preventieve gezondheidszorg)

  4. Wat is GVO? • Enkele definities • ‘The process of enabling individuals and communities to increase control over the determinants of health and thereby improve their health’ (Nutbeam)

  5. Wat is GVO? • ‘GVO houdt verband met het helpen van mensen, via leerprocessen, om op vrijwillige basis een leefstijl aan te houden die bevorderlijk is voor de gezondheid’ (Maes/Snoeckx)

  6. Wat is GVO? • ‘GVO is moderne Don Quichotterie, een gevecht tegen de bierkaai, beladen met vetten en sigaretten’ (Van Zonneveld)

  7. Wat is GVO? • Keywords in verband met GVO • Complexiteit • Planmatigheid • Evaluatie • Evolutie

  8. Wat is GVO? • Voorlichting  Kennis  Opvoeding  Attitude  Gezond gedrag  Gezondheid

  9. Evolutie van het begrip GVO • Gezondheid • ‘Een toestand van volledig fysiek, mentaal en sociaal welzijn en niet louter de afwezigheid van ziekte of handicap’

  10. Evolutie van het begrip GVO • Klassieke geneeskunde: ziektebestrijding • Indien gezondheidszorg en -bevordering primair worden gesteld wordt ziekte-bestrijding daarvan een onderdeel

  11. Evolutie van het begrip GVO • Als gezondheidszorg en -bevordering primair worden gesteld, bezit gezondheid volgende eigenschappen: • Heeft met de hele mens te maken • Is van de mens zelf • Is relatief • Biografisch proces • Ecologisch proces

  12. Evolutie van het begrip GVO • Gezondheidsbevordering  Welzijn • Evolutie van het begrip ‘gezondheid’ heeft als consequentie dat men van GVO meer en meer naar gezondheidspromotie overgaat

  13. De WHO en gezondheidspromotie • Health for all by the year 2000 • Internationale conferenties over gezondheidspromotie: • Ottawa (1986) • Adelaide (1988) • Sundsvall (1991) • Jakarta (1997) • Mexico (2000) • Bangkok (2005)

  14. De WHO en gezondheidspromotie • Het Charter van Ottawa (21.11.86) • GVO via algemeen beleid • Scheppen van een ondersteunende omgeving • Persoonlijke vaardigheden ontwikkelen • Acties binnen gemeenschappen verstevigen • Gezondheidsdiensten heroriënteren

  15. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Proscriptieve model • Internationaal beleid met betrekking tot illegale drugs; de ‘war on drugs’ in de Verenigde Staten waarbij werd getracht de productie van cocaïne te beperken door coca-plantages in Colombia te gaan vernietigen • De ‘Prohibition’ (‘Drooglegging’) 1920-1933 (V.S.)

  16. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Politieke model • Alcoholbeleid in sommige Scandinavische landen

  17. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Medische model • Ziekten zijn welomschreven entiteiten • Ziekten zijn biologische problemen • Biologische kennis is neutraal en waardenvrij • Biologische problemen zijn individuele problemen

  18. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Medische model • Evenwichtig en gezond voedselpakket • Afhankelijk van wat in het gezin wordt klaargemaakt • School- en fabrieksmaaltijden • Budgetbeperking

  19. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Educatieve model • Individuele gedragsfactoren als oorzaak van ziekten • Overtuigingstechnieken of andere dwang-middelen aanwenden is onethisch • Middenklassegebonden • Interpretatieve probleemomschrijvingen en -oplossingen

  20. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Sociaal-politieke model • Scherm tussen GVO en publiek • Andere boodschappen en invloeden (b.v. Kerstboter) • Andere doeleinden (b.v. werknemer aan lopende band) • Ander gezondheidsperspectief (b.v. lagere sociale klassen)

  21. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Harm-reduction model • Spuitenruil (Aidspreventie) • Methadonverstrekking of heroïneverstrekking (vookómen verwervingscriminaliteit en daaraan gekoppelde justitiële problemen) • ‘Coffee-shops’ (voorkómen overlast)

  22. Gezichtspunten die GVO beïnvloeden • Self-empowerment model • Combinatie van de vorige modellen • Uitstellen van momentaan genot voor toekomstige beloningen • Health Locus of Control • Stimuleren van eigenwaarde • Ontwikkelen van vaardigheden

  23. Plaatsbepaling van GVO in Vlaanderen • Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ): • Projecten • Voorzieningen

  24. Plaatsbepaling van GVO in Vlaanderen • Beleidsbrief Preventieve Gezondheidszorg • Versnippering van bevoegdheden • Gering budget • Nood aan coördinatie • Multi-factorieel karakter van gezondheidsproblemen

  25. Plaatsbepaling van GVO in Vlaanderen • Federale logica en Kafkaïaanse toestanden • Salmonella’s in zeewater bij eb: • Federaal • Salmonella’s in zeewater bij vloed: • Vlaams Gewest (indicator van vervuiling) • of Vlaamse Gemeenschap (bescherming baders)

  26. Plaatsbepaling van GVO in Vlaanderen • LOKAAL GEZONDHEIDSOVERLEG (LOGO) • 1 Logo per 250.000 - 300.000 inwoners • 6 prioritaire gezondheidsdoelstellingen: • Roken • Voeding • Borstkankerscreening • Privé- en verkeersongevallen • Infectieziekten • Depressie en zelfmoord

  27. GVO als wetenschap • Fundamenteel uitgangspunt bij GVO: • Relatie ‘gezond gedrag’ - gezondheid • ‘Gezonde-mensen-profiel: • 7-8 u. slaap/nacht • ontbijt iedere dag • nauwelijks eten tussen maaltijden • goed op gewicht • niet roken • matig of geen alcohol • sport

  28. Effectiviteit van GVO • ‘Verkeerde’ informatie die wordt doorgespeeld • In de jaren ‘40 en ‘50 (V.S.): • Veel eieren • Rood vlees • Schaaldieren • Cannabis is schadelijk?

  29. Effectiviteit van GVO • ‘Verkeerde’ informatie die wordt doorgespeeld • Australische campagne tegen brandwonden bij kinderen: • Aanraden van gasfornuizen boven elektrische. Later onderzoek: gasfornuizen veroorzaken veel meer brandwonden bij kinderen dan elektrische fornuizen

  30. Problemen die GVO bezighouden • Individuele levensstijl vs. sociale rechtvaardigheid • Is gezondheid het belangrijkste doel in het leven? • Wat heeft GVO te bieden op het vlak van kwaliteit van het leven? • Morele kwestie • Compliance vs. empowerment

  31. Problemen die GVO bezighouden • Vergeten we geen prioriteiten? • Medicalisatie • Neiging van artsen om preventie en promotie te verwaarlozen • Alcohol en de U-vormige curve • Is preventie kostenbesparend?

More Related