اصول نظارت و كنترل

2. اصول نظارت و كنترل استاد : آقای دکتر حاج علیان ارائه دهنده :علی کیهانیان

3. منابع و مأخذ : -1 استونر، جيمز فريمن . ادوارد، مديريت رفتار سازماني (جلد سوم : رهبري و كنترل). سيد محمد اعرابي و علي پارسائيان، تهران : مؤسسه مطالعات و . پژوهشهاي بازرگاني، 1375 . -2 رضائيان. علي، اصول مديريت، سمت، 1369 . -3 الواني. مهدي، مديريت عمومي، نشر ني، 1375 -4 ايران نژاد پاريزي . مهدي و ساسان گر . پرويز، سازمان و مديريت، شابك، .1386 -5 اقتداري. علي محمد، سازمان و مديريت، مولوي، 1384 -6 جاسبي. عبدالله، اصول و مباني مديريت، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامي ، .1386 . -7 الواني، سيدمهدي. تصميم گيري و تعيين خط مشي، سمت، 1378 . -8 رابينز، استيفن. تئوري سازمان، ترجمه الواني، دانائي فرد، نشر صفار، 1378 -9 جمعي از مؤلفان، مباني مديريت غيرمتمركز، انتشارات دانشگاه علوم . پزشكي تبريز، 1378 -10 قرآن كريم، ترجمه آيه الله مكارم شيرازي

4. 1) بودجه: • 2) گزارش هاي كنترل آماري: • 3) مشاهده مستقيم (شخصي) • 4)کنترل از طريق شبيه سازي معمولاً هنگامي از شبيه سازي استفاده مي شود که راه حل هاي رياضي معلوم نباشديا زمان بسيار طولاني مورد نظر باشد. (Auditing) -5 حسابرسي روشهاي کنترل

5. 1) نظارت اصلاح گر 2) نظارت مثبت نگر 3) نظارت پيش نگر 4) نظارت عينيت گرا 5) نظارت سازمان گرا 6) نظارت واقع گرا7) نظارت كارا و غايت نگر 8) نظارت كل گرا 9) نظارت مشترك گرا 10 ) نظارت نامتمركز 11 ) نظارت فرهنگ مدار ويژگيهاي نظام کارآمد نظارتي

6. در مديريت الهي هم افراد و هم فرايندها كنترل ميشوند. البته افراد از دو جهت كنترل ميشوند: 1) از جهت تخلفات و خطاها 2) از جهت كيفيت عملكرد و اجراي برنامه ها (آيه هاي 10 و 11 سوره سباء ) ما به داود از سوي خود فضيلتي بزرگ بخشيديم و به كوه ها و پرندگان گفتيم : اي » كوهها و اي پرندگان ! با آن هم آواز شويد و همراه او تسبيح گوييد و آهن را براي او نرم كرديم و به او گفتيم: زره هاي كامل و فراخ بساز و حلقه ها را به اندازه و متناسب كن و عمل صالح به جاي آور كه من به آنچه انجام ميدهي آگاه هستم نظارت و كنترل از ديدگاه اسلام

7. اصل نظارت بر اعمال افراد : عملي را انجام نمي دهيد، مگر اين كه ما گواه بر شما هستيم . در آن هنگام كه وارد »آن مي شويد، و هيچ چيز در زمين و آسمان از پروردگار تو پنهان نمي ماند، حتي به اندازه ي سنگيني ذره اي و نه كوچكتر و نه بزرگتر از آن نيست، مگر اين كه همه « آنها در كتاب آشكار او (لوح محفوظ) ثبت است .( يونس، 61 ) ويژگي هاي اصل نظارت در قرآن :

8. -2 هر كس بايد بداند كه تحت نظارت است : .( علق، 14 ) « آيا او نمي داند كه خدا همه اعمالش را مي بيند » .( بلد، 7 ) « آيا انسان گمان مي كند كه كسي او را نمي بيند -3 بالاترين كارگزاران نيز تحت نظارت هستند. بر خداوند عزيز و رحيم توكل كن، همان كسي كه تو را هنگامي كه برمي خيزي »مي بيند و نيز حركت تو را در ميان سجده كنندگان تحت نظر دارد و اوست خداي شنوا و دانا .( شعراء ، 217 )«

9. -4 با نظارت ، تصميم گيري به هنگام و مناسب ميشود (نظارت كاربردي) پروردگارت مي داند كه تو و گروهي از آنان كه با تو هستند، نزديك به دو سوم يا »نصف يا ثلث شب را به پا مي خيزيد. خداوند شب و روز را اندازه گيري مي كند. اومي داند كه شما نمي توانيد مقدار آن را به دقت اندازه گيري كنيد . پس شما را « بخشيد، اكنون آنچه بر شما ميسر است، قرآن بخوانيد.( مزمل، 20 )

