LENFORETİKÜLER SİSTEM HİSTOLOJİSİ

1. LENFORETİKÜLER SİSTEM HİSTOLOJİSİ

2. Amaç • Lenfoid doku ve organların histolojik yapısını öğrenmek

3. Öğrenim Hedefleri • Lenf damarlarının histolojik yapısını kavramak • Diffüz lenfoid doku ve lenf nodüllerinin histolojik özelliklerini tanımlamak • Lenf nodları, timus ve dalak histolojik yapısı ve fonksiyonlarını kavramak

4. Lenfatik Sistem • Lenf Damarları • Diffüz Lenfatik Doku • Lenfatik nodüller • Lenf nodları • Dalak • Kemik iliği • Timus

5. İmmün sistem • Lenfositlerin çoğalması, farklılaşması ve maturasyonu • Timus, Kemik iliği, GALT (gut-associated lymphatic tissue); spesifik antijenlere karşı eğitim

6. Retiküler bağ dokusu; retiküler lifler, retiküler hücreler ve serbest hücreler • Lenfositler • Destekleyici hücreler; • Monosit, makrofaj, nötrofil, bazofil, eozinofil, retiküler hücreler, folliküler dendritik hücreler, langerhans hücreleri, epitelyoretiküler hücreler

7. Primer lenfoid organlar • Kemik iliği • Timus • Sekonder lenfoid organlar • Lenf düğümleri • Tonsillalar • Dalak • Mukozaların diffüz ve folliküler lenfoid dokuları

8. Lenf Damarları • Lenfatik damarlar gevşek bağ dokuda kör kapiller ağları şeklinde başlarlar • Lenf

9. Lenfositler hem lenfatik damarlar ve hem de kan damarlarında sirküle olurlar

11. Diffüz Lenfatik Doku • Sindirim kanalı, solunum sistemi ve genitoüriner sistem • Kapsül Ø • Lamina propriada • Diffüz lenfatik doku veya mukoza-ilişkili lenfatik doku (MALT)

13. Antijenlere karşı immün cevap başlatmak • Bölgesel lenf nodlarına yolculuk • Effektör B ve T lenfositler • Diffüz lenfatik dokuda plazma hücresi ve eozinofillerin sayısı fazladır

14. Lenfatik nodüller veya lenfatik folliküller • Sindirim kanalı, solunum sistemi ve genitoüriner sistem • Kapsül içermezler • Primer nodül • Sekonder nodül

15. Germinal merkez • Korona zon veya örtü zonu

16. Tonsil, ileum ve appendiks • Kümeler halinde

17. Tonsiller • Orofarinks girişinde bulunurlar • Faringeal (adenoid), palatin, lingual tonsiller • Tonsiller afferent lenfatik damarlara sahip değildir

18. TonsillaPalatina • Glossopalatin ve faringopalatin arkuslar arasında • Çok katlı yassı epitel • Epitel altında ince bir kapsül

19. Kripta (Tonsillar crypt) • Kalın fibröz bağ dokusu kapsülü • Nodüler ya da diffüz lenfoid doku

20. Peyer yamalarıileumda lokalizedir • T ve B lenfosit içeren çok sayıda nodülden oluşurlar

21. Appendixçekumdan köken alır • Lamina propria lenfositler ile yoğun bir şekilde infiltre edilmiştir • Çok sayıda lenfatik nodül içerir

23. Diffüz lenfatik doku ve lenfatik nodüller bulundukları bölgeye göre isimlendirilirler • Sindirim kanalında; GALT • Bronşlarda; BALT (bronkus-ilişkili lenfatik doku) • MALT (mukoza-ilişkili lenfatik doku)

24. LENF DÜĞÜMLERİ (LENF NODLARI)

26. Afferent lenfatik damarlar • Efferent lenfatik damarlar

27. Destekleyici elemanlar: • Kapsül • Trabeküla

28. Retikulum hücreleri ve liflerinden oluşan retiküler ağ ve serbest hücreler

29. Retiküler ağın hücreleri: Lenf nodunun retiküler ağı immün cevaplarda farklı fonksiyonları yerine getiren birkaç hücre tipini içerir • Retiküler hücreler • Dendritik hücreler • Makrofajlar • Folliküler dendritik hücreler

30. Retikülerhücreler • Fibroblastlara çok benzerler

31. Tip III kollajen (retiküler lifler) ve temel maddeyi sentezlerler

32. Dendritikhücreler • Kemik iliğinden köken alan tek antijen sunan hücredir

33. MHC I ve MHC II içerirler • MHC II ve kostimülatör molekülleri yüksek seviyede içerirler • Genellikle lenf nodu içinde T lenfositten zengin alanlarda lokalizedir

34. Makrofajlar • Hem fagositik ve hem de antijen sunan hücrelerdir • MHC II ve kostimülatör moleküllerin seviyeleri dendritik hücrelerinkinden daha az orandadır

35. Follikülerdendritikhücreler • Çok sayıda sitoplazmik uzantıya sahiptirler • Germinal merkezlerde B lenfositler arasında uzanırlar

36. Antijen endositozla hücre içine alınmaz • Antijen sunan hücre değildir • MHC II molekülleri eksiktir

37. Lenf nodunun parankiması • Korteks • Dış Korteks • İç Korteks (Parakorteks) • Medulla

38. Korteksin dış kısmında lenfositler nodüller şeklinde organize olmuşlardır

39. Yüzeysel, süperfisyel veya nodüler korteks

40. Süperfisyel korteks ve medulla arasındaki korteks bölgesi nodüllerden uzaktır • Derin korteks veya parakorteks

41. Parakorteks lenf nodundaki T hücrelerinin çoğunu içerir (Timus-bağımlı korteks)

42. Medulla; medullar kordonlar ve medullar sinuslardan oluşur

43. Medullar kordonlar; retiküler hücreler, lenfositler, makrofajlar, dendritik hücreler ve plazma hücrelerini içerirler

44. Subkapsüler sinüs veya kortikal sinüs • Trabekülar sinüs • Medullar sinüs

45. Özelleşmiş yüksek endotelli venüller (HEV) sıvı absorbsiyon bölgeleridir ve sirküle olan lenfositlerin lenf noduna giriş bölgeleridir (%90)

46. Postkapiller venüller küboidal veya kolumnar endotel ile döşelidirler (yüksek endotelli venül)

47. HEV hücreleri lenfin konsantre edilimi ve sirkülasyonunda önemli rol oynarlar

48. B ve T lenfositler HEV aracılığıyla kan akımından ayrılırlar (T hücreleri derin kortekste kalır, B hücreleri nodüler kortekse göç eder)

49. Lenf nodu immün cevabın başlatılması ve fagositoz için önemli bir bölgedir • Lenf içinde taşınan antijenler sinüsler aracılığıyla süzülür ve immün cevap başlatmak için lenf nodülüne girer • Lenf nodları antijene yanıt sırasında genişler

50. ÖRNEK SORU • 1. Lenf nodları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? • a) Lenf nodlarının yapısında bulunan dendritik hücreler antijen sunan hücrelerdir. • b) Lenfatik nodüller yüzeysel kortekste bulunurlar. • c) Parakortekse “timus-bağımlı korteks” de denir. • d) Medulla, medullar kordonlar ve sinuslardan oluşur • e) Sirkülasyondaki lenfositler lenf noduna medulladaki yüksek endotelli venüllerden girerler.