PPP w Polsce 2009 – 2011

1. PPP w Polsce 2009 – 2011 dr Irena Herbst Katowice, maj 2012

2. Liczba ogłoszeń o wybór partnera/koncesjonariusza w latach 2009, 2010 i 2011 + 47 % +47% – 31 % Liczba ogłoszeń o poszukiwaniu partnera prywatnego w oparciu o ustawę PPP oraz ustawę o koncesji na roboty budowlane lub usługi, to 41 w roku 2009, 61 w roku 2010, 42 w roku 2011 - w sumie 144 ogłoszenia, a uwzględniając ponownie ogłaszane postępowania, rzeczywista liczba projektów w latach 2009, 2010 i 2011 wyniosła odpowiednio 35, 52 i 36 – w sumie 123. Liczba ogłoszeń o koncesji na roboty budowlane lub usługi to kolejno: 33 w roku 2009, 39 w roku 2010 oraz 24 w roku 2011 – w sumie 96 ogłoszeń. Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji i danych Biuletynu Zamówień Publicznych oraz Suplementu do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, a także Bazy Projektów PPP, Centrum PPP, www.pppbaza.pl

3. Liczba ogłoszeń o wybór partnera/koncesjonariusza w latach 2009, 2010 i 2011 Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji i danych Biuletynu Zamówień Publicznych oraz Suplementu do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, a także Bazy Projektów PPP, Centrum PPP, www.pppbaza.pl

4. Liczba projektów PPP (2009 – 2011) • W sumie 144 ogłoszeń o poszukiwaniu partnera prywatnego w oparciu o ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz ustawie o koncesji na roboty budowlane lub usługi, • Rzeczywista liczba ogłoszeń (wraz z ponownie ogłaszanymi) to 126, • 24 umowy PPP podpisane: • W latach 2009 - 2011, 18 z 24 projektów uzyskało zamknięcie komercyjne finansowe – tj. partnerowi prywatnemu, z którym została podpisana umowa o PPP, udało się zapewnić finansowanie dla przedsięwzięcia, • Podpisane umowy stanowią ok. 15-20% pierwotnej liczby ogłoszeń.

5. Rezultaty ogłoszeń o PPP/koncesji z okresu 2009-2011 Źródło: opracowanie własne Centrum PPP, www.pppbaza.pl

6. Prawie 1/4 wszystkich postępowań, w które zaangażowani byli doradcy zewnętrzni, zakończyła się podpisaniem umowy, a 1/3 ogłoszeń została anulowana, • W postępowaniach, przy których doradcy zewnętrzni nie byli zaangażowani w proces przygotowania przedsięwzięcia – jedynie 10% ogłoszeń zakończyło się podpisaniem umowy, a ponad 60% ogłoszeń zostało anulowanych. Źródło: opracowanie własne Centrum PPP, www.pppbaza.pl

7. Liczba ogłoszeń wg województw (2009-2011) • Do liderów stosowania formuły PPP w Polsce należą województwa: małopolskie, wielkopolskie, dolnośląskie, mazowieckie pomorskie i śląskie. Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji i danych Biuletynu Zamówień Publicznych oraz Suplementu do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, a także Bazy Projektów PPP, Centrum PPP, www.pppbaza.pl.