10. -5 نظارت كنندگان بايد كرامت و بزرگواري داشته باشند و از حقيقت عدول نكنند. بي شك، بر شما ناظراني والامقام و نويسنده گمارده شده است كه مي دانند شما ».( چه مي كنيد (انفطار، 11 -6 نظارت ها بسيار دقيق انجام مي گيرد. آنان همگي در يك صف، در پيشگاه پروردگار عرضه مي شوند و به ايشان گفته »مي شود كه همگي نزد ما آمديد و كتاب (نامه اعمال ) آن جا نهاده مي شود . پس گناهكاران مي گويند: واي بر ما ! اين چه كتاب است كه هيچ عمل كوچك و بزرگي را فرو نگذاشته، مگر اين كه آن را به شمار آورده است و اين در حالي است كه « همه ي اعمال خود را حاضر مي بينند و پروردگارت به هيچ كس ستم نمي كند .( (كهف، 49

11. خدا 2) امام 3) مردم روشهاي اصلاح امور و تصحيح انحرافات و كجرويها در مديريت اسلامي: • شيوه هاي ارشادي با گفتار و كردار(با او به نرمي سخن بگوئيد شايد متذكر شود و بترسد (خطاب به موسي و هارون در مقابل فرعون). در آيه 44 سوره طه 2) تشويق افراد وظيفه شناس و درستكار 3) تنبيه افراد خطاكار و بي توجه به وظايف مرجع و دستگاه نظارت كننده در حكومت اسلامي :

12. الف) گزارش شخصي و غير رسمي ب) گزارش اداري و رسمي الف) گزارش شخصي و غيررسمي انواع گزارش از لحاظ دوره و مدت بر دو قسم است: 1) گزارش ادواري: 2) گزارش اتفاقي آشنايي با روشهاي گزارش دهي و گزارش نويسي

13. اهم مطالبي كه مي توان در مقدمه گزارش آورد عبارت است از: الف) موضوع و هدف گزارش ب) نحوه بررسي و تحقيق ج) نتيجه بررسي و تحقيق د) پيشنهادها نتيجه گيري و خلاصه نهايي گزارش:

14. اركان گزارش در سه مطلب زير خلاصه مي شود: الف) موضوع گزارش چيست؟ ب) گيرنده گزارش كيست؟ ج) هدف از تهيه گزارش كدام است؟ مراحل تهيه گزارش 1) تجربه، مشاهده، بررسي و مطالعه 2) تهيه اسناد و مدارك

15. کنترل استرانژیک • شفافیت

16. شيوه تهيه گزارش 1) ذكر تاريخ و عنوان شخص يا اداره اي كه گزارش براي آن تهيه مي شود. 2) بيان خلاصه و هدف از تهيه گزارش در مقدمه. 3) ذكر متن كامل گزارش به شكلي منطقي و مستدل و همراه ساختن آن با ارقام واعداد و محاسبات لازم 4) تنظيم گزارش به صورت ساده، روشن و خودداري از ذكر نكات مبهم. 5) تقسيم گزارش ها به فصل ها و بخش هاي متعدد در صورت لزوم. 6) حذف قسمت هاي زايد و تكراري و خوددار ي از طول و تفصيل بي مورد و حاشيه روي و تاريخچه نويسي بدون دليل. 7) پرهيز از مبالغه درباره موضوع يا طرز كار و مطالعات و زحمات خود و تمجيد از كارهاي سودمندي كه انجام داده ايم. 8) ذكر نكته هاي برجسته در تهيه گزارش و خودداري از بيان مط ال ب عادي و بي اهميت. 9) از آغاز كردن گزارش بر پايه گزارش هاي ضد و نقيض يا براساس احتمالات يا فرضيات ثابت نشده دوري نمائيم زيرا چنين گزارش هايي نمي تواند كامل و معتبرباشد. 10 ) در پايان گزارش، پيشنهادهاي تهيه كننده گزارش قرار م ي گيرد كه اين پيشنهاد بايد قابل اجرا، مطمئن، قاطع و كم هزينه باشند و بهترين راه حل ها را ارائه نمايد. 11 ) ماخذ اطلاعات و هزينه اي كه به م صرف رسيده و افرادي كه به نحوي به آن گزارش مربوط م يشوند نيز بيان مي شود. 12 ) نام گزارشگر يا گزارش كنندگان در پايان نوشته شود و زير آن امضا گردد. 13 ) گزارش در چند نسخه تايپ يا تكثير شود

17. با تشکر از صبر و حوصله حضار گرامی