8. Wartość projektów PPP 2009-2011 • silne zróżnicowanie przygotowywanych projektów nie pozwala na posługiwanie się wartościami średnimi np. sport i rekreacja 600 tys. PLN – 375 mln PLN, • najwyższe wartości projektów odnotowano w sektorach sportu i rekreacja, gospodarki odpadami, wodociągowo-kanalizacyjnym oraz parkingów, • w porównaniu z projektami europejskimi, polskie projekty są bardzo małe. Ma to ścisły związek z tym, iż w zasadzie, wszystkie realizowane są przez władze szczebla samorządowego. Niska wartość projektów jest konsekwencją właściwej im domeny odpowiedzialności ustrojowej w zakresie usług publicznych jak i, jak się wydaje, pragmatycznej ostrożności rozpoczynania działań w tym przedmiocie od projektów małych i prostych logistycznie, • w świetle informacji pozyskanych z prowadzonego (przez Centrum PPP) monitoringu rynku, średnia wartość projektów realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego będzie rosła nie tylko w wyniku nabywania doświadczeń przy realizacji mniejszych projektów i zwiększenia umiejętności i zdolności organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego, ale także w wyniku wejścia władz samorządowych szczebla regionalnego na rynek PPP z projektami realizacji usług znajdujących się w domenie ich odpowiedzialności - projekty drogowe (np. województwo dolnośląskie) czy szpitale (starostwo żywieckie), • jedną z podstawowych przyczyn niskiej obecnie wartości realizowanych w Polsce projektów PPP jest brak zaangażowania władzy publicznej szczebla krajowego w ich realizację. Decyzja o realizacji projektów PPP w zakresie np. sądów, więzień, dróg i autostrad, strategicznego transportu powietrznego, kolejnictwa – w tym np. kolei dużych prędkości może radykalnie, z roku na rok, podwyższyć średnią wartość realizowanych w Polsce. Kwestia ta jest przedmiotem wielu debat i konferencji; w kilku resortach rozpoczęto już prace w tym przedmiocie.

9. Liczba ogłoszeń wg sektorów (2009-2011) • Najbardziej popularne były sektory: • sportu i rekreacji (34%) • infrastruktura komunalna (15%) • transport i parkingi (razem 18%) • edukacja (5%)

10. Liczba ogłoszeń o PPP w poszczególnych sektorach (2009-2011) Źródło: opracowanie własne na podstawie Rynek PPP w Polsce – Raport podsumowujący pierwszy rok obowiązywania ustawy o partnerstwie publiczno – prywatnym i ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi, Investment Support, Warszawa, 2009, s.9, oraz Raport PPP w Polsce 2010 – Raport podsumowujący rynek partnerstwa publiczno – prywatnego w Polsce w 2010r., Investment Support, Warszawa, 2010, str. 11 oraz Rynek PPP w Polsce 2011, Investment Support, Warszawa, 2012, str. 12

11. Liczba ogłoszeń o PPP w poszczególnych sektorach (2009-2011) • Porównując rok do roku, szczególnie interesujące wydają się następujące zmiany: • wyraźny wzrost w 2011 ogłoszeń projektów PPP w przedmiocie gospodarka odpadami. Jedną z przyczyn tego może być świadomość jednostek samorządu terytorialnego o bliskiej, nieuchronnej zmianie regulacji przenoszącej pełną odpowiedzialność za gospodarkę odpadami na gminy; • śladowa ilość, w 2011, projektów wodno – kanalizacyjnych, infrastruktury publicznej, drogowych, rewitalizacyjnych, kulturowych, transportowych, edukacyjnych; • pojawienie się w 2011, po raz pierwszy, projektów sektora edukacji, oraz centrum – handlowego, • brak, poza incydentalnym rokiem 2009, projektów edukacyjnych i teleinformatycznych.

12. Źródło: Baza Projektów PPP, Centrum PPP, 2011, www.pppbaza.pl. Zidentyfikowano ponad 120 przedsięwzięć znajdujących się we wstępnej fazie przygotowań do ewentualnego podjęcia decyzji o realizacji ich w formule PPP, dla których nie zostały jeszcze wszczęte postępowania przetargowe.

13. Wartość polskiego rynku PPP – obecna i potencjalna • Wartość polskiego rynku PPP, do czerwca 2011 roku, szacuje na ponad 3,5 mld PLN netto*. Po doliczeniu zidentyfikowanych, planowanych projektów samorządowych, jego wartość zwiększa się o kolejne 15 mld PLN*, • Podobnie wyglądają przytaczane już szacunki Investment Support oraz Centrum PPP**, • Powyższe wyliczenia oparte są na ogłoszonych postępowaniach poszukiwania partnera prywatnego i dotyczą w zasadzie jedynie samorządowych przedsięwzięć w zakresie PPP. * Źródło: Raport samorządowy PPP, wydanie specjalne Forum PPP nr 2 ** Wg szacunków Investment Support oraz wyliczeń własnych, szacunkowa wartość polskiego rynku PPP (na podstawie ogłoszeń) to 1,97 mld PLN , w 2009 r., 1,88 mld PLN w 2010 r. oraz ok. 1,5 mld PLN na koniec 2011 r. • Zgodnie z szacunkami prof. Witolda Orłowskiego, Głównego Doradcy Ekonomicznego PwC: • Luka finansowa w latach 2011-22 szacowana jest na kwotę 116 -197 mld PLN – oznacza to, że takiej właśnie kwoty zabraknie w sektorze publicznym (wraz ze środkami z UE) dla sfinansowania potrzebnych inwestycji, • Gdyby miała być ona w całości finansowana projektami PPP, oznaczałoby to, w latach 2011-22, konieczność poniesienia rocznych nakładów rzędu 4-7 mld PLN, • Jest to zarazem szacunek potencjalnej rocznej wartości rynku PPP w Polsce w analizowanym okresie.

14. Co należy zrobić? Cel: • Opracowanie rządowej polityki stosowania PPP. • Przełożenie woli politycznej na język świadomych, planowych działań praktycznych – gdzie (w jakim sektorze, branży), kiedy i jak stosować PPP. • Opracowanie strategii implementacji PPP do polskiej praktyki. • Opracowanie struktury organizacyjnej - wykonawczej (w tym i koordynującej działania podmiotów publicznych) niezbędnej dla urzeczywistnienia polityki stosowania PPP w Polsce. • Opracowywanie średnioterminowych programów upowszechniania wiedzy i umiejętności stosowania PPP w Polsce. • 3. Rozwiązania instytucjonalne. • Uruchomienie struktury organizacyjnej pozwalającej na realizację celów programowych określonych w polityce stosowania PPP i strategii upowszechnienia tej formuły realizacji usług publicznych. • Uruchomienie instytucji zmniejszających poziom ryzyk związanych ze stosowaniem formuły PPP. • 4. Regulacje prawne. • Zachowanie przyjaznych dla stosowania formuły PPP uwarunkowań prawnych. Cel: Cel: Cel:

15. W ramach zadania pt. „Przeprowadzenie diagnozy potencjału ekonomicznego instytucji publicznych i przedsiębiorstw do podejmowania przedsięwzięć w formule partnerstwa publiczno-prywatnego”, Fundacja Centrum PPP wraz z GfK Polonia, PKPP Lewiatan oraz PBM Pracownią Badawczą Monitor na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości przeprowadziły badanie na potrzeby „Analizy potencjału podmiotów publicznych i przedsiębiorstw do realizacji partnerstwa publiczno-prywatnego”. Badanie zostało zrealizowane w zakresie projektu systemowego „Partnerstwo Publiczno – Prywatne”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem badania było ukazanie skali potrzeb instytucji publicznych w zakresie zadań służących rozwojowi lokalnemu i regionalnemu oraz stopnia ich przygotowania do współpracy z podmiotami prywatnymi w realizacji usług publicznych. Jednocześnie badanie objęło potencjał ekonomiczny i zdolność podmiotów prywatnych do realizacji projektów PPP oraz możliwości finansowania ww. projektów przez instytucje finansowe. Ważnym efektem badania była próba rozpoznania barier instytucjonalno - prawnych, utrudniających współpracę w ramach PPP, w tym także praktyk instytucji kontrolujących tego typu przedsięwzięcia. Wyniki badania zostaną przedstawione w postaci Raportu i opublikowane przez PARP w II kwartale 2012 r.

16. Opis 14* studiów przypadku projektów zrealizowanych w modelu PPP Budowa cmentarza wraz z obiektem ceremonialnym i spopielarnią w Podgórkach Tynieckich. (cmentarz) Budowa kotłowni na odnawialne źródła energii oraz wytwarzanie energii cieplnej w Pieckach. (energetyka) Kompleksowa termomodernizacja budynków oświatowych Gminy Radzionków: Gimnazjum im. Ojca Ludwika Wrodarczyka, Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych, Liceum Ogólnokształcące, Szkoła Podstawowa nr 2 i Przedszkole nr 3. (energetyka) Budowa parkingu podziemnego, na placu Na Groblach w Krakowie. (parking) Budowa nowej siedziby Szpitala Powiatowego w Żywcu. (ochrona zdrowia) Zagospodarowanie terenów dworca PKP w Sopocie. (rewitalizacja) Zaprojektowanie i wybudowanie parkingu podziemnego pod placem Nowy Targ. (parking) Koncesja na zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na terenie gminy Kiszkowo. (wod-kan) WiMax Wielkopolska Świadczenie odpłatnych usług bezprzewodowego, szerokopasmowego dostępu do sieci Internet na częstotliwości obejmującej cztery dupleksowe kanały radiowe, każdy o szerokości 3,5 MHz, z zakresu 3600-3700 MHz na sześciu obszarach koncesyjnych: 30.1- 30.6 (ICT) Roboty budowlane polegające na zaprojektowaniu, wykonaniu i wyposażeniu w niezbędne instalacje obiektu szpitalnego przy SP ZOZ Szpitalu Wielospecjalistycznym w Jaworznie. (ochrona zdrowia) Koncesja na roboty budowlane dla zadania pn. "Kompleks mineralnych basenów w Solcu – Zdroju”. (sport i rekreacja) Przebudowa Domu Opieki Społecznej w Kobylnicy na potrzeby Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego oraz wykonywania zadań o charakterze komplementarnym. (ochrona zdrowia) Uruchomienie linii przewozów regularnych dzieci do szkoły i innych osób w gminie Ustka. (transport) Zaprojektowanie oraz częściowe sfinansowanie przebudowy drogi gminnej nr 101130G, 101202G i skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 203 wraz z budową oświetlenia drogowego. Budowa drogi gminnej w Ustce. (transport) *Analiza powstała w ramach realizacji zamówienia dla Polskiej Agencji Przedsiębiorczości pt. „Analiza potencjału podmiotów publicznych i przedsiębiorstw do realizacji partnerstwa publiczno-prywatnego”.

17. „Partnerstwo Publiczno-Prywatne czynnikiem rozwoju przedsiębiorczości”. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Poddziałanie 2.2.1 „Poprawa jakości usług świadczonych przez instytucje wspierające rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności" Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Dziękuję za uwagę Centrum Partnerstwa Publiczno-Prywatnego jest niezależną instytucją obywatelską, która stawia sobie za cel zaspokajanie ważnych potrzeb publicznych poprzez znaczące przyspieszenie inwestycji prywatnych w tej części na które państwo nie ma pieniędzy. Fundację Centrum PPP powołano aktem notarialnym 10 lipca 2008 roku w Warszawie. Założycielami Centrum PPP są: banki, kancelarie prawne, firmy doradcze, przedsiębiorstwa, regionalne agencje rozwoju, fundacje, związki, izbyi stowarzyszenia gospodarcze - łącznie 41 podmiotów prywatnych i publicznych.Są one zainteresowane przełamywaniem marazmu, jaki panuje w Polscew zakresie przygotowania inwestycji publiczno-prywatnych w przedmiocie świadczenia usług publicznych. Obok założycieli współpracują z nami inne podmioty zainteresowane partnerstwem publiczno-prywatnym w Polsce. Centrum PPP współpracuje z ministerstwem finansów, gospodarki, rozwoju regionalnego i infrastruktury, jak również JST. Jednym z postulatów jest podpisanie umowy z rządem na realizację zadań publicznych wynikających z upowszechnienia PPP w Polsce. www.pppbaza.pl www.centrum-ppp.pl Przemysław Zaremba Wiceprezes Zarządu Fundacji, Dyrektor Generalny Centrum PPP E-mail: przemyslaw.zaremba@centrum-ppp.pl Mobile: +48 519 138 519